Adrien de Gerlache | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Adrien Victor Joseph de Gerlache de Gomery 02 Ağustos 1866(1866-08-02) Hasselt, Belçika |
| Ölüm | 04 Aralık 1934 (68 yaşında) Brüksel, Belçika |
| Milliyet | Belçikalı |
| Mezun olduğu okul(lar) | Free University of Brussels |
| Meslek | Deniz subayı |
| Tanınma nedeni | Belçika Antarktik Keşif Gezisi komutanı |
| Evlilik | Suzanne Poulet (1904-1913) Elisabeth Höjer (1918-1934) |
| Çocuk(lar) | Philippe Marie-Louise Gaston de Gerlache |
BaronAdrien Victor Joseph de Gerlache de GomeryFRSGS (2 Ağustos 1866,Hasselt - 4 Aralık 1934,Brüksel), Belçika Kraliyet Donanması'nın 1897-99Belçika Antarktik Keşif Gezisi'ne liderlik eden Belçikalı subayı.
Belçika'nın doğusundakiHasselt'te bir subayın oğlu olarak doğan de Gerlache,Brüksel'de eğitim gördü. Küçük yaşlardan itibaren denize derin bir ilgi duydu ve 1883 ve 1884'te bir okyanus gemisinde kabin görevlisi olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne üç yolculuk yaptı. Free University of Brussels'de mühendislik okudu. 1885 yılında üçüncü yılını bitirdikten sonra üniversiteden ayrılarak 19 Ocak 1886'da Belçika Donanması'na katıldı.
Ostend denizcilik okulundan mezun olduktan sonra ikinci ve üçüncü teğmen olarak balıkçılık koruma gemilerinde çalıştı. Ekim 1887'deSan Francisco'ya gitmek üzere olan bir İngiliz gemisiCraigie Burn'de denizci olarak sözleşme imzaladı, ancak gemiHorn Burnu'nu geçemedi veMontevideo'da hurdaya satıldı.Uruguay veArjantin'de vakit geçirdikten sonra Avrupa'ya döndü.Konstantinopolis veKaradeniz'e yaptığı bir gezinin ardından, Belçika Donanması'nda teğmen olarak atanmadan önce Hollanda-Amerika Hattı'nda dördüncü subay olarak çalıştı. Temmuz 1894'e kadar Ostend-Dover feribotlarında zabit olarak çalıştı, bu arada kurslara katıldı ve 22 Ağustos 1894'te kaptan oldu.[1]
Oostende-Dover feribotlarındaki monoton çalışmadan bıkan de Gerlache,Kongo'ya bir keşif gezisi için BelçikaKralı Leopold II ve Galli Amerikalı maceracıHenry Morton Stanley'e hizmet vermeyi teklif etti, ancak teklif reddedildi. Kutup kaşifiOtto Nordenskiöld'e yazılan mektup yanıtsız kaldı. Sonunda kendi Antarktika seferini planlamaya ve tanıtmaya başladı ve planını 1894'te Belçika Kraliyet Coğrafya Topluluğu'na önerdi.[2]
1896'da de Gerlache,Norveç yapımı balina avcılığı gemisiPatria'yı satın aldı ve gemiyi kapsamlı biçimde yeniden donattı veBelgica adını verdi.Roald Amundsen, Frederick Cook, Antoni Bolesław Dobrowolski, Henryk Arctowski veEmil Racoviţă'nın da aralarında bulunduğu çok uluslu bir ekiple 16 Ağustos 1897'deAnvers'ten yola çıktı.[3]
Belgica, Ocak 1898'deAntarktika Yarımadası'ndakiGraham Land kıyılarına ulaştı. Graham Land kıyısı ile batıdaki bir dizi ada arasında ilerleyen de Gerlache, bu geçide Belgica Boğazı adını verdi.[4] Bu boğaz daha sonra onun onurunaGerlache Boğazı olarak yeniden adlandırıldı. Yaklaşık 20 ayrı çıkarma yaparak birkaç adanın haritasını yapıp adlandırdıktan sonra, 15 Şubat 1898'deGüney Kutup Dairesi'ni geçtiler.[4]
28 Şubat 1898'de de Gerlache'nin keşif gezisi,Peter I Adası yakınındaBellinghausen Denizi'nin buzlarında mahsur kaldı. Çabalarına karşın kışı Antarktika'da geçirmek zorunda kalacaklarını kısa sürede anladılar.[3] 17 Mayıs'ta bütün bir karanlık başladı ve 23 Temmuz'a kadar sürdü. Mürettebat gemiyi buzdan kurtarmak için çabalarken yedi ay daha süren bir zorluk çekildi."Belçika'yageri döneceğini duyurarak" gemiden ayrılan Belçikalı bir denizci de dahil olmak üzere pek çok kişi akıl sağlığını kaybetti. Ekip aynı zamandaiskorbüt hastalığına yakalandı.
15 Şubat 1899'da gemi, mürettebatın açtığı kanaldan ilerlemeye başlayabildi. 7 mil kat etmeleri neredeyse bir ay sürdü ve 14 Mart'ta buzları temizlediler. Sefer 5 Kasım 1899'da Anvers'e döndü. 1902'de de Gerlache'nin 1901'de yayınlananQuinze Mois dans l'Antarctique ("Antarktika'da On Beş Ay") adlı kitabı[5]Fransız Akademisi tarafından ödüle layık görüldü.
Keşif gezisi sırasında toplanan mantarlar, Marietta Hanson Rousseau ve Elisa Caroline Bommer tarafından 1905'te yayınlanan bir makalede tanımlandı.[6]
de Gerlache, aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer birçok keşif gezisine katıldı:[7]
1904'te evlendiği ilk eşi Suzanne Poulet'ten iki çocuğu vardı: Philippe (1906 doğumlu) ve Marie-Louise (1908 doğumlu). Bu evliliğin 1913'te sona ermesinin ardından de Gerlache,İsveç'ten Elisabeth Höjer ile evlendi. Onunla birlikte, 1919'da kaşif Gaston de Gerlache adında başka bir oğlu daha oldu. 1950'lerde Gaston, Antarktika'daki bir Belçika araştırma istasyonuna katılarak babasının izinden gitti.
Adrien de Gerlache, 1934'teBrüksel'de 68 yaşındaparatifo ateşinden öldü.
Çoğunlukla Antarktika'da olmak üzere çeşitli coğrafi öğelere onun adı verilmiştir: Gerlache Burnu, Gerlache Dağı, Gerlache Körfezi, Gerlache Adası,Gerlache Boğazı ve de Gerlache deniz dağlarının yanı sıra Grönland'daki Pic de Gerlache ve ayın güney kutbuna yakın de Gerlache krateri.[1]Antwerp'in rıhtımlarından birinin adı De Gerlachekaai'dir.
