Major general (highest rank in military at that time)
Bogyoke Aung San; (13 Şubat 1915, Natmauk,Britanya Hindistanı; 19 Temmuz 1947,Rangoon), Birmanya Bağımsızlık ordusu (BIA) Komutanı ve Anti-faşist Halk Özgürlük Birliği (AFPFL) başkanıdır. Birmanya Ulusal kahramanı kabul edilir. Bogyoke, yani yüce askeri lider olarak tanımlanmaktadır.[1]
Aung San, 1930'larda radikal bir öğrenci lideri olarak tanındı. 1939'daBurma Komünist Partisi'ni kurdu. Bir yıl sonra Komünist Parti'yi incelemek içinÇin Cumhuriyeti'ne gitti. Japon işgali altındakiAmoy'a geldi ve oradanTokyo'ya gönderildi. Burada askeri hükûmet tarafından konuk edildi. 1941'de Aung San, Japonya'da askeri eğitim alma düşüncesindeki insanları işe almak için gizlice Burma'ya döndü.
Otuz Yoldaş olarak bilinen 30 genç, Aung San'ın önderliğinde Japonya'ya gitti ve orada askeri eğitim aldı. Bunların arasında BaşbakanU Nu ve daha sonra hükümdar olanNe Win de vardı. Bunlardan 28'i ile Aung San, Aralık 1941'de Tayland üzerinden geri döndü.Burma'nın bağımsızlığı için savaşmak üzere bir ordu kurdu ve ilk olarak Ağustos 1943'te Burma'ya Bağımsızlık sözü veren Japonlarla birlikte savaştı. Japonların vaatlerinin yanlış olduğu ortaya çıktığında, Aung San ordusuyla taraf değiştirdi ve Mart 1945'te Japonlara savaş ilan etti. Bu olay Güneydoğu Asya'daki Müttefiklerin üst düzey komutanı Lord Louis Mountbatten'in ilgisini çekti.
II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra Aung San, Anti-faşist Halk özgürlüğü Birliği'ni (AFPFL) yönetti. Siyasi Bağımsızlık mücadelesinde hem paramiliter bir güç olarak yer aldı hem de Mountbatten tarafından desteklendi. Aung San, Burma'nın 4 Ocak 1948'de İngiltere'den bağımsızlığını kazanmasına yol açan birçok önemli anlaşmayı müzakere etti. Ancak bunun sonucunu göremedi. 1947 yılının 19 Temmuzunda, o ve ağabeyi U Ba Kazan da dahil olmak üzere diğer altı Yönetim Kurulu Üyesi, Yangon'daki bir kabine toplantısında vurularak öldürüldü. Beş tetikçi ve elebaşı U Saw Ocak 1948'de asıldı.[2]
Myanmar, Yangon da Aung San Heykeli
Aung San, 1942 yılında Khin Kyi ile evlendi. Kızları Aung San Suu Kyi, kardeşleri Aung San Oo (ABD'de yaşıyor) ve Aung San Lin'den (sekiz yaşında öldü) sonra bu evliliğin en küçük çocuğu idi.Myanmar'daki en tanınmış demokrasi savaşçısıdır. 1991 yılındaNobel Barış Ödülü'nü aldı.
Aung San'ın kızı Aung San Suu Kyi bir devlet kadını ve politikacıdır. Birmanya'nın Devlet Bakanı ve 20. (ve ilk kadın) Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 2021 Myanmar darbesinde görevden uzaklaştı.