Orchidaceae,Asteraceae ile birlikte çiçekli bitkilerin en büyük iki familyasından biridir. 763 cinse yayılmış yaklaşık 28.000 kabul görmüştür içerir.[4][5]
Orkideler, bazı çok belirgin türetilmiş özellikleri veyasinapomorfileri paylaştıkları için diğer bitkilerden kolayca ayırt edilebilirler. Bunlar arasında; çiçeğiniki taraflı simetrisi (zigomorfizm), çok sayıda resupinat çiçek, hemen hemen her zaman oldukça değişikliğe uğramıştaç yaprak (labellum), kaynaşmışstamenler vekarpeller ve son derece küçüktohumları sayılabilir.
Monopodial: Gövde tek bir tomurcuktan büyür, her yıl tepeden yapraklar eklenir ve gövde buna göre daha uzun büyür. Monopodial büyümeye sahip orkidelerin gövdesi,Vanda veVanilla 'da olduğu gibi birkaç metre uzunluğa ulaşabilir.
Sympodial: Sympodial orkidelerin bir ön (en yeni büyüme) ve bir arka (en eski büyüme) kısmı vardır.[7] Bitki, belirli bir boyuta kadar büyüyen, çiçek açan ve daha sonra büyümeyi durduran ve değiştirilen birçok bitişik sürgün üretir. Sympodial orkideler, desteklerinin yüzeyini takip ederek dikey yerine yatay olarak büyür. Büyüme,Cattleya 'da olduğu gibi, kendi yaprakları ve kökleri olan, önceki yılın yapraklarından veya yanlarından filizlenen yeni uçların gelişmesiyle devam eder. Yeni bir uç gelişirken,köksap, gelişmemiş bir tomurcuk olan sözde bir 'göz'den tekrar büyümesine başlayabilir ve böylece dallanabilir. Sympodial orkideler, tepeden veya toprağın hemen altından sürünen birköksap tarafından birleştirilmiş görünür yalancı soğanlara sahip olabilir.
Neotinea lactea,Sardinya'da toplanmıştır; bir Euro'luk madeni parayla karşılaştırıldığında küçük boyutu veNeotinea cinsine özgü iki küresel tüberoid vurgulanmıştır
Karasal orkidelerrizomatöz olabilir veyagövde yumruları veyayumrular oluşturabilir. Karasal orkidelerin kök şapkaları pürüzsüz ve beyazdır.
Orchis veOphrys gibi bazı simpodial karasal orkidelerin iki yeraltıyumrulu kökü vardır. Biri kış dönemleri için besin rezervi olarak kullanılır ve diğerinin gelişimini sağlar, buradan da gözle görülür büyüme gelişir.
Sıcak ve sürekli nemli iklimlerde, birçok karasal orkidenin yalancı soğanlara ihtiyacı yoktur.
Destek üzerinde büyüyenepifitik orkideler, bazen birkaç metre uzunluğunda olabilen değiştirilmiş hava köklerine sahiptir. Köklerin eski kısımlarında, velamen denilen modifiye edilmiş süngerimsi birepidermis, nemi emme işlevi vardır. Ölü hücrelerden oluşur ve gümüş-gri, beyaz veya kahverengi bir görünüme sahip olabilir. Bazı orkidelerde velamen, tilozom adı verilen geçiş hücrelerinin yakınında süngerimsi ve lifli gövdeler içerir.
Kök epidermisinin hücreleri, desteklerine sağlam bir şekilde tutunmalarını sağlamak için kök eksenine dik açıyla büyür. Epifitik orkideler için besinler çoğunlukla mineral toz, organik detritus, hayvan dışkısı ve destekleyici yüzeylerinde toplanan diğer maddelerden gelir.
Prosthechea fragrans 'ın yalancı soğanı
Sempodial epifitlerin gövdesinin tabanı veya bazı türlerde gövdenin tamamı, kurak dönemler için besin ve su içeren bir yalancı soğan oluşturmak üzere kalınlaşabilir.
