1 The heads of state listed here are the first and last to hold each title over time. For more information, see individual Prussian state articles (links in above History section). 2 The position ofMinisterpräsident was introduced in 1792 when Prussia was a Kingdom; the prime ministers shown here are the heads of the Prussian republic. 3 Population estimates:[1]
AngPrusya (Aleman:Preußen;Ingles:Prussia;Latin:Borussia,Prutenia;Wikang Leton:Prūsija;Litwano:Prūsija;Polako:Prusy; Lumang Pruso:Prūsa;Danes:Prøjsen;Ruso:Пру́ссия) ay isang makasaysayang bayan na nagmumula sa labas ngDukado ng Prusya at ngMargrabiyato ng Brandeburgo, at nakasentro sarehiyon ng Prusya. Para sa ilang mga siglo, angBahay ng Hohenzollern ay namuno sa Prusya, matagumpay na pinalawak ang laki nito sa pamamagitan ng paraan ng isang hindi karaniwang maayos at organisado at epektibong hukbo. Ang Prusya, kasama ang kabisera saKonigsbergo at mula 1701 saBerlin, ay naghugis ngkasaysayan ng Alemanya. Noong 1871, ang mga estadong Aleman ay nagkaisa upang lumikha ngImperyong Aleman sa ilalim ng Prusong pamumuno. Noong Nobyembre 1918, ang mga monarkiya ay binuwag at nawalan ng kapangyarihang pampulitika ang mga maharlika sa panahon ngRebolusyong Aleman ng 1918-19. Sa ganito, binuwag angKaharian ng Prusya para sa kapakinabangan ng isang republika-angMalayang Estado ng Prusya, isangestado ng Alemanya mula 1918 hanggang 1933. Mula 1933, nawalan ng pagsasarili ang Prusya bilang bunga ngkudetang Pruso, noong angpamunuing Nazi ay matagumpay na nagtataguyod ng mgaGleichschaltung na batas nito sa hangarin ng isangtanging estado. Sa pagtatapos ng pamunuing Nazi, ang dibisyon ng Alemanya sa kaalyadong-pagsakop na sona at ang paghihiwalay ng mga teritoryo nito sa silangan nglinya ng Oder–Neisse, na kung alin ay sinapi sa Polonya at angUnyong Sobyet, ang Estado ng Prusya ay hindi na umiral de facto noong 1945.[2][3] Ang Prusya ay umiralde jure hanggang ang pormal na pagpuksa nito ng Kaalyadong Konseho ng Kontrol na Pagsasabatas No. 46 ng 25 Pebrero 1947.[4]
↑Christopher Clark,Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600–1947 (2006) is the standard history.
↑The various stages of transformation and dissolution of old Prussia 1871–1947 describesGolo Mann:Das Ende Preußens (in German), in:Hans-Joachim Netzer (Hrsg.):Preußen. Portrait einer politischen Kultur, Munich 1968, p. 135–165 (in German). See also another perspective byAndreas Lawaty:Das Ende Preußens in polnischer Sicht: Zur Kontinuität negativer Wirkungen der preußischen Geschichte auf die deutsch-polnischen Beziehungen, de Gruyter, Berlin 1986,ISBN 3-11009-936-5. (in German)