Mandaluyong ᜋᜈ᜔ᜇᜎᜓᜌᜓᜅ᜔ Lungsod ng Mandaluyong | ||
|---|---|---|
 Tanawin ng Mandaluyong. | ||
| ||
 Mapa ngKalakhang Maynila na nagpapakita ang lokasyon ng Mandaluyong | ||
 | ||
.svg)  Mandaluyong Lokasyon sa Pilipinas | ||
| Mga koordinado:14°35′N121°02′E / 14.58°N 121.03°E /14.58; 121.03 | ||
| Bansa |  Pilipinas | |
| Rehiyon | Pambansang Punong Rehiyon (NCR) | |
| Distrito | — 1380500000 | |
| Mgabarangay | 27 (alamin) | |
| Pagkatatag | 1841 | |
| Ganap na Lungsod | 9 Pebrero 1994 | |
| Pamahalaan | ||
| • Punong Lungsod | Benjamin Abalos Sr. | |
| • Pangalawang Punong Lungsod | Carmelita A. Abalos | |
| • Manghalalal | 223,624 botante (2025) | |
| Lawak | ||
| • Kabuuan | 9.29 km2 (3.59 milya kuwadrado) | |
| Populasyon (Senso ng 2024) | ||
| • Kabuuan | 465,902 | |
| • Kapal | 50,000/km2 (130,000/milya kuwadrado) | |
| • Kabahayan | 116,954 | |
| Ekonomiya | ||
| • Kaurian ng kita | ika-1 klase ng kita ng lungsod | |
| • Antas ng kahirapan | 0.40% (2021)[2] | |
| • Kita | ₱ 6,226 million (2022) | |
| • Aset | ₱ 31,935 million (2022) | |
| • Pananagutan | ₱ 4,442 million (2022) | |
| • Paggasta | ₱ 5,638 million (2022) | |
| Sona ng oras | UTC+8 (PST) | |
| PSGC | 1380500000 | |
| Kodigong pantawag | 02 | |
| Uri ng klima | Tropikal na monsoon na klima | |
| Mga wika | Tagalog | |
| Websayt | mandaluyong.gov.ph | |
AngMandaluyong ay isanglungsod ngKalakhang Maynila saPilipinas. Pinalilibutan ito ng ilang lungsod tulad ngMaynila, ang kabisera ng bansa na nasa kanluran, anglungsod ng San Juan sa hilaga, anglungsod Quezon atlungsod ng Pasig sa silangan, at angLungsod ng Makati sa timog. Binansagan ang lungsod bilang "Sawang lungsod ng Pilipinas", "Puso ng Kalakhang Manila", at ang "Isang Kabisera ng mga matitinong Gobyernong di nagsasalubong sa Pilipinas".Ayon sa senso ng 2024, ito ay may populasyon na 465,902 sa may 116,954 na kabahayan.
Matatagpuan ang lungsod ng Mandaluyong sa puso ng kalakhang Maynila. Kabilang sa maraming atraksiyon ng lungsod ang kalahating parte nglundayang Ortigas, isa sa mga pangunahing sentro ng negosyo at komersyo sa kalungsuran (nasa lungsod ng Pasig ang natitirang hati). Matatagpuan sa lundayang Ortigas ang pangunahing punong-tanggapan ngAsian Development Bank at ang punong tanggapan ngSan Miguel Corporation, ang pinakamalaking korporasyon ng bansa. Matatagpuan dito ang Dave Vergel B. Castro & Associates, isa sa pinakapinagkakatiwalaang Engineering Firm sa bansa,SM Megamall, isa sa pinakamalakingshopping mall sa bansa pati na rin angShangri-la Plaza Mall at Star Mall. Sa silangan ng Ortigas Center matatagpuan ang Wack-Wack Golf and Country Club, sa hilaga nito matatagpuan angLa Salle Greenhills, isang tanyag na mataas na paaralang panlalaki. Ang estasyon ng MRT sa bulebard ng Shaw na itinuturing din isang mall, maliban na pagiging estasyon, ay nagdurugtong ng tatlo pang mga mall (Star Mall, Shangri-La Plaza, at ang EDSA Central).
Sa mga nakatira dito, ang lungsod ng Mandaluyong ay laging ginagamit sa mga biro tungkol sa pag-iisip ng isang tao (halimbawa: ang isang tao na may kahinahinalang katayuan ng pag-iisip ay mula sa Mandaluyong). Ito ay marahil ang National Center for Mental Health (Pambansang Senter ng Kalusugan ng Pag-iisip) ay matatagpuan sa lungsod. Matatagpuan din sa Mandaluyong ang "Welfareville", isang malaking pook kung saan laganap ang kahirapan.
Nagmula ang pangalan ng Lungsod ng Mandaluyong sasalitang Tagalog namga daluy. Ito ay batay sa maraming matatangkad na damo na dating tumutubo dito, ang mga damo ay parangdumadaloy sa hangin na ang ibig sabihin ay sentro ng kalakalan na inihalintulad sa produksiyon ng pinaka produkto ng palitan.
Ang Mandaluyong ay nahahati sa 27 na baranggay.
| District | Barangay | Land Area (has.) | Population (2015)[3] |
|---|---|---|---|
| 1 | Addition Hills | 121.19 | 99,058 |
| 1 | Bagong Silang | 14.26 | 5,572 |
| 2 | Barangka Drive | 24.54 | 13,310 |
| 2 | Barangka Ibaba | 16.92 | 9,540 |
| 2 | Barangka Ilaya | 47.45 | 17,896 |
| 2 | Barangka Itaas | 17.21 | 11,252 |
| 2 | Buayang Bato | 7.26 | 1,782 |
| 1 | Burol | 2.78 | 2,740 |
| 1 | Daang Bakal | 17.34 | 3,660 |
| 1 | Hagdan Bato Itaas | 18.36 | 10,314 |
| 1 | Hagdan Bato Libis | 15.48 | 6,962 |
| 1 | Harapin Ang Bukas | 4.89 | 4,496 |
| 1 | Highway Hills | 105.12 | 28,703 |
| 2 | Hulo | 29.30 | 27,515 |
| 2 | Mabini-J. Rizal | 11.88 | 7,628 |
| 2 | Malamig | 29.52 | 12,667 |
| 1 | Mauway | 60.06 | 29,103 |
| 2 | Namayan | 30.60 | 6,123 |
| 1 | New Zañiga | 21.96 | 7,534 |
| 2 | Old Zañiga | 42.48 | 7,013 |
| 1 | Pag-Asa | 12.60 | 4,053 |
| 2 | Plainview | 115.92 | 26,575 |
| 1 | Pleasant Hills | 20.33 | 5,910 |
| 1 | Poblacion | 24.12 | 14,733 |
| 2 | San Jose | 3.18 | 7,262 |
| 2 | Vergara | 15.12 | 5,910 |
| 1 | Wack-Wack Greenhills | 294.48 | 8,965 |
| Taon | Pop. | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1903 | 4,349 | — |
| 1918 | 5,806 | +1.94% |
| 1939 | 18,200 | +5.59% |
| 1948 | 26,309 | +4.18% |
| 1960 | 71,619 | +8.70% |
| 1970 | 149,407 | +7.62% |
| 1975 | 182,267 | +4.07% |
| 1980 | 205,366 | +2.41% |
| 1990 | 248,143 | +1.91% |
| 1995 | 286,870 | +2.75% |
| 2000 | 278,474 | −0.63% |
| 2007 | 305,576 | +1.29% |
| 2010 | 328,699 | +2.69% |
| 2015 | 386,276 | +3.12% |
| 2020 | 425,758 | +1.93% |
| Sanggunian:PSA[4][5][6][7] | ||
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: numeric names: mga may-akda (link){{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: numeric names: mga may-akda (link){{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: numeric names: mga may-akda (link) CS1 maint: url-status (link)