Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Seyşeller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Seyşeller
Repiblik Sesel(Seyşeller Kreolü)
République des Seychelles(Fransızca)
Republic of Seychelles(İngilizce)
Seyşeller Cumhuriyeti
Slogan
Finis Coronat Opus
Millî marş
Koste Seselwa
(Türkçe:Birleşin, Seyşelliler)
Seyşeller haritadaki konumu
Başkent
ve en büyük şehir
Victoria
Resmî dil(ler)Fransızca,İngilizce,Seyşeller Kreolü
DemonimSeyşelli
HükûmetCumhuriyet
• Başkan
Patrick Herminie
Tarihçe 
• Bağımsızlık
29 Haziran 1976
Yüzölçümü
• Toplam
459 km2 (198.)
• Su (%)
-
Nüfus
• 2020 tahminî
98.462 (200..)
• Yoğunluk
214,5/km2 (67.)
GSYİH (SAGP)2020 tahminî
• Toplam
2,565 milyar $[1] (169.)
• Kişi başına
26.388 $[1] (54..)
GSYİH (nominal)2020 tahminî
• Toplam
1,198 milyar $[1] (180.)
• Kişi başına
12.323 $[1] (57.)
Gini (2013)46.8[2]
yüksek
İGE (2019)artış 0.796[3]
yüksek · 67.
Para birimiSeyşeller rupisi (SCR)
Zaman dilimiUTC+4 (SCT)
Telefon kodu248
İnternet alan adı.sc

Seyşeller (Seyşeller Kreolü:Sesel;İngilizce:Seychelles;Fransızca:Seychelles) ya da resmî adıylaSeyşeller Cumhuriyeti,Afrika kıtasına bağlıada ülkesidir.[4] Seyşeller,Hint Okyanusu'ndaki 115'ten fazla ada üzerinde kurulu bir ülke olup, Afrika ana kıtasının doğusunda,Madagaskar'ın ise kuzeydoğusunda yer almaktadır.[4] Ülkenin başkentiVictoria'dır.[4]

Tarihçe

[değiştir |kaynağı değiştir]

Adaların, 1505 yılındaPortekizliler tarafından bulunduğu sanılmaktadır. 1768'deFransızlar tarafından işgâl edildi. 1794'teBüyük Britanya Krallığı yönetimi altına girdi. 1810'da birİngilizkolonisiydi. 1814'teParis Antlaşması'yla tam olarakBirleşik Krallık'a verildi. 1903'te Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni hâline geldi. 1976 yılında bağımsızlığını elde etti. Bir yıl sonra askerî bir darbe yapıldı veFrance-Albert René yönetimi ele geçirdi. 1979'da ilan edilen yeni anayasa ile tek partili bir devlet oldu. France Albert René 1989 seçimlerini de kazanarak üçüncü defa başkan oldu. 1977'deki darbeden sonraki ilk çok partili seçim 23-26 Temmuz 1992'de yapıldı. Seçimin amacı anayasa taslağını hazırlamakla vazifeli 23 kişilik bir komisyonun üyelerini tespit etmekti. Anayasa teklifi 15 Kasım 1992'de halk oylamasına sunuldu ise de %60 barajını aşamadığı için kabul edilmedi.

Coğrafya

[değiştir |kaynağı değiştir]

Mevkii itibarıylaHint Okyanusu'nda veMadagaskar'ın 1200 km kadar kuzeydoğusunda veZanzibar'ın yaklaşık 1600 km doğusundadır. Yüzölçümü yaklaşık 493 km2dir. Bu yüzölçümüne 92 ada ve adacık, mercan ve granit ada ve kayalıkları dâhildir. Bu adaların en büyüğü 142 km2lik Mahé Adası'dır. Diğer önemli adalar;Praslin,La Digue, Silhouette, Destroches ve Aldabra'dır. Adalar,granit ve genellikle volkanik türde olup, dağlık bir araziye sâhiptir. En yüksek nokta Mahé Adasındaki Morne Seychellors Tepesi olup, yaklaşık 900 metredir.

İklim ve doğa

[değiştir |kaynağı değiştir]

Takımadalar ekvatora çok yakın olmasına rağmen, iklim, güneydoğu alizeler sebebiyle ılımandır. Hazirandan kasım ayına kadar bu ılık iklim devam eder. Mahé Adasında sıcaklık aşağı yukarı 24 °C ilâ 29 °C arasında değişir. Başşehir Victoria ve çevresine düşen yıllık yağış miktarı yaklaşık 2300 mm kadardır. Bu rakam yüksek bölgelere gelince artar ve hemen hemen 3550 mm'ye kadar ulaşır.

Ülkede genellikle kaplumbağa,guano ve kıyılarda daköpekbalığı bulunur.

Demografi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Ülkenin nüfusu yaklaşık 71.000'dir. Nüfus yoğunluğu 157'dir. Yıllık nüfus artışı %2 dolayındadır. Nüfusun %60'tan fazlası gençtir ve şehirlerde yaşayanlar aşağı yukarı %37 civarındadır.

Nüfusun etnik yapısını kreol adlı halk meydana getirir.Kreoller,Fransız asıllı olupLouisiana'da veİspanyol asıllı olupKarayip Adalarında doğmuş ve buralarda yaşamış kimseler demektir. Bunlar esas itibarıyla Fransız, İspanyol,Asyalı veAfrikalı insanların birbirleriyle kaynaşması neticesi meydana gelen melez insanlardır. Halkın çoğuKatoliktir. Ayrıca bir miktarMüslüman,Protestan veHindu da mevcuttur.

İngilizce veFransızca resmî dillerdir. Bunun yanı sıra Fransızca ile yerel dillerin etkileşimi ile oluşmuş birkreol dil olanSeyşeller Kreolü de yaygındır. Ülkedeokuma-yazma oranı %60 civarındadır.

Yönetim ve siyaset

[değiştir |kaynağı değiştir]
James Alix Michel Seyşelli öğretmen ve siyasetçi. Seyşeller'de ülkenin üçüncü devlet başkanı olarak 2004 ile 2016 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ülkede 1993 senesine kadartek partili yönetim sistemine dayalı bircumhuriyet yer almaktaydı. 1979 anayasasına göre ülke, tek parti diktatörlüğündesosyalist bir devletti. Devlet başkanı 1977'de birdarbe ile işbaşına gelen başkanFrance Albert René idi. Rene, 1993 yılındaçok partili sisteme izin verdi. 2004 yılında Rene'nin yerine makama başkan yardımcısıJames Michel gelmiştir. 2020'den beri Şeyseller'in başkanıWawel Ramkalawan'dır

Ekonomi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Ülke ekonomisi esas olaraktarım veturizme dayanır. Ayrıca tüketim malları ihracatı da önemli bir gelir kaynağıdır. Ülkede yetişen başlıca tarım ürünleri;muz,tatlı patates,manyok ve bunun ürününişasta,hindistan cevizi vevanilyadır.

Ülkenin en önemli endüstrisi gıda endüstrisidir. Ayrıca deniz ürünleri önemli bir gelir kaynağıdır. İşçi gücünün %19'u tarımda, %20'simadencilik veinşaatçılıkta, %14'ü kamu sektöründe ve sosyal hizmetlerde, %11'i de lokanta ve hotel işletmeciliğinde istihdam edilir.

İthalat ve ihracatını daha çokBirleşik Krallık,Fransa,Güney Afrika,Yemen vePakistan ile yapar. Başlıca ihraç ürünleri şunlardır: Kurutulmuş hindistancevizi içi,tarçın,sabun ve parfüm yağı,vanilya vebalık. Diğer önemli gelir getiren kaynaklar iseguano, kaplumbağa kabuğu, köpekbalığı yüzgeci ve balık ürünleridir.

Ulaşım sistemi yeterli olup ülkenin en gelişmiş şehri ve limanı başkentiVictoria'dır.

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^abcd"Seychelles". International Monetary Fund. 10 October 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:8 June 2017. 
  2. ^"GINI index". World Bank. 21 January 2018 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:20 January 2018. 
  3. ^"2019 Human Development Report"(PDF). United Nations Development Programme. 2019. 9 Aralık 2019 tarihindekaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  4. ^abcNijman, Jan (2020).Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley.ISBN 978-1119607410. 

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'taSeyşeller ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
SeyşellerSeyşeller konuları
Ulusal simgeler
Seyşeller arması
Tarih
Coğrafya
Devlet yapısı
Ekonomi
Kültür
Coğrafi konumu
Egemen devletler
Sınırlı tanınan devletler
Bağımlı topraklar
Uluslararası kuruluşlar
Bağımsız devletler
Bağımlı topraklar
Avustralya
Birleşik Krallık
Yeni Zelanda
Uluslararası Frankofoni Örgütü'ne üye ve gözlemci ülkeler
Üyeler
Gözlemciler
1 Ortak üye.
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
Avrupa
1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu.
Kuzey Amerika
16. ve 17. yüzyıllar18. yüzyıl19. ve 20. yüzyıllar
  • 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadarhukuken dominyon olarak kaldı.
  • 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
  • 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
  • 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
  • 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
  • 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
  • 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
  • 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
  • 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
  • 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
  • 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
  • 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
  • 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
  • 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
  • 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
  • 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
  • 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
Güney Amerika
Afrika
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
Asya
17. ve 18. yüzyıllar19. yüzyıl20. yüzyıl
Okyanusya
18. ve 19. yüzyıllar20. yüzyıl
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu
  • 142009'dan bu yanaSaint Helena, Ascension ve Tristan da Cunha bölgesinin bir parçası olan Ascension Adası (1922-) ve Tristan da Cunha (1938-) daha öncesinde Saint Helena bölgesine bağlı birer sömürgeydiler.
Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler
Avrupa
Amerika
Asya
Afrika
Okyanusya
Bağımlı ülkeleritalik yazılmıştır.1TamamıAsya'da olmasına rağmen kültürel özellikleriAvrupa'ya benzediğindenAvrupa Birliği'ne üyedir.2Avrupa Birliği'ne üye.3Sınırlı tanınmış olan devlet.
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Seyşeller&oldid=36272492" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp