Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

KDE

Vikipedi, özgür ansiklopedi
K Masaüstü Ortamı
KDE Plasma 5
Geliştirici(ler)KDE Geliştirme Takımı
Güncel sürüm6.0.0 (Frameworks)[1] Bunu Vikiveri'de düzenleyin 28 Şubat 2024
İşletim sistemiLinux,BSD
TürMasaüstü ortamı
LisansGPL ve diğerleri
Resmî sitesikde.org
kde.org.tr

KDE (KDesktopEnvironment - K Masaüstü Ortamı)Unix ve Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilmiş bir masaüstü ortamıdır.Trolltech' inQT kütüphanesi ve kendine aitKDE kütüphaneleri (kdelibs olarak adlandırılır) kullanılarak geliştirilen KDE,GNU/Linux,Solaris,BSD' ler (FreeBSD,NetBSD,OpenBSD vb.Unix ve Unix benzeri işletim sistemleri üzerinde çalışmasının yanı sıra (Mac OS X dahil)Cygwin aracılığıyla daMicrosoft Windows üzerinde de çalışabilmektedir. KDE 4.0.0 sürümü, kullandığı QT 4 kütüphanelerinin Windows'ta doğrudan çalışabilmesi sayesinde Windows üzerinde cygwin katmanı olmadan çalışabilmektedir.

K harfinin, başlardaKool sözcüğünün kısaltması olması düşünülmesine rağmen, kısa süre içinde herhangi bir anlam ifade etmemesine karar verildi.

Tasarının maskotu,Konqi isminde yeşil bir ejderhadır.

KDE masaüstü ortamının Qt5 üzerinde geliştirilmeye başlanmasıyla üç temel bileşene ayrılmıştır;

  • KDE Plasma-Masaüstü ortamı bileşenlerini oluşturur.Sürüm döngüsü üçer aylık dönemlerden oluşur.
  • KDE Frameworks-Yazılım kütüphaneleri ve geliştirme bileşenlerini oluşturur. Sürüm döngüsü aylık dönemlerden oluşur.
  • KDE Applications-KDE uygulamalarını bulundurur. Sürüm isimlerini yayın tarihinden alır.

Qt 5 üzerinde geliştirilen KDE masaüstü ortamının Sürüm döngüsü

KDE 4 Sonrası (Qt 5 -tabanlı yazılım)
TarihSürümTarihSürümTarihSürüm
KDE Frameworks 5KDE Plasma 5KDE Applications
7 Temmuz 2014KDE Frameworks 5.0 yayınlandı[2]15 Temmuz 2014KDE Plasma 5.0 yayınlandı[3]17 Aralık 2014KDE Applications 14.12 yayınlandı[4]
7 Ağustos 2014KDE Frameworks 5.1 yayınlandı[5]15 Ekim 2014KDE Plasma 5.1 yayınlandı[6]
12 Eylül 2014KDE Frameworks 5.2 yayınlandı[7]
7 Ekim 2014KDE Frameworks 5.3 yayınlandı[8]
6 Kasım 2014KDE Frameworks 5.4 yayınlandı[9]
11 Aralık 2014KDE Frameworks 5.5 yayınlandı[10]


Geçmiş

[değiştir |kaynağı değiştir]

KDE 1996 yılındaMatthias Ettrich tarafından;Tübingen Üniversitesi'nde okurken geliştirilmiştir. O dönemde UNIX ile sorunlar yaşayan Ettrich, birnewsgroup'a attığı iletiyle aradığı yazılımları ve nasıl hissettiğini yazmıştır. Kullanımı kolay olan bir masaüstü ortamını, o dönemde kız arkadaşı kullanmakta zorluk çekiyor diye başlatmıştır. Bu oldukça ilgi çekmiş ve KDE projesi doğmuştur.

En başta;Qt toolkit kullanan KDE, birçokKDE/Qt yazılımı çıkarmıştır. 1997 itibarıyla de çok daha gelişmiş yazılımlar çıkmıştır. Qt'deki lisans sorunları yüzünden, iki yeni proje başlamıştır. Bunlardan ilkiHarmony, ikincisi deGNOME projeleridir.

1998'in kasım ayında Qt toolkit'in açık kaynakla Q Public License (QPL) 'ı çıkarmasıylaKDE Free Qt foundation kurulmuş ve Qt özgür olma garantisi altına alınmıştır.

GPL ile uyum sorunları çözüldükten sonra,Qt 4.0 ile artık Unix, Mac ve Windows platformlarında da çalışır hale gelmiş bu da KDE'yi bu platformlara da taşımıştır.

KDE veGNOMEFreedesktop.org üyesidir ve Unix masasüstü ortamını geliştirmek için her ne kadar aralarında dostça bir rekabet olsa da birlikte uğraşırlar.

  • KDE 1.0
    KDE 1.0
  • KDE 2.0
    KDE 2.0
  • KDE 3.0
    KDE 3.0
  • KDE 3.5
    KDE 3.5
  • KDE 4.0
    KDE 4.0
  • KDE Plasma 5
    KDE Plasma 5

KDE Tasarısının düzenlenmesi

[değiştir |kaynağı değiştir]

Vikipedi gibi birçok açık kaynak tasarısı katılımcıların gönüllü ve özverili katkılarıyla gerçekleşmektedir. AncakNovell (SuSE),Trolltech veMandriva gibi şirketler de birçok geliştiricisini tasarının içinde çalıştırmaktadır. Bu katılımcılarla birlikte KDE'ye birçok kod, tercüme ve sanatsal destekte bulunulmaktadır. Birçok sorune-posta listelerinde tartışılmakta ve çözülmektedir.

Bunun yanı sıra;IBM veDell de başta olmak üzere;Ubuntu tasarısının sahibi Mark Shuttleworth yaptığı yüksek bağış ile (15 Ekim 2006) KDE'nin en büyük sponsoru olmuştur.Nokia da yeni sponsorlardan biridir ve yeni cep telefonlarında KDE'nin kullanılabilirliğini araştırmaktadır.

KDE geliştiricilerinin yanı sıra; özellikle önemli ve resmî değişikliklerkde-core-devel listesi tarafından yapılmaktadır. Kendileri kaynak geliştiriciler olarak tanımlanırlar. Uzun süredir KDE'ye katılım gösterirler ve oylama yerine e-posta listelerinde tartışmaların çözülmesiyle sonuca giderler.

GeliştiricilerinDünya'nın dört bir yanından katılım göstermesinin yanı sıra, tasarının en fazla katılımcısıAlmanya'dan olmaktadır. SunucularıKaiserslautern ve Tübingen Üniversitelerinde bulunmaktadır. KDE toplantıları da Almanya'da yapılmaktadır.

Başlıca KDE yazılımları

[değiştir |kaynağı değiştir]

Bunların yanı sıra;kdeedu'de KDE'ye özgü eğitim yazılımları,kdegamesde KDE'ye özgü oyunlar vekdetoysda da masaüstü oyuncakları ve eğlenceleri bulunmaktadır. Daha fazla bilgi için;KDE uygulamaları listesi

Sürüm dönemleri ve sürüm numaraları

[değiştir |kaynağı değiştir]
Ana sürümlerin geçmişi
TarihSürüm
KDE 1
14 Ekim 1996ProjeMatthias Ettrich tarafından duyuruldu[11]
12 Temmuz 1998KDE 1.0 çıktı[12]
6 Şubat 1999KDE 1.1 çıktı[13]
KDE 2
23 Ekim 2000KDE 2.0 çıktı[14]
26 Şubat 2001KDE 2.1 çıktı[15]
15 Ağustos 2001KDE 2.2 çıktı[16]
KDE 3
3 Nisan 2002KDE 3.0 çıktı[17]
28 Ocak 2003KDE 3.1 çıktı[18]
3 Şubat 2004KDE 3.2 çıktı[19]
19 Ağustos 2004KDE 3.3 çıktı[20]
16 Mart 2005KDE 3.4 çıktı[21]
29 Kasım 2005KDE 3.5 çıktı[22]
KDE 4
11 Ocak 2008KDE 4.0 çıktı[23]
29 Temmuz 2008KDE 4.1 çıktı[24]
27 Ocak 2009KDE 4.2 çıktı[25]
4 Ağustos 2009KDE 4.3 çıktı[26]
9 Şubat 2010KDE 4.4 çıktı[27]
10 Ağustos 2010KDE 4.5 çıktı[28]
9 Ocak 2011KDE 4.6 çıktı[29]
27 Temmuz 2011KDE 4.7 çıktı[30]
25 Ocak 2012KDE 4.8 çıktı[31]
1 Ağustos 2012KDE 4.9 çıktı[32]
6 Şubat 2013KDE 4.10 çıktı[33]
14 Ağustos 2013KDE 4.11 çıktı[34]

Tasarının tarihine göre, KDE oldukça sık bir şekilde yeni sürümlerle çıkmaktadır. Öngörülen tarihten bir iki hafta geciktiği olmuştur, tarihinde en uzun geçiken sürüm, kodlardaki güvenlik açıkları nedeniyle bir aydan uzun süre ertelene KDE 3.1 sürümü olmuştur.

Ana sürümler

[değiştir |kaynağı değiştir]

Şu ana kadar 22 adet ana sürüm gerçekleşmiştir. 1.0, 1.1, 2.0, 2.1, 2.2, 3.0, 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 4.0, 4.1, 4.2, 4.3, 4.4, 4.5, 4.6, 4.7, 4.8, 4.9 ve 4.10

KDE 2'de hazırlanmış yazılımlar, KDE 3'e uyumsuzdur. KDE 1 ve 2'deki de API değişiklikleri yüzünden uyum sorunları yaşanmıştır.

Her büyük sürüm duyurusu yapıldığında, bir sonraki ana sürüm için çalışmalar başlar. KDE 4'te Qt 4.x baz olarak kullanılacak ve birçok değişiklikler olacaktır.Ana sürüm numaraları büyük değişiklikleri gösterir. KDE4 tamamen tekrar yazılmıştır, KDE3'ten tamamen farklıdır.

Ara sürümler

[değiştir |kaynağı değiştir]

Ara sürümlerde 3 adet sürüm numarası vardır, örn. KDE 1.1.1 ve genelde hataları çözmek için veyahut da küçük değişiklikler ve kullanılış kolaylığını artırmak için kullanılır. Ara sürümleri daha kısa sürelerde gerçekleşir.Ara sürümlerde büyük değişiklikler olmaz. Sadece küçük güncellemeler bulunur.

Adlandırmalar

[değiştir |kaynağı değiştir]

Birçok KDE yazılımı isminin başında ya da sonunda K harfini içerir. Genelde bu harf büyük yazılır ama bazı istisnalar da mevcuttur. (Amarok ve kynaptic gibi) Bazen de eğer ki özgün kelime Q ya da C ile başlıyorsa, bu harfin yerini K alır (Konsole ve Kuickshow gibi).

Mimari

[değiştir |kaynağı değiştir]

KDE mimarisinde başlıca şu mimaride işler:

  • aRts - ses sistemi
  • DCOP - işlemler arasındaki sistem komünikasyonu
  • KHTML - HTML işlemcisi
  • KIO - KDE yazılımlarında network açıklığı ile ulaşımı
  • Kiosk - KDE'nin daha fazla kontrol edilen bir ortam olmasının engellenmesi
  • Kwin - Pencere yöneticisi
  • KConfigXT -XML dosyalarının işleyişi
  • Qt - Platformlar arası grafiksel bir toolkit
  • XMLGUI - UI elementlerinin menu ve araç çubuklarında XML dosyalarını açabilmesi

Paketleme

[değiştir |kaynağı değiştir]

KDE'nin büyüklüğüne karşın KDE birkaç küçük pakete bölünmüştür. Nedeni ise kurulumu kolaylaştırmaktır.Mobil sürümler ve özelleştirilebilir sürümler için KDE 4.7 sürümü ve sonrası bazı paketlerin içerisindeki programlar ayrı birer paket haline getirilmiştir.

Yerelleştirme

[değiştir |kaynağı değiştir]

KDE projesinde yer alan programlar kendi bünyesinde bulunan çeviri sistemi üzerinden gönüllüler tarafından yapılmaktadır.Yerelleştirme ekibi iletişimleri posta listesi üzerinde koordine etmektedir.Çeviri ekibine katılmak için sadece posta listesine üye olmak yeterlidir.

Türkçe yerelleştirme ekibi posta listesi:https://mail.kde.org/mailman/listinfo/kde-l10n-tr 26 Eylül 2013 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi.

PaketİçeriğiPaketİçeriğiPaketİçeriği
analitza---ark---blinken---
cantor---filelight---gwenview---
jovie---kaccessible---kactivities---
kalgebra---kalzium---kamera---
kanagramKelimelerin şifreli olarak kullanıldığı bulmaca benzeri bir oyunkate---kbruch---
kcalc---kcharselect---kcolorchooser---
kde-base-artwork---kde-baseapps---Kde-i10nKDE'yi uluslararasılaştırma
kde-runtime---kde-wallpapers---kde-workspace---
kdeadmin---kdeartworkDaha fazla sanatsal işler (ekran koruyucu, duvar kağıdı, simge vs.)kdegamesOyunlar
kdegraphics-mobipocket---kdegraphics-strigi-analyzer---kdegraphics-thumbnailers---
KdelibsÖzel kütüphanelerKdemultimediaÇokluortam yazılımlarıKdenetworkAğ araçları ve yazılımları
KdepimKişisel bilgi yönetimi ve e-posta (elmek) yazılımıkdepim-runtime---kdepimlibs---
kdeplasma-addons---kdesdkGeliştirici araçlarıkdetoysMasaüstü oyuncakları ve eğlendiricileri
kdewebdevAğ sayfası geliştirmekdf---kfloppy---
kgamma---kgeography---kgpg---
khangman---kigEtkileşimli geometri uygulamasıdırkimono---
kiten---klettres---kmag---
kmousetool---kmouth---kmplot---
kolourpaint---konsole---korundum---
kremotecontrol---kross-interpreters---kruler---
ksaneplugin---ksecrets---ksnapshot---
kstars---ktimer---ktouch---
kturtle---kwallet---kwordquiz---
libkdcraw---libkdeedu---libkexiv2---
libkipi---libksane---marble---
okular---oxygen-icons---parley---
perlkde---perlqt---printer-applet---
pykde4---qtruby---qyoto---
rocsGraf (çizge) algoritmalarını tasarlamaya ve analiz etmeye yardımcı bir uygulamadırsmokegen---smokekde---
smokeqt---stepİnteraktif fiziksel simulatör uygulamasısuperkaramba---
svgpart---sweeper------

Ayrıca bakınız

[değiştir |kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^Hata: Referans düzgün görüntülenemiyor. Bilgi içinbelgeleme sayfasına bakınız.
  2. ^"KDE Frameworks 5.0 Sürüm Duyurusu". 5 Eylül 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:7 Temmuz 2014. 
  3. ^"KDE Plasma 5.0 Sürüm Duyurusu". 24 Eylül 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:15 Temmuz 2014. 
  4. ^"KDE Applications 14.12 Sürümü". KDE. 17 Aralık 2014. 24 Eylül 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2014. 
  5. ^"KDE Frameworks 5.1 Sürüm Duyurusu". 5 Eylül 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:8 Temmuz 2014. 
  6. ^"KDE Plasma 5.1 Sürüm Duyurusu". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2014. 
  7. ^"KDE Frameworks 5.2.0 Sürümü". KDE. 12 Eylül 2014. 6 Eylül 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2014. 
  8. ^"KDE Frameworks 5.3.0 Sürümü". KDE. 7 Ekim 2014. 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2014. 
  9. ^"KDE Frameworks 5.4.0 Sürümü". KDE. 6 Kasım 2014. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2014. 
  10. ^"KDE Frameworks 5.5.0 Sürümü". KDE. 11 Aralık 2014. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2014. 
  11. ^Matthias Ettrich original posting[ölü/kırık bağlantı]
  12. ^KDE press release 13 Ocak 2010 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 1.0
  13. ^KDE News Archive for February 1999 22 Aralık 2008 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. referring to the release of version 1.1
  14. ^KDE press release 15 Haziran 2010 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 2.0
  15. ^KDE press release 19 Aralık 2010 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 2.1
  16. ^KDE press release 19 Aralık 2010 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 2.2
  17. ^KDE press release 31 Ekim 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 3.0
  18. ^KDE press release 31 Ekim 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 3.1
  19. ^KDE press release 31 Ekim 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 3.2
  20. ^KDE press release 31 Ekim 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 3.3
  21. ^KDE press release 31 Ekim 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 3.4
  22. ^KDE press release 24 Nisan 2006 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 3.5
  23. ^KDE press release 2 Mayıs 2009 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.0
  24. ^KDE press release 9 Mart 2009 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.1
  25. ^KDE press release 2 Temmuz 2009 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.2
  26. ^KDE press release 23 Ocak 2010 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.3
  27. ^KDE press release 15 Şubat 2010 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.4
  28. ^KDE press release 1 Mayıs 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.5
  29. ^KDE press release 9 Mart 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.6
  30. ^KDE press release 21 Mart 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.7
  31. ^KDE press release 30 Mart 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.8
  32. ^KDE press release 8 Ağustos 2012 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.9
  33. ^KDE press release 9 Şubat 2013 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi. for version 4.10
  34. ^KDE 4.11 Yayınlandıhttp://www.kde.org/announcements/4.11/ 29 Eylül 2013 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi.
Sürümler
Workspaces
Çekirdek teknolojiler
Akonadi ·D-Bus ·Flake ·KJS ·KHTML ·KIO ·Kross ·KWin ·Oxygen ·Phonon ·Qt ·QtRuby ·SDDM ·Solid ·Sonnet ·ThreadWeaver ·WebKit ·XMLGUI
Uygulamalar
Geliştirme
Eğitim
Oyunlar
Grafik
İnternet
Çoklu Ortam
Ofis
Sistem
Yardımcı Programlar
Paketler
İlgili başlıklar
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=KDE&oldid=34798664" sayfasından alınmıştır
Kategori:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp