Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Ezop Masalları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Aesopus moralisatus, 1485

Ezop Masalları veyaAisopos Fablları,Antik Yunan masalcıEzop (Aisopos, MÖ 620-564) tarafından başlangıçta sözlü gelenek yoluyla aktarılmıştır. Bu hikâyeler Ezop’un ölümünden yaklaşık üç yüzyıl sonra, MÖ 4. yüzyılda, fablların bazıları yazılı hale getirilmeye başlanmıştır.

Bilinen en eski yazılı derlemelerden biri MÖ 3. yüzyılda yaşamış Yunan şair Babrios tarafından Yunanca olarak yapılmıştır. Daha sonra, MS 1. yüzyılda Romalı yazar Phaedrus, bu fablları Latince şiir formunda derlemiştir. Orta Çağ boyunca ve sonrasında da farklı yazarlar tarafından yeni eklemeler yapılarak Ezop Masalları yazılı hale getirilmeye ve gelişmeye devam etmiştir.

İnsanlık kültürünün ortak malı haline gelmiş bu masallarda hayvanlar, bitkiler ya da cansız varlıkların insanlar gibi düşünüp konuşur, tanrılarla insanlar bir araya gelirler ve masalların özünde halk kitlelerinin yöneticilere üstü kapalı eleştiri ve itirazları saklıdır.[1]Hindistan’da M.Ö. 4. yüzyılda ortaya çıkanJataka masalları ve M.Ö 300- M.Ö 100 yılları arasında ortaya çıkanPança-Tantra hayvan masalları ile benzerlikler gösterir. En ünlü ardılı,La Fontaine masallarıdır.

Ezop masallarında adalet, dostluk, doğruluk, bağışlamak, cömertlik, alçakgönüllülük, kanaat, sadakat, kendini bilme gibi değerle yüceltilir, zalimlik, düşmanlık, hainlik, kendini beğenmişlik, cimrilik, aç gözlülük, cahillik, kadir bilmezlik, yalancılık, bencillik gibi tutum ve davranışlar yerilir.[2]

Masalların geçmişi ve yayılması

[değiştir |kaynağı değiştir]

M.Ö. 6. yüzyılda Ezop’un anlattığı masalların kulaktan kulağa aktarılarakSokrates’a kadar uzandığı; Sokrates’in bazılarını nazım hale dönüştürdüğü söylenir. İlk kez M.Ö. 300 yılında Atinalı filozofDemetrios Phalereus tarafından kağıda geçirildiği düşünülür. Demetrios Phalereus'un eserinden günümüze iz kalmamıştır.

M. Ö. I. yüzyılda ozanGaius İulius Phaedrus, Ezop masallarını ilk kezLatince'ye aktarır.

Anadolu’da yaşadığı sanılanBabrios adlı bir şair, çoğu Ezop kaynaklı fablleri M.S. 100 yılında “Mythiamboi Aisopeioi” adlı eserinde ikinci kez bir araya toplamış ve bazı ilaveler de yapmıştır.[2] IV. yüzyıldaMaksimos Planudes masalları düz yazı şeklinde yazar.

XVII. yüzyılda ise fabl ustası sayılanLa Fontaine, büyük oranda bu masallardan yararlanarak "La Fontaine Masalları" diye anılan eserini ortaya koymuştur.[2] La Fontaine, 12 kitapta topladığı 238 masaldan 124'ünde büyük oranda Ezop masallarından esinlenmiştir.[1]

Ezop masallarıNâzım Hikmet,Orhan Veli Kanık,Nurullah Ataç,Sabahattin Eyüboğlu,Ülkü Tamer,Olcay Göçmen,Türkan Uzel gibi Türk edebiyatçıları tarafından Türkçeye çevrilmiştir.

Ezop masalları, ilk kez Amerikalı çizgi filmci Paul Terry tarafından 1921 yılında çizgi film haline getirilmiştir.

Bazı Ezop masalları

[değiştir |kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^ab"Bütün Ezop Masalları, Hasan Ali Yücel Klasikleri". Iş Kültür Yayınları web sitesi. Erişim tarihi:4 Ocak 2016. [ölü/kırık bağlantı]
  2. ^abcDerdiyok, İ. Çetin."Sadi'nin Bostan'ı ve Ezop Masalları'nda Ortak Temalar".Academia.edu. Erişim tarihi:4 Ocak 2015. 
Taslak simgesiEdebiyat ile ilgili bu maddetaslak seviyesindedir. Madde içeriğinigenişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ezop_Masalları&oldid=35645084" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp