Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Helis Bulutsusu

Koordinat:Sky map22sa 29d 38,55s; -20º 50' 13,6″
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(NGC 7293 sayfasından yönlendirildi)
Helis Bulutsusu
Salma bulutsusu
Gezegenimsi bulutsu
Helis Bulutsusu görünür ışık fotoğrafı,Hubble Uzay Teleskobu
Kaynak:NASA,NOAO,ESA, Hubble Helis Bulutsusu Takımı
Gözlem verisi (DönemJ2000)
TakımyıldızKova
Sağ açıklık (α)22sa 29d 38,55s[1]
Dik açıklık (δ)-20° 50′ 13.6″[1]
Görünür büyüklük (V)+13,5[1]
Mutlak büyüklük (V)6,58
Görünür boyutlar (V)25′[2]
Özellikler
Uzaklık695+98-52 Iy (213+30-16[3][4] pc)
Yarıçap (r)2,87 Iy (0.88 pc)[2]
Keşif
Karl Ludwig Harding (1824)
Katalog belirtmeleri
NGC 7293 • GC 4795 • ESO 602-PN22 • PK 36-57.1 • BD -21 6239
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız:Bulutsu listeleri

Helis Bulutsusu (diğer adlarıylaHelix Bulutsusu,NGC 7293 veyaCaldwell 63),Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük birgezegenimsi bulutsu.Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlakgezegenimsi bulutsular içindeDünya'ya en yakın olanıdır.[5] Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700ışık yılıdır. GörünüşteHalka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle deHalter bulutsusu'na benzemektedir.[3] Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır.[6] Ünlü TV dizisiBattlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlananThe Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.

Genel bilgi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Helis Bulutsusu, bir yıldızın evriminin son aşamasındaki 'gezegenimsi' oluşumun tipik bir örneğidir. Yıldızın çevresindeki gazlar bizim bulunduğumuz noktadan alttaki birhelezon yapısına bakıyormuşuz gibi görünür. Bulutsunun merkezindeki yıldız, 30.000 yıl önce dış katmanlarını uzaya salmış olan çok sıcak (110.000 derece) birbeyaz cücedir. Merkezi yıldızda gözlenen kırmızılığı öylesine enerjiktir ki çevresindeki gazları birfloresans gibi aydınlatır. Helis Bulutsusu'nun iç kenarlarından alınan yakın çekim görüntüler, kökeni henüz bilinmeyen karmaşık gaz düğümlerini gözler önüne sermektedir.

Toz diski

[değiştir |kaynağı değiştir]
Helis bulutsusu kızılötesi fotoğrafıSpitzer Uzay Teleskobu, 2007

NASA'nınSpitzer Kızılötesi Teleskobu, bulutsu'nun merkezinde, olasıkuyrukluyıldız çekirdekleri gibi katı cisimlerin çarpışmasından oluşan tozlu bir disk belirlemiştir. Merkezdekiyıldızın uzaya püsküren dış katmanlarının çevredeki tozu süpürmüş olması gerekirdi. Ancak Spitzer teleskopu, yıldızdan 35-150Astronomik birim[not 1] uzaklıkta bir disk oluşturan yoğun tozun varlığını belirlemiştir (Soldaki resmin merkezindeki kırmızı daire, çok küçük olduğu için net görüntülenemeyen diskin oluşturduğu parlama). Astronomlar bu tozun, bizimGüneş Sistemimizin dış sınırlarındakiKuiper kuşağı'ndakiler gibi katı cisimlerin çarpışmasının kalıntısı olduğu görüşündeler. Eğer şimdibeyaz cüce olan orijinal yıldızın çevresinde bir zamanlar büyük kütleligezegenler dolaşıyorduysa, yıldızın dış katmanlarını uzaya salarak kütle kaybetmesi nedeniyle yörüngelerinin karmaşaya kapılması, bunun da Helis'deki Kuiper Kuşağı benzerini karıştırmış olması ve nisbî çok sayıda çarpışmaya yol açmış olması olasılık olarak düşünülmektedir. Ayrıca, hareketlendirilen enkazın bir kısmının beyaz cüce üzerine düşmüş olması gerekir. Bu da şimdiye kadar tam anlaşılamayan bir olguya; beyaz cücenin yaydığı olağandışı ölçekteX-ışınlarına bir açıklama getirmektedir.[7]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^abc"SIMBAD Astronomical Database".NGC 7293 için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006. 
  2. ^abO'Dell, C. R.; McCullough, Peter R.; Meixner, Margaret (2004)."Unraveling the Helix Nebula: Its Structure and Knots".The Astronomical Journal.128 (5). ss. 2339-2356.doi:10.1086/424621. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
  3. ^abO'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (2002)."Knots in Nearby Planetary Nebulae".The Astronomical Journal.123 (6). ss. 3329-3347.doi:10.1086/340726. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
  4. ^Harris, Hugh C.; Dahn, Conard C.; Canzian, Blaise; Guetter, Harry H.; Leggett, S. K.; Levine, Stephen E.; Luginbuhl, Christian B.; Monet, Alice K. B.; Monet, David G.; Pier, Jeffrey R.; Stone, Ronald C.; Tilleman, Trudy; Vrba, Frederick J.; Walker, Richard L. (Şubat 2007),"Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae",The Astronomical Journal,133 (2), ss. 631-638,doi:10.1086/510348, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağındanarşivlendi, erişim tarihi: 13 Şubat 2009 
  5. ^Hora, Joseph L.; Latter, William B.; Smith, Howard A.; Marengo, Massimo (2006)."Infrared Observations of the Helix Planetary Nebula".The Astrophysical Journal.652 (1). ss. 426-441.doi:10.1086/507944. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
  6. ^"Urban Legends Reference Pages".The Eye of God. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:16 Temmuz 2007. 
  7. ^Sky & Telescope, Mayıs 2007

Ayrıca bakınız

[değiştir |kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^kısaca AB denen bir Astronomik Birim, Dünya'nın Güneş'ten ortalama uzaklığı = 150 milyon km
  1. ^ ortalama(207+46-24,[1] 219+27-21[2]) = ((207 + 219)/2)+((462 + 402)0.5/2)-((242 + 212)0.5/2) = 213+30-16
  2. ^ 13,5 görünür parlaklık - 5∙(log10(242 pc uzaklık) - 1) = 6,58 mutlak parlaklık

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'taHelis Bulutsusu ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
Liste
C1 · C2 · C3 · C4 · C5 · C6 · C7 · C8 · C9 · C10 · C11 · C12 · C13 · C14 · C15 · C16 · C17 · C18 · C19 · C20 · C21 · C22 · C23 · C24 · C25 · C26 · C27 · C28 · C29 · C30 · C31 · C32 · C33 · C34 · C35 · C36 · C37 · C38 · C39 · C40 · C41 · C42 · C43 · C44 · C45 · C46 · C47 · C48 · C49 · C50 · C51 · C52 · C53 · C54 · C55 · C56 · C57 · C58 · C59 · C60 · C61 · C62 · C63 · C64 · C65 · C66 · C67 · C68 · C69 · C70 · C71 · C72 · C73 · C74 · C75 · C76 · C77 · C78 · C79 · C80 · C81 · C82 · C83 · C84 · C85 · C86 · C87 · C88 · C89 · C90 · C91 · C92 · C93 · C94 · C95 · C96 · C97 · C98 · C99 · C100 · C101 · C102 · C103 · C104 · C105 · C106 · C107 · C108 · C109
Ayrıca bakınız

Liste


  1. ^Kaynak hatası:Geçersiz<ref> etiketi;ODelletal2002 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz:Kaynak gösterme)
  2. ^Kaynak hatası:Geçersiz<ref> etiketi;Harrisetal2007 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz:Kaynak gösterme)
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Helis_Bulutsusu&oldid=34736957" sayfasından alınmıştır
Kategori:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp