2002FIFA Dünya Kupası veya2002 Dünya Kupası (17. Dünya Kupası), finalleri 31 Mayıs ve 30 Haziran 2002 tarihleri arasındaGüney Kore veJaponya'da gerçekleşmiştir. Kupayı düzenleyen ülkelerFIFA tarafından Mayıs 1996'da seçilmiştir. İki ülkenin beraber düzenlediği ilk dünya kupasıdır. Ayrıca ilk kezAsya kıtasında düzenlenen bu Dünya Kupası'nı ilk kez finalde karşılaştığıAlmanya'yı 2-0 yenenBrezilya kaldırmıştır. Kupada oynanan 64 karşılaşmanın yalnızca 16'sı berabere bitti. Bunlardan 3 maç uzatmaya giderken, 2 maçın sonucunu penaltılar belirledi. Kupa uzatmalardaaltın gol sisteminin uygulandığı son turnuvadır.
Turnuvaya 48 yıl aradan sonra tekrar katılanŞenol Güneş yönetimindekiTürkiye ise hâlen tarihinin en yüksek başarısı olan dünya üçüncülüğü derecesini bu kupada ev sahibiGüney Kore'yi 3-2 ile geçerek elde etti.1998 Dünya Kupası şampiyonu olarak turnuvaya direkt olarak katılan ve açılış maçındaSenegal'e 1-0 yenilenFransa ise tek bir galibiyet bile alamadan grup maçlarında yine kendi gibi favoriler arasındakiArjantin vePortekiz'le birlikte elendi. Futbolun önemli ülkeleri olarak gösterilenİtalya veİspanya, Hollandalı teknik direktörGuus Hiddink'in yönetimindekiGüney Kore'ye elendiler.
2002 Dünya Kupası'na ev sahibi Güney Kore, Japonya ve son şampiyon Fransa eleme oynamadan katılmıştır. Parantez içindeki numaralar ülkelerin Dünya Kupası öncesi FIFA sıralamasındaki yerini belirtir.
Eleme aşaması turnuvanın grup aşamasını geçen on altı takımın katıldığı birtek maçlı eleme turnuvasıydı. Her tur, o tura dahil olan takımların yarısının elendiği dört turdan oluşmaktaydı. Bu turlar sırasıyla Son 16, Çeyrek finaller, Yarı finaller ve Final'di. Ayrıca üçüncülüğün ve dördüncülüğün belirlendiği bir play-off maçı vardı.
Dünya kupası tarihinde resmî olarak ilk defa turnuvanın en değerli oyuncuları seçimi Japonya ve Güney Kore'nin ortaklaşa düzenlediği bu kupada gerçekleştirilmiştir.
Uzak Doğu'da yapıldığı için özellikleAvrupa veAmerika'da son derece ters saatlere denk düşen maçların buna rağmen tahminlerin üzerinde bir seyirci kitlesi tarafından izlenmesi, kupaya olan yoğun ilginin bir göstergesi oldu.[1] 2002 FIFA Dünya Kupası final maçlarını 2.705.197 biletli seyirci izledi. Böylece 64 maçın yapıldığı turnuvayı maç başına ortalama 42.269 seyirci izledi.[2] Bu kupada açık havada maç izlemeleri de artmıştır. Maçlara gösterilen ilginin aktığı yerlerden biri deFIFA'nın resmî internet sitesi oldu. Kupanın başladığı günden itibaren sitenin 2002 FIFA Dünya Kupası bağlantısına 1 milyar 452 milyon sayfa görüntülemesi yapıldı. TV'deki maç izlenme oranlarında rekoru İtalya-Güney Kore maçını %89'luk birizlenme payı ve 42.6izlenme oranı ile 23.6 milyon seyirciye ulaşmış İtalya elde etti. İspanya-İrlanda maçı ise 26.6 izlenme oranı ve %81 izlenme payı alarak 10.5 milyon İspanyol tarafından izlendi. Almanya-Paraguay maçını yayınlayanARD kanalı 25.4 izlenme oranı, %88 izlenme payına ulaştı. İngiltere'de turnuva maçlarını yayınlayanBBC'nin ulaştığı en yüksek izlenme oranı İngiltere-Danimarka maçında 28.2 ile sağlandı ve toplamda 15.6 milyon BBC seyircisi bu maçı izledi. Ev sahibi Japonya'nın kupadan elendiği Türkiye maçı 27 izlenme oranı, %82,2 izlenme payı aldı ve 33 milyon Japon tarafından izlendi. Araştırmalar, Güney Kore'de kadın seyircilerin oranının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Portekiz-Güney Kore ile Güney Kore-İtalya maçlarını izleyen yetişkin seyircilerin %55'i kadındı.[1]
Brezilya yalnızca "En çok gol atan takımlar" sıralamasında değil, ama "Maç başına gol ortalaması", "Kaleyi bulan şut", "Asist" ve hatta "En fazla ofsayt" gibi hemen tüm pozitif klasmanlarda takım hâlinde başı çekerek aldığı sonuçların hiç de tesadüf olmadığını kanıtladı.[3] Şampiyonada kendine en çok faul yapılan futbolcu, 31 faulle TürkYıldıray Baştürk oldu. Onu 24 faulle Güney KoreliPark Ji Sung ve yirmi ikişer faulle SenegalliEl Hadji Diouf ile İrlandalıDamien Duff izledi. Turnuvanın en çok faul yapan oyuncuları ise on dokuzar faulle BrezilyalıCafu ile AlmanDietmar Hamann olurken takım bazında en çok faulü de yapan (133) Almanya, aynı zamanda en çok faule de (138) maruz kalan takım oldu.[4] Turnuva boyunca en çok top çalan futbolcu 57 kezle Güney KoreliSong Chong-Gug olurken onu, 55 kezle AlmanTorsten Frings ve 52 kezle de Alman Dietmar Hamann takip etti. Ancak, top çalmada takım olarak en başarılı ülke 355 kez çalmayla Türkiye olurken onu, 338 kez top çalan Almanya ile 319 kez top çalan Güney Kore izledi.[5] Turnuvanın oynadığı maç sayısı ve yediği gole göre en başarılı kalecisi, 7 maçta 3 gol yiyen AlmanOliver Kahn olmuştur. Kahn, 3 golde birini grup maçlarında İrlandalıRobbie Keane'den, kalan ikisini de final maçında turnuvanın gol kralı olanRonaldo'dan yemiştir. Onu, 7 maçta yediği 4 golle BrezilyalıMarcos ile 5 maçta yediği 3 golle İngilizDavid Seaman izlemektedir. Turnuva boyunca en çok şut kurtaran kaleci ise 7 maçta 34 kurtarışla TürkRüştü Reçber olurken onu, 7 maçta 25 kurtarışla Güney KoreliLee Woon-Jae ile 22 kurtarışla Oliver Kahn takip etmiştir.[6]
Şampiyona boyunca atılan 158 golden, ilk yarılarda atılan gol sayısı 69 olurken kalan 89 gol ise ikinci yarılarda atıldı. 3 maç uzatmaya kalırken, 2 maçın da sonucunu penaltılar belirledi.[7] Kupada Dünya Kupası tarihinde atılan en hızlı gol rekoru daHakan Şükür tarafından Türkiye-Güney Kore üçüncülük maçının 11. saniyesinde kaydedildi. Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti veSuudi Arabistan kupanın gol atamayan takımları oldular.
11950'de "puan usulü 4'lü final grubu statüsü" uygulandığından, eleme turlarıyla ulaşılan resmî bir final maçı oynanmamıştır fakat fikstür gereği son maçta, puanı en yüksek ve sadece kendileri kupayı kazanma şansına sahip iki takımın (Brezilya ile Uruguay) karşılaşması; son maçın "1950 Dünya Kupası finali" olarak hatırlanmasına vesile olmuştur. 2 Bu turnuva için eleme oynanmamış, katılımcılar davet ile belirlenmiştir.