Yalancı soğan genellikle uzunlamasına oluklara sahip pürüzsüz bir yüzeye sahiptir ve genellikle konik veya dikdörtgen şeklinde olmak üzere farklı şekillere sahip olabilir. Boyutu çok değişkendir; bazı küçükBulbophyllum türlerinde iki milimetreden uzun değildir, dünyanın en büyük orkidesi olanGrammatophyllum speciosum 'da (dev orkide) ise üç metreye ulaşabilir. BazıDendrobium türlerinde tüm uzunluk boyunca kısa, yuvarlak yaprakları olan uzun, kamış benzeri yalancı soğanlar bulunur; diğer bazı orkidelerde yaprakların tamamen içine yerleştirilmiş gizli veya son derece küçük yalancı soğanlar vardır.
Yaşlanmayla birlikte yalancı soğan yapraklarını döker ve uykuda kalır. Bu aşamada genellikle arka soğan olarak adlandırılır. Arka soğanlar bitki için hala besin bulundurur, ancak daha sonra genellikle bir yalancı soğan devralır ve arka soğanda biriken son rezervleri kullanır, bu da sonunda ölür. Yalancı soğan genellikle yaklaşık beş yıl yaşar. Fark edilir yalancı soğanları olmayan orkidelerin de, bir simpodial bitkinin bireysel bir bileşeni olan büyümelere sahip olduğu söylenir.
Çoğumonokotil gibi, orkideler genellikleparalel damarlı basityapraklara sahiptir, ancak bazı Vanilloideae'lerde retikülatdamarlanma vardır. Yapraklar oval, mızrak şeklinde veya orbikülat olabilir ve tek tek bitkide boyutları çok değişkendir. Özellikleri genellikle tanısaldır. Normalde gövdede dönüşümlüdür, genellikle merkez boyunca uzunlamasına katlanır ("plikat") ve stipülleri yoktur. Orkide yaprakları genellikle vasküler demet kılıflarında stegmata adı verilensilisli gövdelere sahiptir (Orchidoideae bitkisinde bulunmaz) ve liflidir.
Yaprakların yapısı bitkinin belirli yaşam alanına karşılık gelir. Genellikle güneş ışığı alan veya zaman zaman çok kuru olabilen yerlerde yetişen türler kalın, kösele yapraklıdır velaminalar gerekli su kaynaklarını korumak için mumsukütikül ile kaplıdır. Öte yandan gölge seven türlerin uzun ve ince yaprakları vardır.
Çoğu orkidenin yaprakları çok yıllıktır, yani birkaç yıl yaşarlar, diğerleri ise, özellikleCatasetum'daki gibi kıvrımlı yapraklı olanlar her yıl yapraklarını döker ve yeni yalancı soğanlarla birlikte yeni yapraklar geliştirir.
Bazı orkidelerin yaprakları süs olarak kabul edilir. Yarı karasal veya kayaya sarılan ("litofit") bir orkide olanMacodes sanderiananın yaprakları açık yeşil bir arka plan üzerinde parlak gümüş ve altın damarları gösterir.Psychopsiella limmingheinin kalpsi yaprakları, çiçek pigmentleri tarafından oluşturulan bordo-koyu lekelerle açık kahverengimsi-yeşildir. Tropikal ve subtropikal Asya'dan gelen bayan terliği'nin (Paphiopedilum) yapraklarının çekici beneklenmesi, klorofilin eşit olmayan dağılımından kaynaklanır. Ayrıca,Phalaenopsis schilleriana koyu yeşil ve açık yeşil benekli yaprakları olan pastel pembe bir orkidedir. Mücevher orkidesi (Ludisia discolor) beyaz çiçeklerinden çok renkli yaprakları için yetiştirilir.
Dendrophylax lindenii (hayalet orkide),Aphyllorchis veTaeniophyllum gibi bazı orkideler,fotosentez için yeşil köklerine bağımlıdır ve diğer tümheterotrofik türlerde olduğu gibi normal gelişmiş yaprakları yoktur.
Corallorhiza (mercan kök orkideleri) cinsindeki orkideler yapraksızdır ve bunun yerine köklerini olgun ağaçların köklerinin etrafına sararlar ve şeker toplamak için özel mantarları kullanırlar.[8]
Orkide çiçeklerinin üççanak yaprağı, üç taç yaprağı ve üç odacıklı biryumurtalığı vardır. Üç çanak yaprağı ve taç yapraklarından ikisi genellikle birbirine benzer ancak bir taç yaprağı genellikle oldukça değiştirilmiştir ve "dudak" veya labellum oluşturur. Çoğu orkide cinsinde, çiçek gelişirken, resupinasyon denilen 180°'lik bükülme geçirir, böylece labellum sütunun altında kalır. Labellum böcekleri çekme işlevi görür ve resupinasyonlu çiçeklerde iniş alanı veya bazen tuzak görevi de yapar.[9][10][11][12]
Bir orkide çiçeğinin üreme organları,stamenlerin ve stilin tek bir yapı, yani sütun oluşturmak üzere birleşmesi bakımından eşsizdir.[11][12][13] Tek tek salınmak yerine, binlercepolen tanesi, sütunun tepesine yakın yapışkan bir diske bağlı pollinia adlı bir veya iki demette bulunur. Pollinia'nın hemen altındatepecik denilen ikinci, daha büyük yapışkan bir plaka vardır.[9][10][11][12]
Orkidelerin çapraz tozlaşma elde etmek için evrimleştirdiği karmaşık mekanizmalarCharles Darwin tarafından araştırılmış veOrkidelerin Gübrelenmesi (1862) adlı eserde açıklanmıştır. Orkideler son derece özelleşmiştozlaşma sistemleri geliştirmiştir, bu nedenle tozlaşma şansı genellikle azdır, bu nedenle orkide çiçekleri genellikle çok uzun süreler boyunca alıcı kalır ve tozlaşmamış çiçeklerin yetiştirilmesinde uzun ömürlü olmasını sağlar. Çoğu orkide poleni tek bir kütle halinde verir. Tozlaşma her başarılı olduğunda, binlerce ovül döllenebilir.
Tozlayıcılar genellikle labellumun şekli ve renkleri tarafından görsel olarak çekilirler. Ancak bazıBulbophyllum türleri erkek meyve sineklerini (Bactrocera veZeugodacus türleri) yalnızca çiçek ödülü olarak aynı anda etki eden ve tozlaşmayı gerçekleştiren bir çiçek kimyasalı (örneğin metil öjenol, ahududuketonu veya zingerone) yoluyla çeker.[14] Çiçekler çekici kokular üretebilir. Çoğu türde bulunmasa da,nektar labellumun bir mahmuzunda (yukarıdaki çizimde8) veya çanak yapraklarının ucunda veya yumurtalığın septumunda,Asparagales arasında en tipik pozisyon olan yerde üretilebilir.
Phalaenopsis pollinia (turuncu) yapışkan viscidiumuyla bir kürdana tutturulmuş
Polen üreten orkidelerde, tozlaşma aşağıdaki sıranın bir çeşidi olarak gerçekleşir: Polinatör çiçeğe girdiğinde, genellikle baş veya karın bölgesinde olmak üzere vücuduna hemen yapışan bir viscidium'a dokunur. Çiçeği terk ederken, poleniumu kaudil veya stipe ile viscidium'a bağlı olduğu için anterden çeker. Daha sonra kaudil bükülür ve polen öne ve aşağı doğru hareket eder. Polinatör aynı türden başka bir çiçeğe girdiğinde, polenyum ikinci çiçeğin rostellum'un hemen altındaki stigmasına yapışacak ve onu tozlaştıracak şekilde pozisyon almıştır. Bahçecilikte, yapay orkide tozlaşması, polenleri polen ebeveyninden kürdan gibi küçük bir aletle çıkararak ve tohum ebeveynine aktararak gerçekleştirilir.
