Polen (çiçek tozu),bitkinin erkekgametini (bu nedenle erkekDNA) dişi gamete taşıyan bir yapıdır. Polen, bu taşınma sırasında erkek gametini çok iyi korumak zorundadır. Polenin dış duvarı eksin olarak adlandırılır. Bu tabaka çok nadir olarak bulunan ve çok dayanıklı olan sporopollenin denilen bir yapıdan oluşmaktadır. İç tabaka ise selülozdan yapılmış olup tipik bitki hücre duvarının yapısındadır. Polen tanelerinin boyu 15-100µm arasındadır. Sıkıştırılmış polen tozu binlerce polen tanesi içermektedir.Taç yaprakların iç kısmında bir veya iki daire üzerine dizilidirlerdir
Bitkilerin erkek üreme hücresi olan polen, 21 günlük bal arıları tarafından, arı kolonisinin arı sütü üretimi ve larvaların gelişmesinde protein ihtiyacını karşılamak için toplanır. Polen, genç işçi arıların, yavruların ve yavru gıda bezlerinin gelişmesi için gerekli bir besin kaynağıdır. Arı poleni protein, mineral ve vitamin değeri yüksek bir arı ürünüdür. Polen olmadan yavru geliştirilmesi mümkün değildir. Polen elde edildiği kaynağa göre farklı renk ve şekillerde olmaktadır.[1]
Arı poleninin en önemli yapı taşı proteinlerden oluşur. Protein bakımından zengin içeriğe sahip olan polenin içeriği aminoasitler, fenolik asitler, steroidler, enzimler antioksidanlar, beta karoten, kalsiyum, magnezyum, selenyum, nükleik asit, lektin, sistein, B1, B2, C ve E vitaminlerinden meydana gelir.[2]İşçi arılarının çiçekli bitkilerden ve orman ağaçlarından topladığı polenlerin besleme değeri aynı kalitede değildir. Örneğin çam ve okaliptüs polenleri genç işçi arılar ve larva gelişmesi için uygun değildir. Söğüt, hardal, karahindiba ve çiriş gibi bitkilerin polenleri çok kalitelidir. Polenin yapısal besin değeri ise, yağ, mineral ve şekerden oluşmaktadır.[3]
