Yunan mitolojisinde,Arkas (Grekçe:Ἀρκάς) sonradanArkadya kralı olan bir avcıdır. İnsanlara ekmek pişirme,dokuma sanatını öğretmesi ve Arkadya'yatarımı yayması ile tanınırdı.
Arkas,Zeus veCallisto'nun oğluydu.[1] YaAmyclas'ın kızıLaodamia (Leaneira); yaCrocon'un kızıMeganeira;[2] yanemfChrysopeleia; ya daDryadErato ile evliydi.Azan,Apheidas,Elatus veTriphylus isimli oğulları ile[3] gayri meşru oğluAutolaus,[4] geride bıraktığı çocukları arasındadır.Hyperippe[5] veDiomeneia da dahil olmak üzere en az iki kızı vardı.[6] Arkas'ın diğer oğullarıErymanthus[7] vePelasgus idi.[8]
| İlişki | İsimler | Kaynaklar | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Apollodorus'un Bibliotheka'sı | Pausanias'ın Yunanistan Tasviri | ||||
| Ebeveynler | Callisto ve Zeus | ✓ | ✓ | ||
| Eşler | Leanira | ✓ | |||
| Meganira | ✓ | ||||
| Chrysopelia | ✓ | ||||
| Erato | ✓ | ||||
| Laodameia | ✓ | ||||
| Bilinmeyen | ✓ | ||||
| Çocuklar | Elatus | ✓ | ✓ | ||
| Apheidas | ✓ | ✓ | |||
| Azan | ✓ | ||||
| Triphylus | ✓ | ||||
| Pelasgus | ✓ | ||||
| Hiperippe | ✓ | ||||
| Diomeneia | ✓ | ||||
| Erymantus | ✓ | ||||
| Autolaus | ✓ | ||||
Callisto, tanrıçaArtemis'in maiyetindeki bir peri veya bazı kaynaklara göre KralLykaon'un kızıydı. Artemis'ten başka kimseyle olmayacağı için Zeus kurnazca Artemis kılığına girip Callisto'ya tecavüz etti. Birlikteliklerinden doğan çocuğa Arkas adı verildi.[9][10][11]
Hera, kıskançlığından öfkeyle Callisto'yu birayıya dönüştürdü. Hera, Callisto'nun oğlu Arkas'a da aynısını ya da daha kötüsünü yapardı fakat Zeus, Arkas'ıYunanistan'da onun onurunaArkadya olarak anılacak yere sakladı. Arkas,Pleiades'ten biri olan Maia'nın bakımına verildi.[12] Arkas orada kral Lykaon (Arkas'ın anne tarafından büyükbabası) tarafından düzenlenen saray şölenlerinden birinin olduğu güne kadar güvenlik içinde yaşadı. Arkas, saray şöleninde tanrılara bir kurban olarak yanan sunağın üzerine konuldu. Sonra Lykaon, Zeus'a, "Kendini bu kadar zeki sanıyorsan, oğlunu sağlam ve zarar görmemiş hâle getir" dedi. Zeus öfkelendi ve Arkas'ı kurtardı. Ardından öfkesini Lykaon'a yönlendirerek onu ilkkurt adama dönüştürdü.[13][14]
Böylece Arkas, Arkadya'nın yeni kralı ve ülkenin en büyük avcısı oldu. Bir gün Arkas ormanda ava çıktığında annesine rastladı. Uzun zaman sonra oğlunu görünce, annesi onu kucaklamak için ona doğru yöneldi. Arkas, ayının annesi olduğunu bilmeden onu birokla öldürmeye yönlendi. Hikâyenin başka bir çeşidinde Arkas, Callisto'yu Zeus'un Lykaion Dağı'ndaki yasak tapınağına girdiği için avlamıştır.[15] Ancak onları gözetleyen Zeus, Arkas'ın Callisto'yu vurmasını engelleyip Arkas'ı bir ayıya dönüştürür. Sonra onları yıldızlara yerleştirir. Bundan böyle,Büyük Ayı veKüçük Ayı olarak anıldılar. Hera bunu duyunca, o kadar kızdı ki,Tethys'e onları her zaman sabit tutmasını ve böylece takımyıldızların ufukta hiçbir zaman batamayıp suya erişememesini sağlamasını istedi.[16] Arkas'ın kemikleri Arkadya'ya getirildi veDelfi Kahini'nin talimatıyla Hera'ya adanmış bir sunağın yanına gömüldü.[12]