 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Türkiye Büyük Millet Meclisinin 550 sandalyesi için Çoğunluk için gereken 276 sandalye | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kamuoyu yoklamaları | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kayıtlı | 56.608.817 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Katılım | %83,92 ( %0,76) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Her seçim bölgesinden birinci çıkan partiye göre seçim sonuçlarını gösteren harita | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Seçimden sonraTürkiye Büyük Millet Meclisinin sandalye dağılımı | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri, 7 Haziran 2015 tarihindeTürkiye Büyük Millet Meclisi 25. Dönemi'nin550 yeni üyesini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir. Seçim,Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihi'nin24. genel seçimleridir.
Seçim sonuçlarına göre, hiçbirsiyasi parti tek başına iktidar olabilmek için gerekli olan 276 sandalye sayısına ulaşamadı.
2002 yılından beri iktidarda olanAdalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) meclis çoğunluğunu kaybetti fakat %40,9 oy oranı ve 258 sandalye sayısı ile seçimlerden birinci parti olarak çıktı.Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) oyların %25'i ile 132 sandalye elde etti ve ikinci parti oldu fakat oy oranı ile milletvekili sayısı2011 genel seçimlerine göre düştü.Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) oyların %16,3'si ile 80milletvekili kazandı ve oy oranınıbir önceki seçimlere göre %3,28 oranında, milletvekili sayısını ise 27 artırdı. Seçimlere ilk kez katılanHalkların Demokratik Partisi (HDP) %10seçim barajını geçerek, aldığı %13,1 oy oranı ileTürkiye Büyük Millet Meclisinde 80 milletvekili ile temsil edilmeye hak kazandı.
Bir önceki milletvekili seçimi 12 Haziran 2011 Pazar günü gerçekleştirildiği için 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nin 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılacağı 22 Ocak 2015 tarihinde resmen ilan edilmiştir.[2][3]
Seçimlerde bir sandıkta oy kullanan seçmen sayısınınYSK tarafından 360 ile 380 arasında olduğu açıklandı. Seçmen sayısı 400'ü geçmeyen köylerde bir sandıkta oy kullanılabildiğine karar verildi.[4]
YSK2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurt dışı temsilciliklerde randevu ile oy kullanma prosedürünü genel seçimler öncesi 2014 yılının Aralık ayında iptal etti.[5] Yurt dışında ikamet edenTürk vatandaşlarının oy kullanma işlemleri gümrük kapılarında ve dış temsilciliklerde 8 Mayıs 2015 tarihinde başladı. İlk oy saat farkı nedeniyleAvustralya'daki sandıklarda kullanıldı.[6]
22 Ocak 2015 tarihinde YSK tarafından yapılan açıklamada kamu kurum ve kuruluşları, askeriye, kamu bankaları, sendikalar vb. kuruluşlarda görev yapmakta olan ve milletvekilliği seçimlerine katılan kişilerin ayrılacaklarına veya emeklilik isteklerine dair başvurularının 10 Şubat 2015 tarihine kadar başlatmaları gerektiğini bildirmiştir.[7]
Seçim sonuçlarının alınmasındaki aksaklıkları gidermek için YSK bu seçimden itibaren seçim takip sistemini partilere açtı.[8]
12 Nisan 2015 tarihindeDevlet Malzeme Ofisinden yapılan açıklamada toplam 56.6 milyon seçmen için 74 milyon adet oy pusulası basıldığı belirtildi.[9] Gümrük kapıları ve dış temsilciliklerde kullanılan oy pusulaları 6 Mayıs 2015 tarihinde basına tanıtıldı. Seçimin güvenliği için oy pusulalarında ve zarfın üzerine özel filigran kullanıldı.[10] Seçmenlerin oy kullanacakları yerlere ait bilgiler 13 Nisan 2015 tarihinden itibaren YSK'nın internet sitesinden yayınlandı.[11]
14 Nisan 2015 tarihindeİçişleri Bakanlığı seçim güvenliği ile ilgili genelge yayınladı. Bu genelgede bütün umumi eğlence yerleri, kahvehane, çay ocağı, kıraathane ve internet kafelerin oy verme süresince kapalı olması, seçmenlerin cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kapalı oy verme yerlerine girememesi gibi hükümler yer almaktadır.[12]
25 Nisan tarihinde YSK'dan yayınlanan bildiride seçim yasakları açıklandı. Bu yasaklar arasında oy verme günü, radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorumlar yapılmasının saat 18.00'e kadar yasaklandığı, saat 18.00 ile 21.00 arasında ise ancak YSK tarafından seçim ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğlerin yayınlanabileceği bildirildi. Saat 21.00'da ise seçim yasakları sona erdi.[13]
1 Şubat 2015 tarihinde YSK seçim takvimini açıklamıştır. Buna göre takvim aşağıdaki gibi uygulanmaktadır.[14]
Buna göre illerin çıkardığı milletvekili sayıları aşağıdaki gibidir:[17]
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5 Şubat 2015 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu2014 Türkiye nüfus sayımı sonuçlarına göre illerin çıkartabildiği milletvekili sayılarını açıklamıştır. Bu açıklamada2011 Türkiye genel seçimlerine göre Elazığ, Kütahya, Manisa, Muş ve Ordu illerinin milletvekilleri sayısı birer azalırken, Ankara ve Bayburt'un milletvekili sayısı 1, İstanbul ilinin milletvekili sayısı ise 3 adet artmıştır.[18]
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
YSK 17 Mayıs'ta illere göre seçmen sayılarını açıkladı.[19] Buna göre, illerde toplam 53.741.838 seçmen bulunmaktaydı, ortalama olarak 97.712 seçmene bir milletvekili düştü. Bununla birlikte, seçim kanunu nedeniyle bunun illere dağılımı eşit olmadı. Bir milletvekili çıkarmak için en fazla oyun gerektiği İzmir'de 118.669 oy bir milletvekiline karşılık geldi. Milletvekili başına en az seçmenin düştüğü Bayburt'ta ise, 27.089 seçmen bir milletvekili çıkarmak için yeterli oldu.
İller arasındaki dört katı aşan, önceki seçimlerde de yaşanan bu eşitsizliğe iki faktör sebep oldu.[20] Seçim kanununda illere milletvekili dağılımının küçük illere avantaj sağlayacak şekilde yapılması nedeniyle nüfusun en fazla olduğu İzmir, İstanbul, Ankara gibi iller seçmen başına en az milletvekili gönderebilen iller oldu. İkinci olarak milletvekili dağılımının seçmen sayısına göre değil, toplam nüfusa göre yapılması, nüfusu genç olan illerde oyun daha değerli olmasını sağladı. Örneğin 154.705 seçmenin bulunduğu Hakkâri 3 milletvekili çıkarırken, 166.060 seçmenin bulunduğu Yalova 2 milletvekili çıkarabildi. Benzer şekilde, 596.809 seçmenin bulunduğu Van 8, 665.608 seçmenin bulunduğu Muğla 6 milletvekili çıkardı. Şanlıurfa'da 974.219 seçmene 12 milletvekili düşerken Manisa'da 1.006.697 seçmenin oyları yalnızca 9 milletvekilini belirleyebildi. Seçimlerden önceYusuf Halaçoğlu'nun dağılımın seçmen sayısına göre yapılması için verdiği kanun teklifi kabul edilmedi.[21]
1 Şubat 2015 tarihinde yapılan açıklama ile 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'ne katılma yeterliliğini taşıyan 31 partinin seçimlere katılabileceği bildirilmiştir.[22] İlk yayınlanan listede yer almamasına rağmen, YSK'yaKomünist Parti tarafından yapılan itiraz kabul edilmiş, partinin seçime girme yeterliliğine sahip olduğu kararlaştırılmıştır.[23]İşçi Partisi 15 Şubat 2015 tarihinde düzenlediği kongrede isminiVatan Partisi olarak değiştirmiş veAlternatif Parti aldığı kararla isminiİlkeler ve Değerler Partisi olarak değiştirmiştir. Bu değişiklikler YSK tarafından onaylanmıştır.[24]
Seçime girme yeterliliği olan 31 partiden 20'si YSK'ya milletvekili aday listesini sundu.[25] Seçime girme hakkı olanÖzgürlük ve Dayanışma Partisi seçimlere girmeyip "ilerici güçleri" destekleyeceğinden,[26]Emek PartisiHalkların Demokratik Partisi ile ittifak kararı aldığından,[27]Büyük Birlik Partisi ileSaadet Partisi ile ittifak yaptığından[28],Demokratik Gelişim Partisi genel başkan istifasından dolayı[29] seçime girmeyeceklerinden aday listesi sunmadılar. Bunun dışındaHalkın Yükselişi Partisi,Muhafazakâr Yükseliş Partisi,Genç Parti veTürkiye Komünist Partisi de milletvekili aday listelerini YSK'ya getirmediler.Hür Dava Partisi[30] veHak ve Eşitlik Partisi[31] seçimlere bağımsız adaylarla katılacakları kararı aldıkları için aday listesi sunmadılar.İlkeler ve Değerler Partisi milletvekili "kaza sebebiyle" aday listesini YSK'ye zamanında ulaştıramadığından seçime katılamadı.[32]
15 Nisan'da açıklanan geçici aday listelerine göreAdalet ve Kalkınma Partisi,Anadolu Partisi,Bağımsız Türkiye Partisi,Cumhuriyet Halk Partisi,Demokrat Parti,Demokratik Sol Parti,Halkın Kurtuluş Partisi,Halkların Demokratik Partisi,Komünist Parti,Milliyetçi Hareket Partisi,Millet Partisi,Saadet Partisi veVatan Partisi 85,Hak ve Özgürlükler Partisi 75,Merkez Parti 73,Liberal Demokrat Parti 58,Doğru Yol Partisi veYurt Partisi 56,Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi 55,Hak ve Adalet Partisi 43 seçim çevresinde aday göstererek seçime girdi.[33]
Aday listesi sunan partiler, genel başkanları ve oy pusulasındaki yerleri aşağıdaki gibidir:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6 Nisan 2015 tarihindeTürkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) veDevrimci Halk Partisi (DEV-PARTİ), yapılan seçimlerdeCumhuriyet Halk Partisi'ni (CHP) destekleme kararı aldıklarını açıkladılar.[35] 7 Nisan 2015 tarihindeBüyük Birlik Partisi,Saadet Partisi ile ittifak yapacağını açıkladı.[28] 2 Haziran 2015 tarihindeMuhafazakâr Yükseliş Partisi (MYP), yapılan seçimlerdeMilliyetçi Hareket Partisi'ni (MHP) destekleme kararı aldı.[36]
Seçimler öncesi değişik şirketler tarafından anketler yapılmıştır. Bu anketlerden bazılarının sonuçlarıHaziran 2015 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketler sayfasında toplanmıştır.
YSK tarafından 1 Temmuz 2015 tarihinde açıklanan kesin sonuçlar aşağıdaki gibidir.[37]
| Yurt içi | Yurt dışı ve gümrük kapıları | Toplam | |
|---|---|---|---|
| Kayıtlı seçmen sayısı | 53.741.838 | 2.899.072 | 56.608.817 |
| Kullanılan oy | 46.419.830 | 1.056.078 | 47.507.467 |
| Geçerli oy | 45.091.163 | 1.041.470 | 46.163.243 |
| Geçersiz oy | 1.328.667 | 14.608 | 1.344.224 |
| Katılım oranı (%) | 86,38 | 36,43 | 83,92 |
| ||||||
| Parti | Genel başkan | Oy | % | +/– | Sandalye | +/– |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Adalet ve Kalkınma Partisi | Ahmet Davutoğlu | 18.867.411 | %40,87 |  8,96 | 258 | 69 |
| Cumhuriyet Halk Partisi | Kemal Kılıçdaroğlu | 11.518.139 | %24,95 | 1,03 | 132 | 3 |
| Milliyetçi Hareket Partisi | Devlet Bahçeli | 7.520.006 | %16,29 | 3,28 | 80 | 27 |
| Halkların Demokratik Partisi | Selahattin Demirtaş Figen Yüksekdağ | 6.058.489 | %13,12 | 7,45[1] | 80 | 45 |
| Saadet Partisi | Mustafa Kamalak | 949.178 | %2,06 | 0,79[38] | 0 |  |
| Bağımsızlar | 488.226 | %1,06 | 0,16[1] | 0 | | |
| Vatan Partisi | Doğu Perinçek | 161.674 | %0,35 | — | 0 | — |
| Bağımsız Türkiye Partisi | Haydar Baş | 96.475 | %0,21 | — | 0 | — |
| Demokratik Sol Parti | Masum Türker | 85.810 | %0,19 | 0,06 | 0 | |
| Demokrat Parti | Gültekin Uysal | 75.784 | %0,16 | 0,49 | 0 | |
| Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi | Ahmet Eyüp Özgüç | 72.701 | %0,16 | — | 0 | — |
| Halkın Kurtuluş Partisi | Nurullah Ankut | 60.396 | %0,13 | — | 0 | — |
| Hak ve Özgürlükler Partisi | Fehmi Demir | 58.716 | %0,13 | — | 0 | — |
| Doğru Yol Partisi | Çetin Özaçıkgöz | 28.852 | %0,06 | 0,09 | 0 | |
| Anadolu Partisi | Emine Ülker Tarhan | 27.688 | %0,06 | — | 0 | — |
| Liberal Demokrat Parti | Cem Toker | 26.500 | %0,06 | 0,02 | 0 | |
| Merkez Parti | Abdurrahim Karslı | 20.945 | %0,05 | — | 0 | — |
| Millet Partisi | Aykut Edibali | 17.473 | %0,04 | 0,10 | 0 | |
| Komünist Parti | Özlem Şen Abay | 13.780 | %0,03 | — | 0 | — |
| Yurt Partisi | Sadettin Tantan | 9.289 | %0,02 | — | 0 | — |
| Hak ve Adalet Partisi | Yiğit Zeki Öztürk | 5.711 | %0,01 | — | 0 | — |
| Toplam | 46.163.243 | 100,00 | 550 | |||
| Seçim bölgesi | # | AK Parti | % | Mv | CHP | % | Mv | MHP | % | Mv | HDP | % | Mv | Diğerleri | % | Mv | Toplam |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Adana | 14 | 382.219 | 30,38 | 5 | 359.280 | 28,55 | 4 | 290.428 | 23,08 | 3 | 183.491 | 14,58 | 2 | 42.786 | 3,40 | 0 | 1.258.204 |
| Adıyaman | 5 | 181.918 | 58,00 | 4 | 36.033 | 11,49 | 0 | 13.601 | 4,34 | 0 | 70.979 | 22,63 | 1 | 11.107 | 3,54 | 0 | 313.638 |
| Afyonkarahisar | 5 | 227.360 | 52,30 | 3 | 72.821 | 16,75 | 1 | 109.083 | 25,09 | 1 | 6.437 | 1,48 | 0 | 18.990 | 4,37 | 0 | 434.691 |
| Ağrı | 4 | 40.353 | 16,63 | 0 | 3.283 | 1,35 | 0 | 6.593 | 2,72 | 0 | 186.617 | 76,91 | 4 | 5.798 | 2,39 | 0 | 242.644 |
| Aksaray | 3 | 122.256 | 58,31 | 2 | 14.520 | 6,93 | 0 | 62.609 | 29,86 | 1 | 4.447 | 2,12 | 0 | 5.842 | 2,79 | 0 | 209.674 |
| Amasya | 3 | 98.331 | 45,87 | 2 | 55.767 | 26,01 | 1 | 48.485 | 22,62 | 0 | 3.447 | 1,61 | 0 | 8.356 | 3,90 | 0 | 214.386 |
| Ankara | 32 | 1.357.423 | 41,40 | 15 | 956.295 | 29,17 | 11 | 584.267 | 17,82 | 5 | 182.664 | 5,57 | 1 | 197.828 | 6,03 | 0 | 3.278.477 |
| Antalya | 14 | 471.695 | 35,28 | 5 | 434.272 | 32,48 | 5 | 289.954 | 21,69 | 3 | 96.765 | 7,24 | 1 | 44.254 | 3,31 | 0 | 1.336.940 |
| Ardahan | 2 | 15.407 | 26,76 | 1 | 12.718 | 22,09 | 0 | 4.513 | 7,84 | 0 | 17.360 | 30,15 | 1 | 7.585 | 13,17 | 0 | 57.583 |
| Artvin | 2 | 43.228 | 39,05 | 1 | 33.958 | 30,68 | 1 | 25.051 | 22,63 | 0 | 3.450 | 3,12 | 0 | 4.999 | 4,52 | 0 | 110.686 |
| Aydın | 7 | 200.275 | 29,72 | 2 | 270.015 | 40,07 | 4 | 120.947 | 17,95 | 1 | 61.340 | 9,10 | 0 | 21.358 | 3,17 | 0 | 673.935 |
| Balıkesir | 8 | 314.656 | 39,12 | 3 | 270.804 | 33,67 | 3 | 160.955 | 20,01 | 2 | 27.804 | 3,46 | 0 | 30.110 | 3,74 | 0 | 804.329 |
| Bartın | 2 | 50.978 | 41,64 | 1 | 37.002 | 30,23 | 1 | 22.038 | 18,00 | 0 | 2.044 | 1,67 | 0 | 10.351 | 8,46 | 0 | 122.413 |
| Batman | 4 | 50.957 | 18,89 | 1 | 3.131 | 1,16 | 0 | 3.315 | 1,23 | 0 | 192.545 | 71,40 | 3 | 19.740 | 7,32 | 0 | 269.688 |
| Bayburt | 2 | 27.739 | 60,02 | 1 | 1.290 | 2,79 | 0 | 14.558 | 31,50 | 1 | 702 | 1,52 | 0 | 1.930 | 4,18 | 0 | 46.219 |
| Bilecik | 2 | 50.690 | 37,58 | 1 | 39.357 | 29,18 | 1 | 34.288 | 25,42 | 0 | 4.967 | 3,68 | 0 | 5.578 | 4,14 | 0 | 134.880 |
| Bingöl | 3 | 62.798 | 46,98 | 2 | 2.149 | 1,61 | 0 | 3.971 | 2,97 | 0 | 54.157 | 40,51 | 1 | 10.600 | 7,93 | 0 | 133.675 |
| Bitlis | 3 | 49.568 | 31,35 | 1 | 2.687 | 1,70 | 0 | 6.379 | 4,03 | 0 | 93.987 | 59,45 | 2 | 5.482 | 3,47 | 0 | 158.103 |
| Bolu | 3 | 97.873 | 51,95 | 2 | 46.045 | 24,44 | 1 | 30.029 | 15,94 | 0 | 3.932 | 2,09 | 0 | 10.524 | 5,59 | 0 | 188.403 |
| Burdur | 3 | 73.381 | 43,10 | 1 | 46.129 | 27,09 | 1 | 39.011 | 22,91 | 1 | 3.237 | 1,90 | 0 | 8.501 | 4,99 | 0 | 170.259 |
| Bursa | 18 | 787.698 | 43,99 | 9 | 496.215 | 27,71 | 5 | 313.117 | 17,49 | 3 | 104.711 | 5,85 | 1 | 88.820 | 4,96 | 0 | 1.790.561 |
| Çanakkale | 4 | 120.285 | 34,56 | 1 | 135.861 | 39,04 | 2 | 68.816 | 19,77 | 1 | 10.699 | 3,07 | 0 | 12.358 | 3,55 | 0 | 348.019 |
| Çankırı | 2 | 65.560 | 59,20 | 2 | 7.644 | 6,90 | 0 | 31.196 | 28,17 | 0 | 1.421 | 1,28 | 0 | 4.924 | 4,45 | 0 | 110.745 |
| Çorum | 4 | 184.099 | 54,27 | 3 | 75.587 | 22,28 | 1 | 59.817 | 17,63 | 0 | 7.687 | 2,27 | 0 | 12.007 | 3,54 | 0 | 339.197 |
| Denizli | 7 | 255.220 | 39,78 | 3 | 223.020 | 34,76 | 3 | 116.356 | 18,14 | 1 | 26.786 | 4,18 | 0 | 20.146 | 3,14 | 0 | 641.528 |
| Diyarbakır | 11 | 122.031 | 14,81 | 1 | 10.830 | 1,31 | 0 | 10.213 | 1,24 | 0 | 640.689 | 77,73 | 10 | 40.483 | 4,91 | 0 | 824.246 |
| Düzce | 3 | 133.318 | 59,17 | 3 | 36.249 | 16,09 | 0 | 35.200 | 15,62 | 0 | 5.495 | 2,44 | 0 | 15.058 | 6,68 | 0 | 225.320 |
| Edirne | 3 | 66.398 | 24,77 | 1 | 141.890 | 52,94 | 2 | 41.876 | 15,62 | 0 | 8.182 | 3,05 | 0 | 9.671 | 3,61 | 0 | 268.017 |
| Elazığ | 4 | 172.722 | 52,85 | 3 | 22.529 | 6,89 | 0 | 67.283 | 20,59 | 1 | 50.200 | 15,36 | 0 | 14.052 | 4,30 | 0 | 326.786 |
| Erzincan | 2 | 65.427 | 49,22 | 1 | 33.673 | 25,33 | 1 | 21.969 | 16,53 | 0 | 7.770 | 5,85 | 0 | 4.091 | 3,08 | 0 | 132.930 |
| Erzurum | 6 | 214.522 | 51,97 | 4 | 12.683 | 3,07 | 0 | 95.594 | 23,16 | 1 | 73.632 | 17,84 | 1 | 16.340 | 3,96 | 0 | 412.771 |
| Eskişehir | 6 | 196.440 | 36,24 | 2 | 210.340 | 38,81 | 3 | 90.359 | 16,67 | 1 | 21.439 | 3,96 | 0 | 23.462 | 4,33 | 0 | 542.040 |
| Gaziantep | 12 | 438.958 | 47,03 | 6 | 152.798 | 16,37 | 2 | 165.917 | 17,78 | 2 | 142.951 | 15,32 | 2 | 32.764 | 3,51 | 0 | 933.388 |
| Giresun | 4 | 142.899 | 53,52 | 2 | 58.351 | 21,85 | 1 | 48.932 | 18,33 | 1 | 3.821 | 1,43 | 0 | 13.007 | 4,87 | 0 | 267.010 |
| Gümüşhane | 2 | 42.526 | 56,75 | 1 | 4.018 | 5,36 | 0 | 23.182 | 30,94 | 1 | 1.452 | 1,94 | 0 | 3.752 | 5,01 | 0 | 74.930 |
| Hakkâri | 3 | 14.132 | 9,70 | 0 | 2.019 | 1,39 | 0 | 3.880 | 2,66 | 0 | 123.607 | 84,88 | 3 | 1.993 | 1,37 | 0 | 145.631 |
| Hatay | 10 | 322.422 | 38,06 | 5 | 304.062 | 35,90 | 4 | 117.832 | 13,91 | 1 | 58.334 | 6,89 | 0 | 44.385 | 5,24 | 0 | 847.035 |
| Iğdır | 2 | 11.386 | 11,73 | 0 | 3.786 | 3,90 | 0 | 25.903 | 26,68 | 0 | 54.289 | 55,91 | 2 | 1.735 | 1,79 | 0 | 97.099 |
| Isparta | 4 | 117.334 | 44,24 | 2 | 58.743 | 22,15 | 1 | 70.706 | 26,66 | 1 | 5.894 | 2,22 | 0 | 12.541 | 4,73 | 0 | 265.218 |
| İstanbul | 88 | 3.489.402 | 41,11 | 39 | 2.473.160 | 29,14 | 28 | 936.272 | 11,03 | 10 | 1.069.665 | 12,60 | 11 | 518.550 | 6,11 | 0 | 8.487.049 |
| İzmir | 26 | 724.722 | 26,76 | 8 | 1.212.681 | 44,77 | 12 | 368.724 | 13,61 | 4 | 285.609 | 10,55 | 2 | 116.733 | 4,31 | 0 | 2.708.469 |
| Kahramanmaraş | 8 | 359.608 | 60,79 | 6 | 51.412 | 8,69 | 0 | 116.527 | 19,70 | 2 | 32.457 | 5,49 | 0 | 31.534 | 5,33 | 0 | 591.538 |
| Karabük | 2 | 69.164 | 47,95 | 1 | 24.853 | 17,23 | 0 | 39.203 | 27,18 | 1 | 2.238 | 1,55 | 0 | 8.783 | 6,09 | 0 | 144.241 |
| Karaman | 2 | 81.702 | 55,40 | 2 | 22.939 | 15,55 | 0 | 33.184 | 22,50 | 0 | 2.399 | 1,63 | 0 | 7.257 | 4,92 | 0 | 147.481 |
| Kars | 3 | 40.634 | 27,17 | 1 | 18.066 | 12,08 | 0 | 20.819 | 13,92 | 0 | 65.000 | 43,46 | 2 | 5.043 | 3,37 | 0 | 149.562 |
| Kastamonu | 3 | 114.480 | 48,72 | 2 | 43.705 | 18,60 | 0 | 63.054 | 26,83 | 1 | 2.604 | 1,11 | 0 | 11.152 | 4,75 | 0 | 234.995 |
| Kayseri | 9 | 418.660 | 52,35 | 5 | 100.274 | 12,54 | 1 | 219.055 | 27,39 | 3 | 21.731 | 2,72 | 0 | 39.942 | 4,99 | 0 | 799.662 |
| Kırıkkale | 3 | 83.569 | 50,60 | 2 | 25.375 | 15,36 | 0 | 46.955 | 28,43 | 1 | 2.793 | 1,69 | 0 | 6.468 | 3,92 | 0 | 165.160 |
| Kırklareli | 3 | 56.062 | 23,70 | 1 | 116.871 | 49,40 | 2 | 49.981 | 21,13 | 0 | 6.425 | 2,72 | 0 | 7.252 | 3,07 | 0 | 236.591 |
| Kırşehir | 2 | 54.265 | 39,84 | 1 | 26.291 | 19,30 | 0 | 43.086 | 31,63 | 1 | 8.745 | 6,42 | 0 | 3.817 | 2,80 | 0 | 136.204 |
| Kilis | 2 | 33.035 | 49,20 | 1 | 5.303 | 7,90 | 0 | 23.515 | 35,02 | 1 | 2.735 | 4,07 | 0 | 2.561 | 3,81 | 0 | 67.149 |
| Kocaeli | 11 | 499.906 | 46,41 | 6 | 260.865 | 24,22 | 3 | 163.742 | 15,20 | 1 | 82.493 | 7,66 | 1 | 70.055 | 6,50 | 0 | 1.077.061 |
| Konya | 14 | 812.578 | 65,09 | 11 | 123.675 | 9,91 | 1 | 203.003 | 16,26 | 2 | 56.488 | 4,53 | 0 | 52.563 | 4,21 | 0 | 1.248.307 |
| Kütahya | 4 | 204.400 | 54,51 | 3 | 44.972 | 11,99 | 0 | 99.666 | 26,58 | 1 | 4.933 | 1,32 | 0 | 21.028 | 5,61 | 0 | 374.999 |
| Malatya | 6 | 262.571 | 58,42 | 5 | 74.664 | 16,61 | 1 | 51.030 | 11,35 | 0 | 36.823 | 8,19 | 0 | 24.357 | 5,42 | 0 | 449.445 |
| Manisa | 9 | 337.237 | 37,13 | 4 | 262.927 | 28,95 | 3 | 212.884 | 23,44 | 2 | 63.876 | 7,03 | 0 | 31.393 | 3,46 | 0 | 908.317 |
| Mardin | 6 | 76.999 | 19,91 | 1 | 5.239 | 1,35 | 0 | 4.998 | 1,29 | 0 | 278.691 | 72,06 | 5 | 20.820 | 5,38 | 0 | 386.747 |
| Mersin | 11 | 278.630 | 26,42 | 3 | 302.377 | 28,68 | 3 | 257.908 | 24,46 | 3 | 188.846 | 17,91 | 2 | 26.661 | 2,53 | 0 | 1.054.422 |
| Muğla | 6 | 155.008 | 26,93 | 2 | 259.698 | 45,12 | 3 | 107.461 | 18,67 | 1 | 31.385 | 5,45 | 0 | 22.046 | 3,83 | 0 | 575.598 |
| Muş | 3 | 49.166 | 24,86 | 1 | 2.879 | 1,46 | 0 | 4.019 | 2,03 | 0 | 138.783 | 70,17 | 2 | 2.927 | 1,48 | 0 | 197.774 |
| Nevşehir | 3 | 92.813 | 52,40 | 2 | 26.540 | 14,98 | 0 | 48.353 | 27,30 | 1 | 3.225 | 1,82 | 0 | 6.198 | 3,50 | 0 | 177.129 |
| Niğde | 3 | 93.257 | 47,90 | 2 | 41.458 | 21,29 | 0 | 49.093 | 25,21 | 1 | 3.165 | 1,63 | 0 | 7.735 | 3,97 | 0 | 194.708 |
| Ordu | 5 | 226.020 | 52,93 | 3 | 120.594 | 28,24 | 2 | 54.821 | 12,84 | 0 | 5.377 | 1,26 | 0 | 20.224 | 4,74 | 0 | 427.036 |
| Osmaniye | 4 | 111.980 | 39,10 | 2 | 38.443 | 13,42 | 0 | 115.588 | 40,36 | 2 | 12.046 | 4,21 | 0 | 8.329 | 2,91 | 0 | 286.386 |
| Rize | 3 | 133.431 | 66,38 | 3 | 37.891 | 18,85 | 0 | 16.290 | 8,10 | 0 | 3.152 | 1,57 | 0 | 10.243 | 5,10 | 0 | 201.007 |
| Sakarya | 7 | 330.588 | 56,50 | 5 | 93.008 | 15,90 | 1 | 112.350 | 19,20 | 1 | 17.451 | 2,98 | 0 | 31.739 | 5,42 | 0 | 585.136 |
| Samsun | 9 | 408.378 | 52,88 | 5 | 177.616 | 23,00 | 2 | 136.454 | 17,67 | 2 | 12.417 | 1,61 | 0 | 37.471 | 4,85 | 0 | 772.336 |
| Siirt | 3 | 41.775 | 28,71 | 1 | 2.301 | 1,58 | 0 | 3.693 | 2,54 | 0 | 94.184 | 64,73 | 2 | 3.548 | 2,44 | 0 | 145.501 |
| Sinop | 2 | 61.544 | 47,54 | 1 | 36.774 | 28,40 | 1 | 21.724 | 16,78 | 0 | 2.156 | 1,67 | 0 | 7.272 | 5,62 | 0 | 129.470 |
| Sivas | 5 | 217.102 | 57,51 | 3 | 56.605 | 15,00 | 1 | 67.934 | 18,00 | 1 | 6.764 | 1,79 | 0 | 29.083 | 7,70 | 0 | 377.488 |
| Şanlıurfa | 12 | 365.329 | 46,78 | 7 | 34.309 | 4,39 | 0 | 44.111 | 5,65 | 0 | 297.417 | 38,08 | 5 | 39.835 | 5,10 | 0 | 781.001 |
| Şırnak | 4 | 21.895 | 9,71 | 0 | 2.987 | 1,32 | 0 | 5.786 | 2,57 | 0 | 189.044 | 83,85 | 4 | 5.747 | 2,55 | 0 | 225.459 |
| Tekirdağ | 6 | 184.015 | 31,59 | 2 | 255.560 | 43,87 | 3 | 87.550 | 15,03 | 1 | 34.210 | 5,87 | 0 | 21.185 | 3,64 | 0 | 582.520 |
| Tokat | 5 | 184.566 | 51,58 | 3 | 74.258 | 20,75 | 1 | 77.620 | 21,69 | 1 | 6.068 | 1,70 | 0 | 15.303 | 4,28 | 0 | 357.815 |
| Trabzon | 6 | 258.685 | 55,29 | 4 | 79.603 | 17,01 | 1 | 97.064 | 20,75 | 1 | 6.175 | 1,32 | 0 | 26.330 | 5,63 | 0 | 467.857 |
| Tunceli | 2 | 6.241 | 11,52 | 0 | 11.117 | 20,51 | 0 | 3.244 | 5,99 | 0 | 32.529 | 60,02 | 2 | 1.067 | 1,97 | 0 | 54.198 |
| Uşak | 3 | 89.016 | 38,29 | 1 | 65.346 | 28,10 | 1 | 63.796 | 27,44 | 1 | 6.487 | 2,79 | 0 | 7.863 | 3,38 | 0 | 232.508 |
| Van | 8 | 101.153 | 20,07 | 1 | 6.804 | 1,35 | 0 | 14.382 | 2,85 | 0 | 370.829 | 73,58 | 7 | 10.784 | 2,14 | 0 | 503.952 |
| Yalova | 2 | 55.951 | 39,73 | 1 | 40.612 | 28,84 | 1 | 27.072 | 19,22 | 0 | 12.067 | 8,56 | 0 | 5.131 | 3,64 | 0 | 140.833 |
| Yozgat | 4 | 142.698 | 58,12 | 3 | 22.581 | 9,20 | 0 | 67.471 | 27,48 | 1 | 3.422 | 1,39 | 0 | 9.368 | 3,82 | 0 | 245.540 |
| Zonguldak | 5 | 146.644 | 38,26 | 2 | 147.652 | 38,52 | 2 | 62.301 | 16,25 | 1 | 6.154 | 1,61 | 0 | 20.543 | 5,36 | 0 | 383.294 |
| Türkiye Toplamı | 550 | 18.867.411 | 40,87 | 258 | 11.518.139 | 24,95 | 132 | 7.520.006 | 16,29 | 80 | 6.058.489 | 13,12 | 80 | 2.199.198 | 4,76 | 0 | 46.163.243 |
Aşağıdaki tabloda,2011 seçimlerinde seçilen24. dönem TBMM'nin milletvekili dağılımı, seçimlerin hemen öncesindeki24. dönem TBMM'nin milletvekili dağılımı ve yeni seçilen25. dönem TBMM'nin milletvekili dağılımı verilmiştir.
CumhurbaşkanıRecep Tayyip Erdoğan hükûmeti kurma görevini 10 Temmuz 2015'te birinci parti olanAdalet ve Kalkınma Partisi'nin genel başkanıAhmet Davutoğlu'na verdi.[39]Ahmet Davutoğlu ilk ziyaretini 13 TemmuzdaCumhuriyet Halk Partisine yaptı.AK Parti-CHP görüşmesi 1 saat 40 dakika sürdü. AK Parti görüşme heyetinde Başbakan YardımcısıNuman Kurtulmuş, Kültür ve Turizm BakanıÖmer Çelik, Kalkınma BakanıCevdet Yılmaz ve AK Parti İstanbul MilletvekiliAyşe Nur Bahçekapılı'nın görüşmede olacakları açıklandı. CHP görüşme heyetinde CHP Genel Başkan YardımcılarıHaluk Koç,Selin Sayek Böke veFaik Öztrak ile İstanbul MilletvekiliAkif Hamzaçebi görüşmede olacakları açıklandı.[40] AK Parti'deÖmer Çelik, CHP'de iseHaluk Koç koordinasyonu sağlama kararı aldı.
AK Parti heyeti 14 Temmuzda MHP heyeti ile görüşme kararı aldı. Davutoğlu, koalisyon görüşmesindeMHP Genel BaşkanıDevlet Bahçeli ile yapılan yaklaşık 1 saat 44 dakikalık görüşmeden sonra AK Parti Genel Merkezi'nde basın toplantısı düzenledi. Görüşmeye ilişkin açıklama yapanAhmet Davutoğlu, MHP Lideri Devlet Bahçeli ve MHP heyeti'nin gösterdikleri misafirperverlik için teşekkür etti.[41] 15 Temmuz'da AK Parti heyeti son durağı olarak HDP'yi ziyaret etti. Görüşme 1 saat 58 dakika sürdü. Görüşmede üç ilke tarafından konuşuldu. Barış, Demokrasi ve Adalet kapsamında görüşüldü. 22 Temmuz'da iseÖmer Çelik ileHaluk Koç bir araya geldi. Yaklaşık 1 saat 37 dakika süren görüşmenin ardından Ömer Çelik çıkışta görüşmenin detaylarını basın mensupları ile paylaştı.Ahmet Davutoğlu 11 Ağustos'ta Bakanlar Kurulu toplantısından sonra CHP Genel BaşkanıKemal Kılıçdaroğlu ile 4 saat 20 dakika görüştü. Görüşmenin ardından 13-14 Ağustos 2015 günü karar günü olarak açıklandı.[42] Karar olumsuz çıktı. 17 Ağustos 2015'te AK Parti ve MHP heyeti bir araya geldi. Ahmet Davutoğlu ile MHP lideri Devlet Bahçeli'nin Koalisyon görüşmesi yaklaşık 2.5 saat sürdü ancak sonuç alınamadı ve 1 Kasım tarihi için erken seçim kararı alındı.
Milletvekili seçilen 21 başörtülü milletvekili ilk kez Meclis kürsüsünde yemin etti. Meclise AKP'den 18, HDP'den de 3 başörtülü milletvekili girdi. 23 Haziran 2015 tarihinde yapılan yemin töreninde AK Parti'nin Ankara MilletvekiliLütfiye Selva Çam, Mecliste yemin eden ilk başörtülü vekil oldu. Mecliste yemin eden ikinci başörtülü vekil ise AK Parti'nin Antalya MilletvekiliSena Nur Çelik oldu. Türkiye'nin yakın siyasi tarihine damgasını vuran toplumsal bir kırılmaya neden olanMerve Kavakçı olayından 16 yıl sonra aynı kürsüde başörtülü milletvekilleri yemin etti.Fazilet Partisi'nden1999 seçimlerinde milletvekili seçilen Merve Kavakçı milletvekilliği yeminini edemeden Meclisten çıkarılmıştı. Başörtüsüyle milletvekili seçilen MHP'den Nesrin Ünal ise başörtüsünü çıkararak yemin etmeyi tercih etmişti.[43]
| Cumhurbaşkanlığı seçimleri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Genel seçimler |
| ||||
| Yerel seçimler | |||||
| Senatörlük seçimleri | |||||
| Referandumlar | |||||
| Ara seçimler |
| ||||
|
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
