Kuriyum (Cm) |
|
| Temel özellikleri |
|---|
| Atom numarası | 96 |
| Element serisi | Aktinitler |
| Grup,periyot,blok | n/a,7,f |
| Görünüş | Gümüş rengi
|
| Kütle numarası | 247 g/mol |
| Elektron dağılımı | [Rn] 7s2 5f7 6d1 |
Enerji seviyesi başına Elektronlar | 2, 8, 18, 32, 27, 8, 1 |
| CAS kayıt numarası | 7440-51-9 |
| Fiziksel Özellikleri |
|---|
| Maddenin hâli | Katı |
| Yoğunluk | 13,51 g/cc g/cm³ |
| Sıvı hâldeki yoğunluğu | g/cm³ |
| Ergime noktası | 1340.15 °K 1067 °C
|
| Kaynama noktası | 3383.15 °K 3110 °C
|
| Ergime ısısı | kJ/mol |
| Buharlaşma ısısı | kJ/mol |
| Atom özellikleri |
|---|
| Kristal yapısı | |
| Yükseltgenme seviyeleri | 3 |
| Elektronegatifliği | 1,3 Pauling ölçeği |
| İyonlaşma enerjisi | kJ/mol |
| Atom yarıçapı | Bilinmiyorpm |
| Atom yarıçapı (hes.) | pm |
| Kovalent yarıçapı | 169(3) pmpm |
| Van der Waals yarıçapı | 245 pmpm |
| Diğer özellikleri |
|---|
| Elektrik direnci | nΩ·m (20°C'de) |
| Isıl iletkenlik | W/(m·K) |
| Isıl genleşme | µm/(m·K) (25°C'de) |
| Ses hızı | m/s ('de) |
| Mohs sertliği | |
| Vickers sertliği | MPa |
| Brinell sertliği | MPa |
Küriyum (kısaltmasıCm)aktinitlerden,plütonyum-239'un helyum çekirdekleriyle bombardımanından elde edilen, atom numarası 96, atom ağırlığı 247 olan, radyoaktif birelement.[1] Doğal küriyumun varlığı hiçbir zaman tespit edilememiştir.Pierre veMarie Curie'nin ismi verilmiştir.[2]
İlk olarak 1944 yılındaGlenn T. Seaborg'Ralph A. James veAlbert Ghiorsoun ekibi tarafından bulunmuştur.Plütonyum-239 atomlarınıSiklotron cihazında hızlandırılmışalfa parçacıklarıyla bombardıman ettiler. Bu sayede Küriyum-242 atomları ve bir serbest nötron üretti. Küriyum-242'nin yarı ömrü yaklaşık 163 gündür ve alfa bozunması veya kendiliğindenfisyon yoluylaplütonyum-238'e bozunur. Küriyumun en kararlı izotopu olan küriyum-247'nin yarı ömrü yaklaşık 15.600.000 yıldır.Alfa bozunması yoluyla plütonyum-243'e bozunur.[2]
Birkaç küriyum bileşiği üretildi: küriyum dioksit (CmO 2 ), küriyum trioksit (Cm 2 O 3 ), küriyum bromür (CmBr 3 ), küriyum klorür (CmCl 3 ), küriyum klorür (CmCl 3 ), küriyum tetraflorür (CmF 4 ) ve küriyum iyodür (CmI 3 ). Elementte olduğu gibi, bileşiklerin şu anda ticari uygulamaları yoktur ve öncelikle temel bilimsel araştırmalar için kullanılırlar.[2]
Elementin keşfi bir süre gizli tutulmuş daha sonra Kasım 1945'te açıklanmıştır. Çok nadir bulunması nedeniyle çok az kullanım alanı vardır.Mars seferinde kullanılan Alfa ProtonX-ışını spektometresinde, alfa parçacığı olarak kullanılmıştır.