Sezyum-137 (Cs-137),sezyum elementinin radyoaktif bir izotopudur. Doğal ortamda bulunmaz;nükleer fisyon sonucu ortaya çıkar. En önemli kullanımlarından biri, tıbbi ve endüstriyel uygulamalardaradyasyon kaynağı olarak kullanılmasıdır.
Cs-137, beta ve gama ışınımı yayarak bozunan bir radyoaktif izotoptur. Yarı ömrü yaklaşık 30 yıldır.[1] Beta bozunmasıylabaryum-137m izomerine dönüşür ve bu izomer de gama ışınları yayar. Bu özelliği nedeniyle gama radyasyonunun gerekli olduğu uygulamalarda kullanılır.[2]
Sezyum-137'nin en yaygın kullanım alanları şunlardır:
Cs-137, çevreye yayılması durumunda ciddi radyoaktif kirliliğe yol açabilir.Çernobil felaketi veFukuşima nükleer kazası gibi nükleer kazalar sonucunda geniş alanlara yayılarak çevre ve halk sağlığı üzerinde uzun süreli olumsuz etkiler yaratmıştır.[4] Toprakta uzun süre kalıcı olabilir vebesin zincirine dahil olarak insan sağlığını tehdit edebilir.
Sezyum-137'nin radyoaktif atık yönetimi, uzun yarı ömrü ve çevresel tehlikeleri nedeniyle dikkatle yapılmalıdır. Güvenli saklama yöntemleri ve bertaraf süreçleri büyük önem taşır. Çoğu zaman nükleer atık depolama tesislerinde cam ya da seramik yapıdaki katı atık formlarında depolanır.[2]
Yüksek düzeyde sezyum-137'ye maruz kalmak,radyasyon kaynaklı sağlık problemlerine neden olabilir. Akut maruziyet, radyasyon yanıkları, organ hasarı ve hatta ölüme yol açabilir. Düşük dozda kronik maruziyet isekanser riskini artırabilir.[3]
Cs-137,nükleer silah denemeleri sonrasında atmosfere salınan radyoizotoplar arasında önemli bir yere sahiptir.Çernobil veGoiania gibi kazalarda ciddi çevre kirliliğine yol açmıştır.Goiania kazasında, bir tıbbi cihazdan sızan Cs-137, geniş bir alana yayılmış ve birçok insanın radyasyona maruz kalmasına neden olmuştur.[2]
![]() | Element veyaperiyodik tablo ile ilgili bu maddetaslak seviyesindedir. Madde içeriğinigenişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |