Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Ayetullah Bey

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şevkipaşazade Ayetullah Bey
2.Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı (2)
Görev süresi
1908-1909
Yerine geldiğiZiya Songülen
Yerine gelenTevfik Taşçı
Kişisel bilgiler
DoğumŞevkipaşazade Mehmed Ayetullah
1888
Boyacıköy,İstanbul,Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm16 Mart 1918 (30 yaşında)
İstanbul,Osmanlı İmparatorluğu
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı,İstanbul
Bitirdiği okulSaint-Joseph Fransız Lisesi
MesleğiOsmanlı Bankası memuru

Mehmed Ayetullah Bey (1888 - 16 Mart 1918[1]),Çerkes asıllı[2][3] Türk futbolcu.Ziya Songülen veNecip Okaner ile birlikteFenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran 3 kişiden birisidir.Fenerbahçe'nin 2 numaralı üyesi ve 2. Başkanıdır.[4]

Yaşamı

[değiştir |kaynağı değiştir]
Ayetullah Bey

1888 yılındaİstanbul'unBoyacıköy semtinde dünyaya gelen Şevkipaşazade Ayetullah Bey,Hareket Ordusu komutanlarındanFerik Şevki Paşa ve Müveddet Hanım'ın oğludur.ÇerkeslerinUbıh boyunun Anzork sülalesine mensuptur.[3]Fenerbahçe'nin kurulduğu sıradaOsmanlı Bankası'nda memur olan Ayetullah Bey,Fenerbahçe Spor Kulübü'nün ilk genel sekreteri olmuş ve 20 yaşındayken tarihler 1908-1909 yıllarını gösterdiğinde de kulübün başkanlık görevini üstlenmiş bir spor adamıdır. Ayrıca tarihteki ilkFenerbahçe takımında kaleci ve defans oyuncusu olarak da görev almıştır. Kadıköy'ünModa semtinde bulunanSaint-Joseph Fransız Koleji'nden[5][6][7][8] mezun olan Ayetullah Bey, mezuniyetinin ardından İstanbul Su İşleri'nde çalışmıştır. Kadıköylü arkadaşlarıZiya Songülen veNecip Okaner ile birlikte; birkaç yıldır hedefledikleri futbol takımı kurma arzularını sonuçlandırarak 1907 (1323Rumi) yılı baharındaFenerbahçe futbol takımının kuruluşunda adı geçenlerden biri oldu. Kulübün kuruluşunda ilk etapta "genel sekreter" görevini üstlendi.

1 numaralı kurucu üye ve ilk başkan olanNurizade Ziya Bey'in, 1908 yılında gerçekleşenII. Meşrûtiyet devrimiyle beraber cemiyet oluşturmaya dair yasağın kalkmasının ardından, arkadaşları ile Union Club adı altında İstanbul'daki dönemin birçok futbol takımını içerecek federatif bir lig oluşturma hamlesine giriştiğinden dolayı, Fenerbahçe'nin yönetimindeki görevlerinden çekilmiş olmasıyla birlikte, Fenerbahçe'nin başkanlık görevi de 1908 yılında Ayetullah Bey'e düşmüştür. Kurucu başkanNurizade Ziya Bey’in kulüple olan bağı zayıfladığından, ekonomik yönden de sıkıntı yaşayan ve hatta kapanma aşamasına kadar gelenFenerbahçe'nin, komşu semt kulüpleriyle birleşerek güçlenmeyi hedeflediği, 11 Eylül 1908 tarihindeModa'da bulunan Mühürdar gazinosundaAnadolu Üsküdar ve Kadıköy Pazaryolu kulüpleriyle yapılan görüşmelerde, adı geçen bu kulüplerin yöneticilerininFenerbahçe'nin adı üzerinde de pazarlığa başlamaları üzerine Ayetullah Bey "Fransa KralıXIV. Louis; 'L'état, c'est moi, yani Devlet ben'im" demişti. Ben deFenerbahçe ben'im diyor ve bu pazarlığı kabul etmiyorum!" diyerek kulübün adının ve kimliğinin, kuruluşundan henüz yaklaşık iki yıl sonra tarihe karışmasını engellemiştir.[8][9] Başkanlığı döneminde Ayetullah Bey, saygılı ancak bariz bir otorite ile birlikteFenerbahçe içerisinde etkinlik göstererek, kapanmanın eşiğine gelen kulübü çok kısa sürede toparlayıp, ayağa kaldırarak;Fenerbahçe Spor Kulübü'nü tarihe armağan etmeyi başarmıştır.

Fenerbahçe'nin kuruluş yıllarında henüz bir lokali yokken, bütün spor malzemeleri, futbolcuların kıyafet ve formaları da 1907 yılından 1910 yılına değin Ayetullah Bey'in Kadıköy,Moda semtindeki Devriye Sokak'ta bulunan 43 numaralı evinde korunurdu.[3]Türkiye'deki 1912-13 yıllarında ortaya çıkan ilk izcilik hareketinde ilk oymak beylerinden olan Ayetullah Bey, I. Dünya Savaşı sonlarında iki yıl ülkeyi kasıp kavuranİspanyol Nezlesi felaketinin kurbanlarından biri olarak, 16 Mart 1918 tarihinde, henüz 30 yaşındayken ölmüştür. Kabri,Karacaahmet Mezarlığı'ndadır.[3]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^Tercüman Spor Ansiklopedisi, 1st ed., s.v. “Ayetullah Bey.
  2. ^"Mehmed Ayetoullah Chevki".Osmanlı Bankası Arşivi. SALT Research Archives. 2 Mayıs 1997. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:28 Ekim 2018. 
  3. ^abcdDağlaroğlu Rüştü,"1907-1987 Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi", Ofset Matbaa-Yayıncılık,İstanbul, 1987, sy. 28
  4. ^"Fenerbahçe Tarihi | Tarihçe". fenerbahce.org. 23 Mayıs 2017. 18 Nisan 2019 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:17 Haziran 2008. https://www.fenerbahce.org/kurumsal/detay.asp?ContentID=2 1 Temmuz 2018 tarihindeWayback Machine sitesindearşivlendi.Açıklama:"İçinde bulundukları tarihin de desteğinden güç alan Kadıköy’lü gençlerden, Hariciye Nazırı Asım Paşa veServer Paşa’ların torunu Londra Sefareti BaşkatibiMehmed Nuri Efendi|Nuri Bey’in oğluZiya(Songülen) Bey ile Harekat Ordusu Feriki (tümgeneral) Şevki Paşa’nın oğlu Ayetullah Bey ve de ünlü edebiyatçıSami Paşazade Sezai Bey’in yeğeni EnverNecip (Okaner) Bey, Necip Bey’in Moda Beşbıyık sokak 3 numaralı evinin selamlık katında yaptıkları bir görüşme sonucunda kuracakları takımın ilk fikir harcını atıyorlardı..."
  5. ^"Fenerbahçe'yi, Saint-Joseph Öğrencileri Kurdu". T-24 Gazetesi. 3 Haziran 2018. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:16 Ocak 2015. 
  6. ^"Fenerbahçe'yi Saint-Joseph'liler Kurdu". Cumhuriyet Gazetesi. 12 Ocak 2017. 1 Temmuz 2018 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:15 Ocak 2015. Açıklama: "Fenerbahçe'nin üç tane kurucusu var:Necip Okaner, Ayetullah Bey veNurizade Ziya Bey.Fenerbahçe'yi bu isimler kurmuştur. Yerleri yurtları her şey bellidir."
  7. ^"Fenerbahçe'yi, Fenerbahçeliler Kurdu".Takvim Gazetesi. 16 Ocak 2015. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:16 Ocak 2015.  Açıklama:"Galip Kulaksızoğlu ve Ayetullah Bey,Saint Joseph'lidir... Zaten Fenerbahçe'yi de St. Josephliler kurmuştur.."
  8. ^ab"Fenerbahçe Destanı, Saint-Joseph Lisesi'nde Sergilendi".1907 Fenerbahçe Derneği. 23 Aralık 2013. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2013.  Açıklama:"Gösteriyi izlerken,Fenerbahçe'nin ilk başkanı ve 1 no’u kurucu üyesi ve ilk futbol takımı oyuncularından Sn.Ziya Songülen, 2 no’lu üye Sn.Ayetullah Bey, 5 no’lu üye Sn.Galip Kulaksızoğlu ve 6 no’lu üye Sn.Mustafa Elkatipzade’nin aynı zamanda döneminSaint Joseph Lisesi öğrencileri olduğunu ve yine 4 no’lu kurucu üye Sn.Enver Yetiker’in ise dönemin edebiyat ögretmeni olduğunu iftiharla göreceksiniz."
  9. ^"Üsküdar'a Gazel".Burhan Felek. Fenerbahçe Tarihi. 26 Haziran 2021. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 

Dış bağlantılar

[değiştir |kaynağı değiştir]
  • Ayetullah Bey, Spor Ansiklopedisi, Tercüman Futbol, 1. cilt.sf 117-118
Sportif görevi
Önce gelen:
Ziya Songülen

2.Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı

1908-1909
Sonra gelen:
Tevfik Taşçı
Fenerbahçe Spor Kulübü kurucuları
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ayetullah_Bey&oldid=36241829" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp