Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Mendel genetiği

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gregor Mendel (1822-1884) genetik bilimine katkılarıyla,klasik genetiğin kurucularından kabul edilir.

1856-1863 yılları arasında,Moravya'da bir rahip olanGregor Mendel, bezelye bitkileri üzerinde yaptığı deneylerle genetik mirasın temel yasalarını keşfetti. Mendel'in çalışmaları, bir önceki dönemde bitki ıslahı ve evrimsel süreçlerin anlaşılmasında büyük bir ilerleme kaydedilmediği bir zamanda gerçekleşti.

Mendel, bezelye bitkilerinde kalıtımın nasıl işlediğini sistemli bir şekilde gözlemledi ve bu gözlemlerini matematiksel bir yaklaşımla analiz etti. Mendel'in ortaya koyduğu temel prensipler,dominant ve resesif genler,homozigot ve heterozigot terimleri gibi kavramları içeriyordu. Bu çalışmaları, her bir özellik için ayrı genlerin bulunduğunu ve bu genlerin bağımsız olarak miras alındığını gösterdi.[1]

Mendel çiçekleri

Mendel yasaları

[değiştir |kaynağı değiştir]

Mendel’in 1. yasası

[değiştir |kaynağı değiştir]
Alellerin ayrışım prensibi = Bağımsız ayrışım prensibi
P: SS (anne) X ss (baba) kromozom sayısı:2n
Bu karakterler çaprazlanır
Muhtemelaleller:
G: S (anneden) ve s (babadan) kromozom sayısı: n
F1: Ss

Çaprazlama sonucu oluşan karakter sarı renk tohumdur.

Birbirlerinden belli bir karakterin farklı iki çeşidiyle ayırt edilen (iki allel) iki saf soyun aralarında çaprazlanması sonucu F1 dölünde, ana ve babadan yalnız birine benzeyenhomojen bireyler ortaya çıkar.

Mendel bu bulgulara göre şu açıklamaları yapmıştır:

  1. Belli bir karakteri belirleyen kalıtsal belirleyiciler vardır (günümüzde gen adı verilen birimler).
  2. Her ergin bireyin hücrelerinde bir karaktere ait 2 belirleyici (2 allel) bulunmaktadır. F1 de bunlardan biridominant diğeriresesiftir.
  3. Kalıtsal belirleyicilergamet hücreleri aracılığı ile dölden döle nakledilir. Eşey hücreleri oluşumu sırasında, ayrılan allellerin taksimi tamamen bağımsız ve eşit şekilde gerçekleşir. Örneğin Ss allel çifti taşıyan bir annenin allelleri S ve s 'dir. Oluşacak eşey hücresine, bu karakter belirliyicisinin S alleli iletilir, diğer hücreye de s alleli iletir. Her eşey hücresi her bir karaktere ait sadece bir allel taşıyabilir. İşte bu Mendel'in birinci yasasının temelidir.

Mendel’in 2. yasası

[değiştir |kaynağı değiştir]

Bireylerin ilk hücresini (zigotu) oluşturmak üzere eşey hücrelerinin birleşmesi tamamen rastlantıya bağlıdır. F1 döllerin kendi aralarında çaprazlanmasıyla elde edilen döl F2 dölüdür. Belli bir karakterin her iki çeşidini gösteren bireyler her zaman belirli ve sabit oranda çıkarlar.

P: Ss X Ss
F1 döller kendi aralarında çaprazlanır .
G: SS Ss Ss ss
Eşey hücrelerine taksim edilen muhtemel aleller.
F2: G S s
S SS Ss
s Ss ss
%25 SS
%50 Ss
%25 ss
Oranları hiçbir zaman değişmez --> 3:1

Sarı renkli tohumların yeşil renklilere oranıdır.

Bu deney ve çaprazlamaları yapması ona genetiğin babası unvanını kazandırmıştır. Ayrıca köpekleri çok sevmesine rağmen bu çaprazlamaları bezelyelerle yapması da onun başarısına büyük katkı sağlamıştır.[2]

Ayrıca bakınız

[değiştir |kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
Özel
  1. ^Keynes, Milo; Cox, TM (1 Mart 2008)."William Bateson, the rediscoverer of Mendel".Journal of the Royal Society of Medicine.101 (3): 104.doi:10.1258/jrsm.2008.081011.ISSN 0141-0768.PMC 2270247 $2.PMID 18344463. 
  2. ^Brooker, Robert (14 Ocak 2011).Genetics: Analysis and Principles (İngilizce). McGraw-Hill Education.ISBN 978-0-07-352528-0. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:13 Ocak 2024. 
Genel
Taslak simgesiBiyoloji ile ilgili bu maddetaslak seviyesindedir. Madde içeriğinigenişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Biyoloji
Genel Bakış
Kimyasal temel
Hücreler
Genetik
Evrim
Çeşitlilik
Bitki formu
ve işlevi
Hayvan formu
ve işlevi
Ekoloji
Araştırma
yöntemleri
Laboratuvar
teknikleri
Saha teknikleri
Dallar
Sözlükler
Evrim
Popülasyon
genetiği
Gelişim
Taksonlara
göre evrim
Organlara
göre evrim
Sürece
göre evrim
Tempo ve biçimler
Türleşme
Tarih
Felsefe
Alakalı
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mendel_genetiği&oldid=36069049" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp