Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz, (Mahlas:Litwos; d. 5 Mayıs 1846,Wola Okrzejska,Polonya - ö. 15 Kasım 1916Vevey,İsviçre), Polonyalı yazar. 1905 yılındaNobel Ödülü'ne layık görülmüştür. Sonradan yoksul düşmüş soylu bir aileye mensup olan Henryk Sienkiewicz'in baba tarafı,Litvanya Büyük Dükalığı döneminde bölgeye yerleşenTatarlardandır.Oszyk armasını kullanma hakları vardı.[1]
Roma İmparatorluğu'ndaHristiyanların karşılaştıkları baskıları tasvir ettiği "Quo Vadis" isimli kitabıyla tanınır.[2][3]Ateş ve Kılıç isimli eserinde ise 17'nci yüzyıldaKırım Tatarları ile Zaporojya Kazaklarının Polonyalılarla giriştiği savaşı bir Polonyalı subayın etrafındaki olaylar çerçevesinde aktarır.
Sienkiewicz, 5 Mayıs 1846'daRusya İmparatorluğu'nun bir parçası olanWola Okrzejska'da (günümüzdePolonya'nın doğuLubelskie bölgesinin orta kesiminde) doğdu.[2][4] BabasıLitvanya Büyük Dükalığı'na yerleşmiş soyuTatarlara dayanan yoksullaşmışLeh soyluydu.[4][5][6][7] Annesi, köklü ve varlıklı Podlachian ailesinden geliyordu.[4] Beş kardeşi vardı: bir ağabeyi Kazimierz (Ocak Ayaklanması sırasında öldü) ve dört kız kardeşi, Aniela, Helena, Zofia ve Maria. Ailesi, soyluluklarını ifade edenOszyk armasını kullanma hakkına sahipti.[8][9]
Ailesi birkaç kez taşındı, Henryk çocukluk ve gençlik yıllarınıGrabowce Górne,Wężyczyn veBurzec'de bulunan aile mülklerinde geçirdi.[4] Eylül 1858'de, ailesinin 1861'de yerleşeceğiVarşova'da eğitimine başladı. Burada kiraladığı bir evde yaşadı. Beşeri bilimler, özellikle Polonya dili ve tarihi dışında nispeten düşük notlar aldı. Ekonomik bunalımlar nedeniyle, 19 yaşında,Płońsk'da öğretmen olarak işe girdi. Muhtemelen bu dönemde ilk romanı "Ofiara"yı (Kurban) yazdı; hiç yayımlanmamış romanın el yazmasının yok edildiği düşünülüyor.[4] Yine bu dönemlerde yayımlanacak ilk romanıNa marne (Boşuna) üzerinde çalıştı. Üniversite eğitiminin dışında eksik olan ortaokul derslerini tamamladı ve 1866'da ortaokul diplomasını aldı.[4] ÖnceleriVarşova İmparatorluk Üniversitesi'nde tıp, sonra hukuk okumaya çalıştı, ancak kısa süre sonra üniversitenin Filoloji ve Tarih Enstitüsü'ne geçiş yaptı. Burada kapsamlı bir edebiyat bilgisi veEski Lehçe üzerine eğitim aldı.[2] Yaşamının bu dönemi hakkında, ailesinin evinden ayrılması, yarı zamanlı öğretmenlik yapması ve yoksulluk içinde yaşaması dışında çok az şey biliniyor.[4] Ekonomik açıdan durumu 1868'de, Woroniecki ailesine öğretmenlik yaptığı sıralarda biraz iyileşti.[4]
^Andrzej Kulikowski. Heraldyka szlachecka. 1990. p. 89. Quote: "Rodzina Sienkiewiczów vel Sieńkiewiczów wywodzi się z tatarów zawołżańskich, zapisani do tzw. Chorągwi juszyńskiej – były to dolne szczeble w drabinie hierarchicznej utytułowanych rodów tatarskich. Według dokumentu wydanego w Radomiu 6 lutego 1782 protoplastą tej rodziny był Piotr Oszyk Sienkiewicz."
^Jan Ciechanowicz. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. 2001. p. 72. Quote: "Sienkiewicz herbu Oszyk, 1775 nobilitowany: Sienkiewicze trockie, podolskie, Królestwo Polskie. Gałąź rodziny tatarskiej osiadłej na Litwie, przyjęła chrzest i uzyskała nobilitację z herbem Oszyk w osobie Michała Sienkiewicza. Z tej rodziny: Henryk 1847–1916, powieściopisarz"
^Stefan Majchrowski (1966).Pan Sienkiewicz. Ludowa Spóldzielnia Wydawnicza. s. 456. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2013.
