Kummuhu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ?-MÖ 708 | |||||||||
 Kummuhu ve diğerGeç Hitit krallıklarının konumlarını gösteren harita. | |||||||||
| Başkent | Kummuhu | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Luvice | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | Türkiye | ||||||||
Kummuhu,Demir Çağı'ndaFırat'ın yukarısında hüküm sürenGeç Hitit krallığı.
Bütün diğergeç Hitit krallıkları gibi Kummuhu daAsurlular ile istikrarsız ilişkiler içerisinde olduğu, MÖ 886 yılında Kummuhu Kralı Katazilu'nun Asurlulara vergi ödediği bilinmektedir. Asurluların, küçük krallıklara vergi karşılığında dış tehditlere karşı koruma sunarak kontrol altında tutma politikası Kummuhu için de uygulanmaktaydı.
Urartular tarafından oluşturulan ittifakta yer alan Kummuhu kralı, Asurlulara karşı ayaklansa daII. Sargon tarafından bastırılır ve başkent Mutalla isimli krala verilir.[1] Ancak bu kral da Urartu ile ittifak yapınca II. Sargon Kummuhu'yu ele geçirir ve halkı Mezopotamya'nın güneyine sürerek yerlerine deBabillileri iskân etmiştir.
Son araştırmalar ışığında bugünküAdıyaman sınırları içerisinde kalan krallığınBirecik'e kadar uzandığı tespit edilmiştir. KuzeyindeMelid, güneyindeKarkamış, batısındaysaGurgum krallıkları bulunmaktaydı. Krallıkla aynı ismi taşıyan başkenti günümüzdeAtatürk Barajı'nın altında kalmış olanSamsat Höyük'te yer almaktadır. Burada yürütülen kazılardaDemir Çağı katmanlarının kendisinden sonrakiKommagene başkentinin mimarisi altında tahrip olduğu anlaşılmıştır. GünümüzdeKahramanmaraş Arkeoloji Müzesinde bulunanPazarcık Steli'nde Gurgum ile Kummuhu arasındaki sınır çizilmektedir.[1]
| Kral | Asurlu hâmisi |
|---|---|
| Katazilu (Hattušili?) | II. Aşurnasirpal (MÖ 884-859) III. Şalmanezer (MÖ 859-824) |
| Kundašpi | III. Şalmanezer (MÖ 859-824) |
| Ušpilulume (Šuppiluliuma) | III. Adad-nirari (MÖ 811-783) IV. Şalmanezer (MÖ 783-773) |
| Hattušili? | ?III. Aşur-Dan (773-755) ?V. Aşur-nirari (MÖ 755-745) |
| Kuštašpi | ?V. Ashur-nirari (MÖ 755-745) III. Tiglat-Pileser (MÖ 745-727) |
| Mutallu (Muvattalli) | II. Sargon (MÖ 722-705) |
