Başlığın diğer anlamları içinAraç sayfasına bakınız.
Çeşitli aletlerin bulunduğu bir alet kutusu
Alet, belirli birişi yapmak için özel olarak üretilmiş, iş sürecinde kullanılan ancak tüketilmeyennesnedir.[1]
Genellikle el işi yapmakta kullanılan fiziksel nesneler (örneğinçekiç,orak,saban,tırpan vb.) için kullanılmakla birlikte, bir sanatı uygulamakta kullanılan nesneler (örneğinmüzik aletleri) ya da bir makine ya da makineyi oluşturan parçaların her biri (örneğinotomobil,tekerlek) de alet sayılır. Alet genellikle fiziksel bir nesne olmakla birlikte, yazılım gibi ürünleri gerçekleştirmek için kullanılmak üzere üretilmiş yardımcı yordamlar ya da yazılımlar (örneğin düzenleme, çizim, test araçları) da alet ya da araç olarak adlandırılır.
Bu alt başlığıngenişletilmesi gerekiyor.Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz.
Fransa'daLes Combarelles mağarasında bulunan, 10 bin yıldan eski, tarih öncesi taş aletler
Antropologlar alet kullanımının insanın evriminde çok önemli bir aşama olduğu görüşündedir.[2] İnsanın atalarının ilk taş aletleri üretmesiTaş Devrinin başlangıcı sayılır. Bilinen en eski çekirdek aletlerEtiyopya'daki (Olduvai) 2,6 milyon yaşlı çökellerde bulunmuştur.[3]
Temel işlevlerine göre aletler şöyle sınıflandırılabilir:
Kesici aletler, örneğin çok çeşitli türlerdebıçak vemakaslar,testere,tırpan ya daorak, ince bir kenar boyunca kesici kuvvet uygulamaya yarar. Kural olarak, kesici aletin kestiği malzemeden daha sert olması istenir. Ama en sert aletlerin bile belli bir süre kullanımdan sonra aşınan ve yıpranan ağızlarınınbilenmesi gerekebilir.
Çeşitli nesneleri yerinden oynatmakta kullanılan aletler. Çeşitlilevye vekaldıraçlar kullanıcısına daha az güçle daha büyük iş yapmayı sağlayan mekanik bir avantaj sunar. Kuvvetin etkisini daha küçük bir alanda artıran aletler, örneğinçekiç bir çiviyi çakarken başına,balyoz bir duvarı yıkarken malzemeye,kamçı bir atı yürütürken derisine, kuvveti yoğunlaştırır.Tornavida gibi aletlerde kuvvet daireseldir vetork olarak adlandırılır.Dolma kalem gibi yazı aletleri mürekkebi kağıda aktarır.Kerpeten,pense,somun ya daboruanahtarı gibi aletler nesneleri kavrayıp döndürebilir. Ayrıcakamyon,roket veuçaklar daha büyük nesneleri taşıyabilir.
Çakmak vepürmüz gibi aletler ısı ya da kıvılcım oluşturmakta kulanılır.
Çalar saat gibi bazı aletler yukarıdaki işlevlerden birden fazlasını birleştirebilir.
İş eldiveni,koruma gözlüğü,kulaklık vecan yeleği gibi bazı donanım ve giysiler genel alet tanımının kapsamına girerler ve doğrudan iş yapmasalar da çoğu durumda işin tamamlanabilmesi için zorunludurlar.
San Diego Hayvanat Bahçesi'nde "avlanan" birBonobo (Pan paniscus).
Felsefeciler önceleri sadeceinsanların alet kullanabildiklerini düşünüyorlardı ve "İnsan alet yapan/kullanan hayvandır" sözü hâlen de çok yaygındır. Ancak sonradan pek çokhayvanın da (şempanze,bonobo,orangutan,kapuçin gibi primatlar; bazı kuşlar, ahtopotlar...) işlerini görecek aletlerden faydalanabildiği gözlenmiştir.
^Semaw, S., M. J. Rogers, J. Quade, P. R. Renne, R. F. Butler, M. Domínguez-Rodrigo, D. Stout, W. S. Hart, T. Pickering, and S. W. Simpson. 2003. 2.6-Million-year-old stone tools and associated bones from OGS-6 and OGS-7, Gona, Afar, Ethiopia.Journal of Human Evolution 45:169-177.
Alet ile ilgili bu maddetaslak seviyesindedir. Madde içeriğinigenişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.