| Tanrı |
|---|
| dizisinin bir parçası |
| Makale serilerinden |
| Masonluk |
|---|
 |
Masonik kuruluşlar
|
Evrenin Ulu Mimarı (aynı anlamda kullanılanEvrenin Büyük Mimarı veyaEvrenin Yüce Mimarı), birçok Hristiyanteolog vesavunumcu tarafından tartışılantanrı kavramıdır. Tarafsız bir tanrıyı temsil etmesi amacıylaMasonlar tarafından kullanılmaktadır (ne biçimde olursa olsun ve her üyenin bireysel olarak imanında adı ne olursa olsun). AyrıcaMax Heindel'e göre,Gül-haçlı Tanrı anlayışı ile de ifade edilebilir. Görkemli bir mimar ya da büyük bir mimar kavramıAkl-ı Faal,gnostisizm ile diğer dinsel ve felsefî sistemlerde de görülür.
Evrenin (Büyük) Mimarı, Tanrı kavramı olarak Hristiyanlıkta birçok kez kendine yer bulmuştur. Tanrı'nın Evrenin mimarı olarak gösterilmesi örnek birçok Orta Çağ İncil'inde bulunabilir[1] ve Tanrı ile mimar karşılaştırması Hristiyanlık savunucuları ile öğretmenler tarafından kullanılmıştır.
Akinolu ThomasSumma Theologica'da: "Tanrı tarafından tasarlanan her şeyin ilk ilkesi için mimarların oluşturdukları şeyler karşılaştırılabilir." (ut artifex ad artificiata) "[2] Yorumcular, Hristiyanlıkta "doğal teolojinin" temelinde tek başına belirgin olarak değil ancak İncil'in vahiylerine dayalı olarak ek bir "iman sıçraması" ile Tanrının Evrenin Büyük Mimarı olduğuna dikkat çekmişlerdir.[3]
Jean Calvin 1536 yılında yazdığıHristiyan Din Enstitüleri (Latince:Institutio Christianae religionis) isimli eserinde, Hristiyan Tanrısına tekrar tekrar "Evrenin Mimarı" olarak atıfta bulunur. Aynı zamanda eserindeMezmurlar 19'u yorumlamasındaHristiyan Tanrısını "Ulu Mimar", "Evrenin Mimarı" olarak tanımlar.
William Bissey gibi Masonik tarihçiler,[4] Gary Leazer (Coil's Masonik Ansiklopedisinden alıntı)[5] veS. Brent Morris[6] iddialarında "Masonik kısaltma G.A.O.T.U. Evrenin Ulu Mimarı olarak yani Tanrı için onun alegorik adını kullanma geleneğini uzun yıllardır devam ettirmekedirler" demektedir. RahipJames Anderson tarafından 1723 yılında yazılanBook of Constitutions'da bu adın ve kısaltmanın masonik geleneğe nasıl girmiş olduğu açıklamış ve bu açıklama aşağıda belirtilmiştir. Ayrıca, Anderson birKalvenist olarak Calvin'in muhtemelen onun dönemindeki kullanımından dolayı terim olarak almıştır.
Christopher Haffner tarafından yazılanWorkman Unashamed isimli kitabında, Evrenin Büyük Mimarı kavramının Masonik bir kavram olarak kişinin tercihine bağlı olmadan nasıl Yüce Varlık için kullanıldığını açıklayan alıntı:
| “ | Şimdi kardeş Muhammed Bokhary ve kardeş Arjun Melwani arasında Locada ayaktayken boyun eğdim ve selam verdim. Kafamın içinde bunlarınteslisi ne için Evrenin Ulu Mimarı olarak algılandı var. Kardeş Bokhary için buAllah olarak ortaya çıkmıştır; kardeş Melwani bunu muhtemelenVişnu olarak algılamaktadır. Ben buna inanıyorum çünkütek bir Tanrı var, Ben üç olasılık ile yüzleşiyorum:
Ben de tereddütsüz üçüncü olasılığı kabul ettim. | „ |
Ulu Mimar her bireyin Tanrı anlayışına atıfta bulunulan bir mecazi benzetme olabilir. "(Tanrı)... Hepimiz biliyoruz ki bu görünmez güç mevcut ancak Tanrı Ruh, Yüce Varlık, Zeka, Akıl Enerji, Doğa ve benzeri birçok farklı isimden anlaşılabilir."[7]Hermetizm geleneğinde, her kişi Tanrı olma potansiyeline sahiptir. Tanrı dışsaldan daha çok bir içsel fikir veya kavram olarak görülür. Ulu Mimar da aynı zamanda evreni oluşturan ve gözlemleyene yönelik imalı bir ifadedir. Bizde kendi gerçekliğimizi oluşturduğumuzdan; dolayı bizimde mimarız vardır. Başka bir şey olduğunu söylemek, akılda oluşturulurdu.
Heindel'in teşhirinde, Evrenin Ulu Mimarı mutlaka şafak vakti göstergesi kadar görülen Yüce Varlıktır. Ayrıntılı tartışması içinRozikrusyenlerde Kozmo-Anlayışı maddesine bakabilirsiniz.
Evrenin Ulu Mimarı kavramıgnostisizmde görülür. Evrenin Ulu Mimarı olan Demiurgos İsa ve Eski Ahit Tanrısı olan Sophia'ya karşı gerçek Tanrının Gnosis elçileridir. Örneğin; Nasoræans gibi Gnostikler Pira Rabba'nın kaynağını ve kökenini oluşturan mana olarak her şeyin Rabba tarafından doldurulduğuna ve kapsandığına ve Büyük Ruh'un ilk yaşamdan itibaren yayıldığına inanırlar. Ayrıca ikinci yaşam arkadaşlık ve soyu için ilk yaşamına Ultra Mkayyema ya da Dünya-oluşturan Æon'a, Evrenin Mimarına dua ederek varlık haline gelir. Bu mimar birçokÆon'dan oluşur, evrenin tümünde yaşam ve bilgelik kalfalığı kapsamında Manda d'Hayye veya Gnosis Zoes'tir.[8]
James Hopwood JeansThe Mysterious Universe (Gizemli Evren) kitabında, Evrenin Ulu Mimarı kavramını "Biz zaten kabaca antropomorfik dilde, evrenin içsel yaratılış delilleri olarak biyolog ya da bir mühendis tarafından planlanmış olma olasılığının zaman geçtikçe gözden düşmüş olsa da kabul gördüğünü söyleyebiliriz; Evrenin Ulu Mimarı şu anda saf bir matematikçi olarak görünmeye başladı."[9][10] şeklinde açıklamaktadır. Jinarajadasa buna ek olarak Ulu Mimarın "aynı zamanda büyük bir geometri uzmanı. Bir diğer biçimde açık veya gizli olsun. evrendeki her nesne geometrik olarak görünüyor" gözlemini ekler.[11]
Evrenin Büyük Mimarı kavramıMartinizmde de görülmektedir. Martinist doktrinde Ulu Mimarın bulunduğuna inanmak bir zorunluluk olduğu kadar buna ibadet edilmez. Martinistlerin onu bu adla seslenmesi mümkünken, ona tapması mümkün değildir.[12]
Herbermann, Charles, (Ed.) (1913). "Nasoræans".Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company.