Liberya, resmî olarakLiberya Cumhuriyeti; Batı Afrika kıyısında, kuzeybatıdaSierra Leone, kuzeydeGine, doğudaFildişi Sahili'ne sınırları bulunan bir ülke. Anlamı "özgürlerin toprağı" olan Liberya, daha önceden köleleştirilmiş Afrika asıllı Amerikalıların özgür çocukları tarafından kurulmuştur.Siyah Afrika'nın sömürge yönetimi olarakAmerikan Kolonizasyon Derneği'nin siyahi muhacirleri yönlendirmesi ve 1847'deABD'den bağımsızlık kazanan kıtanın en eski cumhuriyeti olan Liberya, son dönemde iki iç savaşa sahne oldu: Liberya İç Savaşı (1989-1996) ve İkinci Liberya İç Savaşı (1999-2003). İkinci iç savaş, yüzbinlerce insanın göçüne ve ekonominin çökmesine neden olmuştur.
1822 yılındaAmerika Birleşik Devletleri'nde serbest bırakılan köleler tarafından kurulan ülkenin adı,Latince sözcük olanliber (Türkçe: Özgür) sözcüğü baz alınarak oluşturulmuştur. Ülkenin başkenti olanMonrovia ise Amerika Birleşik Devletleri'nin eski başkanlarındanJames Monroe'den esinlenerek oluşturulmuştur.
Liberya,Batı Afrika'da yer almakta olup, ülkenin güneybatısında Kuzey Atlantik Okyanusu ile sınır komşusudur.4° ve9°K enlemleri ile7° ve12°B boylamları arasındadır.
Çok karmaşık yüzey şekilleri olan Liberya'nın yaklaşık 560 km'yi bulan kumlu ve alçak kıyı şeridi boyuncalagünler,bataklıklar ve yer yer kayalık burunlar uzanır. Genişliği 23–40 km arasında değişen bu kesimin gerisindeki hafif engebeli tepeler birdenbire yükselerek yerini dar bir orman kuşağına bırakır. Ortalama yüksekliği 180–300 m olan bu kuşağı orman örtüsünün seyrekleştiği birplato izler.Vadilerle yarılmış bu platonun yüksekliği 450–650 m arasında değişir.
Liberya'nın kuzey kesimi dağlıktır. 1350 metreye kadar yükselen tepeler vardır. Bu bölgenin en yüksek noktası olanNimba Dağları,Gine sınırında bulunan Guest House (Konuk Evi) Tepesi'nde 1.381 m'ye ulaşır.
Ülke topraklarının tabanında yer alangranit,şist vegnays oluşumlu kayaç katmanı yoğun kıvrılma ve kırılmalara uğramıştır. Bu katmanın arasına yer yer demir içerenitabirit oluşumları sokulur. Kıyı boyuncakumtaşı yatakları uzanır. Egemen toprak dokusunu, daha çok ağaçların yetişmesine olanak sağlayan incelateritli topraklar oluşturur.
İklim özellikle kıyı kesiminde yıl boyunca sıcak ve nemlidir. Yağış mevsimi mayıstan ekime, kurak mevsim ise kasımdan nisana değin sürer. Aralık aylarındaSahra'dan kıyıya doğru esen ve harmattan olarak bilinen tozlu ve kuru çöl rüzgârları da iklimi etkiler. Yıllık ortalama sıcaklık 18 °C ile 29 °C arasındadır. Kış sıcaklık ortalaması 24 °C, yazın ise 33 °C 'dir. Kıyı şeridinde 5.080 mm'yi bulan yıllık yağış miktarı, iç kesimlere doğru azalarak 1.780 mm'ye kadar iner.
Liberya hükûmeti Amerika Birleşik Devletleri hükûmet sistemi baz alınarak kurulmuş üniter anayasal bir cumhuriyettir vetemsili demokrasi ile yönetilir. Güçler ayrılığı ilkesi vardır. Yürütme cumhurbaşkanı başkanlığında, yasama Liberya meclisince ve yargı yargıtay tarafından sürdürülür.
Cumhurbaşkanı, devletin başkanıdır ve aynı zamanda başkomutanıdır.
Liberya'da büyük ölçüdetarım vedemir cevheri ihracatına dayanan, gelişme yolunda birpiyasa ekonomisi yürürlüktedir. Yakın dönemde açık kapı politikasının ve yabancı sermayeye tanınan kolaylıkların katkısıyla sağlanan yüksek ekonomik büyüme hızı, 1980'lerin başında artan ithalpetrol maliyetinin ve dünya çapındaki durgunluğun etkisiyle bir yavaşlama sürecine girmiştir.
1988 verilerine göre ülkeningayrı safi millî hasılası (GSMH) 975 milyonAmerikan doları, büyüme hızının nüfus artış hızının gerisinde kalması nedeniyle oldukça düşük bir gelişme seyri izleyenkişi başına düşen millî geliri ise 400 ABD dolarıdır. 2011'de ülkeninnominal GSYİH'sı 1.154 milyar ABD Doları iken, kişi başına düşen nominal GSYİH 297 ABD Doları ile dünyanın üçüncü en düşük seviyesiydi.[8]
^"Liberia: Demographic and Health Survey, 2013"(PDF). Liberia Institute of Statistics and Geo-Information Services, Ministry of Health and Social Welfare, and National AIDS Control Program. s. 34. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağındanarşivlendi(PDF). Erişim tarihi:20 Nisan 2018.
^"Liberia". International Monetary Fund. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
.svg)
