β Leonis'in konumu (kırmızı daire içinde) | |
Gözlem verisi DönemJ2000.0 EkinoksJ2000.0 | |
---|---|
Takımyıldız | Aslan |
Galaktik enlem (b) | 70,80082613[1]° |
Galaktik boylam (l) | 250,64219198[1]° |
Sağ açıklık (α) | 11sa 49d 03,57834s[2] |
Dik açıklık (δ) | +14° 34′ 19,4090″[2] |
Görünür büyüklük (V) | 2,13[2] |
Görünür büyüklük (B) | 2,23[2] |
Görünür büyüklük (J) | 1,85[2] |
Sınıflandırma | |
Tayfsal sınıf | A3Va[2] |
U−Brenk ölçeği | 0,07[3] |
B−Vrenk ölçeği | 0,09[3] |
R−Irenk ölçeği | 0,02[3] |
Değişen yıldız tipi | DSCTC[4] |
Astrometri | |
Dikey hız () | -0,20 ± 0,50[2] km/s |
Özdevinim (μ) | RA: -497,68 ± 0,87[5] mys/y Dec.: -114,67 ± 0,44[5] mys/y |
Iraklık açısı (π) | 90,91 ± 0,52[5] mys |
Uzaklık | 36[5] Iy |
Mutlak büyüklük (V) | 1,93[1] |
Özellikler | |
Kütle (m) | 1,75[6] M☉ |
Yarıçap (r) | 1,728[6] R☉ |
Aydınlatma gücü | 15[6] L⊙ |
Yüzey kütle çekimi (log g) | 4,0[7] cgs |
Sıcaklık | 8.500[7] K |
Metallik [Fe/H] | +0,00[6] |
Dönüş hızı () | 128[8] km/s |
Yaş | (1–3,8) × 108[6] |
Katalog belirtmeleri | |
bet Leo • 94 Leo • Deneb Aleet • GJ 448 • HR 4534 • BD +15°2383 • HD 102647 • LHS 2462 • LTT 13249 • GCTP 2738.00 • SAO 99809 • FK5 444 • HIP 57632 | |
Denebola (β Leo, β Leonis, Beta Leonis),Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 36ışık yılı uzaklıkta bulunanA-tipi beyaz biranakolyıldızıdır. 2,13kadir olangörünen parlaklığı Denebola'yı takımyıldızının üçüncü parlak yıldızı yaptığı gibi, çıplak gözle de görünebilir kılar. Denebola, parlaklığı birkaç saatlik bir süre içerisinde çok hafif değişkenlik gösterenDelta Scuti türü birdeğişen yıldızdır.
Denebola, +14° olansapma açısı ile kuzey yarımkürede yer alan bir yıldızdır.Göksel ekvatora yakın olan konumundan dolayı,Dünya'nın tüm yerleşim alanlarından görünür durumdadır. SadeceAntarktika kıtasının iç bölgelerinden görünmez. Görünen parlaklığı 2,13 kadir olan yıldız, ışık kirliliğinden orta derecede etkilenen bölgelerde bile kolayca fark edilebilir.
Denebola, 8.500K yüzey sıcaklığına sahip A3V tipi bir yıldızdır.Güneş'ten 1,75 kat daha fazlakütleye ve 15 kat daha fazla biraydınlatma gücüne sahiptir. Tahminen 400 milyon yıldan daha az olan yaşıyla nispeten genç bir yıldız sayılır. Günde yaklaşık on kez parlaklık dalgalanmaları sergileyenDelta Scuti türü birdeğişen yıldızdır. Parlaklığı, birkaç saatlik bir süre içerisinde çok hafif (0,025 kadir) değişkenlik gösterir.[4] Saniyede 128 km'lik çok hızlı bir dönme hızına sahiptir ve çok hızlı dönen başka bir yıldız olanAchernar ile aynı büyüklük özelliklerini taşır. Güneş'in ekvatoryal dönüş hızı 2 km/sn'dir.[9]
Denebola, etrafındaki yörüngede tozluenkaz diski varlığı anlamına gelebilecek, güçlü bir kızılötesi ışınım fazlalığı göstermektedir.[10]Güneş sistemi'nin de böyle bir disk dışında oluştuğu düşünülmektedir. Denebola ile benzer yıldızlarVega veBeta Pictoris,güneşdışı gezegenlerin oluşabileceği yerler için oldukça iyi adaydırlar. Denebola çevresindeki tozun sıcaklığı 120 K'dır (-153 °C).Herschel Uzay Gözlemevi ile yapılan gözlemler sonucu 39AU yarıçapta yer alan diskin görüntüleri elde edilmiştir.[9]
Kinematik çalışmalar Denebola'nınIC 2391 süperaçık yıldız kümesinin bir parçası olduğunu göstermiştir. Bu yıldızlar kütleçekimsel olarak birbirlerine bağlı değildir ancak, yaklaşık olarak aynı ortak hareketi paylaşırlar. Bu, aynı yerde doğduklarını ve belki de başlangıçta açık küme oluşturduklarını düşündürmektedir. Bu kümenin dikkat çeken diğer yıldızları,Alfa Pictoris veBeta Canis Minoris'dir. Grubun, toplam olarak altmıştan fazla üyesi tespit edilmiştir.[11]
Geleneksel adı olan Denebola,Arapça:Arapça: ذنب الاسدZeneb el-esedin (Deneb alased) kısaltılmış halidir ve "aslanın kuyruğu" anlamına gelmektedir.[12]Kuğu takımyıldızı içindekiDeneb'in ismi de benzer bir kökene sahiptir.Alphonsine Tabloları içindeDenebalezeth adıyla kaydedilmiştir.[13]R. A. Proctor'un kuzey yarımküre yıldız haritasındaDeneb Aleet olarak belirtilmiştir. Eski Çin gök biliminde beş-yıldızın bir parçasını oluşturan,Çince: Woo Ti Tsi 五帝座一 (wǔ dì zuò yī) "Beş imparatorun koltuğu" olarak belirtilmiştir.
1603 yılında yayınlananJohann Bayer'inUranometriasında, takımyıldızının ikinci parlak yıldızı olarakβ Leonis adıyla belirtilmiştir. 1725 yılındaJohn Flamsteed, bu yıldızı94 Leo olarak belirtmiştir.
15. yüzyıl gök bilimcisiUluğ Bey, yıldızın adınıEl Ṣarfah olarak belirtmiştir.[14]
Astrolojide Denebola, şanssızlığı ve iyi giden bir olayın kötü sonuçlanacağını işaret eder.[15]