Also.eu, shared with other member states of the European Union.
AngEstonia (Estonyo:Eesti), opisyal naRepublika ng Estonia (Estonyo:Eesti Vabariik) ay isang bansa sa silangang baybayin ngDagat Baltiko sa Hilagang Europa. Ito ay napapaligiran sa hilaga ngGolpo ng Pinlandiya sa ibayongPinlandiya; sa kanluran ngDagat Baltiko sa ibayongSuwesya; sa timog ngLetonya; at sa silangan ng Lawang Peipus &Rusya. Ang teritoryo nito ay binubuo ng pangunahing lupa & ng 2,222 isla sa Dagat Baltiko[8], sumasaklaw sa isang kabuuang lugar na 45,2272 km2 (17,462 mi2) at nakakaranas ng klimang mahalumigmig-kontinental. SinaTallinn, ang kabisera ng Estonya; atTartu ay ang mga pinakamalaking siyudad atpook-urban sa bansa. Ilan sa mga kilalang siyudad ay: Narva, Pärnu, Kohtla-Järve, at Viljandi. Ang opisyal na wika ng bansa,Estonyo, ay ang ikalawang-pinakasalitang wikang-Pinnik.
Ang teritoryo ng Estonya ay tinitirhan mula noong mga 9,000BC. Ang mga sinaunang Estonyo ay naging ilan sa mga huling paganong Europeo na nagingKristyano pagkatapos ng Krusadang Lebonya sa ika-13ng siglo[9]. Pagkatapos ng mga siglo ng sunud-sunod na pamumuno ng mga Aleman, Danes, Suweko, Polako, at Rusyo, unti-unting umusbong ang kakaibang pambansang pagkakakilanlan sa ika-19 & maagang-ika-20ng siglo. Ito ay humantong sa pagkaroon ngkasarinlan mula sa Rusya sa 1920 pagkatapos ng maikling Giyera ng Kalayaan pagkatapos ngUnang Digmaang Pandaigdig, kung saan ang mga Estonyo, sa ilalim ni Heneral Laidoner, ay kailangang lumaban para sa bagong kalayaan. Paunang demokratiko bago dumating angMalawak na Kahirapan, ang Estonya ay nakaranas ng pamumunong-awtoritaryan mula 1934 sa Panahon ng Tahimik. Sa ilalim ngIkalawang Digmaang Pandaigdig (1939-1945), ang Estonya ay paulit-ulit na inaagaw ngAlemang Natsi & ngKomunistang Rusya (USSR), na nagdulot sa pag-angkin ng USSR nito bilang isang Republikang Sobyet: angSobyetikong Sosyalistang Republika ng Estonya. Pagkatapos ng pagkawala ng di-opisyal na kalayaan para sa USSR, ang opisyal na pagpapatuloy ng estado ay napanatili ng mga delegadong diplomatiko & ang pamahalaang-patapon. Sa 1987, ang mapayapang Rebolusyong Pagkanta ay nagsimula laban sa pamumunong-Sobyet, na nagdulot sa pagbalik ngde facto na kalayaan sa 20 Agosto 1991.
Ang Estonya ay isangbansang-unlad na may masulong at mayamang ekonomiya na isa sa mga pinakabilis-na-umuusbong sa UE mula sa pagpasok nito rito sa 2004[11]. Ito ay nasa malaking ranggo saTalatuntunan ng Kaunlarang Pantao,[12] at ihinahambing nang maayos sa aspeto ng kalayaang-ekonomika, kalayaang-sibil, edukasyon,[13] at kalayaang-pamamahayag[14]. Ang mga mamamayang Estonyo ay nakakatanggap ng unibersal na pangangalaga sa kalusugan, libreng edukasyon, at ang pinakamahabang ibinayad namaternity leave sa OECD.[15] Bilang isa sa mga pinakamaunlad sa aspetong digital na bansa sa mundo[16], ang Estonya ay ang pinakaunang estado na nagsagawa ng halalan gamit ng Internet noong 2005; at ang pinakaunang estado na magbigay nge-residency noong 2014.
1 Mayroongbahagi ng teritoryo nito na nasa labas ng Europa. 2 Buong nasaKanlurang Asya ngunit mayroong ugnayang sosyo-politikal sa Europa. 3 May mgaumaasang teritoryo sa labas ng Europa.
