 | Bu madde,Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır.(Ocak 2024) |
Hedge fon,serbest yatırım fonu[1] veyarisk fonu; göreli olaraklikit olan mal varlıkları üzerinden al-sat yapılan veaçığa satış,kaldıraç vetürevler gibi daha karmaşıkfinansal işlem,portföy-yapımı verisk yönetimi tekniklerinin çok sık kullanıldığı biryatırım fonu türüdür.[2] Bu karmaşık tekniklerin kullanımı yüzünden,finansal düzenleyiciler (financial regulator) genel olarak hedge fonlarının,kurumsal yatırımcıların,yüksek net değerli bireylerin venitelikli yatırımcılar gibi bu konuda yeteri kadar sofistike olabilen yatırımcılar dışında hiç kimseye pazarlamansına ya da erişime açılmasına izin vermezler.[3]
Hedge fonlar,alternatif yatırım aracı olarak kabul edilirler. Bu fonların kaldıraç ve daha karmaşık teknikleri çok yoğun bir biçimde kullanması sebebiyle,perakende pazarında mümkün olan ve denetlenen yatırım fonları gibi fonlardan ayrılmaktadır. Bu tür fonlar ayrıcaözel sermaye fonları (private equity fund) ve diğer benzerkapalı-uçlu fonlardan (closed-end fund) ayrılırlar; çünkü hedge fonlarılikit varlıklara yatırım yaparlar ve çoğunluklaaçık-uçludurlar. Buna bağlı olarak hedge fonları; yatırımcılara, yatırım varlığının net değerine göre, periyodik olarak sermayeyi yatırıma yönlendirme ve yatırımdan çekme olanağı sağlarken özel sermaye fonları genel olarak likit olmayan varlıklara yatırım yapmaya yönlendirir ve sermayeyi de birkaç yıl sonra geri verebilir.[4][5] Ancak, bir fonun düzenlenme/denetlenme durumu (regulatory status) dışında fon türlerine dair resmi ya da sabit bir tanım bulunmamaktadır, bu yüzden de "hedge fonu"nun ne olduğuna dair değişik görüşler bulunabilmektedir.
Hedge fonları, düzenlenen/denetlenen fonlara uygulanan kısıtlamaların çoğuna tabi tutulmasa da, ABD ve Avrupa'da2007-2008 finansal krizini takiben, hükümet gözetimini artırmak ve bazı denetimsel boşluklardan kurtulmak amacıyla, bazı denetimsel yasalar kabul edilmiştir.[6]
Pek çok modern hedge fonu geniş bir yelpazedekifinansal araçları ve risk yönetim tekniklerini kullanabilirken,[7] bu hedge fonları birbirlerinden strateji, alınan riskler, değişime yatkınlık/tahmin edilemezlik (volatility) ve beklenen dönüş profili açısından çok farklı olabilirler. Hedge fonu yatırım stratejilerinin, piyasaların çıkışta ya da düşüşte olmasından bağımsız olarak, pozitif biryatırım getirisi hedeflemeleri (return on investment) yaygın olarak gözlenir ("Mutlak getiri"). Hedge fonları aşırı riskli yatırımlar olarak düşünülebilir ancak bazı hedge fonu stratejilerinin beklenen getirileri hedge fonu tekniklerinin kullanımı sebebiyle, borsaya yüksek oranda bağlı olan bazı perakende fonlarına göre daha az değişim (volatility) göstermektedir.
Tipik olarak bir hedge fonunda yatırım yöneticisine yatırım yönetim ücreti (örneğin yıllık olarak net değerin 2%si kadar) veperformans ücreti (örneğin net değerdeki yıllık artışın 20%si kadar) ödeme yapılır.[2]
Hedge fonları geçtiğimiz birkaç on yıldır kullanılıyorlar ve gitikçe artan bir popülerlik kazandılar. Günümüzde artıkvarlık yönetimi (assetmanagement) endüstrisinin önemli bir payını oluşturmaktadırlar,[8] toplamda hedge fonlarındaki varlıkların toplamının (2018 (2018) itibarıyla) yaklaşık 3.2 trilyon $ civarında olduğu tahmin edilmektedir.[9] Bazı hedge fonu yöneticilerinin denetiminde milyarlarca dolar değerinde yatırım varlığı bulunmaktadır (assets under management-AUM).
İlk başlardaki hedge fonları bazı özel yatırımları,açığa satış yaparak genel piyasalardaki dalgalanmalardan korumayı hedeflemişlerdir. Bu terimin İngilizce karşılığında bulunan 'hedge' kelimesinin anlamı ise çit ile çevrelemek/korumak anlamında olduğundan, 'hedge fund' terimine anlam olarak kaynaklık etmiştir[10]:4. Ancak günümüzde, kullanılan pek çok farklı yatırım tekniği artık "risk"leri, kelimenin orijinal anlamındaki gibi korumamaktadır[10]:16–34.[11]
ABD'de 1920'lerdeki spekülatör borsası/yükselen piyasa (ing:Bull Market) bünyesinde, varlıklı yatırımcıların kullanımına özel olanyatırım fonları bulunmaktaydı. O döneme ait olan ve günümüzde en iyi bilineni Graham-Newman ortaklığıdır (ing:Graham-Newman Partnership). Bu ortaklıkBenjamin Graham ve uzun süredir iş ortağı olan Jerry Newman tarafından kurulmuştur.[12]Warren Buffett bu ortaklığa, Amerikan Finans Müzesine (ing: Museum of American Finance) yazdığı bir mektupta, hedge fonunun erken örneklerinden biri olarak atıfta bulunmuştur;[13]Janet Tavakoli ise Warrent Buffet'ın diğer yorumlarına da dayanarak Graham'ınyatırım şirketini ilk hedge fonu olarak kabul etmiştir.[14]
SosyologAlfred W. Jones, hedge fonunun ingilizcedeki karşılığı olan "hedged fund" teriminin isim babası olarak kabul edilir (hedge: çit/sınır,hedged: çevrili/sınırlandırılmışfund:fonhedged fund: riski sınırlandırılmış fon)[15][16] ve 1949 yılında ilk hedge fonu yapısını oluşturduğu kabul edilir.[17] Jones yönettiği fonları "hedged" (sınırlı) olarak tanımlamıştır, bu terim o sıralardaWall Street bünyesinde,Finansal piyasalardaki değişimlerden kaynaklı olanyatırım riskinin yönetimini tanımlamak için kullanılmaktaydı.[18]
1970'lerde hedge fonları, fon yöneticilerinin çoğunun 'Uzun/Kısa Sermaye' (ing: long/short equity) modelini takip etmesi sebebiyle, tek bir strateji üzerine özelleşmişti.1969-1970 durgunluğu sırasında (ing: recession of 1969–70) ve1973-1974 borsa çöküşü (ing: 1973–1974 stock market crash) yüzünden; pek çok hedge fonu, değer olarak ağır kayıplar verince, kapanmıştır. 1980'lerin sonunda tekrar keşfedilmeye başladılar.[16]
1990'larda hedge fonlarının sayısı dikkate değer miktarda artmıştır.[15] Bu durumun muhtemel sebepleri arasında1990'lardaki borsanın yükselişi, 'hizalanmış faiz tazminat yapısı' (ing: 'aligned-interest compensation structure') ve yüksek değerlerde geri dönüş vaatleri sayılabilir.[19] Sonraki on yıl boyunca, hedge fonu stratejileri arasına girenler şunlardır: kredi arbitrajı,sıkıntılı borç (ring: distressed debt),sabit gelir (ring:fixed income),Nicel analiz (ing: quantitative analysis) ve çoklu-strateji.[16] ABD'deki, emeklilik vebağış fon yöneticileri gibikurumsal yatırımcılar,portföylerinin daha büyük kısımlarını hedge fonlarına ayırmaya başlamışlardı.[20][21]
21. yüzyılın ilk on yılında hedge fonları dünya çapında popülariteye ulaştı ve 2008 yılına gelindiğinde dünya çapındaki hedge fonu endüstrisininyönettiği varlıkların (ing: assets under management-AUM) değeri 1.93 trilyon $ değerine ulaşmıştır.[22][23] Ancak2007–2008 finansal krizi, hedge fonlarında yatırımcıların varlıklarını geri çekmelerine kısıtlamalar getirilmesine neden olmuş, sonuç olarak popülerliklerinin azalmasına ve yönetilen varlıkların toplam değerinin azalmasına yol açmıştır.[24] Yönetilen varlıkların toplam değeri daha sonra tekrar yükselmiştir ve 2011 Nisan ayında 2 trilyon $ değerine ulaşmıştır.[25][26] 2001 Şubat ayı itibarıyla, dünya çapındaki hedge fonu yatırımlarının %61'i kurumsal kaynaklardan gelmekteydi.[27]
2011 Haziran tarihinde, en çok miktarda yönetilen varlık miktarına sahip olan hedge fonu yönetimi firmaları şunlardı:Bridgewater Associates (58.9 Milyar $),Man Group (39.2 Milyar $),Paulson & Co. (35.1 Milyar $),Brevan Howard (31 Milyar $), andOch-Ziff (29.4 Milyar $).[28] Bridgewater Associates şirketi 2012 Mart ayı itibarıyla 70 Milyar $ değerinde varlık yönetmekteydi.[29][30] O yılın sonunda, ABD'deki en büyük 241 hedge fonu yönetimi şirketinin elindeki varlıklarının toplamı 1.335 Trilyon $ değerindeydi.[31] 2012 Nisan ayında hedge fonu endüstrisi, yönetilen varlıkların değerinin 2.13 Trilyon $'a ulaşmasıyla rekor kırmıştır.[32] 2010'ların ortalarına doğru, hedge fonu endüstrisi "eski okul" fon yöneticilerinde genel bir düşü yaşadı.Merkez Bankalarının daha önce görülmemiş şekilde kolaylık sağlaması yüzünden klasik uzun/kısa stratejisinin revaçtan düşmesi sebebiyle; Dan Loeb bu durumu "hedge fonu ölüm tarlası" olarak adlandırmıştır. O dönemde ABDhisse senedi piyasası bağımlılığı/korelasyonuaçığa satış yapanlar için sürdürülemez hale gelmişti.[33] Günümüz hedge fonu endüstrisi; Citadel, Elliot, Milennium, Bridgewater gibi daha büyük ve kendini ispatlamış şirketler etrafında yoğunlaşan bir olgunluk durumuna erişmiştir. Yeni fon şirketlerinin kurulma oranı kapanan fonların oranını geçmiştir.[34]
2017 Temmuz tarihinde, hedge fonlarında yönetilen varlıkların değeri, 8 adet art arda aylık raporlanan geri dönüş değerlerine bakıldığında, 3.1 trilyon $'a yükselerek rekor kırmıştır.[35]
2015 yılında,Forbes dergisi tarafından aşağıdaki liste yayımlanmıştır:
.jpg)
Hedge fonu stratejileri genel olarak dört ana kategoriye ayrılmış durumdadır:genel makro (ing:global macro), yönlü (ing:directional),olay-güdümlü (ing:event-driven investing) vegöreli değer (ing:relative value) (arbitraj).[63] Bu kategorilerdeki stratejiler, karakteristik birer risk ve geri dönüş(kazanım) profili içermektedirler. Bir fonda; esneklik,risk yönetimi veya çeşitlilik sağlamak amacıyla bir ya da daha fazla strateji kullanılabilmektedir.[64] Hedge fonu için hazırlanan vearz notu (ing:offering memorandum) olarak da bilinenprospektüs (izahname) (ing:prospectus) belgesi, potansiyel yatırımcılara hedge fonunun önemli unsurları (kilit noktaları) hakkında açıklama (izah) sunar (arz eder). Bu açıklamanın içinde fonun yatırım stratejisi, yatırım türü vekaldıraç (ing:leverage) üst sınırı gibi bilgiler bulunmaktadır.[65]
Hedge fonunun stratejisini oluşturan bileşenler arasında hedge fonunun ilgili pazara yaklaşım tarzı, belirli araçların kullanımı, hedge fonun özelleştiğipazar sektörü (ing:market sector) (örn., sağlık sektörü), yatırımları seçme yöntemi ve fon bünyesindeki çeşitlilik miktarı bulunmaktadır. Farklıvarlık sınıfları (ing:asset class) için çeşitli pazar yaklaşımları bulunmaktadır. Bunlar arasındaHisse Senedi (ing:Stock),sabit gelir (ing:fixed income),emtia vedöviz sayılabilir. Kullanılan araçlar arasında öz-sermaye, sabit gelir,vadeli işlemler (ing:futures contract),opsiyonlar vetakaslar (ing:swap) bulunmaktadır. Stratejiler genel olarak ikiye ayrılabilirler: yöneticiler tarafındanseçilebilen "isteğe bağlı/nitel" (ing:discretionary/qualitative) olarak tanımlanabilenler ya da yatırımların bilgisayarlı bir sistem tarafındanotomatik seçilebildiği "sistematik/nicel" (ing:systematic/quantitative) olarak tanımlanabilenler.[66] Fonların içerdikleri çeşitlilik miktarları fondan fona değişebilir; fonlar çoklu-stratejili, çoklu-fonlu, çoklu-pazarlı, çoklu-yöneticili ya da bunların kombinasyonu olabilmektedir.
Bazen hedge fonları "mutlak getiri" (ing:absolute return) olarak bilinmekle birlikte; ya "pazar tarafsız/nötr" (ing:market neutral) ya da "yönlü" (ing:directional) olarak sınıflandırılırlar. Pazar tarafsız/nötr fonlar genel olarak, pazar dalgalanmalarının nötrleştirici etkisi altındaki pazarın genel performansıyla daha az korelasyona/bağlantıya sahiplerken; yönlü fonlar pazardaki tutumları/trendleri ve tutarsızlıkları kullandıkları için pazardaki dalgalanmalardan ve kararsızlıklardan daha çok etkilenmektedirler.[64][67]
Global makro adlı yatırım stratejisini kullanan hedge fonları,riski-ayarlı getiri üretebilmek için, küreselmakroekonomik olayların beklentisiyle hisse, tahvil ya da döviz pazarlarında oldukça yüksek miktardapozisyonlar alırlar.[67] Global makro fon yöneticileri, beklenen/tahmin edilen fiyat hareketlerinden kar elde edebilecek yatırım fırsatlarını belirleyebilmek için, küresel pazar olaylarına/hareketlerine dayalı olan, "büyük resim" olarak da adlandırılan (ing:"big picture") makroekonomik analiz yönetmini kullanırlar. Global makro stratejileri, birden çok pazarda çeşitlendirilmiş yatırımlar üzerinde büyük pozisyonlar alabilme yetenekleri sayesinde büyük oranda esnekliğe sahipken, çekici ve risk-ayarlı getiriler üretebilmek için stratejinin uygulanma zamanlanması önem arz etmektedir.[68] Global makro sıklıkla yönlü yatırım stratejisi (ing:directional investment strategy) olarak sınıfladırılır.[67]
Global makro stratejileri ihtiyari/isteğe bağlı (ing:discretionary) ve sistematik yaklaşımlar olarak iki kategoriye ayrılabilirler. İsteğe bağlı ticaret, yatırımları belirleyip seçen yatırım yöneticileri tarafından gerçekleştirilir. Diğer yandansistematik ticaret (ing:systematic trading)matematiksel modellere dayalıdır ve biryazılım tarafından gerçekleştirilir. Bu süreçte ilgili yazılımının kodlanması ve güncellenmesi dışında çok kısıtlı miktarda insan etkileşimi gerçekleşir. Bu tratejiler ayrıca, fonunpazar eğilimi'nden (ing:market trend) (uzun ya da kısa vadeli) kar elde etmeye çalışmasına ya da pazardaki eğilimlerin tersine dönmesi durumlarını tahmin ederek bu durumlardan kar elde etmeye çalışmasına bağlı olarak,eğilim (ing:Trend following) ve karşı-eğilim yaklaşımları olarak ayrılabilirler.[66]
Global makro stratejileri kendi içinde daha alt kategorilere ayrılabilirler. Bunlar arasında, fonun çeşitlendirilmiş piyasalarda ticari olarak işlem gördüğü "sistematik çeşitlendirilmiş" kategorisi (ing:systematic diversified) veya "sistematik doviz" (ing:systematic currency) gibi, fonunuluslararası döviz piyasalarında veya sektör uzmanlıklarında ticari işlem gördüğü, sektor uzmanlık kategorileri sayılabilir[69]:348. Diğer alt kategoriler arasındaemtia ticareti danışmanlarının (ing:commodity trading advisor, CTA) kullandığı ve fonunemtia piyasalarında veya takas işlemleri bünyesinde,vadeli sözleşmeler (veyaopsiyonlar) üzerinden ticari işlem gördüğü kategoriler de yer alır.[70] Bu ayrıca "Vade Yönetimli Fon" (ing:managed future fund') olarak da bilinir.[67] Emtia ticareti danışmanları (CTA), emtialar (örn. altın) vestok endeksleri de dahil finansal araçlar üzerinden ticari işlem gerçekleştirirler. Bu danışmanlar ayrıca hem uzun hem de kısa pozisyonları aldıkları için piyasaların yükselişinde de düşüşünden de kar elde edebilirler.[71] Global Makro yöneticilerinin çoğunluğu düzenleyici bir bakış açısından bir emtia ticaret danışmanı (CTA) olma eğilimi gösterir ve genel olarak sistematik ve ihtiyari stratejiler bağlamında ikiye bölünürler. CTA/Makro Stratejileri için sınıflandırma çerçevesi takip eden referanstan incelenebilir.[72]
.png)
Yönlü yatırım stratejileri piyasa hareketlerini, eğilimleri (ing:trend) veya çeşitli piyasalar arasında hisse seçimi sırasında oluşan tutarsızlıkları kullanır. Bunun için bilgisayar modelleri kullanılabileceği gibi, fon yöneticileri de yatırımı belirleyip seçebilirler. Bu tür stratejiler, pazar tarafsız/nötr stratejilere göre, piyasadaki genel dalgalanmalara daha çok maruz kalırlar.[64][67] Yönlü fon stratejileri arasında ABD ve UluslararasıUzun/Kısa pozisyonlu (ing:long/short equity) hedge fonları bulunmaktadır. Bu tür bir stratejideuzun (pozitifteki) sermaye pozisyonlarının riskleri (ing:long position), başka hisse ve menkul kıymetler veyaendeksopsiyonları üzerindeaçığa satışlar gerçekleştirerek azaltır. Buradaki hedef, bir yandan uzun pozisyonlu hisselerden kar elde ederken diğer yandan açığa satışlarla kısa pozisyondaki hisselerin değer kaybından da kazanç elde ederek piyasa dalgalanmalarından etkilenme miktarını minimuma çekmektir.
Yönlü stratejiler içerisinde, çeşitli alt stratejiler bulunmaktadır. "Gelişen pazarlar" (ing:Emerging markets) fonu Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan piyasalara odaklanırken,[69]:351 "sektör fonları" stratejisi; teknoloji, sağlık, biyoteknoloji, ilaç endüstrisi, enerji ve temel malzemeler gibi alanlarda özelleşmiştir. "Temel büyüme" (ing:fundamental growth) stratejisi kullanan fonlar, genel olarakhisse senedi piyasasına ya da ilgili sektöre göre daha fazlanet kar (ing:earnings) büyümesi gösteren şirketlere yatırım yaparken; "İçsel değer" (ing:fundamental value) stratejisi kullanan fonlar ise değeri düşük (hisse değeri öz sermayesinden ya da net kar potansiyelinden düşük olan) şirketlere yatırım yapmaktadır.[69]:344 Hisse senedi alım satımı içinnicel vefinansal sinyal işleme (ing:financial signal processing) teknikleri kullanan fonların bu stratejileri genel olarak "nicel yönlü" strateji olarak tanımlanmaktadır.[69]:345 "Açığa satış önyargısı" (ing:short bias) stratejisi kullanan fonlar, düşen hisse senedi fiyatlarından kısa pozisyonları kullanarak faydalanırlar.[73]
Olay-güdümlü stratejiler, riskin ve altta yatan fırsatın bir olay ile ilgili olduğu durumlarla ilgilenir.[74] Olay-güdümlü yatırım stratejisinden; konsolidasyonlar,şirket birleşmesi(ing:acquisition),yeniden sermayelendirme (ing:recapitalization),iflas velikidasyon (ing:liquidation) gibi şirketlerle ile işlemler üzerinden yatırım fırsatları bulmakta faydalanılır. Bu tür bir stratejiyi kullanan yöneteciler, market içinde bu tür olaylar öncesi ve sonrasındakideğer biçme (ing: valuation) tutarsızlıkları üzerinden yatırım yaparlar ve ilgilimenkul kıymetin ya da kıymetlerin tahmin edilen hareketine göre pozisyon alır. Hedge fonları gibi büyükkurumsal yatırımcılar (ing:institutional investor), genel olarak geleneksel hisse/pay yatırımcılarından ziyade olay-güdümlü strajilerini takip etmeye çalışırlar çünkü ellerinde yatırım fırsatları için, kurumsal işlem olaylarını analiz edecek kaynakları ve tecrübeleri vardır.[68][75][76]
Kurumsal işlem olayları genel olarak üç kategoride değerlendirilirler:haciz riskli menkul kıymet (ing:distressed securities),risk arbitrajı veözel durumlar.[68]Haciz riskli menkul kıymetler arasındayeniden yapılandırmalar (ing:restructurings),yeniden sermayelendirmeler (ing:recapitalization) veiflaslar[68] bulunmaktadır. Haciz riskli menkul kıymet üzerinden yapılan bir yatırım stratejisi; iflas riski ile karşı karşıya olan ya da ağır finansal sıkıntılar yaşayan bir şikete aittahvilleri ya daborçları, normal değerlerine göre indirimli/düşük fiyattan işlem görmeleri (ing:Discounts and allowances) sebebiyle satın almayı içerir. Sıkıntılı borç yatırım stratejisini (ing:distressed debt investment strategy) uygulayan Hedge fonu yöneticileri, düşük tahvil fiyatları üzerinden kazanç sağlamayı hedeflerler. Hedge fonlarının sıkıntılın borcu satın alması ilgili şirketlerin iflas etmesini engelleyebilir çünkü böyle bir satın alma işlemi, bankanınicra (ing:foreclosure) başlatmasına karşı caydırıcı bir unsur teşkil etmektedir.[67] Olay-güdümlü yatırımlar, genelliklespekülatör borsası/yükselen piyasa (ing:bull market) bünyesinde oldukça işe yararken; diğer yandan sıkıntılı/borçlu yatırımı satretejsi (ing: distressed investing) en iyikötümser borsa/düşen piyasa (ing:bear market) bünyesinde kazandırır.[76]
Risk arbitrajı örnekleri arasında şirketbirleşmesi, satın alınması, tasfiyesi (borç/alacak belirlenip varlıkların paraya dönüştürülüp kalan borçların kapatılması) ve agresif/düşmancadevralma (ing:hostile takeover) yeralmaktadır.[68] Risk arbitrajı, birleşen iki veya daha fazla sayıdaki şirketin hisselerini, satın alma/edinme (birleşme sonrası) fiyatı ile günce hisse fiyatı arasında oluşacak farktan yararlanmak için, alıp/satma işlemlerini içermektedir. Buradaki risk ise şirketlerin birleşmesi işleminin planladığı gibi gerçekleşmemesi olasılığından doğmaktadır; hedge fon yöneticileri, bu risk yüzünden birleşme olayının olup olmayacağını kesterilebilmek için araştırma ve analiz çalışmaları yürütürler.[76][77]
Özel durumlar ise şirketin hisselerinin değerini etkileyen olayladır. Bunlar arasında bir şirketinyeniden yapılandırılması (ing:restructuring) ve kısmi yapılandırma (ing:Corporate spin-off) gibi diğer kurumsal işlemler, hissegeri satın alımı (ing:Share repurchase), menkul kıymet ihracı/geri satın alımı, mal varlık satışları ve diğer katalist-tetiklemeli durumlar (hisse fiyatını çarpıcı şekilde etkileyen olaylar) örnek olarak verilebilir. Özel durumlardan faydalanabilmek için, hedge fon yöneticisi şirketin hisselerinin ve bağlı yatırım araçlarının değerlerini yükseltecek ya da düşürecek, yaklaşmakta olan bir olayı tespit etmelidir.[78]
Diğer olay-güdümlü starejiler şunlardır:sabit getirili (ing:fixed income) kurumsal menkul kıymetler üzerine yoğunlaşan kredi arbitrajı stratejileri (ing: Credit Arbitrage); şirketlerin hisselerinde büyük pozisyonlar (satın) alma ve ele geçirilen (hisse çoğunluğuna dayalı) şirket (eş-)sahipliğini kullanarak, yönetime katılma üzerine kurulan aktivist stratejisi; piyasaya çıkması beklenen birilaca sağlık kurulu tarafından verilecek nihai onayı tahmin etme üzerine kurulan stratejiler; ve büyük davalara taraf olan şirketler üzerine özelleşen stratejiler.
Nispi değer arbitraj startejileri (ing:Relative value arbitrage strategies), menkul kıymetlerin fiyatları arasındaki nispi değer farklılıklarından faydalanmayı hedefler. Fiyat farkı bir menkul kıymetin; bağlı/alakalı olan diğer menkul kıymetlere,dayanak varlıklara ya da piyasanın tamanına göre yanlış fiyatlandırılmasından kaynaklanabilir. Hedge fonu yöneticileri menkul kıymetlerdeki fiyat farklını tespit edebilmek için çeşitli analiz türleri kullanırlar. Bunlar arasında matematiksel,Teknik veyatemel (ing:Fundamental analysis) analiz yöntemleri sayılabilir.[79] Nispi değer geneldeNötr piyasa stratejisi (ing:Market neutral strategy) eş anlamda kullanılır çünkü bu kategorideki stratejileri ya çok piyasa riski (ing: Market Exposure) taşır ya da hiç piyasa riski taşımazlar.[80] Nispi değer alt kategorileri arasında şunlar yer alır:
Dört ana kategorideki stratejiler dışında, bu kategorilere tam olarak uymayan bazı başka stratejiler de bulunmaktadır.
Hali hazırda yüksek miktarda hisse senedi ve tahvil sahibi olan bir yatırımcı, Hedge fonlarına yatırım yapmak suretiyle yatırımlarına çeşitlilik kazandırıp portfolyosundaki riski genel olarak düşürebilir.[81] Hedge fon yöneticileri genellikle piyasa göstergeleri ile arasındakorelasyon (ing:Financial correlation) olmayan ve yatırımcının arzu ettiği risk seviyesine uygun olan getirleri elde etmeyi hedeflerler.[82][83] Finansalhedging (risk azaltmak için çoklu/çeşitli yatırım), bazı yatırımların risklerini azaltırken;operasyonel risk (ing:Operational risk) vemodel riski gibi diğer riskleri genellikle artırma eğilimindedir. Bu yüzden genele yayılan risk azaltılabilirken tamamen ortadan kaldırılamamaktadır. Hennessee Group'a ait olan bir rapora göre, hedge fonları 1993 ve 2010 yılları arasındaS&P 500 borsa endeksine göre 3'te 1 oranında daha az dalganlama eğiliminde olmuşlardır.[84]
Pek çok ülkede Hedge Fonu yöneticilerinin,yatırım risklerinin (ing:investment risk) farkında olan ve bu riskleri, göreli potansiyelgetirlerinin farkında olduğu için kabul eden yetkin yatırıcımlar olmaları gerekmektedir. Fon yöneticileri, fonu ve yatırıcımları korumak için, çok kapsamlı ve geniş bir yelpazederisk yönetimi stratejilerini uygulayabilirler.Financial Times gazetesine göre, "büyük hedge fonları,portföy yönetimi alanında bilenen en karmaşık ve detaylı risk risk yönetimi uygulamalarına sahiptir".[82] Kısa süreliğine çok fazla sayıda yatırım pozisyonu tutan Hedge Fonu yöneticileri, genellikle çok kapsamlı bir risk yönetim sistemi kurma eğilimindedirler. Artık fonların, risk analizi ve yönetimi yapan ancak ticari işlemlere müdahil olmayan, bağımsız risk denetçilerinin olması normal karşılanmaya başlandı.[85] Riski tahmin edebilmek için Fonun getiri potensiyeline (ing: fund's leverage), likiditesine ve yatırım stratejisine göre çişitli ölçüm teknikleri ve modeller kullanılır.[83][86] Getirilerin normal-dışı olabilmesi (ing:Non-normality of returns), dalgalanma toplaşması/öbeklenmesi (ing:volatility clustering) ve trendler/eğilimler, alışılagelmiş risk ölçüm metodolojileri tarafından her zaman hesaba katılmayabilirler ve bu yüzdenRiske maruz değer ve benzeri ölçüler dışında, fonlartaban zarar (ing:Drawdown) gibi entegre edilmiş ölçüler kullanabilirler.[87]
Yatırımdan doğabilecek piyasa-ile-ilgili riskleri analiz etmenin yanısıra, yatırımcılar genellikleoperayonel inceleme ve kontrol (ing:operational due diligence) sürecini işleterek, bir hedge fonunun hata ya dadolandırıcılık sebebiyle yatırımcıyı zarara uğratabilme riskini analize ederek incelerler. Bu kapsamda hedge fon yönetiminin operasyonlarının organizasyonu ve yönetimi, yatırım stratejisinin devam ettirilebilir olup olmadığı ve fonun bir şirkete evrilebilme kapasitesi gibi konular ele alınır.[88]
Hedge fonları özel kuruluşlardır ve çok az sayıda kamusalaçıklama (prospektüs) kriterine sahiptirler. Bazen bu durumşeffaflık eksikliği olarak algılanır[89]. Hedge fonları hakkındaki bir diğer genel algı ise hedge fon yöneticilerinin, diğer finansal yatırım yöneticilerine kıyasla, pek fazla düzenleyici gözetime ve/veyatescil gereksinimlerine tabii tutulmadığı ve yöneticinin şahsına has (yatırım türü farklılaşması, hatalı işlem veya hile gibi) risklere eğilimli olduğu yönündedir[90]. 2010 yılında ABD ve AB bünyesinde devreye giren yeni düzenlemeler, hedge fon yöneticilerinin daha fazla bilgi raporlamasını gerektirmiş ve böylece daha yüksek seviyede bir şeffaflığın önünü açmıştır[91]. Buna ek olarak yatırıcımlar, özellikle kurumsal yatırımcılar, hedge fonu risk yönetimi bünyesinde, hem iç pratiklerde hem de dış düzenleyici gereksinimlerde, daha fazla iyileştirme talep ediyorlar[82]. Kurumsal yatırımcıların artan nüfuzu daha çok şeffaflığa yol açmıştır: hedge fonları sürekli artacak şekilde yatırımcılara, değerlendirme metodolojileri, pozisyonlar ve kaldıraç açığa çıkması, gibi konularda bilgi aktarmaktadır[92].
Hedge fonları, diğer yatırım sınıflarında da olan risklerin çoğununa sahiptir. Bunların arasındaLikidite riski ve yönetici riski bulunmaktadır[90].Likidite, bir yatırım varlığının ne derecede alınıp, satılıp ya da paraya çevrilebileceğine işaret eder; özel sermaye fonlarına benzer şekilde, hedge fonları yatırımcının para hareketini engelleyen birbloke dönemi (lock-up period) uygular.[67][93]. Yönetici riski terimi, fonların yönetiminden kaynaklı ortaya çıkan riskler için kullanılmaktadır. Örnek olarakalan değişikliği (style drift),değerleme riski, kapasite riski,konsantrasyon riski vekaldıraç riski sayılabilir[89]. Değerleme riski, yatırımlarınnet değerlemelerinin (NAV, net asset value) yanlış olabileceğine işaret eder[94], kapasite riski tek bir stratejiye çok fazla para yatırılmasıyla ortaya çıkabilir ve fon performans azalmasına yol açabilir[95],konsantrasyon riski ise bir fon belirli bir yatırıma, sektöre, yatırım strajesine,bağıntılı fonlara çok falza maruz kaldığında ortaya çıkmaktadır[96]. Bu riskler,Çıkar çatışmasına dayalı kontroller tanımlanarak,[94] fonların tahisi üzerinde kısıtlamalar zorlanarak[95] ve strajeilere maruz kalma limitleri tanımlanarak yönetilebilirler[96]
Photograph of Ray Dalio by Platon
