Ekinoks esnasında güneş ışıkları ekvatora dik vurur.
Ekinoks (gün tün eşitliği, gece gündüz eşitliğiveyaılım),Güneş ışınlarınınEkvator'a dik vurması sonucundaaydınlanma çemberininkutuplardan geçtiği an. Gündüz ile gecenin eşit olması durumudur. İlkbahar ve sonbaharda olmak üzere yılda iki kez tekrarlanır.
23 Eylül durumu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a 90°'lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator'da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'de gündüzler, gecelerden uzun olmaya başlar. Kuzey Yarım Küre'de ise tam tersi olur. Bu tarih Güney Yarım Küre'de İlkbahar, Kuzey Yarım Küre'de Sonbahar başlangıcıdır. Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer. Bu tarihte Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya'da gece ve gündüz birbirine eşit olur. Bu tarih Kuzey Kutup Noktası'nda altı aylık gecenin, Güney Kutup Noktası'nda ise altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
21 Mart durumu: Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a 90°'lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator'da sıfırdır. Güneş ışınları bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre'ye dik düşmeye başlar. Bu tarihten itibaren Güney Yarım Küre'de geceler, gündüzlerden uzun olmaya başlar. Kuzey Yarım Küre'de ise tam tersi olur. Bu tarih Güney Yarım Küre'de Sonbahar, Kuzey Yarım Küre'de İlkbahar başlangıcıdır. Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer. Bu tarihte Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya'da gece ve gündüz süreleri birbirine eşit olur. Bu tarih Güney Kutup Noktası'nda altı aylık gecenin, Kuzey Kutup Noktası'nda ise altı aylık gündüzün başlangıcıdır.
Kuzey Yarım Küre'de yaklaşık olarak 21 Mart İlkbahar Ekinoksu - 23 Eylül Sonbahar Ekinoksu'dur.
Güney Yarım Küre'de yaklaşık olarak 21 Mart Sonbahar Ekinoksu - 23 Eylül İlkbahar Ekinoksu'dur.
Ekinokslar, sadece gökbilimsel bir olay olmakla kalmaz, aynı zamanda tarih boyunca birçok antik uygarlık tarafından gözlemlenmiş ve mimari yapılara entegre edilmiştir. Örneğin, Meksika’daki Chichén Itzá antik kenti içinde yer alan El Castillo (Kukulkan Piramidi), ekinoks günlerinde oldukça dikkat çekici bir gölge oyunu sunar. 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde Güneş’in konumu sayesinde piramidin basamaklarına yansıyan ışık, aşağıya doğru süzülen bir yılan figürü oluşturur. Bu olay, antik Maya medeniyetinin astronomi bilgisi ve mimari dehasını yansıtır. Benzer şekilde, İngiltere’deki Stonehenge gibi yapılar da ekinoks ve gündönümü günleriyle hizalanacak şekilde inşa edilmiştir. Bu da, insanların binlerce yıl öncesinden beri Güneş’in hareketlerini izlediğini ve bu özel tarihleri tarım, ritüel ve zaman ölçümü gibi amaçlarla kullandığını gösterir.
^"Earth's Seasons".Astronomical Applications Department of the U.S. Naval Observatory (İngilizce). 21 Eylül 2015. 8 Ekim 2015 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:8 Ekim 2015.
