Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

New York Esrarı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
New York Esrarı
The Naked City
"New York Esrarı" (The Naked City)filminin Fransa'da basılmış bir afişi
YönetmenJules Dassin
YapımcıMark Hellinger
SenaristAlbert Maltz
Malvin Wald
OyuncularBarry Fitzgerald
Howard Duff
Dorothy Hart
MüzikMiklós Rózsa
Görüntü yönetmeniWilliam H. Daniels
KurguPaul Weatherwax
StüdyoHellinger Productions
Universal Pictures
DağıtıcıUniversal Pictures
CinsiSinema filmi
TürüPolisiye, kara film
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1948
Çıkıştarih(ler)i4 Mart 1948,ABD
Süre96 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Diğer adlarıNew York Esrarı (Türkiye, sinemalar)
Çıplak Şehir (Türkiye, TRT TV)
La Cité sans voiles (Fransa)
La Città nuda (İtalya)
La Ciudad desnuda (İspanya)
Die Nackte Stadt (Almanya-Avusturya)
Stadt ohne Maske (Almanya-Avusturya)

New York Esrarı[1] 1948ABD yapımı kara filmdir. Özgün adıThe Naked City dir. 1970'li yıllardaTRT televizyonunda özgün adının tam çevirisiyle, yaniÇıplak Şehir adı ile gösterilmişti.

SenaryosununuMalvin Wald'ın kendi hikâyesindenAlbert Maltz ile birlikte yazdıkları filmin yönetmeniJules Dassin'dir. Önemli rollerindeBarry Fitzgerald,Howard Duff,Dorothy Hart veDon Taylor oynamışlardır. FilminAkademi Ödülü kazanan siyah beyaz görüntüleri William H. Daniels'a aittir. Özgün müziklerini iseMiklós Rózsa yapmıştır.

Filmde olaylar bir cinayet soruşturmasının etrafında gelişirken, New York şehrinin ve insanlarının ayrıntılı bir betimlemesi de yapılır. Çekimlerin çoğu stüdyo dışındaki mekanlarda gerçekleştirilirken yönetmen Jules Dassin şehrin gündelik yaşantısından ayrıntıları da titizlikle verir. Bu açıdan bakıldığında film bir bakıma 1940'ların sonundaki New York'un ileriki nesillere aktarılacak bir belgeseli gibidir adeta. Buna oyuncuların abartısız ve yalın oyunculukları, William H. Daniels'ın etkileyici siyah beyaz görüntüleri, Paul Weatherwax'ın akıcı kurgusu ve Miklós Rózsa'nın müziği de eklenince ortaya o yıllarda herkesin büyüleyici olarak nitelendirdiği bu film çıkmıştı.

"The Naked City" en iyi kurgu ve en iyi görüntü yönetimi dallarında 2Oscar ödülü aldı. En iyi senaryo dalında da bu ödüle aday gösterildi. En iyi filmBAFTA ödülüne de aday gösterilen film 2007 yılındaKongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak kayda değer ve önemli bir film" olduğu ilan edilerek "Ulusal Film Arşivi"nde koruma altına alındı.[2]

Olay Örgüsü

[değiştir |kaynağı değiştir]

Genç manken Jean Dexter Manhattan'da yaşadığı apartman dairesinde önce bayıltılır sonra da banyo küvetinde boğulmaya terkedilir. Ona ait olduğu sanılan çok miktarda mücevher de kaybolmuştur. Cinayeti çözme görevi Detektif Teğmen Dan Muldoon (Barry Fitzgerald) ve yardımcısı Detektif James Halloran'a (Don Taylor) verilir. Bu iki detektifin New York emniyeti ile birlikte cinayeti çözme yolunda yaptıkları çalışmalar araya serpiştirilmiş şehir hayatı görüntüleri ile iç içe geçer. Özellikle katile gittikçe yaklaşıldığı ve temponun süratle arttığı final bölümünde olmak üzere filmin her anında kamerayla birlikte seyirciler de yaşayan bir şehri adım adım gezerler. Metro sistemi, rıhtımlar, inşaat halinde bir gökdelen, binalar arasında kalmış boş arsalar, sokak satıcıları, at arabaları ile dağıtım yapan sütçüler pazarlar, spor salonları, mahalle çocuklarının serinlemek için bozdukları yangın muslukları, gece çekimleri, havadan çekimler vb. o kadar detaylı gösterilir ki seyirciler polisiye bir filmi izlerken bir de belgesel film izlemiş gibi olurlar.

Film hakkında notlar

[değiştir |kaynağı değiştir]
  • O tarihte genç bir gazeteci ve foto muhabiri olan sinema yönetmeniStanley Kubrick sık sık filmin setine geliyor ve çalıştığıLook dergisi için fotoğraflar çekiyordu.[3]
  • Biçimsel açıdan suç filmlerine değişik bir bakış açısı getiren filmin açılış yazıları da yoktur, bunun yerine filmin anlatıcısı olan Mark Hellinger (Aynı zamanda bir yazar, eleştirmen ve bu filmin yapımcısıdır) filmin hemen başında kameraManhattan'a havadan yaklaşırken yönetmen ve başlıca oyuncuların isimleri tek tek sayar.
  • Anlatıcı Mark Hellinger'ın filmin sonunda söylediği şu monolog sinema tarihinin en ünlü sloganlarından biri haline gelmiştir: "Bu çıplak şehir 8 milyon öyküyü barındırır. Bu da onlardan biriydi".[4] Bu sözden de New York'un 1948'deki nüfusunun 8 milyon olduğu anlamı çıkmaktadır.[5]
  • Mark Hellinger çekimler tamamlandıktan kısa bir süre sonra kalp krizi geçirerek öldü.
  • "The Naked City" Jules Dassin'in ABD'de çektiği sondan bir önceki filmidir. 1949'da çekeceğiUçurum Yolcuları (Thieves' Highway)'ndan sonraFransa'ya yerleşti. Çünkü Dassin "Amerikan aleyhtarı aktiviteleri soruşturma komisyonu"nun (HUAC)Joseph Losey'le birlikte iki önemli kurbanından biriydi ve Komünist olduğu gerekçesiyle ABD'de kendisine artık iş verilmeyeceğini biliyordu.
  • Filmin çekildiği yıllarda fazlaca pratik olmadığı için ve diğer teknik zorluklar nedeniyle dış çekimlere fazlaca baş vurulmuyordu. Dış çekimler filmlerde kullanılsa bile bunların süreleri çok kısıtlı tutuluyordu. Hatta çoğunlukla dış çekimler de arkadan projeksiyon yöntemi ile stüdyolarda hallediliyordu. İlk kez olarak Jules Dassin "New York Esrarı" filminin neredeyse tamamına yakını New York sokaklarında ve gerçek mekanlarda çekmişti. Kameranın son derece hareketli olması, havadan çekimler, gerçek gece çekimleri ve "saha derinliği"nin de yüksek tutulmasıyla (Kamera'ya en yakın ve en uzak nesnelerin aynı netlikte olmaları) seyirciler o zamana kadar görmedikleri ayrıntıları hayretle izlediler. Hatta anında kaydedilmiş seslere de fazla müdahale edilmediği için (dublaj yapılmadığı için) gerçekçilik duygusu bir kat daha artmıştır.

Oyuncular

[değiştir |kaynağı değiştir]
Filmin bir başka ilginç afişi.
OyuncuRolü
Barry FitzgeraldDedektif Teğmen Dan Muldoon
Howard DuffFrank Niles
Dorothy HartRuth Morrison
Don TaylorDedektif Jimmy Halloran
Frank ConroyYüzbaşı Donahue
Ted de CorsiaWillie Garzah
House JamesonDr. Stoneman
Anne SargentMrs. Halloran
Adelaide KleinMrs. Paula Batory
Grover BurgessMr. Batory
Tom PediDedektif Perelli
Enid MarkeyMrs. Edgar Hylton
Mark HellingerAnlatıcı (sesiyle)

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi. 2005, Oğlak yayınları. s.303. Türkçe isim için referans
  2. ^"National Film Registry" (İngilizce). en.wikipedia.org. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2009. 
  3. ^"Arşivlenmiş kopya". 20 Eylül 2007 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:20 Ekim 2008. 
  4. ^"Arşivlenmiş kopya". 9 Aralık 2007 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:20 Ekim 2008. 
  5. ^en:Demographics of New York City

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
Jules Dassin'in yönettiği filmler
1940'lar
1950'ler
Night and the CityRififi (İnsanlar ve Para) •Celui qui doit mourir (Ölmesi Gereken Adam) •The Law
1960'lar
1970'ler
1980'ler
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=New_York_Esrarı&oldid=33820065" sayfasından alınmıştır
Kategori:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp