| Melodi Festivali | |
|---|---|
| Melodifestivalen | |
| Tür | Şarkı yarışması |
| Sunucu | Sunucular listesi |
| Ülke |  İsveç |
| Dili | İsveççe |
| Sezon sayısı | 63 |
| Bölüm sayısı | - |
| Yapım | |
| Gösterim süresi |
|
| Yapımşirketi | Sveriges Television (SVT) |
| Yayın bilgileri | |
| Yayın tarihi | 29 Ocak 1959 (1959-01-29) |
| Kronoloji | |
| İlişkili programlar |
|
| Dış bağlantılar | |
Melodifestivalen (Türkçe: Melodi Festivali),Sveriges Television (SVT) veSveriges Radio (SR)'nunEurovision Şarkı Yarışması'na katılacak şarkıcı ve şarkının belirlenmesi için düzenlediği şarkı yarışmasıdır. 1959'dan beri her yıl düzenlenir. 2000 yılından beri İsveç'in en popüler televizyon programlarındandır.[1] Ayrıca radyo ve internetten de takip edilebilir. 2012'de ortalama 3.3 milyon seyirci tarafından izlenmiştir ve finali dört milyonİsveçli izlemiştir.[2][3]
Yarışmanın kazananlarından altı kişiEurovision Şarkı Yarışması'nı kazandı ve on sekiz kişi de ilk 5'e girdi. Melodifestivalende Eurovision temsilcisi jüriler tarafından belirlenmektedir. 1999'dan itibaren televoting sistemi de eklenmiştir. Yarışma İsveç müzik listelerinde önemli bir etki yapar.
2002 yılından bu yana yarı finalde yarışan şarkı sayısı 12'den 32'ye çıkmıştır. Aynı zamanda, yarışmanın çocuk versiyonuLilla Melodifestivalen de aynı yılda başladı.
Yedi ülkenin katıldığı İlk Eurovision Şarkı Yarışması, Mayıs 1956'daİsviçre'ninLugano şehrinde yapıldı. İsveç, ilk kez 1958'deki üçünvü yarışmaya katıldı. Hiçbir yayın yapılmadan yarışmaya Sveriges Radio (SR)[c] tarafındanAlice Babs gönderildi. "Samma stjärna lyser för oss två" adlı şarkıyla katılan Babs daha sonra şarkının adını "Lilla stjärna" olarak değiştirdi.[4] O sene Eurovision'da dördüncü oldu.
İlk Mwelodifestival 29 Ocak 1959'daStockholm'deCirkus'da yapıldı ve yarışmaya sekiz şarkı katıldı.Stockholm,Göteborg,Malmö veLuleå şehirlerinden dört jüri seçildi.[5] Yarışmanın kazananı "Augustin" şarkısı ileSiw Malmkvist oldu. Ancak şarkı ne olursa olsun SR özgün bir yorumcunun kazanabileceğini belirtip, aynı şarkıyı söylemesi içinBrita Borg'u Eurovision'a gönderdi. Politik nedenlerden dolayı 1961 yılında yarışma durduruldu. 1960 yılında yarışmaEurovisionschlagern, svensk final adıyla bilinen bağımsız bir televizyon programına çevrildi. Etkinliğin ilk yıllarındaNordvision ağı üzerindenNorveç veDanimarka'da yayınlandı.[6] 1967 yılında yarışmanın adı bugünkü adı ileMelodifestivalen oldu.
Yüzlerce şarkı ve sanatçı Melodifestivalen'e ilk kez katılmıştır. Melodifestivalen'e katılabilmek için Eurovision yarı finalinde en az 16 yaşında olmak gerekmektedir.[7]
2001'e kadar, yarışmaya katılım tek bir gece ile sınırlıydı. Yarışmacıların sayısı beş ile on iki arasında değişmekteydi. Yarışmacıların beşi ilk turda elenirken iki turlu sistem 1981 ile 1998 yılları arasında kullanılıyordu. Elemeleri geçemeyen tanınmış sanatçıları başarısız görüyorlardı. Bu yüzden 1984'te elemeleri geçemeyenElisabeth Andreassen'in kariyeri sona erdi.[8] 2002 yılında katılan yarışmacı sayısı otuz ikiye çıkarıldı ve yarı final sayısı artırıldı. 2001 yılına kadar katılan tüm şarkılar birCD'de toplanıyordu, 2003 itibarıyla şarkılarDVD'de toplanmaya başladı.
Melodifestivalen'e yerel olarak tanınanABBA,Tommy Körberg veLisa Nilsson gibi sanatçılarda katılmıştır. Ayrıca İsveçli olmayanBaccara,Alannah Myles veCornelis Vreeswijk gibi yarışmacılar da katılmıştır. Yarışma İsveç ulusal müzik listelerine de etki etmektedir. Örneğin, Melodifestivalen 1990'daLoa Falkman'ın söylediği "Symfonin" şarkısı İsveç ulusal müzik listelerinde uzun süre yer almıştır.[9] 2007'deSverigetopplistan yirmi bir katılımcıya ulaşmıştır.[10] 2008'de final haftasından sonra, yarışan on beş şarkı ulusal müzik listelerinde yer almıştır.[11]
Katılan binlerce şarkının yalnızca otuz iki tanesini seçmek yedi aydan fazla sürer. SVT doğrudan başvurulan şarkıların on altısını seçer. On beş şarkı SVT tarafından özel davetiyeler gelerek seçilir veya kalan diğer şarkılardan on beş tanesi SVT tarafından seçilir. Otuz ikinci şarkı ise online "Webbjoker" adlı bir yarışmayla seçilir. Bu süreç bir önceki yılın Mayıs ayıyla başlayıp Ocak ayında sona erer.
SVT Melodifestival başlamadan dokuz ay önce şarkı aramaya başlar (önceki yılın Eurovision final gününden itibaren).[12] Teslim tarihi Eylül ayında olur ve şarkılar herhangi bir dilde olabilir. Ön elemelerde şarkının uzunluğu üç dakika yirmi saniye ile sınırlı olup, yarışmaya doğru şarkıların üç dakikaya indirilmesi gerekir.[7]
Başvuru süresince Melodifestivalen adayları İsveç Müzik Yayıncıları Federasyonu (SMFF) tarafından denetlenir.[13] Melodifestivalen 2009 için tam 3440 şarkı başvuru yapmıştır. Yarışma tarihinde yapılan en çok başvuru sayısı olmuştur.[14] SMFF seçiminin ardından müzik uzmanları, SVT personeli ve diğer üyelerle beraber on altı jüri seçer.[15] Jüri üyeleri gençler ile ellili yaşlardakiler arasında değişiklik göstermektedir.[16] Şarkılar bestecileri ve söz yazarları ile birlikte Eylül sonunda ilan edilir.
SVT şarkıları seslendirmesi için sanatçı seçer. Sanatçılar şarkının demosunu seslendirmek için yarışmaya katılır. Eğer şarkıya uygun alternatif şarkıcılar bulunamazsa, sanatçı kendi şarkısını söyler. Sanatçılar bunu reddetmesi halinde diskalifiye olurlar.[7] Geçmişte, bu kuraldan diskalifiye edilenler de olmuştur. 2003 yılında Carola'nın "När löven faller" şarkısı ve 2006'daStephen Simmonds'un "So Good" şarkısı.[17][18]
Her yıl Melodifestivalen'in yapılacağı mekan Eylül aylarında seçilmektedir. Yarı finaller İsveç genelinde kasaba ve şehirlerde yapılır. Her final 2012 yılına kadar İsveç'in başkentiStockholm'da 16.300 kapasiteliEricsson Globe'da düzenlenmiştir.[19] 2013 ve sonrasında finallerSolna Belediyesi,Stockholm'de yeni inşa edilenFriends Arena'da yapılmıştır.[20] 2005'te finalGöteborg'daScandinavium'da düzenlenmesi için teklif yapılmıştır. Ancak,Frölunda takımının buz hokeyi maçı olduğu için teklif geri çevrilmiştir.[21]
Yarışmaya ilk yıllarda Stockholm'dekiCirkus ev sahipliği yaptı. Ayrıca on yedi Melodifestivalen finali orada düzenlendi. Stockholm Globe Arena yedi finale ev sahipliği yaptı. Yarışma ilk kez 1975 yılında Stockholm dışında gerçekleştirildi.[22] Stockholm ilk on dört dahil olmak üzere toplam otuz yedi finale ev sahipliği yaptı. Göteborg'da sekiz,Malmö'de yedi kez düzenlendi. Finaller bu şehirlerin dışında yapılmadı. Eğer İsveç Eurovision'u kazanırsa, bundan sonraki yarışmaya ev sahipliği yapan mekan, Melodifestivalen'e ev sahipliği yapan mekan seçiliyordu. Bu nedenle, Eurovision 1985'te Göteborg'da ve 1992'de Malmö'de yapıldı.[23]
İsveç'in 51 Eurovision temsilcisi, 50 Melodifestivalen yarışmasından seçilmiştir. İsveç, Eurovision Şarkı Yarışması'nı 1974, 1984, 1991, 1999, 2012 ve 2015 olmak üzere altı kez kazanmıştır. İsveç, böyleceBirleşik Krallık,Fransa veLüksemburg ülkelerinden daha fazla galibiyete ulaşmıştır. Eurovision 1974 galibi olan ABBA'nın "Waterloo" şarkısı Melodifestivalen'in en popüler şarkısıdır ve Mart 2005'teAlla tiders Melodifestival galasında yer almıştır.[24] Daha sonra aynı şarkı, Eurovision'un ellinci yılında Kopenhag'da düzenlenenbir galada en güzel şarkı seçilmiştir.[25] Aşağıdaki tabloda İsveç'in Eurovision'da ilk beşte bitirdiği şarkıların listesi yer almaktadır.
