Geçen 3.100 yıl boyunca Portekiz toprakları, ülkenin kültürünü, tarihini, dilini ve etnik yapısını etkileyen ve içlerindeFenikeliler,Yunanlar,Romalılar,Cermenler veEndülüs Emevileri'nin de bulunduğu çeşitli medeniyetlerin geçişine tanık olmuştur. 5. yüzyılda Portekiz ülkesiDouro Nehri'nin ağzındakiPortu (günümüzdekiPorto şehri) ileCale (günümüzdekiVila Nova de Gaia) şehirlerine istinadenLatinceTerra Portucalis diye anılıyordu.
1093 yılındaKastilya veLeon KralıVI. Alfonso, krallığının güneybatısındaki topraklarıHenrique de Borgonha'ya vererekPortus Cale Kontluğu'nu kurdu.Comes Portucalensis denen bu kontluk sonraki yıllarda bağımsız bir krallığın doğuşuna sahne olmuştur. 15. ve 16. yüzyıllardaBrezilya'danFilipinler'e uzananPortekiz İmparatorluğu dünyanın önde gelen ekonomik, politik ve kültürel güçlerinden biriydi. 20. yüzyılda imparatorluğun sona ermesiyle birlikte Portekiz Avrupa'ya dönmüştür ve günümüzde dengelidemokratik yapısıylaAvrupa Birliği'nin bir parçasını oluşturmaktadır.
İlk Portekiz kralıI. Afonso'nun kullandığı bayrak.
Portekiz, 5 Ekim 1143'teKastilya veLeón KralıVII. Alfonso'nun Portekiz Kontluğu'nun bağımsızlığını tanıması veI. Afonso'yu Portekiz Kralı olarak kabul etmesiyle bağımsız bir ülke olarak kurulmuştur.[14] Günümüzdeki topraklarının yarısı kadar bir alanda kurulduktan sonraAfonso ve kendisinden sonra gelen krallarHristiyan tarikatlarının askerî desteğiyleEndülüslüler'den daha fazla toprak koparabilmek için sürekli güneye doğru ilerlemişlerdir.[14] 1249 yılındaAlgarve'nin güney kıyılarına ulaştıktan sonra PortekizReconquistası (Fetih) sona ermiştir.[14]
1383 yılında erkek vâris bırakmadan ölen Portekiz Kralı'nın kızıyla evli olan Kastilya Kralı Portekiz tahtında hak iddia edince ortaya çıkan halk ayaklanması1383-1385 Krizi'ne yol açtı.[14] SonradanI. João olarak Portekiz tahtına geçen Avizli João ve generalNuno Álvares Pereira yönetimindeki bir kısım soyludan ve halktan oluşan birliklerAljubarrota Savaşı'nda Kastilya birliklerini yendi.[14] Bu savaş hâlâ komşu İspanya ile olan bağımsızlık mücadelesinin bir sembolü olarak görülmekte ve Portekiz tarihinin en ünlü savaşı olarak değerlendirilmektedir.[14]
1373 yılındaİngiltere ile yapılan ittifak günümüzde de devam etmekte ve muhtemelen tarihin en uzun ittifakı sayılmaktadır.[15] Bu ittifakı izleyen yıllarda Portekiz Dünya'nın keşfi için öncülük yapmış veKeşif Çağı'nı başlatmıştır.[15] Kral I. João'nun oğlu PrensInfante Henrique o Navegador (Denizci Henrique), bu çağın başlangıcında büyük rol oynamış ve keşif gezilerinin ana destekleyicisi olmuştur.[15]
15. yüzyıl boyunca Portekizli kâşifler,Avrupa'da çok aranan değerli baharatların ülkesiHindistan yolunu ararken Afrika kıyıları boyunca güneye doğru seyahat ettiler ve yol boyunca ticaret noktaları kurdular.[15] Sonunda 1498 yılındaVasco da Gama deniz yoluylaHindistan'a ulaştı ve günümüzün onda biri olan bir milyon nüfusa sahip Portekiz için refah dönemi başladı.[15]
1580 yılından 1640 yılına kadar Portekiz'in bağımsızlığı bir süre sekteye uğradı.[16]Fas’taki Osmanlı Fas kuvvetleriyle yaptığıVadisseyl Muharebesi sırasında ölen Portekiz KralıI. Sebastião ardında erkek vâris bırakmayınca İspanya KralıII. Felipe taht üzerinde hak iddia etti ve Portekiz Kralı I. Filipe olarak tahta geçti.[16] Bu savaş Portekiz'i büyük devletler sınıfından çıkardığı gibi Kuzey Afrika'ya ve Fas'a tehdidi ortadan kaldırmış,Osmanlı devletini Kuzey Afrika'nın tartışmasız hâkimi hâline getirmiştir.[16] Ancak bundan hoşnut kalmayan Portekiz soylularının desteğiyle ayaklanma başlatanIV. João 1640 yılında kral ilan edilerekBragança hanedanını başlattı.[16] Aynı dönemdeBüyük Britanya veHollanda, Portekiz İmparatorluğu'nun denizaşırı topraklarını ele geçirmek için saldırmaktaydı ve Portekiz özellikle 1822'deBrezilya'nın bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte, 20. yüzyıla kadar sürecek olan bir çöküş dönemine girdi.[16]
5 Ekim 1910 tarihindeki cumhuriyetçi devrim Portekiz monarşisini ortadan kaldırdı. Ama devam eden kaos ortamı veI. Dünya Savaşı'na askerî katılımın artırdığı önemli ekonomik problemler 28 Mayıs 1926'daki askerî darbeye neden oldu.[17] Bu darbe sonucundaAntónio de Oliveira Salazar ekonomik dengeyi ve toplumsal düzeni sağlayarak 1933 yılına kadar sürecek olan sağ eğilimli askerî diktatörlük tarafından başa getirildi.[17] Gelenekçi otoriter bir rejim olan vefaşizme yakınlığıyla tanınanEstado Novo (Yeni Devlet) yeni bir anayasanın kabulüyle Salazar tarafından kuruldu.[17]II. Dünya Savaşı'ndaİttifak Devletleri'ne yaptığı yardımlar nedeniyle bu rejim ayakta kalmaya devam etti.[17] 1961 yılındaAngola'da, 1963 yılındaPortekiz Ginesi'nde ve 1964 yılındaMozambik'te başlayan bağımsızlık hareketleriPortekiz Sömürge Savaşları'na yol açarak yönetimdeki rejimi zayıflattı.[17] 1968 yılında Salazar yönetimden ayrıldı ve yerineMarcelo Caetano geçti. 25 Nisan 1974 tarihindeki kansız solcu askerî darbe Afrika sömürgelerine bağımsızlıklarını verdiği gibi günümüzün demokratik rejiminin kurulmasına da önayak oldu.[17]Avrupa Birliği'ne tam üyeliğe 1986 yılında kabul edilen Portekiz 1999 yılında daEuro para birimini kullanmaya başladı.[17]
Portekiz 1976 yılında kabul edilen anayasaya göre yönetilen demokratik bir cumhuriyettir.
Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Meclisi (Assembleia da República), Hükûmet ve Mahkemeler; Portekiz devletinin dört ana organını oluşturur.Yasama,yürütme veyargı erklerinin ayrılığı; Portekiz Anayasası'nda temel alınmıştır.
Beş yıllık görev süresi için halk oylamasıyla seçilen Cumhurbaşkanı'nın yürütme görevi yoktur ve Devlet Başkanlığı görevini yerine getirir. Cumhuriyet Meclisi; dört yıllık görev süresi için halk oylamasıyla seçilen 230 milletvekilinden oluşan yasama organı görevini icra eden parlamentodur.
Yürütme organı olan hükûmet; kendi Bakanlar Kurulunu ve onların müsteşarlarını seçenbaşbakan tarafından yönetilir. Ulusal ve bölgesel hükûmetlerde iki siyasi partinin çoğunluğu görülmektedir:Sosyalist Parti veSosyal Demokrat Parti.
Mahkemeler; ceza, idari ve mali olarak üçe ayrılır.Yüksek Mahkeme, temyiz kararlarında son karar verici mekanizmadır. Dokuz üyeliAnayasa Mahkemesi, yasaların anayasaya uygunluğunu gözetir.[18]
Portekiz’in tek uluslararası anlaşmazlığı, Badajoz Antlaşması sonucunda 1801 yılındaİspanya buyruğu altına girenOlivenza belediyesi ile ilgilidir. 1814-1815 yılları arasında yapılanViyana Kongresi’ne istinaden Portekiz tarafından bu belediye geri alınmak istenmektedir. Yine deAvrupa Birliği üyesi iki ülke arasındaki ilişkiler gergin değildir.
Portekiz'in anakaradaki toprakları ve özerk iki bölgesi.
Portekiz idarî yapısı temel olarak 308 belediyeye (Portekizce:concelho) dayanır. Bu belediyeler bucak adı verilen (Portekizce:freguesia) 4.000'den fazla bölüme ayrılır. Belediyeler idarî açıdan alt bölge ve bölgelere bağlanır. 1976 yılından beri en üst idari yapı “Anakara Portekizi” ileAzorlar veMadeira özerk bölgeleridir.
Portekiz toprakları,İber Yarımadası üzerindeki alanı (Portekizlerin çoğu tarafındankıta olarak anılır) ve Atlantik Okyanusu'ndaki iki takımadayı içerir:Madeira veAzor takımadaları. Portekiz,30° ve42° K enlemleri ile32° ve6° B boylamları arasındadır.
Portekiz'in anakaradaki toprakları, en büyük nehri olanTejo Nehri ile ikiye bölünür. Kuzey kısmı içeride düzlükler barındıran ve dört yerde kesintiye uğrayarak tarıma elverişli alanlar yaratan dağlık bir bölgedir.
Tejo Nehri ileAlgarve arasındaki güney kısmı genelde serin ve yağmurlu bir iklime sahip kuzeyden daha ılık ve kuru bir iklime sahip ovalardan oluşur.Alentejo'dan dağlarla ayrılanAlgarve bölgesi iseFas ve Güneyİspanya'ya benzer birAkdeniz iklimine sahiptir.
Portekiz'in en yüksek noktasıPico Adası'nda bulunan 2.351 m. yüksekliğinde eski bir yanardağ olanPico Dağı'dır.
Portekiz,Akdeniz iklimine sahiptir.Avrupa'nın en sıcak ülkelerinden biri olan Portekiz'in ana karadaki topraklarında yıllık ortalama sıcaklık kuzeyde 15 °C ve güneyde 18 °C'dir. Madeira ve Azor Adaları sıcaklık aralığı daha dardır. Bahar ve yaz mevsimlerinde güneşli, sonbahar ve kış mevsimlerinde yağmurlu ve rüzgârlıdır.
Expo '98 fuarının yapıldığı modernParque das Nações
Portekiz 1986 yılındaAvrupa Birliği'ne katıldı ve kararlı bir ortamda uyum çalışmalarına başladı, sağlıklı bir büyüme düzeyine erişti. Hükûmetler reformlar uygulayarak birçok devlet teşekkülünü özelleştirdi ve ekonominin önemli alanlarını liberalleştirdi. Portekiz 1999 yılındaEuro kullanımına geçen ülkelerden biridir.
Turizmden önemli derecede gelir elde edilmesinin yanında, Portekiz tarım ve sanayi gibi alanlarda diğer Avrupa ülkelerine oranla çok daha düşük verim alabilmektedir. AET ülkeleri arasında en yoksul ülke olan Portekiz'de, özellikle tarımda geleneksel yöntemlerin kullanılmaya devam edilmesi ve hâlâ son teknoloji aletlerine geçilememesi tarımdan verim alma şansını düşürmektedir. Ülkedeki malların çoğu ithal bulunmaktadır. Özellikle Güney Amerika ülkelerinden bölgeye özgü meyve ve sebze çeşitlerinin ithali gerçekleşmektedir.
Portekiz'de pirinç, buğday, mısır, patates gibi ürünler yetiştirilir. iklimine rağmen incir, badem, portakal gibi ürünler de yetiştirilir. En çok ekilen tarım ürünleri ise mısır, üzüm, çavdar ve zeytindir. Akdeniz bölgesine özgü kültür bitkileri ise buğdaydır. Ayrıca Portekiz'de dış satımı en çok olan ürün porto şarabıdır. F.F.F. kelimeleri Portekiz'in kısaca ünlü olan şeylerini özetler. 1. F FADO SADNESS SONGS 2. F FUTBALL 3. F DE FİESTA
Portekiz Golden Visa programı, yabancı yatırımcılara yönelik sunulan bir yatırım programıdır ve ayrıca ARI (Authorization for Residency by Investment) olarak da bilinir. Program, AB vatandaşı olmayan yatırımcılara Portekiz'de oturma izni sağlar ve Ekim 2012'de başlatılmıştır. Programın amacı, 2008 krizinden sonra Portekiz'e uluslararası sermaye çekmektir. Program, başlangıcından bu yana 6 milyar Euro'dan fazla yatırım çekmiş ve sürdürülebilirliği ve başarısı kanıtlanmıştır. Portekiz Golden Visa programının en büyük avantajlarından biri, başvuranlara ve aile bireylerine Portekiz'de yaşama, çalışma ve eğitim alma hakkı sağlamasıdır. Ayrıca program, beş yıl sonra Portekiz vatandaşlığına başvurma olanağı da sunar.[20] 16 Şubat 2023'te Portekiz hükûmeti, ülkedeki konut kriziyle mücadele etmek için Golden Visa programının revize edilmesini veya olası olarak sona erdirilmesini içeren bir dizi önlemleri açıkladı.[21]
2006 yılı verilerine göre Portekiz, enerji üretiminin %55'inikömür vepetrol ile çalışan enerji santrallerinden sağlamaktadır. Kalan %40 barajlar ve %5 de rüzgâr enerjisi ile sağlanmaktadır. Hükûmet rüzgâr ve güneş enerjisi gibi alternatif enerji kaynakları üzerine yatırım yapmaya çalışmaktadır.
Giderek artan otomobil kullanımı ve sanayileşme nedeniyle ulaşım 1990'larda öncelik kazanmıştır. Ülkenin 68.732 km'lik karayolu ağının 2.000 km'sini 44otoyol oluşturmaktadır.
İki büyük şehirde, her biri 35 km.'yi geçen metro sistemi bulunmaktadır:Lizbon Metrosu vePorto Metrosu. 2008 yılında yapımına başlanacak olan ve günümüzde kullanılanPendolino trenlerinin yerine geçecek yüksek hızlıTGV tren hattı Porto'yu Lizbon'a ve Lizbon'uMadrid'e bağlayacaktır.Ota'ya Lizbon şehri için yeni bir havaalanı da inşa edilecektir.
Portekiz dünyanın en yüksek cep telefonu kullanım oranına sahiptir. Mart 2006 verilerine göre evlerin %30'unda yüksek hızlı internet hattı, şirketlerin %78'inde de internet bağlantısı vardır. Portekizlilerin büyük çoğunluğu televizyon kanallarını kablo üzerinden seyretmektedir (Haziran 2004: evlerin %73.6'sı).
Portekiz, dil ve din açısından oldukça bağdaşık yapıda bir ülkedir. Portekiz halkı değişik etnik grupların karışımından oluşur: Roma öncesiİber veKelt kabileleri ileEski Romalılar veCermen halkları.
