Bu madde Pehlevî hanedanı hakkındadır. Pehlevi devleti için
Pehlevi İranı sayfasına bakınız.
Pehlevî Hanedanı (Farsça:دودمان پهلویromanize: Dudmān-e Pahlavī), İran Şahanşah Devleti'ne 54 yıl boyunca hükmetmişMazenderan[1] kökenli hanedandır.
1921'deİran Kazak Tugay'nın eski bir tuğgenerali olanRıza Han (1919 yılında Pehlevi soyadını almıştır) 3.000-4.000 kişilik güçlü müfrezesi ile Tahran'a giripKaçar Hanedanı içinde iktidarı ele geçirmiş, 1925 yılındaAhmed Şah Kaçar'ı tahttan indirip kendini Şah ilan etmiştir.[2] Başlangıçta, Pehlevi çağdaşı Atatürk'ün Türkiye'de yaptığı gibi cumhuriyet ilan etmeyi planlamıştı. Ancak İngiliz ve din adamlarının muhalefeti karşısında bu fikirden vazgeçti.[3]
II. Dünya Savaşı sırasında Temmuz 1941'de güneydenİngiltere ve kuzeydenSSCB'nin İran'a saldırarak işgal etmesi üzerine, Rıza Şah Pehlevi tahtını oğluMuhammed Rıza Pehlevi'ye bırakıpGüney Afrika'ya kaçmıştır.
1970'lerin ortalarında, artan petrol gelirlerine güvenen Muhammed Rıza, ülkesinin ilerlemesi veBeyaz Devrim reformlarınca bir dizi daha hırslı ve daha cesur planlara başladı. Ancak sosyoekonomik ilerlemeler din adamlarını rahatsız etti. İnsanlar İslami ilkelere bağlı bir ideoloji altında toplanmaya başladı.Humeyni de bunun lideri oldu. Pehlevi rejimi Ocak 1979'daRuhullah Humeyni önderliğinde gerçekleştirilen İran Devrimi sonucunda hanedan yıkılmış ve Muhammed Rıza PehleviEnver Sedat'ın onur konuğu olarak ailesiyleMısır'a sığınmıştır.[4]
Muhammed Rıza Pehlevi'nin ölümünün ardındanPrens Rıza Pehlevi hanedanın varisi oldu.
- ^Aghaie, Kamran Scot (1 December 2011).The Martyrs of Karbala: Shi'i Symbols and Rituals in Modern Iran 27 Aralık 2021 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi.. University of Washington Press.ISBN978-0-295-80078-3.
- ^Mashallah Ajudani".Ajoudani
- ^Curtis, Glenn E.; Hooglund, Eric.Iran: A Country Study: A Country Study. Government Printing Office. p. 27. ISBN978-0-8444-1187-3.
- ^"The Imperial Coronation of Iran".www.farahpahlavi.org (İngilizce). 7 Haziran 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:22 Temmuz 2022.
- ^abcd"Former Iranian Crown Prince Reza Pahlavi will proclaim himself the new shah of Iran",United Press International, 17 Ekim 1980, 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi25 Ocak 2019,
His Imperial Highness Reza Pahlavi, Crown Prince of Iran, will reach his constitutional majority on the 9th of Aban, 1359 (October 31, 1980). On this date, and in conformity with the Iranian Constitution, the regency of Her Imperial Majesty Farah Pahlavi, Shahbanou of Iran, will come to an end and His Imperial Highness, who on this occasion will send a message to the people of Iran, will succeed his father, His Imperial Majesty Mohammed Reza Shah Pahlavi, deceased in Cairo on Mordad 5, 1359 (July 27, 1980).