Angnana ay isang tagas, na tipikal kulay puting-dilaw,dilaw, o dilaw na kayumanggi, na nabubuo sa namamagang bahagi sa panahon ng impeksyong bakteryal ofungal.[1][2] Tinatawag na isang naknak opigsa ang pagkaipon ng nana sa nakasarang espasyo ng tisyu, samantalang isang nakikitang koleksyon ng nana sa loob o sa ilalim ng epidermis ay kilala sa tawag napustula otagihiyawat.
Binubuo ang nana ng manipis na pluidong mayaman saprotina (kilala sa Ingles bilangpus atliquor puris sa kasaysayan[3][4]) at patay na mga leukosito mula sa tugon sa depensa ng katawan (karamihan mga neutropilo).[5] Kapag may impeksyon, naglalabas ng sitosina ang mga selulang pantulong na T, na napapasimuno ng mga neutropilo upang hanapin ang bahagi na may impeksyon sa pamamagitan ng kimotaksis. Doon, naglalabas ang mga neutropilo ng mga butil o granula, na winawasak angbakterya. Nilalabanan ng bakterya ang tugon ng depensa ng katawan sa pamamagitan ng paglabas ng mga lason o toksin na tinatawag na mga leukosidina.[6] Habang namamatay ang mga neutropilo mula sa mga toksin at pagtanda, winawasak sila ng mga makropago, na binubuo ang malapot na nana. Tinatawag na piyoheno ang nana na dulot ng bakterya.[6][7]
Bagaman karaniwang kulay maputing-dilawa ang nana, namamasid ang pagbabago sa kulay sa ilang mga kalagayan.Lunti minsan ang nana dahil sa presensya ng mieloperoksidasa, isang matinding lunti na protinang kontra-bakterya na ginagawa ng ilang uri ng mga puting selula ngdugo. Matatagpuan ang lunti at mabahong nana sa ilang impeksyon ngPseudomonas aeruginosa. Resulta ang malalunting kulay ng bakteryal na pangulay na piyosiyanina na nilalabas nito. Gumagawa naman ng malakayumangging nana ang mga amebiyanong naknak ngatay, na sinasalarawan na mukhang "bagoong". Maaring kadalasang mas mabaho ang nana mula sa mg impeksyong anaerobiko.[8]
Sa lahat ng halos na mga kaso nang mayroong isang koleksyon ng nana sa katawan, susubukan ng isang kliniko na gumawa ng labasan upang ipaagos ito. Dinalisay ang prinsipyong ito sa sikat na aporismongLatin na "Ubi pus, ibi evacua" ("Kung mayroong nana, alisin ito").
Ilan sa mga prosesong sakit na dinudulot ng pinohenong impeksyon ay ang impetigo o singaw sa balat,[9]osteomiyelitis, artritis septica at passitis nekrotisante.
↑Thompson, Alexis; Miles, Alexander (1921)."Pyogenic Bacteria".Manual of Surgery (sa wikang Ingles) (ika-6th (na) edisyon). Oxford Medical Publications.OCLC335390813.
