Guguklar,Cuculiformestakımının tekfamilyası olanCuculidae içinde yer alankuşlardır.[1][2][3] Cuculiformes takımıOtidimorphaekladının iç üyesinden biridir.
Guguklar, genellikle orta boyda ince uzun kuşlardır. Türlerin çoğu ağaçlarda yaşar ama önemli sayılabilecek sayıda türü de yerde yaşar. Familyakozmopolit dağılım gösterir ancak türlerin çoğu tropikaldir. Bazı türlerigöçmendir. Böcekler, böcek larvaları ve diğer hayvanların yanı sıra meyve ile de beslenirler. Bazı türlerikuluçka parazitidir ve başka kuşların yuvalarına yumurtlarlar ancak türlerin çoğu, kendi yavrularını kendileri yetiştirir.
Yunan mitolojisinde tanrıçaHera'nın kutsal kuşu olarak görülen guguk, binlerce yıl boyunca insan kültüründe rol oynamıştır. Avrupa'da guguk, ilkbahar ile ilişkilendirilir. Hindistan'da arzu ve hasret tanrısıKamadeva'nın kutsal kuşudur. Japonya'da ise karşılıksız âşkın sembolüdür.
Renkleri yaşadığı ortama uygun olduğundan kendilerini iyi gizlerlerse de, bıktırıcı seslerinden yerlerini belli ederler. Çoğu kahverenkli olup, beyazımtrak göğüsleri çizgilidir.Atmacaya benzer olanları da vardır. Tırmanıcı ve döner parmaklı ayaklarının iki parmağı önde, ikisi geridedir.
Çoğuböcek ve tırtılla beslendiğinden, faydalı sayılırlar. Yerde yaşayan iri türleri isekertenkele,yılan,kuş ve küçükkemiricilerle beslenirler. Guguklu saatlerde, sesleri taklit edilmektedir.
Türlerkuluçka asalağı olup, yumurtalarını yabancı kuşların yuvalarına bırakır, böylece yavru gugukların bakımını üvey ana baba üstlenir.
Asalak gugukların dişisi konak yuvanın sahibi olan dişi kuşun yumurtlamaya başlamasını bekleyip, kuluçkaya yatmasından önceki zamanı kollayarak, değişik yuvalara genellikle birer yumurta bırakır. Yuvalarında yabancı yumurta bulan kuşlar çoğu kez yeni bir yuva yaptıkları ya da yabancı yumurtaları yuvadan attıkları için bazı guguklarda yumurta taklitçiliği gelişmiştir. Örneğin, belirli bir türü konak olarak kullanan asalak gugukların konağınkilere benzeyen yumurtalar yumurtlaması, asalak yumurtaların yuvada kalma şansını artırır.
Guguk yavrusu 12 gün sonra genellikle üvey kardeşlerinden önce doğar. İlk dört gün içinde henüz kör ve tüysüzken, üvey ana babanın getirdiği yiyecekleri yuvanın gerçek sahibi olan yavrularla bölüşmemek için, konağın yuvasındaki yumurtaları ve yavruları akrobatik hareketlerle tek tek yuvadan atar. Üç hafta sonra üvey annesinden daha iri olur. Altı hafta beslendikten sonra, genellikle yuvayı da dağıtarak eş aramaya çıkar.
Göçmen olanları içgüdü ile yüzlerce kilometrelik yolu katederek erginlerin yanına ulaşır. Her kuş türü guguğun yumurtasını kabul etmez. Yumurtayı yuvadan atan, örten veya yuvayı terk edenleri vardır.Tavus guguğu yumurtasınısaksağan,alakarga ve sis kargasının yuvasına,Hindistan'da yaşayan koel, yumurtasını kendi gibi siyah bir karganın yuvasına bırakır. Altın guguk, çoğunluklaispinoz yuvalarını tercih eder.
Bütün guguk kuşları kuluçka asalağı değildir.Asalak olanlar çoğunlukla Eski dünya'da yaşarlar. Guguk kuşu, iri vücutlu olmasına rağmen, yumurtası küçüktür. Gerektiğinde guguk onu boğazında da taşıyabilir. Yumurtasının rengi ve büyüklüğü, yuva sahibi kuşunki gibidir. Ev sahibi kuş, çoğu zaman bunu kendi yumurtası zanneder. Guguk, zaman zaman yuvayı kontrol eder. Eğer yuva sahibi kuş, bir yırtıcı kuş tarafından avlanırsa veya şiddetli bir fırtına ile yuvası bozulursa, yumurtasını hemen oradan alarak başka bir yuvaya bırakır. Yeni dünya'da yaşayanların çoğu yuva yapar ve yavrularına bakarlar.
- Alt familya Cuculinae. Yavrularını başka kuşların yuvasına bırakan guguklar.