2001 nüfus sayımı sonucunda %51,7'si kadın olan Portekiz'in nüfusu 10.356.117 olarak belirlenmiştir. 2003 yılı sonunda nüfusun %4,2'sini yasal göçmenler oluşturmaktaydı. En büyük göçmen topluluklarıUkrayna,Brezilya,Yeşil Burun Adaları veAngola gibi ülkelerden olsa daGüney Amerika veDoğu Avrupa'nın diğer ülkelerinden de göçmenler bulunmaktadır. Portekiz nüfusunun büyük çoğunluğuKatoliktir. En büyük metropolitan alanlarıLizbon,Porto,Braga,Coimbra veAveiro'dur.
Portekiz'deki eğitim sistemi dört basamakta toplanır:
Okul öncesi (altı yaş altı çocuklar için),
Temel eğitim (6 ile 15 yaş arası çocuklar içindir ve zorunludur. Bu basamak üç aşamalı şekilde (4+2+3) dokuz yıl sürer. Birinci aşama dört yıl sürer ve esas olarak karakter gelişimi ve ileri çalışmalar için temel bilgi oluşturmaya odaklanılır. İkinci aşama iki yıldır ve disiplinlerarası çalışmalara giriş yapılır. Üçüncü ve sonuncu aşama üç yıl sürer ve bu eğitimin disiplinler arası hâle geldiği aşamadır.[24])
Ortaöğretim (üç yıl sürer ve 2010 yılından itibaren zorunludur.)
Yükseköğretim (üniversite ve politeknik okullarında okutulmaktadır.)
Portekiz üniversiteleri 1290 yılından beri eğitim vermektedir. Üniversiteler fakültelere bölünmüştür. 2011 yılından itibaren geçerli olmak üzereBologna süreci uygulamasına geçilmektedir.
19. yüzyılın sonuna kadar başlıca Fransız yasalarından etkilenen hukuk sistemi o zamandan beri daha çok Alman yasalarından etkilenmeye başlamıştır. Başlıca yasalar arasında Anayasa (1976), Medeni Kanun (1966) ve Ceza Kanunu (1982) sayılabilir.
Portekiz Akdeniz'den geçen çeşitli medeniyetlerin ve Keşif Çağı'nda dünyanın değişik bölgelerinde etkileştiği medeniyetlerin etkisiyle kendine özgü bir kültür geliştirmiştir.
Portekiz müziği çeşitli tarzları barındırır. En tanınanı, genelliklePortekiz gitarı ile anılan vesaudade yani özlem ve hasret duyma duygusuyla özdeşleşen, melankolik şehir müziğiFado’dur. Fado’nun uluslararası alanda tanınmış yorumcuları arasındaAmália Rodrigues,Mariza,Mísia veMadredeus’u sayabiliriz.
Portekiz geleneksel mimarisi çeşitli etkilenmelerle ortaya çıktığı için farklılık taşır. GünümüzdeEduardo Souto de Moura veÁlvaro Siza Vieira gibi dünya çapında ünlü mimarları vardır. Görsel sanatlarda da dünya çapında adı duyulmuşVieira da Silva vePaula Rego adlı ressamlar sayılabilir.
1990’lardan beri, 1956’da kurulanCalouste Gulbenkian Vakfı’na Lizbon’daki Belém Kültür Merkezi ile Porto’daki Serralves Vakfı ve Müzik Evi’ni katarak kamuya açık kültürel kurumlarını artırmıştır.
1910 yılındaJosé Malhoa'nın ünlü eserinde tasvirlenenFado Portekiz'in geleneksel müziğidir.
Portekiz mutfağı, pirinç, patates, ekmek, et, deniz ürünleri ve balık kullanılan çeşitli tariflerle zengin bir mutfaktır. Portekizlilerin özellikle Morina balığından yapılmış yemekleri çok sevdikleri ve Portekiz'debacalhau denen bu yemeklerin yılın her günü için farklı olmak üzere 365 değişik şekilde pişirildiği söylenir.Pastéis de Bacalhau,Bacalhau à Brás veBacalhau à Gomes de Sá en popüler tariflerdir. Diğer iki popüler balık tarifi ızgarasardalye ve soğan, sarımsak, defne yaprağı, patates, domates, biber, maydanoz veyakişniş karışımı ile birkaç balık türünden yapılan domatesli bir çeşitgüveç olan caldeirada'dır.
Lizbon'da Pasteis de Nata
Portekizpasta sanatının kökeni ülkeye yayılmış birçokOrta Çağ Katolik manastırındadır. Çok az malzeme (çoğunlukla badem,vanilya,tarçın, un, yumurta ve biraz likör) kullanan bu manastırlar, olağanüstü geniş yelpazede farklı hamur işleri yaratmayı başardılar ki bunlardanLizbon’un pastéis de Belém (veyapastéis de Nata) veAveiro’nunOvos-Moles gibi tatlı ve kekleri çok revaçtadır. Yumurtalı Portekiz turtası olarak da bilinen Pastéis de Nata'nın tarihi 17. yüzyıla kadar uzanır. Bu tatlıJerónimos Manastırı'ndaki rahipler tarafından bulunmuştur.[26]
Portekiz’in kendine özgüfast-food tarzı yemeği ise Porto’nunFrancesinha‘sı (Frenchie), yine Porto'dan geleneksel yemek "Tripas à moda do Porto" ve "bifanas" (ızgara domuz) veya ülke çapında iyi bilinenprego (ızgara dana eti)sandviç'ler yer alır.
Sığır, domuz, kuzu, keçi veya tavuktan yapılan tipik Portekiz et tarifleri arasında et, pirinç, patates ve diğer sebzelerin haşlanmasıyla yapılanCozido à Portuguesa, et ve sosis parçaları ile kuru fasulyeden yapılan ve beyaz pirinçli pilav ile servis edilenFeijoada,Frango de churrasco,Leitão (süt domuzu kızartması),Chanfana veCarne de porco à alentejana veEspetadas bulunur.
Çok popüler bir kuzey yemeği Dobrada, beyaz fasulye ve havuçlu güveçli işkembedir ve genellikle buğulanmış beyaz pirinçle servis edilir. Peri-peri tavuk, pilav ve sebzelerle servis edilen, Portekiz'in her yerinde sevilen ancak en çokAlgarve bölgesinde yaygın olan baharatlı bir közde tavuk yemeğidir.
Portekiz şarapları, Portekiz'i tanrılarıBacchus ile özdeş tutan Romalıların zamanından beri uluslararası olarak tanınmıştı. Günümüzde şarapseverler tarafından çok iyi tanınan birçok şarap çeşidi, uluslararası ödüller kazanmıştır. Tanınmış birçok Portekiz şarabı dünyanın en iyi şarapları arasında sayılır: Vinho Verde, Vinho Alvarinho, Vinho do Douro, Vinho do Alentejo, Vinho do Dão, Vinho da Bairrada ve tatlıPorto şarabı,Madeira şarabı ileSetúbal’ın Moscatel şarabı ile Favaios (Douro). Porto ve Madeira, özellikle dünya çapında çok çeşitli yerlerde takdir edilmektedir. Dünyada yaygın pazarlanan Porto şarabını Vinho Verde izler. Artan uluslararası talebe cevap verecek şekilde Vinho Verde ihracatı artış göstermektedir.
Portekiz mutfağı çok çeşitlidir ve farklı bölgelerin kendi geleneksel yemekleri vardır. Portekizliler iyi yemek kültürüne sahiptir ve ülke genelinde sayısız iyi restoran ve tipik küçüktasquinhalar vardır.
Vítor Baía tüm Avrupa kulüpler kupaları dâhil olmak üzere tarihte en çok kupa kazanmış oyuncudur. AyrıcaJosé Mourinho futbol tarihinin en başarılı ve en çok kazanan teknik direktörlerinden sayılır. Portekiz'in en üst düzey futbol karşılaşmalarıSuperliga'da yapılmaktadır. Önemli futbol kulüpleri arasındaBenfica,Porto veSporting sayılabilir. “2004 Avrupa Futbol Şampiyonası”'na ev sahipliği yapan Portekiz neredeyse kupayı da kazanıyordu. Final maçındaYunanistan sürpriz bir galibiyet kazanarak ilk defa Avrupa kupasını kazandı. Portekiz millî futbol takımıFIFA Dünya Kupası'nda iki kere yarı finale kaldı. İlki Eusebio'nun 9 golle gol kralı olduğu1966'da, ikincisi de2006'dadır. 2006 yılı yarı finalindeFransa'ya yenilen Portekiz, daha sonraAlmanya'ya da yenilerek dördüncü olabilmiştir. Son olarak 2016 yılında Fransa'da düzenlenen Euro 2016 turnuvasında ev sahibi Fransa'yı yenerek şampiyonluğa ulaşmıştır.
Futboldan başkabasketbol,yüzme,atletizm,tenis,jimnastik,futsal,paten hokeyi (rink hokeyi),hentbol,voleybol veragbi gibi birçok branşta profesyonel spor karşılaşmaları ve şampiyonalar düzenlenmektedir. En önemli yarışı “Volta a Portugal” (Portekiz Bisiklet Turu) ilebisiklet sporu veatletizm en popüler sporlar arasındadır.Paten hokeyinde Portekiz, 15 Dünya ve 20 Avrupa şampiyonluğuyla dünyanın en çok kupa kazanan ülkesidir. Ragbi'de de birçok kupa kazanan Portekiz Temmuz 2006 itibarıyla 5 Avrupa şampiyonası kazanmıştır. GüneşliAlgarve bölgesinde yapılan "Algarve Open"golf turnuvası da önemli spor etkinliklerindendir. Lizbon yakınındakiEstoril'de bulunanAutódromo Fernanda Pires da Silva, içlerindeDünya Motosiklet Şampiyonası ileA1 Grand Prix gibi birçok motor sporunun yapıldığı en önemli yarış pistidir. Portekiz Rallisi ve Madeira Rallisi ile birlikte Baja Portugal 1000 ve Lizbon-Dakar off-road yarışları da uluslararası alanda tanınır.Triatlon dalında Dünya Kupası lideriVanessa Fernandes sayesinde önemli adımlar atılmaktadır.Judo veboks branşlarında da Portekiz uluslararası karşılaşmalarda madalyalar kazanmıştır.
Ülkede "Jogo do Pau" (Portekiz Sopa Dövüşü) diye bilinen eski birdövüş sanatı vardır. Kendini koruma amacıyla yapılan bu spor, genellikle genç kadınlar için çıkan anlaşmazlıkları çözmek isteyen delikanlıların yaptıkları düellolarda kullanılırdı. DoğuşuOrta Çağ'a dayananJogo do Pau'da silah olarak tahta sopalar kullanılır. "Jogos Populares" gibi diğer geleneksel sporlar da zevk için hâlâ yapılmaktadır.
Portekiz'de yaz mevsiminde festivaller önemli yer tutar. Her şehrin ve kasabanın kendi festivali vardır. Özellikle Haziran ayı festivalleri çok popülerdir. Bu aydaki festivallerSantos Populares (popüler azizler) diye bilinen üç azize,Padovalı Antonio,Vaftizci Yuhanna veSimun Petrus'a adanır ve tüm Portekiz'de yapılır. Pagan gelenekten gelen bu festivallerin azizlerle nasıl birleştirildiği bilinmemektedir. Büyük olasılıkla Hristiyanlık bölgeye yayılmadan önce bu eğlenceler Roma tanrıları ya da yerel tanrılar adına yapılmaktaydı. Festivallerin ortak özellikleri şarap,água-pé (bir çeşit sulandırılmış şarap), geleneksel ekmek ve sardalya, düğünler, geleneksel sokak dansları, ateş, havai fişekler ve kutlamalardır.
^Portekiz'dede jure yarı başkanlık sistemi yürürlükte olsa da cumhurbaşkanının rolü çoğunlukla semboliktir ve ülkede factoparlamenter cumhuriyet olarak faaliyet göstermektedir.
^1976 Nisan’ında yürürlüğe konulan yeni anayasa ile sosyalist bir yönetim içine giren Portekiz; 18 idarî bölgeye ayrılmıştır. Başlıca yönetim organları; cumhurbaşkanı, ihtilâl konseyi ve hükûmettir. İhtilâl konseyi, 4 komutan ve silâhlı kuvvetlerden seçilen 14 subaydan meydana gelmiştir. Portekiz, NATO’ya üyedir. 1980’de yapılan seçimleri büyük çoğunlukla merkez-sağ eğilimli "Demokratik İttifak" kazandı. Yeni hükûmet, anayasada bir sürü değişiklik yaparak sivil yönetime geçiş yolunu açtı. 1985 Ekim’inde yapılan seçimleri, serbest piyasa ekonomisini savunan Sosyal Demokrat Parti kazandı. 1986 Şubatında Mário Soares; cumhurbaşkanlığı seçimini kazanarak 60 yıllık bir aradan sonra ilk sivil Cumhurbaşkanı oldu. Aynı yıl Portekiz, AET’ye alındı. 1989’da yapılan değişiklikle sosyalizmle ilgili ifadeler, anayasadan çıkarıldı.
^"Portugal". CIA - The World Factbook. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2009.
Juang, Richard M.; Morrissette, Noelle Anne (2008).Africa and the Americas: Culture, Politics, and History: A Multidisciplinary Encyclopedia.2.ISBN978-1-85109-441-7.
Page, Melvin Eugene; Sonnenburg, Penny M. (2003).Colonialism: An International, Social, Cultural, and Political Encyclopedia.2.ISBN978-1-57607-335-3.
Ribeiro, Ângelo; José Hermano (2004).História de Portugal I — A Formação do Território [History of Portugal: The Formation of the Territory] (Portekizce). QuidNovi.ISBN989-554-106-6.
Ribeiro, Ângelo; Saraiva, José Hermano (2004).História de Portugal II — A Afirmação do País [History of Portugal II: An Affirmation of Nation] (Portekizce). QuidNovi.ISBN989-554-107-4.
de Macedo, Newton; Saraiva, José Hermano (2004).História de Portugal III — A Epopeia dos Descobrimentos [History of Portugal III: The Epoch of Discoveries] (Portekizce). QuidNovi.ISBN989-554-108-2.
de Macedo, Newton; Saraiva, José Hermano (2004).História de Portugal IV — Glória e Declínio do Império [History of Portugal IV: Glory and Decline of Empire] (Portekizce). QuidNovi.ISBN989-554-109-0.
de Macedo, Newton; Saraiva, José Hermano (2004).História de Portugal V — A Restauração da Indepêndencia [History of Portugal IV: The Restoration of Independence] (Portekizce). QuidNovi.ISBN989-554-110-4.
Saraiva, José Hermano (2004).História de Portugal X — A Terceira República [History of Portugal X: The Third Republic] (Portekizce). QuidNovi.ISBN989-554-115-5.
Loução, Paulo Alexandre (2000).Portugal, Terra de Mistérios [Portugal: Land of Mysteries] (Portekizce) (3. bas.). Ésquilo.ISBN972-8605-04-8.
Muñoz, Mauricio Pasto (2003).Viriato, A Luta pela Liberdade [Viriato: The Struggle for Liberty] (Portekizce) (3. bas.). Ésquilo.ISBN972-8605-23-4.
Grande Enciclopédia Universal. Durclub. 2004.
Constituição da República Portuguesa [Constitution of the Portuguese Republic] (Portekizce) (VI Revisão Constitucional bas.). 2004.