Hezhou dili | |
---|---|
Ana dili olanlar | Çin |
Bölge | Kansu Eyaleti -Linxia Hui Özerk İli (tarihî Hezhou İli'nin kapsamına giren alanlar) |
Dil ailesi | Uygurcanın temelinden oluşmuşkreol dili veya Uygurca ileMandarin temellerinden oluşmuşkarma dil [en] |
Dil kodları | |
ISO 639-3 | – |
Glottolog | hezh1244 [1] |
Hezhou dili[a] (Çince (basitleştirilmiş):河州话;Çince (geleneksel):河州話;pinyin:Hézhōuhuà) Çin'inKansu eyaletinde konuşulankreolleşmişkarma dil [en]dir. YüzyıllardırLinxia (eski ismiyle "Hezhou") İli'ninlingua franca'sı olarak işlev göstermiştir.Uygurca ve belki deSalarcanın temellerinden oluşmuştur.Mandarin Çincesiyleyeniden sözcükleşme [en] süreci geçirmiştir; yani sözcüklerin neredeyse tümü Çince kökenlidir. Buna rağmen, dilbilgisi açısından Türk dili özelliklerine sahiptir: Hezhou dilinde altı farklıisim hâli,eklemelimorfoloji veözne-nesne-fiil cümle yapısı mevcuttur. Hezhou dilinde hem Türkçe hem de Çince kökenlison ekleri kullanılmaktadır; Çince kökenli olanlar özgün işlevlerini kaybetmişlerdir ve Çinceanlambilimiyle ilişkilerinden yoksun sayılırlar.Fonolojisi Çinceye çok benzer: Hezhou dilinde üç farklıton mevcuttur, fakat Hezhou dilindekiton değişimi [en] Çinceninkinden farklı şekilde çalışır.[3]Han,Hui,Donşian ileBao'an etnik gruplarında Hezhou dilini konuşanların arasında etnik gruba göre ton kullanımında farklılıklar gözlemlenmiştir, fakat Hezhou dilinianadil olarak konuşanlarda bu farklılıkların ortaya çıktığı yönünde belirtiler yoktur.[4]
Bir zamanlar Hezhou dilinin büyük oranda Türk etkisi görmüş ve tonlama sistemini gitgide kaybetmekte olan bir Çin dili olarak görülürdü; günümüzde Hezhou dilinin aslında bunun tam tersi olduğu ve ton sisteminin kaybolmaktan çok daha fazla gelişmekte olduğu düşünülmektedir.[3]