- CinsClamator
- CinsPachycoccyx
- CinsCuculus. Tipik guguklar
- Bayağı guguk,Cuculus canorus
- Sulawesi atmaca guguğu,Cuculus crassirostris
- Büyük atmaca guguğu,Cuculus sparverioides
- Bayağı atmaca guguğu,Cuculus varius
- Bıyıklı atmaca guguğu,Cuculus vagans
- Hodgson atmaca guguğu,Cuculus fugax
- Filipin atmaca guguğu,Cuculus pectoralis
- Kızıl göğüslü guguk,Cuculus solitarius
- Kara guguk,Cuculus clamosus
- Hint guguğu,Cuculus micropterus
- Afrika guguğu,Cuculus gularis
- Doğu guguğu,Cuculus saturatus
- Horsfield guguğu,Cuculus horsfieldi
- Küçük guguk,Cuculus poliocephalus
- Madagaskar guguğu,Cuculus rochii
- Solgun guguk,Cuculus pallidus
- CinsCercococcyx. Uzun kuyruklu guguklar
- CinsCacomantis
- CinsChrysococcyx
- Kara kulaklı guguk,Chrysococcyx osculans
- Horsfield bronz guguğu,Chrysococcyx basalis
- Parıltılı bronz guguğu,Chrysococcyx lucidus
- Pasgerdan bronz guguğu,Chrysococcyx ruficollis
- Ak kulaklı bronz guguğu,Chrysococcyx meyeri
- Küçük bronz guguğu,Chrysococcyx minutillus
- Asya zümrüt guguğu,Chrysococcyx maculatus
- Mor guguk,Chrysococcyx xanthorhynchus
- Sarı gerdan guguk,Chrysococcyx flavigularis
- Klaas guguğu,Chrysococcyx klaas
- Afrika zümrüt guguğu,Chrysococcyx cupreus
- Dideric guguğu,Chrysococcyx caprius
- CinsRhamphomantis
- CinsSurniculus drongo gugukları
- CinsCaliechthrus
- CinsMicrodynamis
- CinsEudynamys
- CinsScythrops
- Alt familya Phaenicophaeinae. Malkoha ve coualar.
- CinsCeuthmochares
- CinsPhaenicophaeus. malkohalar
- Kara karınlı malkoha,Phaenicophaeus diardi
- Kestane karınlı malkoha,Phaenicophaeus sumatranus
- Mavi yüzlü malkoha,Phaenicophaeus viridirostris
- Yeşil gagalı malkoha,Phaenicophaeus tristis
- Sirkeer malkohası,Phaenicophaeus leschenaultii
- Raffles malkohası,Phaenicophaeus chlorophaeus
- Kızıl gagalı malkoha,Phaenicophaeus javanicus
- Sarı gagalı malkoha,Phaenicophaeus calyorhynchus
- Kestane göğüslü malkoha,Phaenicophaeus curvirostris
- Kızıl yüzlü malkoha,Phaenicophaeus pyrrhocephalus
- Kızıl taçlı malkoha,Phaenicophaeus superciliosus
- Pullu tüylü malkoha,Phaenicophaeus cumingi
- CinsCarpococcyx. Yer gugukları
- CinsCoua. Coualar
- Alt familya Centropodinae.
- CinsCentropus. Kukallar
- Senegal kukalı,Centropus senegalensis
- Defne kukalı,Centropus celebensis
- Paslı kukal,Centropus unirufus
- Kara gözlü kukal,Centropus melanops
- Sunda kukalı,Centropus nigrorufus
- Sarı göğüslü kukal,Centropus milo
- Goliath kukalı,Centropus goliath
- Mor kukal,Centropus violaceus
- Büyük kara kukal,Centropus menbeki
- Benekli kukal,Centropus ateralbus
- Sülün kukalı,Centropus phasianinus
- İskele kukalı,Centropus spilopterus
- Küçük kara kukall,Centropus bernsteini
- Biak kukalı,Centropus chalybeus
- Kısa parmaklı kukal,Centropus rectunguis
- Kara tepeli kukal,Centropus steerii
- İri kukal,Centropus sinensis
- Andaman kukalı,Centropus andamanensis
- Filipin kukalı,Centropus viridis
- Madagaskar kukalı,Centropus toulou
- Kara kukal,Centropus grillii
- Yeşil gagalı kukal,Centropus chlororhynchus
- Küçük kukal,Centropus bengalensis
- Kara gerdanlı kukal,Centropus leucogaster
- Gabon kukalı,Centropus anselli
- Mavi göğüslü kukal,Centropus monachus
- Bakır kuyruklu kukal,Centropus cupreicaudus
- Ak tepeli kukal,Centropus superciliosus
- Alt familya Coccyzinae. Amerikan gugukları.
- Alt familya Crotophaginae.Aniler.
- Alt familya Neomorphinae.
