George Gordon Byron (daha sonraNoel, 6. Baron Byron)FRS (22 Ocak 1788 - 19 Nisan 1824)[1] ya da daha bilinen adıylaLord Byron,İngiliz şair veRomantizm akımının önde gelen simalarındandı.[2][3]
Byron kahramanı (İngilizce:Byronic hero) adı verilen tipleme, onun kişiliğinden esinlenilerek oluşturulmuştur.
Lord Byron'ın Richard Westall tarafından yapılmış portresi (1813)
Londra'da soylu bir muhafızsubayının oğlu olarak dünyaya gelen George Gordon Byron, doğumundan on yıl sonraLord unvanını kazandı.[4] 13 yaşındaykenHarrow'da eğitim almaya başladı[5] daha sonra da eğitimine Teslis Koleji'nde (Trinity College, Cambridge'de) devam etti. İlk şiir kitabı olanAylaklık Saatleri'nde yer alan şiirlerini Cambridge'deyken kaleme aldı.
Burjuva eleştirisinin reddi yolunda,İngiliz Saz Şairleri ve İskoç Eleştirmenler (English Bards and Scotch Reviewers) adlı eleştirel koşuklu risaleyi yazmasıyla tanındı. 1809'daYakındoğu veGüney Avrupa'ya geziye çıktı. 1811 yılına kadar devam eden bu geziden döndükten sonra dört ciltlikKanto serisi ileChilde Harold'un Hac Seyahati adlı kitapları yazdı. Dokuz mısralı Spenser kıtalarıyla yazılmış bu kitabın lirik kahramanıİspanya,Yunanistan veArnavutluk'un özgürlük mücadelelerini yaşamış olup, toplumsal yoksulluk ile ulusal direnişin sebeplerini araştırır. Tarihi oluşturucu güçlerin millî bilinç üstündeki etkisini bildiği kadar, aristokratik-burjuva toplumla da uzlaşmaz bir zıtlık içinde bulunur. Byron, ezilen halka duyduğu yakınlığı 1809'da katıldığıLordlar Kamarası'nda yaptığı konuşmalarda da dile getirmiş veLudditler ileİrlanda'daki durumun düzeltilmesinden yana çıkmıştır.
Avrupa'da feodal-bağnaz gerici hareket yıllarında Byron'ın eserlerinde diyalektik çelişkilerin ortaya çıktığı görünür.Napoleon şiirlerindeFransız İhtilâli'ni ideallerinden saptıktan sonra, eskiFransız İmparatorluğu'nun iktidarı kötüye kullanışını ortaya koymuş, öte yandan yazdığı bir dizi şiirde şaşkın ve yalnız başına insanlık meselesini çözmeye kalkışan ama giderilemez bir acı içinde kölelik dünyasının toplumsal adaletsizliğin ve halkın çektikleri karşısında yer alan lirik bir kahramanı vermiştir. Felsefî lirik manzum oyunları bu duruma örnek teşkil edecek niteliktedir.
Siyasi ve ailevî sebeplerle, 1816'da, İngiltere'yi bir daha dönmemek üzere, terk eden Lord Byron, önceİsviçre'ye gitmiş ve oradaPercy Bysshe Shelley ile tanışmıştır. Şair 1817'den itibarenMilano,Venedik,Ravenna vePisa'da yaşamıştır. Burada halk kurtuluş savaşına yakınlık gösteren Byron, İngiliz işçilerinin de ihtilalci mücadeleye geçmesi gerektiğine inanmış ve bu doğrultuda şairin bazı görevleri olduğunu savunmuştur.Thomas Moore'a yazılmış mektuplarda İngiliz işçilerine seslenmiştir. Ravenna'ya gittiğinde ihtilalci-demokratCarbonari'nin yanında yer alan Byron, hareketin yenilgiye uğramasıyla birlikteMarino Faliero, Venedik Cumhuriyet Şefi veFoscariler adlı siyasal oyunları yazmıştır.
Don Juan adlı eseri eleştirel manzum roman olupİngiltere,Rusya veOsmanlı Devleti'ndeki soyluların hayatı anlatılmaktadır. Gayesi bütün Avrupa soylularını bir sınıf ve kurum olarak damgalamak olan Byron'a göre kahraman ile dünya olmasa bile lirik kahraman ile toplumsal dış dünya karşı karşıyaydı.[6]
1810'da Byron,Çanakkale Boğazı'nı Avrupa tarafından Asya tarafına sadece yüzerek geçmiştir. Bu,açık su yüzme disiplinin kayıtlara geçmiş en eski örneğidir.[7] Byron'ın "Written After Swimming From Sestos To Abydos" (Sestos'tanAbydos'a Yüzmenin ardından Yazıldı) şiiri, adından anlaşılabileceği üzere bu olayla ilgilidir. Bryon'ın bu yüzüşünü anmak adına hâlâ Çanakkale Boğazı'nda yıllık yüzme yarışları yapılır.[8][9]
Sıkı birfilhelenist olan Lord Byron, 1823 yılında Yunanların Osmanlılara karşı isyanlarına bizzat katılmak gayesiyle Yunanistan'a giden Lord Byron, ateşli bir hastalığa yakalandığı için savaşa katılamadan ölmüştür. Yine de onun bu isyanlardaki katkıları, Yunan halkının Byron'ı bir halk kahramanı saymasını sağlamıştır.
Shelley'le birlikteİngiliz edebiyatının romantik ihtilalcileri arasında yer alan Lord Byron'ın eserlerinde görünen şiddetli çelişkiler ve burjuva-yurtsever tavrı, halk kitlelerine duyduğu yakınlık ve feodal bağnazlığa karşı düşmanlığı ile anarşist-ferdiyetçi tutumu ve derinden kötümser arasındaki çelişkiden kaynaklanır. Şair olarak dünya çapında ün kazanan Byron'ın yaşadığı dönemde ünü İngiltere sınırlarını aşmış, Rus ve Yunan edebiyatları üstünde etkiler bırakmıştır.
Ayrıldığı eşinden olma kızıAda Byron (Lady Lovelace)bilgisayar biliminin kurucuları arasında gösterilen bir matematikçi olmuştur.
Rowing in the Wind (1988) BAFTA ve Golden Globe ödüllü aktörHugh Grant tarafından canlandırılmaktadır.
^Foundation, Poetry (9 Nisan 2021)."Lord Byron (George Gordon)".Poetry Foundation (İngilizce). 3 Temmuz 2017 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:10 Nisan 2021.