| Mehmed Rıza Paşa | |
|---|---|
 Müşîr Mehmed Rıza Paşa | |
| Doğum | 1844 Kocamustafapaşa,İstanbul,Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1920 (74-75 yaşlarında) İstanbul,Osmanlı İmparatorluğu |
| Defin yeri | Kocamustafapaşa Sümbül Efendi Camii Sümbül Efendi Türbesi[1] |
| Bağlılığı |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 1867-1908 |
| Rütbesi |  Müşir |
| Komutası | Muğla Taburu,İzmit Redif Alayı, Edirne Redif Fırkası, 2. Fırka,Serasker |
| Çatışma/savaşları | 93 Harbi |
Mehmed Rıza Paşa (1844,Kocamustafapaşa,İstanbul - 1920,İstanbul) Osmanlı askeri. II. Abdülhamid döneminde 17 yıl Serasker olarak görev yaptı.[2][3]
1867 yılındaMekteb-i Harbiye'denMülâzımı sâni rütbesiyle mezun oldu.2. Ordu emrinde Şumnu'daki 1. Alay 3. Tabur 4. Bölük'e atandı.Girit'e gönderilmek üzere taburuyla beraber İstanbul'a geldi. Harbiye Nezareti'nde orduya yeni alınan tüfeklerin taliminde görevlendirildi. Yeni alınan tüfeklerle Girit'te askerlere talim yaptırdı. Başarılı ve üstün çalışmalarından dolayı Girit Valisi ve Komutanı MüşirÖmer Lütfi Paşa'nın dikkatini çekti ve başyaverliğine atandı. Ancak iki-üç gün sonra istifa ederek İstanbul'a döndü.
1870 yılında Yüzbaşı rütbesine terfi etti. 1871 yılındaİşkodra'da çıkanMalisör İsyanı'nın bastırılmasında görev aldı. 1874 yılındaMekteb-i Tıbbiye'nin yeniden yapılandırılmasında Şahin Paşa'nın maiyetinde yer aldı.
1875 yılındaBinbaşı rütbesine terfi etti.Karadağ İsyanı'nın çıkması üzerine Trebin'de bulunan Muğla Tabur Komutan Vekili olarak görevlendirildi. MüşirSüleyman Hüsnü Paşa'nın maiyetinde93 Harbi'ne katıldı.
Savaş sırasında üstün hizmetlerinden dolayı Süleyman Hüsnü Paşa tarafındanKaymakam rütbesine terfi ettirildi ve 4. Rütbeden Mecidiye Nişanı ile taltif edildi.Şıpka Geçidi Muharebeleri'nde Rus Ordusu'na esir düştü. 6 ay sonra İstanbul'a döndü. İstanbul'da tutuklu bulunan Süleyman Paşa ile iyi ilişkilerinden dolayı Kosova'da yaralı olarak bulunan Emin Paşa komutasındaki Liva Vekaleti'ne atanarak İstanbul'dan uzaklaştırıldı. Emin Paşa livasının Yunan sınırında olması üzerine Yenişehir'e gitti. Yenişehir'de Yunanlarla çarpışma esnasında İstanbul'daki ailesinden evinin aranmak istendiğine dair bir telgraf alınca askerlikten istifa etti. Çerkes Abdi Paşa'nın isteği üzerine istifa etmekten vazgeçti.
1881 yılındaMiralay rütbesine terfi etti veİzmit Redif Alayı Komutanı olarak görevlendirildi. 1885 yılındaCisr-i Mustafapaşa'da çıkan olaylar üzerine alayıyla birlikteEdirne'ye intikal etti. Görev yerinin değiştirilmesi askerler tarafından tepkiyle karşılanınca derhal İstanbul'daYıldız Sarayı'na çağrıldı. Mâbeynciler aracılığıyla SultanII. Abdülhamid ile görüştü. Bu görüşme sonrasında Sultan II. Abdülhamid tarafındanMirliva rütbesine terfi ettirilmesi için Seraskerliğe emir verildi ve Edirne'deki görevine devamı sağlandı.
1885-1888 yılları arasında Edirne'de Fırka komutanlığında bulundu. 1888 yılında İstanbul'a çağrıldı ve II. Abdülhamid'in muhafızlığıyla görevli 2. Fırka'nın komutanlığına atandı. Buradaki hizmetlerinden ötürü II. Abdülhamid'in dikkatini çekti. 3 Eylül 1891 tarihinde önceFerik sonra daMüşir rütbesine terfi ettirilerekSerasker olarak atandı. 5 Eylül 1891 tarihinden 23 Temmuz 1908 tarihinde kadar seraskerlik görevini yürüttü.
1920 yılında öldü.
3 oğlu vardı:Süreyya Paşa, Şükrü Paşa, Ziya Paşa. Türbesi 1920 yılından önce onarımını yaptırdığıSümbül Efendi Türbesi'nin girişinde olup, türbesini torunları yaptırdı.
Hülasa-i Hatırat isimli 1909 tarihinde yayınlanmış bir hatıratı bulunmaktadır.[4]