Bazı orkideler, özellikle polinatörlerin çok nadir olduğu daha soğuk bölgelerde, esas olarak veya tamamen kendi kendine tozlaşmaya güvenir. Çiçek herhangi bir polinatör tarafından ziyaret edilmemişse, kaudilküller kuruyabilir ve polenler doğrudan stigma üzerine düşer. Aksi takdirde, anter dönebilir ve daha sonra çiçeğin stigma boşluğuna girebilir (Holcoglossum amesianum 'da olduğu gibi).
Terlik orkidesiPaphiopedilum parishii kendi kendine döllenme yoluyla çoğalır. Bu, anterin katı halden sıvı hale geçmesi ve herhangi bir tozlaştırıcı madde veya çiçek topluluğunun yardımı olmadan doğrudan stigma yüzeyiyle temas etmesiyle gerçekleşir.[15]
Cypripedioideae'nin labellum'u poke bonet şeklindedir ve ziyaret eden böcekleri yakalama işlevine sahiptir. Tek çıkış, polenleri ziyaretçiye bırakan anterlere çıkar.
Bazı aşırı derecede özelleşmiş orkidelerde, örneğin Avrasya cinsiOphrys'te, labellum, alıcı bir dişiyitaklit ederek erkek böcekleri çeken bir renge, şekle ve kokuya sahip olacak şekilde adapte olmuştur. Tozlaşma, böcek çiçeklerle çiftleşmeye çalışırken gerçekleşir.
Birçok neotropikal orkide,feromon çekicileri sentezlemek için ihtiyaç duydukları uçucu kimyasalları toplamak üzere çiçekleri ziyaret eden erkek orkide arıları tarafından tozlaştırılır.Euglossa imperialis veyaEulaema meriana gibi türlerin erkeklerinin, dişileri çekmek ve onlarla çiftleşmek için feromon sentezlemek üzere cineole gibi aromatik bileşikler aramak için periyodik olarak bölgelerini terk ettikleri gözlemlenmiştir.[16][17] Her orkide türü, uygun çapraz tozlaşmayı sağlamak için polenleri farklı bir arı türünün farklı bir vücut bölümüne yerleştirir.
Avustralya'da tamamen yer altında yetişen nadir bir aklorofilsaprofit orkide türü olanRhizanthella slateri, hiçbir zaman ışığa maruz kalmaz ve tozlaşması içinkarıncalara ve diğer karasal böceklere bağımlıdır.
Darwin tarafından kısaca ele alınanCatasetum cinsi, bir böcek seta'ya dokunduğunda, yapışkan polenlerini patlayıcı güçle fırlatır ve polinatörü çiçekten düşürür.
Polenleşmeden sonra, çanak yapraklar ve taç yapraklar solar ve renkleri değişir ancak genellikle yumurtalığa bağlı kalırlar.
Phalaenopsis,Dendrobium veVanda cinslerindeki gibi bazı türler, o noktada büyüme hormonlarının birikmesi yoluyla,gövde boyunca bulunandüğümlerden birinden oluşan yavrular veya bitkicikler üretir. Bu filizlere keiki denir.[19]
Epipogium aphyllum hem eşeyli hem de eşeysiz tohum üretimine katılan ikili üreme stratejisi sergiler. Apomixis'in başarılı üremede önemli rol oynama olasılığı asgari düzeydedir. Bazı küçük orkide tür grupları içinde, tozlaşma eyleminden önce dişi gametlerin döllenmeye hazırlanması dikkat çekicidir.[20]
Orkide kapsüllerinin uzunlamasına yarıkları gösteren kesitler
Yumurtalık tipik olarak, her iki uçta kapalı kalırken, üç veya altı uzunlamasına yarıkla açılan birkapsüle dönüşür.Tohumlar genellikle neredeyse mikroskobiktir ve çok sayıdadır, bazı türlerde kapsül başına bir milyondan fazladır. Olgunlaştıktan sonra toz parçacıkları veya sporlar gibi uçup giderler. Çoğu orkide türünün tohumlarındaendosperm yoktur ve çimlenmeleri için gerekli besinleri sağlayan çeşitli mikorizalbazidiomisetmantarlarla simbiyotik ilişkilere girmelidir, bu nedenle neredeyse tüm orkide türleri çimlenme sırasında mikoheterotrofiktir ve yaşam döngülerini tamamlamak için mantarlara bağımlıdır. Sadece bir avuç orkide türünün, mikoriza olmadan çimlenebilen tohumları vardır; bunlar arasındahidrokor tohumlarına sahipDisa cinsindeki türler yer alır.[21][22]
Disa uniflora fidanı bir sfagnum yaprağında, bir raptiye üzerinde
Bir tohumun uygun bir mantarla karşılaşma şansı çok düşük olduğundan, salınan tüm tohumların yalnızca çok küçük bir kısmı yetişkin bitkilere dönüşür. Yetiştirmede, çimlenme genellikle haftalar sürer.
Orkide tohumlarının yapay besin ortamında çimlendirilmesi içinbahçecilik teknikleri geliştirilmiştir, bu ise çimlenme içinmantar gereksinimini ortadan kaldırır ve süs orkidelerinin çoğalmasına büyük ölçüde yardımcı olur. Yapay koşullarda orkide ekimi için kullanılan olağan ortam,karbonhidrat enerji kaynağı ile birleştirilmişagar jeldir. Karbonhidrat kaynağı, ayrı şekerlerin kombinasyonları olabilir veyamuz,ananas,şeftali veya hattadomates püresi veyahindistan cevizi suyu gibi diğer kaynaklardan elde edilebilir. Agar ortamının hazırlanmasından sonra, ortamı sterilize etmek için otoklavlanan (veya düdüklü tencerede pişirilen) test tüplerine veya kavanozlara dökülür. Pişirdikten sonra ortam soğudukça jelleşmeye başlar.
Orkide türleri yetiştirmede kolayca melezleşir ve bu ise karmaşık adlandırı olan çok sayıda melezin oluşmasına yol açar. Melezleme cinsler arasında mümkündür ve bu nedenle birçok yetiştirilmiş orkide nothogenera'ya yerleştirilir. Örneğin, nothogenus × Brassocattleya,Brassavola veCattleya cinslerinden türlerin tüm melezleri için kullanılır. En az üç cinse dayanan nothogenera'lar,-ara ekiyle bir kişinin adına dayalı isimlere sahip olabilir, örneğin ×Colmanara =Miltonia ×Odontoglossum ×Oncidium. (Bu sonek dört cinsten itibaren zorunludur.[24])
Orkide ailesindeki yetiştirilen melezler, nothospecies yerine grex isimlendirmesi kullanılarak adlandırılmaları bakımından da özeldir. Örneğin,Brassavola nodosa veBrassavola acaulis arasındaki melezler grexBrassavola Guiseppi'ye yerleştirilir.[25] Grex'in adı (bu örnekte "Guiseppi") tırnak işaretleri olmadan italik olmayan bir yazı tipiyle yazılmıştır.[26]
Orkidelerin çoğunluğu,tropik ve subtropiklerdeağaçlara veyaçalılara tutunarak büyüyençok yıllıkepifitlerdir.Angraecum sororium gibi türler, kayalarda veya çok kayalık topraklarda büyüyen litofitlerdir.[27] Diğer orkideler (ılıman Orchidaceae'nin çoğunluğu dahil) karasaldır ve çayırlar veya orman gibi habitat alanlarında bulunabilir.
Neottia veCorallorhiza gibi bazı orkidelerklorofilden yoksundur, bu nedenle fotosentez yapamazlar. Bunun yerine, bu türler orkide mikorizalarının oluşumu yoluyla toprak mantarlarınaparazitlik ederek enerji ve besin elde ederler. İlgili mantarlar arasında ağaçlar ve diğer odunsu bitkilerle ektomikorizalar oluşturanlar,Armillaria gibi parazitler vesaprotroflar vardır.[28] Bu orkideler miko-heterotroflar olarak bilinir, ancak daha önce (yanlış bir şekilde) organik maddeleri parçalayarak besinlerini elde ettiklerine inanıldığı için saprofit olarak tanımlanmıştır. Sadece birkaç tür aklorofilikholoparazit olsa da, tüm orkideler çimlenme ve fide büyümesi sırasında miko-heterotrofiktir ve hatta fotosentetik yetişkin bitkiler bilemikorizal mantarlarından karbon elde etmeye devam edebilir.[29][30] Simbiyoz genellikle orkidenin ömrü boyunca sürdürülür çünkü besin, şeker ve mineraller için mantara bağımlıdırlar.[31]
Saksıda dekorasyon olarak bir orkideBir ×Brassolaeliocattleya ("BLC") Cennet Mücevheri 'Alev' melez orkide.Cattleya birliğinin çiçekleri sıklıkla kadınlarınkorsajlarında kullanılır.
Orkidelerin diğer önemli kullanımı, çiçeklerinin tadını çıkarmak için yetiştirilmeleridir. Yetiştirilen orkidelerin çoğutropikal veyasubtropikaldir, ancak daha soğuk iklimlerde yetişen birkaçı piyasada bulunabilir. Fidanlıklarda bulunan ılıman türler arasındaOphrys apifera (arı orkidesi),Gymnadenia conopsea (kokulu orkide),Anacamptis pyramidalis (piramidal orkide) veDactylorhiza fuchsii (sıradan benekli orkide) vardır.
Her tür orkide, hem tür hem de melez koleksiyoncuları tarafından sık aranır. Dünya çapında yüzlerce dernek ve kulüp kurulmuştur. Bunlar küçük, yerel kulüpler veya American Orchid Society gibi daha büyük, ulusal organizasyonlar olabilir. Her ikisi de orkide yetiştirilmesini ve toplanmasını desteklemeye yarar, ancak bazıları korumaya veya araştırmaya yoğunlaşarak daha da ileri gider.
"Botanik orkide" terimi, "çiçekçi" orkide kategorisine uymayan birkaç cinse ait küçük çiçekli, tropikal orkideleri genel hatlarıyla belirtir. Bu cinslerden birkaçı muazzam sayıda tür içerir.Pleurothallis veBulbophyllum gibi bazıları sırasıyla yaklaşık 1700 ve 2000 tür içerir ve genellikle aşırı vejetatif çeşitliliğe sahiptir. Terimin birincil kullanımı, yetiştirdikleri sıra dışı türleri tanımlamak isteyen orkide meraklıları arasındadır, ancak aynı zamanda doğal olarak oluşan orkide türlerini bahçecilikle üretilenmelez türlerinden ayırt etmek için de kullanılır.
Karasal orkidelerin yeraltı yumruları [çoğunluklaOrchis mascula (erken mor orkide)] toz haline getirilir ve sıcak içeceksalep veya sakızlı Türkdondurması gibi ürünlerde kullanılır.Salep adının Arapçaḥasyu al-tha‘lab, "tilki testisleri" ifadesinden geldiği iddia edilir, ancak ismin doğrudanArapçasaḥlab adından gelmesi daha olasıdır. Görünüşünün testislere benzemesi,salebin doğal olarak afrodizyak olarak kabul edilmesini açıklar.
Jumellea fragrans 'ın kurutulmuş yapraklarıReunion adası'nda romlara tat vermede kullanılır.
Gastrodia grubunun bazı saprofit orkide türleri patates benzeri yumrular üretir veAvustralya'daki yerli halklar tarafından yiyecek olarak tüketilir ve özellikleGastrodia sesamoides olmak üzere başarılı bir şekilde yetiştirilebilir. Bu bitkilerin yabani toplulukları, Avustralya'daki Ku-ring-gai Chase Milli Parkı gibi eski Aborijin yerleşimlerinin olduğu aynı alanlarda hala bulunabilir.Aborijin halkları, bitkileri yer altında koku yoluyla tespit ettikten sonra bandicootların yumruları aramak için kazdığı yerleri gözlemleyerek bitkileri habitatta buldular.[not 1]
Orkidelerin sembolik değerlerle birçok ilişkisi vardır. Örneğin, orkide Çin'inShaoxing şehrinin çiçeğidir.Cattleya mossiae Venezuela'nın ulusal çiçeğidir,Cattleya trianae iseKolombiya'nın ulusal çiçeğidir.Vanda Miss JoaquimSingapur'un,Guarianthe skinneriKosta Rika'nın veRhyncholaelia digbyanaHonduras'ın ulusal çiçeğidir.[35]Prosthechea cochleataBelize'nin ulusal çiçeğidir ve burada onasiyah orkide denir.[36]Lycaste skinneri beyaz çeşidi (alba) olan veMonja Blanca (Beyaz Rahibe) denilenGuatemala'nın ulusal çiçeğidir.Panama'nın ulusal çiçeğiKutsal Ruh orkidesi (Peristeria elata) veya 'flor del Espiritu Santo'dur.Rhynchostylisretusa,Kopou Phul olarak bilindiği Hindistan'ınAssam eyaletinin resmi çiçeğidir.[37]
Akdeniz'e özgü orkideler, Roma'dakiAra Paciste resmedilmiştir. Bu, şimdiye kadar antik sanatta bilinen tek orkide örneği ve Avrupa sanatındaki en erken örnektir.[not 2]
Fransız yazar ve ziraatçı Louis Liger, 1704'te yayımlananLe Jardinier Fleuriste et Historiographe adlı kitabında, antik Yunanlılara ve Romalılara atfederek klasik bir efsane uydurmuştur. Efsaneye göre, bir perinin ve bir satirin oğlu olan Orchis, Bacchanalia festivallerinden birindeBacchus'un rahibesine tecavüz eder ve ardından öldürülür. Sonra tanrılar tarafından cezalandırılmak üzere orkide çiçeğine dönüştürülür. Bu, gençlerin ölmesi ve çiçeğe dönüşmesiyle ilgili çeşitli efsanelerle paralellik gösterir, örneğinAdonis veNarcisus. Ancak bu mit Liger'den daha önce ortaya çıkmamıştır ve geleneksel Yunan ve Roma mitolojilerinin parçası değildir.[39]
Neredeyse tüm orkidelerCITES'in (CITES) Ek II'sindedir ki bu, uluslararası ticaretin (parçaları/türevleri dahil) CITES izin sistemi tarafından düzenlendiği anlamına gelir.[40]Paphiopedilum türü gibi daha az sayıda orkide CITES Ek I'de listelenmiştir ki bu, yabani kaynaklı örneklerde ticari uluslararası ticaretin yasak olduğu ve diğer tüm ticaretin sıkı şekilde kontrol edildiği demektir.[40]
2006 yılındaLongtan Barajı, Yachang Orkide Doğa Rezervi yakınlarındaki Hongshui Nehri'nde inşa edilmiştir. Daha aşağı rakımlarda (deniz seviyesinden 350–400 m yukarıda) yabani orkidelerinsu altında kalma tehditlerine yanıt olarak, 16 cins ve 29 türe ait 1000 tehlike altındaki orkide bitkisi daha yüksek rakımlara (deniz seviyesinden yaklaşık 1000 m yukarıda) taşındı. Taşımadan sonra, düşük ve geniş rakımlı türlerin 5 yıllık hayatta kalma oranı önemli ölçüde farklılaşmadı ve nakil şoku nedeniyle ölüm oranı yalnızca %10 idi. Bundan yardımlı göçüniklim değişikliği nedeniyle tehlike altındaki orkide türleri için uygulanabilir bir koruma aracı olabileceği sonucuna varıldı.[41]
^Batı bölgesine (Victoria) yerleşen ilk yerleşimci, yerli Aborjin halkının patates orkidesi yumrularını topladıklarını ve bandicootların açtığı yerleri kazdıklarını anlattı.[34]
^Ara Pacis orkidelerinin sembolik (veya hatta dini) anlamı henüz bilinmemektedir.[38]
^Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III".Botanical Journal of the Linnean Society.161 (2): 105-121.doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x.
^Gove, Philip B., (Ed.) (1961).Webster's Third New International Dictionary. G. & C. Merriam.
^"ITIS". 30 Ekim 2013 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:14 Nisan 2022.
^"WCSP".World Checklist of Selected Plant Families. 28 Aralık 2012 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:2 Nisan 2010. (AşağıdakiDış Bağlantılar bölümüne bakınız).
^Nash, N., and Frownie, S. (2008).Complete guide to orchids. (Meredith Publishing Group) p. 12.
^Jenny King (10 Haziran 2011)."The coralroot orchid".Orchids in Northern Washington State. Silvercrown Mountain Outdoor School. 21 Ekim 2011 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:10 Haziran 2011.
^abHoffman, Noel; Brown, Andrew (Ağustos 2011).Orchids of South-West Australia (3cü bas.). Gooseberry Hill: Noel Hoffman. s. 13.ISBN9780646562322.
^abBrown, Andrew; Dixon, Kingsley; French, Christopher; Brockman, Gary (2013).Field guide to the orchids of Western Australia : the definitive guide to the native orchids of Western Australia. Floreat, W.A.: Simon Nevill Publications. ss. 16-17.ISBN9780980348149.
^abcZimmermann, Pedro."Anatomy of an Orchid". Brasilian Orchid Organisation. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:15 Nisan 2022.
^Carr, Gerald (30 Ekim 2005)."Flowering Plant Families".Vascular Plant Family. University of Hawaii Botany Department. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
^Tan K.H.; Nishida R. (2000). "Mutual reproductive benefits between a wild orchid,Bulbophyllum patens, andBactrocera fruit flies via a floral synomone".Journal of Chemical Ecology.26 (2). ss. 533-546.doi:10.1023/A:1005477926244.,28:1161-1172 ve31(3): 509-519.
^Kimsey Lynn Siri (1980). "The behaviour of male orchid bees (Apidae, Hymenoptera, Insecta) and the question of leks".Animal Behaviour.28 (4). ss. 996-1004.doi:10.1016/s0003-3472(80)80088-1.
^Zimmermann, Yvonne; Roubik, David W.; Eltz, Thomas (19 Temmuz 2006). "Species-specific attraction to pheromonal analogues in orchid bees".Behavioral Ecology and Sociobiology.60 (6). ss. 833-843.doi:10.1007/s00265-006-0227-8.ISSN0340-5443.
^Krawczyk, Emilia; Rojek, Joanna; Kowalkowska, Agnieszka K.; Kapusta, Małgorzata; Znaniecka, Joanna; Minasiewicz, Julita (2016). "Evidence for mixed sexual and asexual reproduction in the rare European mycoheterotrophic orchid Epipogium aphyllum , Orchidaceae (ghost orchid)".Annals of Botany (İngilizce).118 (1). ss. 159-172.doi:10.1093/aob/mcw084.ISSN0305-7364.PMC4934402 $2.PMID27288512.
^Thompson, David Ian (2003).Conservation of select South African Disa Berg. Species (Orchidaceae) through in vitro seed germination. University of Natal.
^Kurzweil, H. (September 1993). "Seed morphology in Southern African Orchidoideae (Orchidaceae)".Plant Systematics and Evolution.185 (3–4). ss. 229-247.Bibcode:1993PSyEv.185..229K.doi:10.1007/BF00937660.
^"ITIS". 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2022.
^International Code of Nomenclature for Cultivated Plants 9cu basım (2016), Article H.6 and H.7.
^Jonathan R. Leake (2005). "Plants parasitic on fungi: unearthing the fungi in myco-heterotrophs and debunking the 'saprophytic' plant myth".Mycologist (dergi).19 (3). ss. 113-122.doi:10.1017/S0269915X05003046.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
