Avrupa'nın yüzölçümü yaklaşık 10,18 milyon km²dir ve bu da onu en küçük ikincikıta yapmaktadır.[2] Coğrafi olarak kıtanın %39'unu, nüfusunun ise %15'ini oluşturanRusya, Avrupa'nın en büyük ve en kalabalık ülkesidir. 2021 yılı itibarıyla Avrupa'nın toplam nüfusu yaklaşık 745 milyondur.[3]
Avrupa kültürü, soyuAntik Yunan veAntik Roma'ya kadar uzanan Batı uygarlığının başlangıç noktasıdır.[4][5] MS 476'daBatı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü ve ardından gelenKavimler Göçü, Avrupa'nın antik tarihinin sonu,Orta Çağ'ın ise başlangıcı oldu. Rönesans hümanizmi,coğrafî keşifler, sanat vebilim, modern çağa öncülük etti. Portekiz ve İspanya tarafından başlatılan Keşif Çağı'ndan bu yana, Avrupa küresel meselelerde baskın bir rol oynadı. 16. ve 20. yüzyıllar arasında, Avrupalı güçler çeşitli zamanlardaAmerika kıtasını, neredeyse tüm Afrika veOkyanusya'yı ve Asya'nın çoğunluğunu sömürgeleştirdiler.
1949'da, ortak hedeflere ulaşmak, gelecekteki savaşları önlemek ve Avrupa'yı birleştirmek fikriyleAvrupa Konseyi kuruldu.[6]Avrupa bütünleşmesi fikri, birkonfederasyon ve birfederasyon arasında yer alan ve ayrı bir siyasi varlık olanAvrupa Birliği'nin kurulmasına yol açtı. AB, Batı Avrupa'da kuruldu, ancak 1991'de Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana doğuya doğrugenişlemektedir. Avrupa Birliği ülkelerinin çoğunun para birimiEuro'dur.
Avrupa,Sami dillerdeErep (yahutIrib),güneşin battığı taraf anlamına gelir.FenikelilerdenYunanlara geçen bu ad,Yunancada Europa olmuş ve Ege Denizi'ne göre batıda bulunan ülkelere bu ad verilmiştir.
Avrupa'nın 20. yüzyıl başlarında varsayılan kültürel bölgeleriAvrupa Bayrağı, Avrupa Birliği tarafından da kullanılıyor
Öteden beri büyük krallık ve imparatorluklara beşiklik yapmış bu yarımada, endüstri devriminden sonra da gelişmişliğini korumuş ve diğer tüm kıtalara göre endüstrileşmesini kısa sürede tamamlamıştır.
Avrupa'nın önemi; konumu, yüz ölçümü, doğal kaynakları, nüfusu ve fiziki özelliklerinden değil sahip olduğu insan kaynağı ve onun niteliklerinden ileri gelmektedir. İyi eğitilmiş insanlardan oluşan nüfus, bilim ve teknolojide göstermiş olduğu ilerlemeler sayesinde ekonomik yönden de gelişmiş ve yüksek bir hayat standardına ulaşmıştır. Doğal kaynakları görece az olan Avrupa, bu gelişmesini tamamen eğitimli insan kaynağına ve sömürgecilik sisteminin kazanımlarına borçludur. Günümüzde dünyanın en büyük güç odağı olanABD'nin halkı da büyük oranda Avrupa kökenlidir. Ayrıca bilimsel ve teknolojik gelişmelerin kilometre taşları olan önemli buluşların çoğu da Avrupalılar tarafından gerçekleştirilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Avrupa ülkelerinin her yönden birleşmesini amaçlayan ve bu yolda önemli aşamalar gerçekleştirenAvrupa Birliği, Avrupa'nın yeryüzündeki gücünü ve önemini daha da artırmaktadır.
1990 yılına kadar (Soğuk Savaş'ın bitimi) Avrupa'da birbirinden farklı siyasal ve ekonomik sistemler ve bunların temsilcilerinden oluşan bloklar mevcuttu. Bunlardan biri, şimdi de mevcut olan çok partili demokratik sistemi veserbest piyasa ekonomisini uygulayan Batı Bloku, diğeri ise tek partili sosyalist siyasal sistemle ekonomiyi uygulayan Doğu Bloku'ydu. Ancak Doğu Bloku'nun lideri olanSSCB'nin ekonomik ve siyasal sisteminin iflas etmesiyle doğu bloku da çökmüştür. Eski Doğu Bloku ülkeleri, ekonomik ve siyasal sistem olarak Batı Bloku'na yakınlaşma yolunda önemli adımlar atmışlardır. Çok partili demokratik sisteme ve serbest pazar ekonomisine geçiş yapmanın sancıları büyük oranda atlatılmıştır.Avrupa Birliği'ne yapılan başvurular olumlu karşılanmış ve başvuran ülkeler ile AB arasında uyum çalışmaları sürdürülmektedir.Doğu Bloku'nun askeri örgütü olanVarşova Paktı da dağıtılmış ve eskiDoğu Bloku ülkeleri, Batı Avrupa'nın askeri örgütü olanNATO'ya girmek için başvuruda bulunmuşlar, bu konuda önemli gelişmeler sağlamışlardır. Böylece Avrupa'da 1990 öncesinin askeri, ekonomik ve siyasi kutuplaşması önemli ölçüde ortadan kalkmıştır.
Avrupa geleneksel olarakDünya'daki 7kıtadan biri olarak düşünülmekle birlikte aslında Asya ile coğrafi açıdan bağlantılı bir kıtadır ve bazenAvrasya adı altında anılır. Avrupa'nın geleneksel tanımına göreUral Dağları Avrupa'nın doğudaki sınırını oluştururlar. Güneydoğu'daki sınırınıUral Nehri oluşturur. SınırHazar denizi,Kafkas Dağlarının zirveleri boyunca devam eder,Karadeniz,İstanbul Boğazı,Marmara Denizi veÇanakkale Boğazı'yla belirlenir.Akdeniz Avrupa'nın güney sınırını, Kuzey Buz denizi kuzey sınırını,Atlas Okyanusu ise kuzey ve batı sınırını belirler.İzlanda Avrupa'dan çok Kuzey Amerika'ya yakın olmakla birlikte Avrupa'nın bir parçası olarak sayılmaktadır. Avrupa yarımadası güneydeAfrika kıtasına oldukça yaklaşır (Cebelitarık Boğazı 14 km). Güneydoğuda ise Asya ile hemen hemen bitişir (İstanbul Boğazı 0,7 km.,Çanakkale Boğazı 1,3 km.).
Avrupa'nın yüz ölçümü 10.523.000 km² dir. Bu ise yeryüzünün %2'i, karaların %7'si Avrasya'nın 1/5'i demektir. Avrupa, yaklaşık olarak harita üzerinde 35 ile 70 kuzey paralel daireleri ile 10 ile 60 doğu meridyenlerinin çerçevelediği bir üçgene benzer. Yarımadada 0-4 saat dilimleri yer alır.
Avrupa'nın uç noktaları ise; kuzeyde Kuzey burnu (71° 10' kuzey enlemi), güneydeMora'dakiMani Yarımadası'nda bulunan Matapan burnu (36° 23' kuzey enlemi), Batıda Rocca (Portekiz) burnu (9° 29' batı boylamı), doğuda Ural dağları (60° doğu boylama)'dır.Rocca burnu ileUral Dağları arasındaki uzunluk 5500 km, Kuzey burnu ile Matapan burnu arasındaki genişlik 3800 km'dir.
Avrupa ülkeleri kültürleri, coğrafi konumları, yani bulundukları yer, ekonomik, sosyal gelişmişlik gibi kriterler göz önünde bulundurularak;Batı Avrupa ülkeleri,Kuzey Avrupa Ülkeleri (İskandinavya ve Baltık ülkeleri), Akdeniz ülkeleri, Orta Avrupa ülkeleri, Doğu Avrupa ülkeleri ve Balkan Ülkeleri gibi gruplara ayrılmaktadır.
Avrupa'nın genel coğrafi özellikleri şöyledir:
Avrupa bir devrimler yarımadasıdır. Özellikle demokrasi, endüstriyel ve bilimsel açıdan dünyayı etkileyen devrimleri gerçekleştirmiştir.
Nüfus yoğunluğunun fazla olduğu bir yarımadadır. Hayat seviyesi yüksektir. Nüfus artışı çok azdır. Hatta bazı ülkelerde nüfus azalması vardır.
Avrupa, dünyada ihracat ve ithalatta önde gelen yarımadadır. Dünyada üretilen endüstri ürünlerinin üçte biri bu kıtaya aittir.
Endüstrileşmiş ülkelerin toplandığı bir kıtadır.Birleşik Krallık (İngiltere),Fransa,İtalya veAlmanya endüstrileşme açısından çok ileri durumdadır.
Çeşitli uluslara mensup insanların yaşadığı Avrupa'da 50 civarında devlet vardır. Komşu ülkeler arasında dil, ekonomik ve kültürel açıdan önemli farklar bulunur.
Avrupa ekonomisi, 50 farklı devlet içinde 743 milyondan fazla kişiyi kapsar. Benzer diğer kıtalar, Avrupa devletlerinin farklı zenginlikleri, en fakirlerinin diğer kıtalardaki en fakir devletlerin yaşam standartlarından veGSYİH koşullarından çok üstünde olmasına rağmen. Zenginlikler farkı en kabaca Avrupa boyunca batı-doğu bölümünde görülebilir.Batı Avrupa ülkelerinin hepsi yüksek GSYİH ve yaşam standartlarına sahipken Avrupa ekonomilerinin pek çoğu hala eskiYugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve çökenSovyetler Birliği'nden hasıl olmaktadır. Buradaki Avrupa sözcüğü Avrupa ekonomisi sınırlarını Asya'daKıbrıs sınırı olarak içerir.
Kıta olarak Avrupa dünyada en büyük ekonomiye sahiptir. Avrupa'nın en geniş ulusal ekonomisiAlmanya olup, nominal GSYİH sıralamasında dünyada 3. sırada,satın alma gücü paritesi'ne (SAGP) göre beşinci sıradadır. Avrupa'nın ikincisiBirleşik Krallık olup, nominal GSYİH'de dünyada 5. sırada ve SAGP'de dokuzuncudur.Avrupa Birliği dünyanın en geniş (IMF veDünya Bankası'na göre 2005) veya ikinci en geniş ekonomisidir. (CIA World Factbook-2006)
2017 yılı Birleşmiş Milletler tahminlerine göre Avrupa'da yaklaşık 742 milyon kişi yaşamakta olup; bu değer dünya nüfusunun dokuzda birinden biraz fazlasına tekabül etmektedir. Bu tahmin 38 milyon kişinin yaşadığı Sibirya'yı saymış, ancak Türkiye'nin Avrupa'da yer alan bölgelerindeki 12 milyon kişiyi dahil etmemiştir. Kıta, Asya'dan sonra en yükseknüfus yoğunluğuna sahiptir. Avrupa'nın ve dünyanın en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip devletiMonako olmaktadır.
Çoğu ülkenindüşük doğum oranına sahip olduğu Avrupa'da nüfus artışının %85'inden göçmenler sorumludur.[10] Kıta, yaklaşık 71 milyon göçmen ile dünyadaki bölgeler içerisinde en yüksek göçmen nüfusunu barındırmaktadır.[11] 2017'de AB üyesi ülkelere toplamda 2,4 milyon kişi AB dışı ülkelerden göç etmiştir.[12]
Tarihi açıdan 16. yüzyıldan beri Avrupa'danYeni Dünya'ya yapılan göçler ile de bu bölgelerde Avrupa kökenli topluluklar oluşmuştur.Kuzey Amerika'nın yanı sıra Güney Amerika'da bulunanUruguay,Arjantin,Şili veBrezilya gibi ülkelerin nüfuslarının önemli bir bölümünü Avrupa kökenliler oluşturmaktadır. Bu nüfus, büyük oranda 19. yüzyılda fakir ailelerin bu bölgelere yerleşmesi ile meydana gelmiştir.[13]Kuzey Asya veKazakistan'a da Avrupalı (çoğunluklaRus) yerleşimi yaşanmıştır.[14]
^National Geographic Atlas of the World (7. bas.). Washington, DC:National Geographic. 1999.ISBN978-0-7922-7528-2. "Europe" (pp. 68–69); "Asia" (pp. 90–91): "A commonly accepted division between Asia and Europe ... is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."
^Covert, Kim (2011).Ancient Greece: Birthplace of Democracy. Capstone. s. 5.ISBN978-1-4296-6831-6. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi:30 Temmuz 2022.Ancient Greece is often called the cradle of western civilization. ... Ideas from literature and science also have their roots in ancient Greece.
^Evans, N.J. (2001). "Work in progress: Indirect passage from Europe Transmigration via the UK, 1836–1914".Journal for Maritime Research.3: 70-84.doi:10.1080/21533369.2001.9668313.ISSN1469-1957.
^"Religiously Unaffiliated".Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 18 Aralık 2012. 21 Aralık 2012 tarihindekaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^Dogan, Mattei (1998). "The Decline of Traditional Values in Western Europe".International Journal of Comparative Sociology.39: 77-90.doi:10.1177/002071529803900106.
^Azerbaycan bir Doğu Avrupa ve Batı Asya ülkesidir, ancak tüm ülkenin nüfus ve yüzölçümü bilgileri verilmiştir.
^Ermenistan aslında tamamen Asya kıtasındadır. Fakat tarihi ve politik nedenlerden dolayı Avrupa'da kabul edilir.
^Gürcistan bir Doğu Avrupa ve Batı Asya ülkesidir, ancak tüm ülkenin nüfus ve yüzölçümü bilgileri verilmiştir. Ayrıca ayrılıkçı bölgelerAbhazya veGüney Osetya dahil.
^Kazakistan bir Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkesidir, ancak tüm ülkenin nüfus ve yüzölçümü bilgileri verilmiştir.
.svg)
