 | Bu maddedekibilgilerindoğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfengüvenilir kaynaklar ekleyerekmaddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir vekaldırılabilir. Kaynak ara: "Bismil" – haber ·gazete ·kitap ·akademik ·JSTOR(Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Bismil | |
|---|---|
 Bismil | |
 Türkiye haritasındaki yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Diyarbakır |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Recep Hasar[1] |
| • Belediye başkanı | Mizgin Ekin (DEM Parti)[2] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1.737 km² |
| Rakım | 535 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 117.674 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 118.605 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 21509 |
| İl alan kodu | 0412 |
| İl plaka kodu | 21 |
Resmî site www.bismil.gov.tr | |
Bismil,Diyarbakır ilinin birilçesidir. Bismil 2023 yılı itibari ile nüfus bakımından Diyarbakır ilinin en kalabalık beşinci ilçesidir
Bismil'de çıkan eski mezar taşları 250-400 yıllıktır. Bunların bir kısmınınKonya ve bir kısmının daMusul tarafından geldikleri söylenir. Önceleriköy statüsünde olan Bismil, bir aranahiye olmuş;Mermer veAkpınar köyleri de buraya bağlanmıştı. Daha sonra bu teşkilat dağıtılarak adı "Şark" olarak belirlenen bunahiye merkezden idare olunmuştu.
1926 yılında yapılan idari bölünmede Şark Nahiyesi'nin merkezi bu kez Seyithasan Mahallesi olmuş, Bismil de buraya bağlanmıştır. Daha sonra, tekrar Bismil Nahiyesi oluşturulmuş ve Seyithasan Köyü buraya bağlanmıştır. 1936 yılında da Bismil,Diyarbakır'ın altıncıilçesi olmuştur. Bismil, ayrıcanüfus bakımından daErgani'den sonraki en büyük ilçedir.
Hemkarayolu ve hemdemiryolu bağlantısı olan ilçedeDicle Nehri, ilçe tarımının hayat kaynağıdır.
Kurtuluş, Fatih, Fırat, Akpınar, Altıok, Dicle, Dumlupınar, Şentepe, Esentepe, Seyrantepe, Tekel ve Ulutürk Mahallesi olmak üzere 12mahalleden ibarettir.
Merkez ilçeye olan uzaklığı 54 km'dir. İlçeninDiyarbakır iline 48,Batman iline 41,Şanlıurfa iline 199,Mardin iline 94,Ankara iline 1050,İstanbul iline 1500,İzmir iline 1460 veBursa iline 1400 kilometre uzaklığı bulunmaktadır. İlçeye bağlı 112köy, 90mezraa bulunmaktadır. Tepe, Yukarı Salat ve Ambar beldesi olarak üçbeldesi vardır.
Bismil'de yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçenkarasal iklim egemendir. Bismil Ovası yaz mevsimindeDiyarbakır ilinin en yüksek sıcaklıklarının ölçüldüğü yerdir. Bismil'de tarihte ölçülen en yüksek sıcaklık 10 Temmuz 1962 gününde 50,2 derece olarak ölçülmüştür.[5]
İlçe, yeni kurulduğu için burada herhangi bir tarihi anıt bulunmamaktadır. Ancak Türkmen Hacı Mahallesi'nde Kabasakal, Sarısakal ve Yedikızlar Türbeleri; Koği, Tepe, Saladum (Seledûn), Matar (Meterê), Köprü ve diğer onlarca mahalledehöyükler (yapay tepeler) bulunmaktadır.Aşağı Salat Höyüğü,Abdullahın Düzü veSalat Cami Yanı bunlardan birkaçıdır.
.jpg)
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1940[6] | 30.737 | 2.521 | 28.216 |
| 1945[7] | 24.850 | 2.049 | 22.801 |
| 1950[8] | 28.980 | 2.527 | 26.453 |
| 1955[9] | 32.284 | 3.596 | 28.688 |
| 1960[10] | 32.495 | 3.472 | 29.023 |
| 1965[11] | 38.058 | 4.444 | 33.614 |
| 1970[12] | 45.462 | 9.403 | 36.059 |
| 1975[13] | 50.909 | 12.775 | 38.134 |
| 1980[14] | 61.517 | 19.059 | 42.458 |
| 1985[15] | 76.894 | 24.862 | 52.032 |
| 1990[16] | 99.662 | 39.834 | 59.828 |
| 2000[17] | 126.885 | 61.182 | 65.703 |
| 2007[18] | 108.706 | 57.359 | 51.347 |
| 2008[19] | 109.359 | 56.390 | 52.969 |
| 2009[20] | 108.992 | 56.333 | 52.659 |
| 2010[21] | 108.948 | 56.887 | 52.061 |
| 2011[22] | 110.344 | 58.471 | 51.873 |
| 2012[23] | 111.746 | 60.150 | 51.596 |
| 2013[24] | 110.956 | 110.956 | veri yok |
| 2014[25] | 112.461 | 112.461 | veri yok |
| 2015[26] | 113.725 | 113.725 | veri yok |
| 2016[26] | 115.484 | 115.484 | veri yok |
| 2017[26] | 116.171 | 116.171 | veri yok |
| 2018[26] | 117.674 | 117.674 | veri yok |
| 2019[26] | 118.250 | 118.250 | veri yok |
| 2020[26] | 118.605 | 118.605 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
| Yıl | Kadın Nüfusu | Erkek Nüfusu |
|---|---|---|
| 2015 | 56.986 | 56.739 |
| 2014 | 56.447 | 56.014 |
| 2013 | 55.819 | 55.137 |
| 2012 | 56.282 | 55.464 |
| 2011 | 55.414 | 54.930 |
| 2010 | 54.657 | 54.291 |
Bu nüfus, 56.739 erkek ve 56.986 kadından oluşmaktadır.
Yüzde olarak ise: %49,89 erkek, %50,11 kadındır.[27]