Nogometni Klub Maribor (İngilizce: Football Club Maribor), genellikleNK Maribor veya kısacaMaribor olarak adlandırılanSlovenya'dakiMaribor şehrini temsil eden futbol kulübü. 12 Aralık 1960 tarihinde kurulan Maribor, 1991'de kurulanPrvaLiga'dan hiç düşmemiş üç kulüpten birisidir.[1]
Maribor,Slovenya Ligi'ni dokuz kez,Pokal Nogometne zveze Slovenije'yı altı kez veSlovenya Süper Kupası'nı bir kez alarak ülkenin en tanınan kulübü olmuştur. Kulüp en başarılı zamanlarını 1990'lar ve 2000'lerin başlarında geçirmiştir, yedi kez üst üste ligde şampiyon olup üç kez de lig kupasını almıştır. 1991'deki Slovenya'nın bağımsızlığından önceYugoslav futbol siteminde oynamıştır. Maribor, 1946 ve 1991 yılları arasındaYugoslav Birinci Ligi'nde oynamış üç Slovenya kulübünden birisidir. Ayrıca 1999-2000 sezonundaBojan Prašnikar teknik direktörlüğünde MariborUEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılan ilk Slovenya kulübü olmuştur. Aynı zamandaUEFA Şampiyonlar Ligi grup maçlarına katılan tekSlovenya ve eskiYugoslavya ülkelerinden katılan dört kulüpten birisidir.
BaşkentLjubljana ekibiOlimpija ile olan ezeli rekabetÖlümsüz Derbi (Slovence: Večni derbi) olarak bilinir. Diğer ezeli rekabeti iseMura 05 ile yapılanKuzeydoğu Derbisi (Slovence: Severovzhodni derbi) olarak bilinir.
Kulüp, evindeki maçlarını 12,994 kapasiteliLjudski vrt stadyumunda oynar.[2] İlk olarak 1962'de inşa edilmiş olan stadyum 1990'lar ve 2000'lerde yenilenmiştir. Maribor'un takma isimleriMorlar (Slovence: Vijoličasti) veMenekşeler (Slovence: Vijolice) olarak bilinir. Kulübün sloganı iseBir kulüp, bir başarı (Slovence: En klub, ena čast)'dır.
Maribor futbol kulübü 12 Aralık 1960 tarihinde kuruldu. Önce yönetim kurulu, daha sonra başkanlık seçimleri düzenlendi ve Dr. Srečko Koren kulübün başkanı olurken Andrija Pflander ilk teknik direktör,Oto Blaznik de takımın ilk kaptanı oldu. Kulüp ilk maçını 5 Şubat 1961'de,Kovinar ile yaptı ve Stefan Tolič'in golleriyle 2-1 yendiler.[3] Takımın renkleri mor-beyaz olmasına rağmen maçta yeşil-mavi renkte forma giydiler. Takım daha ilk sezonunda Slovenya Cumhuriyeti Ligi'ni birincilikle bitirdi veYugoslav İkinci Ligi'nde oynamaya hak kazandı. Andrija Pflander Slovenya Cumhuriyeti'ni kazanan ilk teknik direktör oldu. Ancak, play-off öncesinde hastalığı yüzünden görevinden istifa etmek zorunda kaldı. Varisi Vladimir Šimunić altı yıl sonra takımıYugoslav Birinci Ligi'ne yükseltti. Maribor play-offtaHırvat kulübü Uljanik ile maç yaptığı ilk turda toplam 2-1 yendi.
1962'de kulübün yeni stadının adıLjudski vrt oldu. 2 Eylül'deSlovenyalı taraftarlar Maribor ileOlimpija arasında bir rekabetin doğuşuna tanık oldu.[4] İki kulübün yaptığı ilk maç 1-1 berabere sonuçlandı. Sonraki maçlarÖlümsüz derbi (Slovence: Večni derbi) olarak bilindi. Beş sezon sonra Simunič teknik direktörlüğünde Yugoslav İkinci Ligi'ni şampiyon bitirerek ilk kezYugoslav Birinci Ligi'ne yükseldi.
Kulüp, Yugoslav Ligi'ndeki ilk maçını 1967'deMakedonya kulübüVardar ileÜsküp'te yaptı ve maç 1-1 berabere bitti. Maribor'un o tek golünü de Maras attı. Birinci ligdeki ilk maçını 27 Ağustos 1967'deProleter Zrenjanin ile yaptı ve Maribor bu maçı 3-0 kazandı. Goller Krajnc, Arnejčič ve Binkovski'den geldi. Aynı sezon Maribor ezeli rakibiOlimpija ile yaptığı ilk lig maçı 0-0 berabere bitti.[5] TakımYugoslav Birinci Ligi'ndeki ilk sezonunu 12. sırada bitirdi.
Maribor beş yıl boyunca birinci ligde mücadele etti ve oynadığı toplam 166 maçta 40 galibiyet, 57 beraberlik ve 69 mağlubiyet elde etti. 166-270 arasında gol attı. Maribor ligdeki en yüksek derecesini1969-70 sezonunda 10.'lukla elde etti (Lig 18 takımdan oluşuyordu).Mladen Krajnc, Yugoslav Birinci Ligi'ndeki beş sezonda 54 gol atarak kulübün en skoreri oldu veDinamo Zagreb'e transfer oldu.[6]
Maribor beşinci sezonunun sonunda düştüğü Yugoslav İkinci Ligi'ni ikincilikle bitirdi ve play-offta oynayarak tekrar birinci lige yükseldi.
1980-1981 sezonunun sonlarında Maribor'un küme düşmemek için rüşvet verdiği ortaya çıktı veYugoslavya Futbol Federasyonu'nun kararıyla üçüncü lige düşürüldü.[7] Üçüncü lige düşürüldükten sonra Maribor Slovenya'nın 1991'deki bağımsızlığına kadar ikinci ve üçüncü liglerde oynadı.
1988'de Maribor yerel bir futbol kulübü olan Branik ile birleşti.[8] Aynı yıl ekim ayında kulüp tarihinin en golcü ismiMladen Krajnc,Dolnja Počehova'da trajik bir motosiklet kazası geçirdi ve 43 yaşında öldü.
1991 yılındaSlovenya'nın bağımsızlığını ilan etmesiyle, MariborSlovenya Ligi'nin kurucu takımlarından oldu.[9] Maribor, diğer kurucu kulüplerGorica veCelje ile hiç küme düşmedi. İlk iki sezon, Maribor'un ezeli rakibiOlimpija uzun süreYugoslav Birinci Ligi'ndeki kadrosunu korudu.Olimpija lige hakim olsa da Maribor, 1992 yılındaPokal Nogometne zveze Slovenije'nı alan ilk takım oldu. Final maçı Olimpija ileBežigrad Stadyum'nda oynandı. Normal süre ve uzaltma süreleri golsüz berabere biten maç penaltılara kaldı ve Maribor 4-3 galip oldu. Ayrıca bu Maribor'un ilk başarısı oldu. Sonraki sezonUEFA Kupa Galipleri Kupası'na katılmaya hak kazanarak ilk kezAvrupa'da ülkesini temsil etti. 19 Ağustos 1992'deMalta kulübüĦamrun Spartans ileAvrupa'daki ilk maçını yaptı ve maçı 4-0 kazandı.[9]Ante Šimundža, Avrupa maçına gol atan ilk Mariborlu futbolcu oldu[9] ve daha sonra Avrupa kupalarında 9 gol atarak Maribor adına Avrupa'da en çok gol atan futbolcu oldu.[10] Maribor 1991-92, 1992-93 ve 1994-95 sezonlarında ligi ikincilikle bitirdi. 1993-94 sezonunda üçüncü ve 1995-96 sezonunda dördüncü oldu. Bu dönemlerde kulüp 1993-94 sezonundakiPokal Nogometne zveze Slovenije finalindeMura'yı 3-2 yenerek ikinci kez Pokal Nogometne zveze Slovenije'nın sahibi oldu.[9]
1996-97 sezonu Maribor için bir dönüm noktası oldu. Slovenya Ligi'ni şampiyon bitirerek tarihinde ilk kez lig şampiyonu oldu.[9] AyrıcaPokal Nogometne zveze Slovenije'nı alarak çifte kupa sevinci yaşadı. 1998-99 sezonunda da aynı başarıyı tekrarladı. 1996-97 sezonundaki lig şampiyonluğunun ardından 2003 yılına kadar aynı başarıyı art arda yedi kez gösterdi. 1999-2000 sezonunda kulüp,Bojan Prašnikar teknik direktörlüğünde1999-2000 UEFA Şampiyonlar Ligi elemelerindeGenk'i (5-1, 0-3) ve Fransa'nın güçlü kulüplerindenLyon'u (1-0, 2-0) mağlup etti.[12] Maribor o sezon,FK Dinamo Kyiv,Bayer Leverkusen veLazio ile aynı grupta yer aldı. Aynı zamanda UEFA Şampiyonlar Ligi grup maçlarına katılan tek eski Yugoslavya ülkelerinden katılan 4 takımdan biri oldu (diğerleriDinamo Zagreb,Partizan veHajduk Split).[13][14][15]
Maribor'un karanlık döneminden önce kazandığı en son kupa 2003-04 sezonunda aldığıPokal Nogometne zveze Slovenije oldu. Kulüp, 2004-2008 yılları arasında finansal zorluklarla boğuştu ve hatta dağılabilme noktasına kadar geldi.[16]
4 milyonEuro'luk borcu nedeniyle yeni oyuncular satın alamadı. Sonuç olarak bedelsiz olarak yabancı ve genç oyuncular transfer etti. 2006 sonbaharında 3 milyon euro tutarında kulübün başkanı değişti ve tüm borçların Ocak 2011 tarihine kadar ödeneceği açıklandı.[17] Bu dönemde Maribor ligi üçüncü olarak bitirdi ve iki kez Pokal Nogometne zveze Slovenije'nda finalist oldu.
Dokuzuncu lig şampiyonluğunu kutlayan Maribor oyuncuları.
2007-08 sezonundan itibaren Slovenya'nın futbolcularındanZlatko Zahovič spor direktörü veDarko Milanič teknik direktör ve kulübün eski futbolcusuAnte Šimundža yardımcı antrenör olarak atandı.[18] 10 Mayıs 2008 tarihinde, yaklaşık 20 ay boyunca yeniden yapılanmaya girilenLjudski vrt Stadyumu yeniden açıldı.[19] Tadilattan yeni geçmiş olan bu stadyumda yapılan ilk maçNafta maçı oldu ve Maribor 3-1 kazandı.[19] 2008-09 sezonu açılış maçında, MariborRudar Velenje'yi 2-1 mağlup etti.[20] Darko Milanič teknik direktörlüğünde, Maribor son iki sezonda Slovenya Ligi, Pokal Nogometne zveze Slovenije veSlovenya Süper Kupası'nı aldı.[21] 12 Aralık 2010 tarihinde kulüp kuruluşunun 50. yıl dönümünü kutladı.[22][23][24] Ayrıca 21 Mayıs 2011'dePrimorje maçını 2-1 kazanarak dokuzuncu kez ligde şampiyon oldular.[25] Dört gün sonra Pokal Nogometne zveze Slovenije finalindeDomžale'ye 4-3 yenildiler.[26]
Maribor, tüm tarihi boyunca formasındamor rengini kullanmıştır.[28] Branik ise siyah ve beyazı, bazen de kırmızı ve beyazı kullanmıştır. ÇünküYugoslavya'da takımlar kırmızı-beyaz veya siyah-beyaz renkleri kullanmıştır. Bugün Maribor evinde mor, deplasmanda sarı forma giymektedir. Bu yüzden kulübün takma adıMorlar (Slovence: Vijoličasti)[29][30] veMenekşeler (Slovence: Vijolice)'dir.[31][32] Kulübün forma sponsoruAdidas'tır.[33]
Not: Uyruk bilgisi futbolcularınFIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.
Not: Uyruk bilgisi futbolcularınFIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.
^NK Olimpija (Resmi olmayan site)."Večni derbiji z Mariborom" (Slovence). nkolimpija.com. 20 Mayıs 2012 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2010.
^NK Maribor."Maribor : Olimpija" (Slovence). nkmaribor.com. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:6 Nisan 2011.
^Union of European Football Associations (UEFA)."NK Maribor Profile". UEFA.com. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:1 Ocak 2011.
^HNK Hajduk Split (Resmi olmayan site)."HAJDUKOVE UTAKMICE U EUROPI" (Hırvatça). hnkhajduk.hr. 15 Mart 2016 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:5 Nisan 2011.