Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


İçeriğe atla
VikipediÖzgür Ansiklopedi
Ara

Amerikan Bağımsızlık Savaşı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Amerikan Bağımsızlık Savaşı

Sol üstten saat yönünde:Yorktown Kuşatması sonrası Lord Cornwallis'in teslim olması, Trenton Savaşı, General Warren'ınBunker Tepesi Muharebesi'nde ölümü, Long Island Savaşı, Guilford Court House Savaşı
Tarih19 Nisan 1775 - 12 Mayıs 1783
Bölge
SonuçKesinABD zaferi,
Paris Antlaşması (1783)
Taraflar

Amerika Birleşik DevletleriABD
Fransa KrallığıFransa
İspanyaİspanya
Hollanda CumhuriyetiHollanda
Oneida
Tuscarora
Vermont Cumhuriyeti
Watauga Birliği
Catawba

Lenape

Büyük Britanya KrallığıBüyük Britanya

Komutanlar ve liderler
Amerika Birleşik DevletleriGeorge Washington
Amerika Birleşik DevletleriNathanael Greene
Amerika Birleşik DevletleriHoratio Gates
Amerika Birleşik DevletleriRichard Montgomery (ölü)
Amerika Birleşik DevletleriDaniel Morgan
Amerika Birleşik DevletleriHenry Knox
Amerika Birleşik DevletleriBenedict Arnold (Dönek)
Amerika Birleşik DevletleriFriedrich Wilhelm von Steuben
Fransa KrallığıMarquis de La Fayette
Fransa KrallığıComte de Rochambeau
Fransa KrallığıComte de Grasse
Fransa KrallığıDuc de Crillon
Fransa KrallığıBailli de Suffren
İspanyaBernardo de Gálvez
İspanyaLuis de Córdova
İspanyaJuan de Lángara
Büyük Britanya KrallığıLord North
Büyük Britanya KrallığıSir William Howe
Büyük Britanya KrallığıThomas Gage
Büyük Britanya KrallığıSir Henry Clinton
Büyük Britanya KrallığıLord Cornwallis (esir)
Büyük Britanya KrallığıSir Guy Carleton
Büyük Britanya KrallığıJohn Burgoyne (esir)
Büyük Britanya KrallığıBenedict Arnold
Büyük Britanya KrallığıGeorge Rodney
Büyük Britanya KrallığıRichard Howe
Büyük Britanya KrallığıWilhelm von Knyphausen
Joseph Brant
Güçler

Büyüklük:
35,000 Düzenli
44,500 Milis
5,000 Düzenli denizci (1779 yılındaki büyüklüğü)[1]
53 gemi (active service at some point during the war)[1]
12,000 Fransız (Amerika'da)

~60,000 Fransız ve İspanyol (Avrupa'da)[2]

Büyüklük:
56,000 İngiliz[kaynak belirtilmeli]
78 Kraliyet Deniz Kuvvetleri gemisi (1775)[1]171,000 Denizci[3]
30,000 Alman[4]
50,000 Kral'a bağlı[5]

13,000 Yerli[6]
Kayıplar

Amerikan: 25,000 ölü

  • 8000 savaşlarda
  • 17,000 başka nedenlerden

Toplam Amerikan kayıpları: 50,000 üzeri ölü veya yaralı[7]


Müttefikler: 6000± Fransız ve İspanyol (Avrupa'da)
2000 Fransız (Amerika'da)

20,000± Kraliyet ordusu askeri ölü veya yaralı19,740 denizci öldü[3]
42,000 denizci kayıp[3]

7,554 Alman öldü
Makale serilerinden
Kolomb öncesi-1607
Koloni dönemi 1607–1765
1776–1789
    Amerikan Devrimi 1765–1783
    Konfederasyon Dönemi 1783–1788
1789–1849
    Federalist Dönem 1788–1801
    Jefferson Dönemi1801–1817
    İyi Duygular Dönemi 1817–1825
    Jackson Dönemi1825–1849
1849–1865
    İç Savaş Dönemi 1850–1865
1865–1918
    Yeniden Yapılanma Dönemi 1865–1877
    Yaldızlı Çağ 1877–1895
    İlerlemeci Dönem 1896–1916
1918–1945
    I. Dünya Savaşı 1917–1919
    Hareketli Yirmiler 1920–1929
    Büyük Buhran 1929–1941
    II. Dünya Savaşı 1941–1945
1945–1964
    Savaş Sonrası Dönemi 1945–1980
1964–1980
    Soğuk Savaş Dönemi 1965–1980
1980–1991
    Reagan Dönemi 1981–1991
1991–2008
    Soğuk Savaş sonrası 1991–2008
2008–günümüz
    Yakın tarih2008–günümüz

Amerikan Bağımsızlık Savaşı, 1775–1783 yılları arasındaBüyük Britanya veKuzey Amerika'dakiOn Üç Koloni arasında geçen veAmerika Birleşik Devletleri'nin kurulmasıyla sonuçlanan savaştır.Amerikan Devrimi olarak da bilinir.

Savaşın nedenleri

[değiştir |kaynağı değiştir]

Aslında savaş tam bir bağımsızlık mücadelesi olarak başlamamıştır. Savaş, Büyük Britanya'nınYedi Yıl Savaşları sonucu oluşan kayıplarını giderebilmek için, Amerika'da bulunan kolonilere ağır vergiler yüklemesiyle başlar.

1765 yılında koloniler için "Damga Pulu Kanunu" çıkarıldı; ancak gelen tepkiler üzerine kaldırıldı. 1767 yılında ise "Townshend Kanunu" olarak bilinen kanun yürürlüğe sokuldu ve çay dahil bazı ürünlere yeni vergiler koyuldu. Bu ise halkın tepkisini çekti ve İngiltere'den gelen çayları Boston Limanı'nda denize döktüler. Böylece iç savaşın fitili de yakılmış oldu.

Çatışmalar önce Büyük Britanya'nınsömürge sorunlarından kaynaklanan bir iç savaş olarak başladıysa da; 1778'deFransa Krallığı'nın, 1779'daİspanyol İmparatorluğu'nun 1780'deHollanda'nın Koloniler'in yanında yer almasıyla, uluslararası bir savaşa dönüştü.

Savaşın gelişimi

[değiştir |kaynağı değiştir]

İç Savaş olarak (1775 - 1778)

[değiştir |kaynağı değiştir]

Koloniler, 35.000 kişilik düzenliKıta Ordusu yanında kara kuvveti olarak hem eyalet milisleri, hem çiftçilerden oluşan 44.500 kişilikmilis bir güç daha topladılar.[8] Bunun yanında Amerikalılara müttefik olarakKuzey Amerika'da 10.000 kişilik birFransız ordusu veAvrupa'da İngilizlere karşı 60.000 kişilik birFransız-İspanyol kuvveti daha bulunuyordu. 1779 yılındaKuzey Amerika'da (Kanada'danFlorida'ya kadar dağılmış) İngiliz ordusu ise 60.000 kişilik bir kuvvetten oluşuyordu. İngiliz ordusunun içinde Alman kökenli 30.000paralı asker vardı.[9]

Savaş, ayaklanmacıların levazım depolarını imha etmek amacıyla GeneralThomas Gage'inBoston'danConcord'a (Massachusetts) kuvvet göndermesiyle başladı. 19 Nisan 1775'teLexington ve Concord'da çarpışmalar çıkınca, ayaklanmacılarBoston'u kuşattı. Amerikan generaliHenry Knox'unTiconderoga Kalesi'nden ele geçirdiği toplarla yetişerek, Gage'in yerine geçen General William Howe'u kenti boşaltmaya zorlamasıyla 17 Mart 1776'da kuşatma sona erdi ve ayaklanmacılar Bostan'a girdi.

GeneralRichard Montgomery komutasında bir Amerikan kuvveti 1775 sonbaharındaKanada'yı işgal ederekMontreal'i aldı;Québec'e yapılan başarısız bir saldırıda Montgomery öldü. Amerikalılar baharda İngiliz yedek kuvvetleri yetişene değin kenti kuşatma altında tuttuktan sonra Ticonderoga Kalesi'ne çekildiler.

İngiliz Hükûmeti General Howe'un ağabeyi Amiral LordRichard Howe'u, kardeşinin güçlerine katılmak üzere büyük bir filoylaNew York'a gönderdi. Howe'lar, Amerikalılarla bağlantı kurmak ve teslim olmaları durumunda affedilebileceklerine ilişkin güvence verme yetkisine de sahipti.

4 Temmuz 1776'da bağımsızlıklarını ilan eden Amerikalılar barış önerisini geri çevirince, General Howe,Long Island'a yürüdü ve 27 Ağustos'ta Amerikan ordusunun başkomutanı GeneralGeorge Washington'ın güçlerini yenilgiye uğrattı. Washington'ınManhattan içlerine çekilmesi üzerine Howe onu kuzeye sürdü ve ordusunu, 28 Ekim'deWhite Plains yakınlarındaki Chatterton Hill'de yenilgiye uğrattı. Daha sonra Washginton'ınManhattan'da bırakmış olduğugarnizonun üzerine yürüdü, çok sayıda tutsak alıp silah ve erzağa el koydu.

Lord Cornwallis de Washington'un Lee Kalesi'ndeki garnizonunu ele geçirerek Amerikan ordusunuNew Jersey boyuncaDelaware Irmağının doğu yakasına sürdü ve kış için,New Jersey'deki ileri karakollarda karargâh kurdu. Ama Washington,Noel gecesi Delaware Irmağı'nı geçerek Cornwallis'in Trenton'daki garnizonuna saldırdı ve 1000 kadar tutsak aldı. Cornwallis, Trenton'ı kısa sürede geri aldıysa da kaçtı ve Washington İngiliz ordusununPrinceton'daki yedek kuvvetlerini yenilgiye uğrattı.

Washington, Delaware Irmağı'nı geçerken

Washington'ın Trenton-Princeton seferi tüm ülkede heyecan yarattı ve bağımsızlık savaşına canlılık kattı. GeneralJohn Burgoyne komutasındaki bir İngiliz ordusu 1777'deKanada'dan güneye doğru hareket etti.YarbayBarry St. Leger komutasında daha küçük bir kuvvet deMohawk Vadisi boyunca St. Lawrence Irmağını izleyerekAlbany'de Burgoyne'la birleşecekti. Burgoyne 5 Temmuz'da Ticonderoga Kalesi'ni alıp, acil at ihtiyacını karşılamak üzere Bennington'a (Vermont) Alman paralı askerlerden oluşan bir kuvvet gönderdi; ama New England kuvvetleri Almanları yenilgiye uğrattı.

Bu arada 6 Ağustos'ta GeneralBenedict Arnold'un ordusu St. Leger'ıOriskany'de durdurdu. GeneralHoratio Gates'in komuta ettiği başka bir Amerikan ordusu daAlbany'ye yaklaşmakta olan Burgoyne'u iki kez yenilgiye uğrattı; Burgoyne 17 Ekim 1777'de Saratoga'da ordusuyla beraber teslim olmak zorunda kaldı. Bundan bir müddet önce de Howe gemilerleNew York'tanChesapeake'e gitmiş ve karaya çıkar çıkmaz 11 Eylül'de Brandywine Creek'te Washington'ın kuvvetlerini yenmiş, 25 Eylül'de de Amerikan başkentiPhiladelphia'yı işgal etmişti.

Washington, 4 Ekim'deGermantown'a başarılı bir darbe indirdikten sonra 11.000 askeriyle Valley Forge'da kışlık karargâhını kurdu. Buradaki çetin şartlara ve yiyecek sıkıntısına karşın, Amerikan birlikleriPrusyalı bir subay olanFriedrich Wilhelm von Steuben gözetiminde sıkı bir silah eğitiminden geçirildi. Von Steuben'in katkıları, Washington'ın 28 Haziran 1778'de Monmouth'da (New Jersey) kazandığı başarıyla belli oldu. Bu çarpışmadan sonra kuzeydeki İngiliz kuvvetleriNew York kenti ve çevresinde çakılıp kaldılar.

Uluslararası savaş (1778 - 1783)

[değiştir |kaynağı değiştir]

Amerikalılara 1776'dan başlayarak el altından para ve malzeme yardımı yapanFransa, 1778'de filolarını ve ordularını hazırlamaya başladı ve sonunda Haziran 1778'deİngiltere'ye savaş ilan etti. Kuzeyde durumun büyük ölçüde sürüncemede kalmış olmasına karşılık Fransızlar güneyde, İngilizlerin elindekiSavannah'ı ve büyük önemi olan Yorktown'ı kuşattılar.

İngiliz askerlerine yol gösteren bir çiftçi

Cornwallis 16 Ağustos 1780'deCamden'da (Güney Karolina) Gates'in komutasındaki bir orduyu dağıttıysa da, 7 Ekim'de Kings Mountain'da ve 17 Ocak 1781'de Cowpens'te ağır kayıplar verdi.15 Mart 1781'de Guilford Court House'da (Kuzey Karolina) pahalıya mal olan bir zaferden sonra, öbür İngiliz birlikleriyle birleşmek üzereVirginia'ya girdi ve Yorktown'da üslendi. Washington'ın ordusuyla birlikte FransızComte de Rochambeau komutasında bir kuvvet Yorktown'ı kuşattı; Cornwallis 19 Ekim 1781'de 7 bin kişilik ordusuyla teslim oldu (Yorktown Kuşatması).

Bundan sonra kara harekâtı sona erdi ve savaş açık denizlerde sürdü. Amerikalılar 1775'te bir Kıta Donanması oluşturdularsa da, savaş ilerledikçe, denizdeki varlıkları büyük ölçüde resmî görevli, silahlı özel gemilerle (privateers) sınırlı kaldı. 1780'den sonra deniz savaşı daha çok İngilizlerle Amerikalıların Avrupalı müttefikleri arasında geçti. Britanya Adaları çevresinde toplanan Amerikalılara ait gemiler ve komutanları John Paul Jones, savaş boyunca 1.500 İngiliz ticaret gemisiyle 12.000 İngiliz denizcisini ele geçirdiler. 1780'den sonraİspanya veHollanda, Britanya Adaları'nı çevreleyen sularda büyük ölçüde denetim kurarak İngiliz deniz gücünün açık denize çıkamaz hale gelmesine yol açtılar.

Savaşın sonlanması

[değiştir |kaynağı değiştir]

Paris Antlaşması ileİngiltere, batıda Mississippi Irmağını da içine alan geniş sınırlarla, Amerika'nın bağımsızlığını tanıdı.Kanada İngiltere'nin elinde kaldı, ama Doğu ve BatıFloridaİspanya'ya verildi. Antlaşmanın imzalanmasından 3 ay sonra, son İngiliz askerlerinin 25 Kasım 1783'teNew York'tan ayrılmasından sonraGeorge Washington şehre girdi.

Savaşın Avrupa'ya etkileri

[değiştir |kaynağı değiştir]

Savaş, Fransız ve İspanyol ekonomilerine büyük darbe vurdu. Fransa'da; kısa vadedeFransız Devrimi'ne, orta vadedeFransız İmparatorluğu'nun kurulmasına yol açtı. İspanya'ya, uzun vadede kolonilerin kaybına yol açtı.

İlgili filmler

[değiştir |kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir |kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir |kaynağı değiştir]
  1. ^abcJack P. Greene and J. R. Pole. A Companion to the American Revolution (Wiley-Blackwell, 2003), p. 328.
  2. ^Montero[kaynak belirtilmeli] p. 356
  3. ^abcMackesy (1964), pp. 6, 176 (British seamen)
  4. ^A. J. Berry,A Time of Terror (2006) p. 252
  5. ^Claude, Van Tyne,The loyalists in the American Revolution (1902) pp. 182–3.
  6. ^Greene and Pole (1999), p. 393; Boatner (1974), p. 545
  7. ^American dead and wounded: Shy, pp. 249–50. The lower figure for number of wounded comes from Chambers, p. 849.
  8. ^Jack P. Greene ve J. R. Pole,A Companion to the American Revolution, (Wiley-Blackwell, 2003), sayfa 328
  9. ^A. J. Berry,A Time of Terror, 2006, sayfa 252
Wikimedia Commons'taAmerikan Bağımsızlık Savaşı ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
Organizasyon
Hizmet daireleri
Branşlar
Sivil yardımcılar
Müşterek Muharip Komutanlığı
Tarihçe
Otorite kontrolüBunu Vikiveri'de düzenleyin
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Amerikan_Bağımsızlık_Savaşı&oldid=36241521" sayfasından alınmıştır
Kategori:
Gizli kategoriler:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp