 | Bu maddehiçbirkaynakiçermemektedir. Lütfengüvenilir kaynaklar ekleyerekmadde içeriğinin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir vekaldırılabilir. Kaynak ara: "Gunship" – haber ·gazete ·kitap ·akademik ·JSTOR(Kasım 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Gunship, ağır uçak silahlarıyla donanmış, önceliklehava saldırısı veyayakın hava desteği olarak yer hedeflerine saldırmak için tasarlanmış askerî bir uçak türüdür.
Modern kullanımda "gunship" terimi, kara veya deniz hedeflerine saldırmak için yanlara monte edilmiş ağır silahlara (yani yana ateş eden) sahip sabit kanatlı uçakları ifade eder. Bu gunship'ler, taarruz koşusu yapmak yerine hedefin etrafında dönecek şekilde yapılandırılmıştır. Bu tür uçakların silahları bir tarafta,pilon dönüşü (yatma dönüşü) gerçekleştirirken uçak ve yer tarafından oluşturulan hayali bir koninin tepesinde ateş edecek şekilde uyumlu hâle getirilmiştir. "Gunship" terimi,19. yüzyılın ortalarında savaş teknesi ile eş anlamlı olarak ortaya çıkmıştır ve aynı zamandaAmerikan İç Savaşı sırasında kullanılan ağır silahlı zırhlı buharlı gemilere de atıfta bulunulmuştur.
Helikopter gunship'i terimi genellikle silahlı helikopterleri tanımlamak için kullanılır.
.jpg)
1942 ve 1943 yıllarında, Avrupa Harekât Alanı'ndaAmerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri için kullanılabilir bir eskort savaş uçağının bulunmaması, standart birBoeing B-17F uçağının ve daha sonra tek birConsolidated B-24D Liberator'un silahlanmasını önemli ölçüde artırmaya yönelik deneylere yol açmıştı. B-24D Liberator, her biri sırasıylaBoeing YB-40 Flying Fortress veConsolidated XB-41 Liberator olarak 14 ila 16Browning AN/M2 .50 kalibrelik makineli tüfeğe sahiptir. Bunlar, "uçan muhrip gunshipler" olarak, uzun menzilli eskort görevleri içinstratejik bombardıman baskınlarında işgal altındakiAvrupa üzerinde düzenli ağır bombardıman formasyonlarına eşlik edecekti. YB-40 bazen bir gunship olarak tanımlanmıştır veB-17'den türetilen gunship'lerinden 25 uçaklık küçük bir grup üretilmiştir ve bunlardan bir düzinesiAvrupa'ya konuşlandırılmıştır; XB-41'in stabilite sorunları nedeniyle ilerleme kaydedilmemiştir.
II. Dünya Savaşı sırasında, sert vuruşlu saldırı uçaklarına duyulan acil ihtiyaç,North American B-25 Mitchell'in ağır silahlı gunship versiyonlarının geliştirilmesine yol açmıştır.Pasifik'teki gemilere karşı kullanılmak üzere 405 adet B-25G 75 mm'lik (2.95 inç) M4 topla silahlandırılmıştı ve bunu bin adet B-25H izlemiştir. Ağustos 1943'ten itibaren teslim edilen H modelleri, sırt taretini kokpitin hemen arkasına taşımıştır ve daha hafif 75 mm T13E1 topuyla silahlandırılmıştır. B-25J varyantının 75 mm'lik topu çıkarılmıştı ancak toplam 18 adet0.50 kalibre (12. 7 mm) AN/M2 Browning makineli tüfekleri taşıyordu ki bu sayı diğer tüm çağdaş Amerikan uçaklarından daha fazlaydı: burunda sekiz, kokpit altı konformal yan montajlı silah podu paketlerinde dört, sırt taretinde iki, bel pozisyonlarında birer ve kuyrukta bir çift vardı, bu da strafing uçuşlarında öne doğru ateş eden maksimum 14 silah sağlıyordu. Daha sonra B-25J sekiz adet 5 inç (130 mm) yüksek hızlı uçak roketi (HVAR) ile silahlandırılmıştır.
İngilizler ayrıca çok sayıda çift motorlu avcı bombardıman uçağı da üretmiştir. De Havilland Mosquito FB.VI, dört adet 20 mm Hispano Mk.II top ve dört adet .303 (7.7 mm) Browning makineli tüfekten oluşan sabit bir silaha ve bomba bölmesinde ve her bir kanadın altındaki aerodinamik kaportalara yerleştirilmiş raflarda 4,000 libreye kadar bombaya veya sekiz adet "60 lb" RP-3 roketine sahipti. De Havilland ayrıca, Alman gemilerine ve U-botlarına karşı kullanılan, otomatik dolduruculu 57 mm QF 6-pdr tanksavar topu ile donatılmış on yedi adet Mosquito FB Mk XVIII üretti.
Almanlar da ayrıca ağır silahlarla (Bordkanone) donatılmış çok sayıda ağıravcı uçağı (Zerstörer-"destroyer") üretmiştir.Junkers Ju 87Gs (Kanonenvogel) gibi özel "tank avcısı" uçaklar, kanat altı silah podlarında iki adet BK 37mm otomatik top ile silahlandırılmıştı.Junkers Ju 88P gunship'leri 37mm, 50mm ve 75mm toplarla silahlandırılmıştı ve tank avcısı ve bombardıman avcısı olarak kullanılıyordu.Henschel Hs 129, 30 mm (1.181 inç) MK 101 topu veya konformal olarak monte edilmiş bir silah podunda (B-2/R-2) MK 103 topu taşıyabiliyordu.Messerschmitt Me 410 Hornisse,Junkers Ju 88P-4 ile aynıBK 50mm otomatik top ile silahlandırılmıştı, ancak sadece bombardıman muhribi olarak kullanılıyordu. Alman çift motorlu ağır avcı uçaklarının hiçbiri çok sayıda üretilmemiştir ya da dönüştürülmemiştir.
.jpg)
Daha modern,II. Dünya Savaşı sonrası sabit kanatlı uçak kategorisinde, gunship, kara veya deniz hedeflerine saldırmak için yanlara monte edilmiş ağır silahlara (yani yana ateş eden) sahip bir uçak türüdür. Bu gunship'ler, taarruz koşusu yapmak yerine hedefin etrafında dönecek şekilde yapılandırılmıştır ve bu tür uçakların silahları bir tarafta, pilon dönüşü (yatma dönüşü) gerçekleştirirken uçak ve yer tarafından oluşturulan hayali bir koninin tepesinde ateş edecek şekilde uyumlu hâle getirilmiştir.
Douglas AC-47 Spooky ilk dikkate değer modern gunship'ti. 1964'te,Vietnam Savaşı sırasında, popülerDouglas C-47 Skytrainaskerî nakliye uçağı,Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri tarafından, dairesel saldırılar için yandan ateşlemeli üçminigun ile başarıyla bir gunship'e dönüştürülmüştür. O zamanlar uçak "Dragonship", "Puff, the Magic Dragon" veya "Spooky" (resmî olarak FC-47 olarak adlandırılmıştı ama daha sonra AC-47 olarak düzeltilmiştir) olarak biliniyordu. Üç adet 7,62 mm'lik mini topu, saniyede 50 veya 100 mermiyi seçerek ateşleyebilir. 910 m (3,000 feet) yükseklikte 120 knot hava hızıyla sol üst yörüngede seyreden gunship,futbol sahası büyüklüğündeki bir hedefin her metrekaresine potansiyel olarak 10 saniyeden daha kısa bir sürede bir mermi veya parlak kırmızı izleyici (her beş turda bir) yerleştirebilir ve 45'lik işaret fişeği ve 24.000 mermilik temel mühimmat yükü dayandığı sürece, bunu aralıklı olarak yapabilir ve saatlerce hedefin üzerinde gezinebilirdi.
Daha az bilinenFairchild AC-119G Shadow ve AC-119K Stinger'larVietnam Savaşı sırasındaAmerika Birleşik Devletleri tarafından geliştirilen çift motorlu piston motorlu gunship'lerdi. Dört adet 7.62 mm GAU-2/A Minigun (ve AC-119K versiyonunda iki adet 20 mm (0.787 inç)M61 Vulcan altı namlulu döner top) ile donatılmış olan bu uçaklarDouglas AC-47 Spooky'nin yerini almış veLockheed AC-130 gunship'inin ilk versiyonları ile birlikte kullanılmışlardır.
II. Dünya Savaşı sonrası askerî havacılıkta gunship teriminin modern kökeni haline gelen daha sonraki ve daha büyükLockheed AC-130 Gunship II olmuştur. Bu ağır silahlı uçaklar, 7. 62 mm GAU-2/A Minigun dahil olmak üzere çeşitli silah sistemleri kullanmıştır. 62 mm GAU-2/A Minigun, 20 mm (0,787 inç)M61 Vulcan altı namlulu döner toplar, 25 mm (0,984 inç)GAU-12/U Equalizer beş namlulu döner toplar, 30 mmMk44 Bushmaster II zincir toplar, 40 mm (1,58 inç)L/60 Bofors otomatik toplar ve 105 mm (4,13 inç)M102 obüsleri vardı.Douglas AC-47 Spooky,Fairchild AC-119 veAC-130 savunmasızdır ve bu yüzdenhava üstünlüğü sağlandıktan sonra faaliyet göstermeleri gerekir.
Fairchild AU-23 Peacemaker veHelio AU-24 Stallion gibi daha küçük gunship tasarımları daVietnam Savaşı sırasındaAmerika Birleşik Devletleri tarafından tasarlanmıştır. Bu uçakların ucuz, uçurması ve bakımı kolay olması veGüneydoğu Asya'daki dost hükûmetlere karşı ayaklanma operasyonlarına yardımcı olmaları için verilmesi amaçlanıyordu ve sonundaKhmer Ulusal Hava Kuvvetleri,Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri veVietnam Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'nin yanı sıraAmerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri tarafından da sınırlı olarak kullanılmıştır.
Gunship kavramına olan ilginin yeniden artması,Alenia C-27J Spartan'ın bir gunship versiyonunun geliştirilmesiyle sonuçlanmıştı.Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri AC-27J'yi tedarik etmeme kararı almasına rağmen,İtalya dahil diğer ülkeler tanıtım için bu uçağı seçmişlerdir. Ek olarak, 2013 yılındaABD Hava Kuvvetleri Özel Harekât Komutanlığı'nın,C-145A Skytruck'ınGAU-18 ikiz montajlı .50 kalibrelik makineli tüfek sistemi ile donanmış bir gunship versiyonunu test ettiği bildirilmiştir.
.jpg)
İlk helikopter gunshipleri de yandan ateşleme konfigürasyonunda çalışıyordu; ilk örnekAérospatiale Alouette III'tü. 1960'lardaAfrika'daki denizaşırı savaşlar sırasındaPortekiz Hava Kuvvetleri,Alouette III helikopterlerinin bazılarınaM2 Browning .50 kalibrelik makineli tüfeklerin yandan ateşlemeli çift montajlı konfigürasyonda kurulumunu denemiştir. Daha sonra .50 kalibrelik makineli tüfeklerin yerini tek bir montajdaMG 151 20mm top almıştır. Bu helikopterlerPortekiz hizmetinde "helicanhões" (helikopter topları) olarak biliniyordu ve hava saldırı operasyonlarında silahsız nakliye helikopterlerinin eskortunda ve yerdeki birliklere ateş desteğinde kullanılmıştır.Güney Afrika veRodezya hava kuvvetleri daha sonraGüney Afrika Sınır Savaşı veRodezya İç Savaşında Portekizlilere benzer konfigürasyonlarda silahlıAlouette III'ü kullanmıştır.
Cezayir Bağımsızlık Savaşı sırasındaFransızlar, Alman 20 mmMG151 topu ve iki adet .50 kalibrelik makineli tüfekle donanmışSikorsky H-34 "Korsan"ı işletiyordu.Vietnam Savaşı'nın ilk günlerindeAmerikan Deniz Piyadeleri'ne ait H-34'ler, ikiM60C makineli tüfekleri ve iki adet 19 atışlı 2,75 inç roket bölmesinden oluşanTemporary Kit-1 (TK-1) ile donatılmış, sahadaki ilk helikopter gunship'leri arasındaydı. Operasyonlar karışık bir coşkuyla karşılanmıştı ve "Stingers" olarak bilinen silahlı H-34'ler hızla kullanımdan kaldırılmıştı. TK-1 kiti daha sonraAmerikan Deniz PiyadelerininUH-1E helikopterlerinde kullanılanTK-2 kitinin temelini oluşturacaktı.
ABD Ordusu ayrıcaM2 .50 kalibrelik makineli tüfekler ve 2.75 inçlik roketlerle donatılmış H-34 gunship'lerini de denemiştir. Eylül 1971'de bir CH-34 iki adetM2 .50 kalibrelik makineli tüfek, 4 adetM1919 .30 kalibrelik makineli tüfek, 40 adet 2.75 inçlik roket, iki adet 5 inçlik yüksek hızlı hava roketi (HVAR), ayrıca sol yan arka pencerelerde iki adet ilave .30 kalibrelik makineli tüfek ve sağ yan kargo kapısında bir adet .50 kalibrelik makineli tüfek ile silahlandırılmıştı. Sonuç, o dönemde dünyanın en ağır silahlı helikopteriydi.
Ayrıca,Vietnam Savaşı sırasında, her yerde bulunanBell UH-1 Iroquois helikopterleri, ABD Helikopter Silahlanma Alt Sistemleri monte edilerek silahlı helikopterlere dönüştürülmüştür: Bunlar 1962-1963 yıllarında ortaya çıkmaya başlayan makineli tüfekler, roketler ve otomatik toplar gibi ileri ateşlemeli silahlardır. Döner kanatlı uçaklar (helikopterler) bir hedefe yaklaşmak için çeşitli savaş manevraları kullanabilir. Onların durumunda gunship terimi ağır silahlı helikopter ile eş anlamlıdır. ÖzellikleBell AH-1 Cobra gibi özelsaldırı helikopterleri de bu anlama uymaktadır. Her durumda gunship silahları makineli tüfekleri, roketleri ve füzeleri içerir.
Mil Mi-24 (NATO kod adı ile: Hind) büyük, ağır silahlı ve zırhlı bir helikopter gunship'i ve asker taşıma aracıdır. 1970'lerde tanıtılmıştı ve 1991 öncesiSovyet Hava Kuvvetleri ve onun 1991 sonrası halefleri ile 30'dan fazla başka ülke tarafından işletilmiştir. 0,50 kalibrelik (12,7 mm) makineli tüfek ateşine dayanacak şekilde tasarlanmış, güçlendirilmiş bir gövdeye sahip ağır silahlarla donatılmıştır. Zırhlı kokpitleri ve titanyum rotor kafası, 20 mm'lik top vuruşlarına dayanabilecek kapasitededir.
