Angteolohiya ay ang sistematikong pag-aaral ng kalikasan ngdibino, o paniniwalang panrelihiyon sa mas malawak na depinisyon. Tinuturo ito bilang isangdisiplinang akademiko, karaniwan sa mgapamantasan at seminaryo.[1] Sinasakop ang sarilli nito ng kakaibang nilalaman ng pag-analisa ngsobrenatural, subalit tinatalakay din angepistemolohiyang panrelihiyon, tinatanong at hinahanap ang sagot sa tanong ng paghahayag. Nauukol ang paghahayag sa pagtanggap saDiyos,mga diyos, odeidad, bilang hindi lamang transendente o higit sa likas na mundo, kundi handa at kayang makipag-ugnayan sa likas na mundo at magpakita sila sa sangkatauhan.
Gumagamit ang mga teologo ng mga anyo ng pagsusuri at argumento (pangkaranasan,etnograpiko,pangkasaysayan, at iba pa) upang makatulong sa pagkaunawa,paliwanag, pagsubok, pagpuna, pagdepensa o pagsulong na anumang maraming paksang panrelihiyon. Tulad sa pilosopiya ngetika athurisprudensya, kadalasang pinapalagay ang mga argumento ng pagkakaraoon ng nakaraang naresolbang mga tanong, at ginagawa ang argumento sa pamamagitan ng pagkakatulad mula sa mga ito upang makakuha ng bagong hinuha sa bagong mga situwasyon.
Maaring makatulong ang pag-aaral ng teolohiya sa teologo na mas malalim pa nilang malaman ang sarili nilangtradisyong panrelihiyon,[2] isa pang tradisyong panrelihiyon,[3] o maaaring itong magbigay-daan sa kanila na tuklasin ang kalikasan ng dibinidad nang walang pagtukoy sa anumang partikular na tradisyon. Maaring gamitin ang teolohiya sa pagpapalaganap,[4] reporma,[5] obigyang-katwiran ang tradisyong panrelihiyon; o maari itong gamitin upangihambing,[6] hamunin (halimbawa, kritisismong pambibliya), o salungatin (halimbawa, irrelihiyon) ang isang tradisyong panrelihiyon o pananaw sa mundo. Maari din makatulong ang teolohiya sa isang teologo matugunan ang kasalukuyang situwasyon o pangangailangan sa pamamagitan ng tradisyong panrelihiyon,[7] o upang siyasatin ang posibleng mga paraan ng pagbibigay kahulugan sa mundo.[8]
Hango ang katawagan mula saGriyego natheologia (θεολογία), isang kombinasyon ngtheos (Θεός, 'diyos') atlogia (λογία, 'mga pananalita, mga kasabihan, mgaorakulo')—ang huling salita ay may kaugnayan sa Griyegonglogos (λόγος, 'salita, diskurso, salaysay,pangangatwiran').[9][10] Naipasa ang katawagan saLatin bilangtheologia, at pagkatapos saKastila bilangteología, at kalaunan saTagalog bilangteolohiya.
Ginamit ang Griyegongtheologia (θεολογία) na nangangahulugang 'diskurso sa Diyos' noong mga 380 BC niPlaton saAng Republika.[11] Hinati niAristoteles ang pilosopiyang teoretikal samathematike,physike, attheologike, na ang huli ay tumutugma sametapisika, na, para kay Aristotle, kinabibilangan ng diskurso sa kalikasan ng dibino.[12]
Kinuha sa mga magpagkukunangEstoikong Griyego, ipinagkaiba ng manunulat naLatin na si Varron ang tatlong anyo ng ganoong diskurso:[13]
mitikal, tungkol sa mga mito ng mga diyos ng mga Griyego;
rasyonal, pagsusuring pampilosopiya ng mga diyos at kosmolohiya; at
sibil, tungkol sa mga rito at tungkulin ng mga ng publikong seremonyang panrelihiyon.
Sinundan ng ilan sa mga may-akdang Kristiyanong Latin, tulad nina Tertuliyano atAgustin ang pinagtatlong gamit ni Varron.[13][14] Bagaman, binigyan kahulugan din ni Agustin angtheologia bilang ang "pangangatuwiran o diskusyon tungkol sa Deidad".[15]
↑"theology" (sa wikang Ingles). Wordnetweb.princeton.edu.Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Agosto 2012. Nakuha noong2012-11-11.
↑Tingnan, halimbawa, Migliore, Daniel L. 2004.Faith Seeking Understanding: An Introduction to Christian Theology (ika-2 ed.) Grand Rapids: Eerdmans. (sa Ingles)
↑Tingnan, halimbawa, Dormor, Duncan, et al., mga ed. 2003.Anglicanism, the Answer to Modernity. London: Continuum. (sa Ingles)
↑Tingnan, halimbawa, Spong, John Shelby. 2001.Why Christianity Must Change or Die. New York: Harper Collins. (sa Ingles)
↑Tingnan, halimbawa, Burrell, David. 1994.Freedom and Creation in Three Traditions. Notre Dame: University of Notre Dame Press. (sa Ingles)
↑Tingan, halimbawa, Gorringe, Timothy. 2004.Crime, (Changing Society and the Churches Series). London: Society for Promoting Christian Knowledge. (sa Ingles)
↑Tingnan, halimbawa, ang pagpapatakpan ni Anne Hunt Overzee sa pananaw ni Ricœur (1913–2005) tungkol sa tungkulin at gawain ng 'teologo': "Paul Ricœur speaks of the theologian as a hermeneut, whose task is to interpret the multivalent, rich metaphors arising from the symbolic bases of tradition so that the symbols may 'speak' once again to our existential situation."Overzee, Anne Hunt. 1992.The Body Divine: The Symbol of the Body in the Works of Teilhard de Chardin and RamanujaNaka-arkibo 2023-03-26 saWayback Machine., (Cambridge Studies in Religious Traditions 2). Cambridge: Cambridge University Press.ISBN978-0521385169. Hinango noong 5 Abril 2010. p. 4. (sa Ingles)
↑Ang nag-aakusang maramihan ng pangngalang pambalana na λόγιον; cf. Bauer, Walter, William F. Arndt, F. Wilbur Gingrich, at Frederick W. Danker. 1979.A Greek–English Lexicon of the New Testament (ika-2 ed.). Chicago: University of Chicago Press. p. 476. (sa Ingles)Para sa mga halimbawa ng λόγια saBagong Tipan, cf.Mga Gawa 7:38;Roma 3:2;1 Pedro 4:11.
↑Scouteris, Constantine B. [1972] 2016.Ἡ ἔννοια τῶν ὅρων 'Θεολογία', 'Θεολογεῖν', 'Θεολόγος', ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῶν Ἑλλήνων Πατέρων καί Ἐκκλησιαστικῶν συγγραφέων μέχρι καί τῶν Καππαδοκῶν [The Meaning of the Terms 'Theology', 'to Theologize' and 'Theologian' in the Teaching of the Greek Fathers up to and Including the Cappadocians] (sa Griyego). Atenas. pp. 187.