Biseksüellik, hem erkeklere hem de kadınlara[1][2][3] veya birden fazla cinsiyete yönelik romantik veya cinsel çekim ya da cinsel davranıştır.[4]
Biseksüellik terimi, esas olarak hem erkeklere hem de kadınlara[1][2][5] yönelik romantik veya cinsel duyguları belirtmek için insan çekimi bağlamında kullanılır ve kavram,heteroseksüellik,aseksüellik vehomoseksüellik ile birliktecinsel yönelimin dört ana sınıflandırmasından biridir. Biseksüel bir kişilik, her iki cinsiyete de eşit derecede cinsel çekim duymak demek değildir; genel olarak, bir cinsiyete diğerine göre belirgin ama özel olmayan bir tercihi olan insanlar da kendilerini biseksüel olarak tanımlar.[6]
Bilim insanları cinsel yönelimin kesin nedenini bilmemekte ancak bunun genetik, hormonal veçevresel etkilerin[7][8][9] karmaşık bir etkileşiminden kaynaklandığını teorize etmekte ve bunu bir seçim olarak görmemektedir.[7][8][10] Cinsel yönelimin nedenine ilişkin tek bir teori henüz yaygın bir destek kazanmamış olsa da, bilim insanlarıbiyolojik temelli teorileri desteklemektedir.[7] Cinsel yönelimin sosyal olmayan, biyolojik nedenlerini destekleyen, sosyal olanlardan çok daha fazla kanıt vardır.[3][5][11]
Biseksüellik, yazılı tarih boyunca çeşitli insan toplumlarında[12] ve hayvanlar aleminin başka yerlerinde[13][14][15] gözlemlenmiştir. Bununla birlikte,biseksüellik terimi,hetero- vehomoseksüellik terimleri gibi, 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır.[16]
Kendini algılama[17] biseksüel kimliğin anahtarı olarak kabul edilmektedir. Her iki cinsiyetten kişilerle cinsel etkinlik içine giren biseksüel[18] sayısı hayli fazla olsa da,[19] bu kişilerin çoğu kendilerini biseksüel olarak tanımlamaz. Benzer şekilde, bazı insanlar da yalnızca bir cinsiyet ile cinsel ilişkiye girerler[20] veya hiç cinsel ilişkiye girmezler, ancak yine de kendilerini biseksüel olarak tanımlarlar. Bir kimsenin biseksüel olup olmadığını saptamaya yarayacak bir davranışsal "test" yoktur. Ancakgey ve diğer cinsel yönelimdekieşcinsellerin bir bireyin biseksüel veya heteroseksüel olmasını anlamasına yaradığı varsayılan[21]gaydar kavramı vardır.
Cinsel yönelimi biseksüel olan kimsenin aynı anda hem bir erkekle hem de bir kadınla cinsel olarak ilgili olması gerekmez.[22] Bazı biseksüeller bu ya da diğer toplumsal cinsiyetle veya hiçbiriylecinsel ilişkiye girmemişlerdir. Heteroseksüeller,gey erkekler ilelezbiyenler için geçerli olduğu üzere, cinsel çekim her arzu edildiğinde davranılmasını gerektirmez. Yine heteroseksüeller ve gey kişiler gibi, pek çok biseksüel de cinsel olarak yalnızca bir eşle olmayı seçebilir; uzun-dönemli,monogram ilişkileri olabilir. Diğer biseksüeller, aynı-cinsiyetten eşlere, üç-taraflı ilişkilere veya farklı toplumsal cinsiyetlerden olan birkaç eşli ilişkilere izin veren serbest evlilikler yapabilirler.
Biseksüel bireyin cinselliği ve cinsel yönelimi ile alakalı davranış ilkeleriyle, kendini ifade ediş işlevlerinden biri de cinsiyet kimliğidir. Yönelimi "biseksüellik" olan bireyin cinsel kimliği de biseksüeldir. Tarih boyunca biseksüel kimliğe ilişkin farklı yorumlar olmuş, bir takım kişiler yine eşcinsel genellemesine atıfladoğum öncesi hormonal etkiler nedeniyle veyadoğum sırasında gerçekleşen etkiler nedeniyleheteroseksüel, eşcinsel veya "biseksüel" olarak doğulduğunu,[21] bu kimliklerin içsel ve değiştirilemez olduğunu söylemişlerdir. Cinsel yönelim ailesel veya toplumsal değerlerle ya da bireyinhürriyeti ile uyumlusosyal hakları noktasında bilinçli seçimi sonucunda yaşandığı ve bu faktörlerin birbirlerini etkilediklerine inanılır. Yine bazı hekimler biseksüelliğin tıpkı eşcinsellik gibi çoğunlukla zor ve acı dolu[18] bir sürecin sonunda[23] oluşan bir durum olduğunu söylemişlerdir. Biyolojik ve kültürel etmenler her kişi için farklı olduğundan, ister biseksüel, istersegey,lezbiyen, heteroseksüel veyaaseksüel olsun herkesin cinselliği kişiseldir. Bu anlamda cinsel kimliğin oluşması, oturması ve sağlamlaşması kişinin hayatı boyunca devam eden bir süreçtir.
Eşcinsel hayat tarzından vazgeçip yeniden karşı cinsle birlikte olmaya başlayan veya eşcinsel hayat tarzı sürdürmekle birlikte gizli gizlikadınlarla birlikte olan erkekleri tanımlamak için kullanılan[24] terimdir. İngilizce yesterday (Türkçe: dün) vegey kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuştur.
Bir aktör ve Amerikan seks sembolü olanMarlon Brando 1976 yılına ait bir röportajında biseksüel olduğunu açıklamıştır.[kaynak belirtilmeli]
2006 yılında[25] İstanbul'da 393 eşcinsel ve biseksüel birey üzerinde[25]Lambdaistanbul tarafından yapılan bir anket çalışmasına göre katılımcıların 212'si yani %54'ü[25] biseksüelliğin doyumsuz olduğunu[25] hiçbir zaman düşünmediklerini belirtirken, 45 kişi yani %11'i bunu geçmişte düşünmüş, 136 kişiye tekabül eden %35'i ise hala düşünmektedir.[26] Aynı ankete katılanların %40'ı yani 158'i biseksüelliğin kararsızlık olduğunu hiç düşünmemişken %21'i yani 81 kişi bunu geçmişte düşünmüş, 154 kişiye tekabül eden %39'u ise hala düşünmektedir.[27]
YineAİDS biseksüel topluluk üzerinde önemli etkiler yapmıştır. Biseksüel erkekler, AIDS'in geylerden heteroseksüel nüfusa geçmesinden sorumlu tutulan kişiler olarak zorbalık[28] veayrımcılığa[29] uğramıştır. Ancak, AIDS'i barındıran virüsün insanlara bulaşma riskicinsel yönelimle değil, kişinin sosyal davranışıyla ilgilidir. Çünkü virüsü taşıyan biseksüel veya heteroseksüel bireyin bir başka bireylecinsel ilişkisinden virüs, bir diğer bireye geçmektedir.[30] bedensel sıvıların;sperm, kan ve vajinal sıvının bulaşmasını içeren ilişkiler tehlikeli kabul edilmekte, biseksüeller, araştırma ve eğitim[31] arttırılması, daha iyi bakım ve AIDS'li ile AIDS riski taşıyan kişilere karşı yapılan[31] ayrımcılığın sona erdirilmesi talepleri çevresindeki AIDS'e karşı savaşımları çabasında, gey kişiler ve diğer etkilenen gruplarla bir araya gelmektedirler.[31]
Cinsellik hakkındaki çoğu çalışmanınheteroseksüellik veyaeşcinsellik üstüne yoğunlaşması ve biseksüellik üzerine çok az çalışma yapılması nedeniyle ne kadar yaygın olduğu kesin olarak bilinmemekte,Alfred Kinsey tarafından 1940-1950'lerde yapılan araştırma,cinsel etkinlikleri ve ilgilerine dayanarak, kadınların %15-25 ve erkeklerinse %33-46 kadarının biseksüel olabileceğini ortaya koymuş, basmakalıp bir biseksüel görünüş veya davranış biçimi olmadığı için, biseksüellerin genellikle yaheteroseksüel ya da eşcinsel oldukları varsayılmıştır. Yine Kinsey toplumda heteroseksüel yaşantıya sahipevli erkeklerin, erkeklerle de cinsel ilişki kurduklarını söylemiş, 1940'lı yıllara ait bir yazısında;
"Erkekler, heteroseksüel ve eşcinsel olarak iki ayrı nüfus oluşturmazlar. Dünya keçiler ve koyunlar olarak ayrılamaz' ifadesi var."[32]
demiştir. YineSigmund Freud, insanların doğal olarak biseksüel olduğunu iddia etmiştir. 19. yüzyılın ortalarından bu yana davranışçı bilim adamları, erkek ve kadınlardaki biseksüel çekim ve bununcinsel kimlikteki gelişimi üzerine araştırmalarını sürdürmektedir.[32] Yine biseksüeller, hetoreksist toplum tarafından ayrımcılık veya zorbalığa uğramakta[33] yineeşcinsel topluluk ile birlikte veya bağımsız kendi topluluklarını oluşturmaya başlamışlardır.
Tıpkı diğer eşcinsellere olduğu gibi[34]heteroseksist toplumlarda biseksüellere de cinsel kimlik ve yöneliminden dolayışiddet ve ayrımcılık[35] uygulanmaktadır.[36] Zaman zamanbasın-yayın ve medyada da bu ayrımcılıklar gerek üslup[36] gerekse görsel olarak gözlemlenebilmektedir. LGBT bireylere yapılan[37]homofobinin biseksüllere yapılan ayrımcılık[38] hususunda; bir koluda sık kullanılmasa da bifobi olarak adlandırılmaktır.
Biseksüel insanların haklarına kavuşabilmesi, bifobinin önlenmesi ve biseksüel insanların görünürlüğünün artırılması amacıyla 1999'dan beri her yıl 23 Eylül günüBiseksüel Görünürlük Günü olarak kutlanmaktadır.
2016'da yapılan bir ankete göre LGBT topluluğunun %52'si biseksüellerden oluşmaktadır.[39] Buna rağmen 1500 kişi arasında yapılan ankette katılımcıların %15'inin biseksüelliği bir cinsel yönelim olarak görmediği belirtilmiştir.[40]
^abLamanna, Mary Ann; Riedmann, Agnes; Stewart, Susan D (2014).Marriages, Families, and Relationships: Making Choices in a Diverse Society.Cengage Learning. s. 82.ISBN978-1-305-17689-8. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2016.The reason some individuals develop a gay sexual identity has not been definitively established – nor do we yet understand the development of heterosexuality. The American Psychological Association (APA) takes the position that a variety of factors impact a person's sexuality. The most recent literature from the APA says that sexual orientation is not a choice that can be changed at will, and that sexual orientation is most likely the result of a complex interaction of environmental, cognitive and biological factors...is shaped at an early age...[and evidence suggests] biological, including genetic or inborn hormonal factors, play a significant role in a person's sexuality (American Psychological Association 2010).
^abDoç. Dr. Ayten Erdoğan (29 Ocak 2009).Pedofili: Klinik Özellikleri, Nedenleri ve Tedavisi(PDF).Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağındanarşivlendi(PDF). Erişim tarihi:24 Ekim 2013.KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
^Bir Alan Araştırması: Eşcinsel ve Biseksüellerin Sorunları. Ne Yanlış, Ne de Yalnızız!. İstanbul:Lambdaistanbul. Mart 2006. s. 61.|erişim-tarihi= kullanmak için|url= gerekiyor (yardım)
.jpg)
