Helis Bulutsusu (diğer adlarıylaHelix Bulutsusu,NGC 7293 veyaCaldwell 63),Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük birgezegenimsi bulutsu.Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlakgezegenimsi bulutsular içindeDünya'ya en yakın olanıdır.[5] Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700ışık yılıdır. GörünüşteHalka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle deHalter bulutsusu'na benzemektedir.[3] Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır.[6] Ünlü TV dizisiBattlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlananThe Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.
Helis Bulutsusu, bir yıldızın evriminin son aşamasındaki 'gezegenimsi' oluşumun tipik bir örneğidir. Yıldızın çevresindeki gazlar bizim bulunduğumuz noktadan alttaki birhelezon yapısına bakıyormuşuz gibi görünür. Bulutsunun merkezindeki yıldız, 30.000 yıl önce dış katmanlarını uzaya salmış olan çok sıcak (110.000 derece) birbeyaz cücedir. Merkezi yıldızda gözlenen kırmızılığı öylesine enerjiktir ki çevresindeki gazları birfloresans gibi aydınlatır. Helis Bulutsusu'nun iç kenarlarından alınan yakın çekim görüntüler, kökeni henüz bilinmeyen karmaşık gaz düğümlerini gözler önüne sermektedir.
NASA'nınSpitzer Kızılötesi Teleskobu, bulutsu'nun merkezinde, olasıkuyrukluyıldız çekirdekleri gibi katı cisimlerin çarpışmasından oluşan tozlu bir disk belirlemiştir. Merkezdekiyıldızın uzaya püsküren dış katmanlarının çevredeki tozu süpürmüş olması gerekirdi. Ancak Spitzer teleskopu, yıldızdan 35-150Astronomik birim[not 1] uzaklıkta bir disk oluşturan yoğun tozun varlığını belirlemiştir (Soldaki resmin merkezindeki kırmızı daire, çok küçük olduğu için net görüntülenemeyen diskin oluşturduğu parlama). Astronomlar bu tozun, bizimGüneş Sistemimizin dış sınırlarındakiKuiper kuşağı'ndakiler gibi katı cisimlerin çarpışmasının kalıntısı olduğu görüşündeler. Eğer şimdibeyaz cüce olan orijinal yıldızın çevresinde bir zamanlar büyük kütleligezegenler dolaşıyorduysa, yıldızın dış katmanlarını uzaya salarak kütle kaybetmesi nedeniyle yörüngelerinin karmaşaya kapılması, bunun da Helis'deki Kuiper Kuşağı benzerini karıştırmış olması ve nisbî çok sayıda çarpışmaya yol açmış olması olasılık olarak düşünülmektedir. Ayrıca, hareketlendirilen enkazın bir kısmının beyaz cüce üzerine düşmüş olması gerekir. Bu da şimdiye kadar tam anlaşılamayan bir olguya; beyaz cücenin yaydığı olağandışı ölçekteX-ışınlarına bir açıklama getirmektedir.[7]
^Harris, Hugh C.; Dahn, Conard C.; Canzian, Blaise; Guetter, Harry H.; Leggett, S. K.; Levine, Stephen E.; Luginbuhl, Christian B.; Monet, Alice K. B.; Monet, David G.; Pier, Jeffrey R.; Stone, Ronald C.; Tilleman, Trudy; Vrba, Frederick J.; Walker, Richard L. (Şubat 2007),"Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae",The Astronomical Journal,133 (2), ss. 631-638,doi:10.1086/510348, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağındanarşivlendi, erişim tarihi: 13 Şubat 2009