Ivan IV ng Rusya |
|---|
 |
| Kapanganakan | 25 Agosto 1530 (Huliyano)[1]
- Kolomenskoye
- Grand Principality of Moscow
- (Nagatinsky Zaton District,Mosku, Rusya)
|
|---|
| Kamatayan | 18 Marso 1584 (Huliyano)
|
|---|
| Libingan | Cathedral of the Archangel |
|---|
| Mamamayan | Grand Principality of Moscow (1533–) Tsarato ng Rusya (1547–) |
|---|
| Trabaho | politiko, raspevschik |
|---|
| Opisina | Tsar of All Russia (16 Enero 1547 (Huliyano)–1584) Sovereign of all Russia (3 Disyembre 1533 (Huliyano)–16 Enero 1547 (Huliyano)) |
|---|
| Asawa | Anastasia Romanovna (Pebrero 1547 (Huliyano)–7 Agosto 1560 (Huliyano)) Maria Temryukovna (21 Agosto 1561 (Huliyano)–1 Setyembre 1569 (Huliyano)) Marfa Sobakina (28 Oktubre 1571 (Huliyano)–13 Nobyembre 1571 (Huliyano)) Anna Koltovskaya (29 Abril 1572 (Huliyano)–1575 (Huliyano)) Maria Dolgorukaya (1577 (Huliyano)–1577 (Huliyano)) Anna Vasilchikova (1575 (Huliyano)–1576 (Huliyano)) Vasilisa Melentyeva (1576 (Huliyano)–1577 (Huliyano)) Maria Nagaya (6 Setyembre 1580 (Huliyano)–18 Marso 1584 (Huliyano)) |
|---|
| Anak | Dmitry Ivanovich of Russia,Tsarevich Ivan Ivanovich of Russia,Teodoro I ng Rusya,Dmitry of Uglich,Anna Ivanovna of Russia,Vasily Ivanovich,Maria Ivanovna of Russia,Eudokia Ivanovna of Russia |
|---|
| Magulang | - Vasili III of Moscow
- Elena Glinskaya
|
|---|
| Pamilya | Yuri of Uglich |
|---|
SiIvan IV Vasilyevich (Ruso:Ива́н Четвёртый, Васи́льевичⓘ,Ivan Chetvyorty, Vasilyevich), kilala rin bilangIvan ang Terible,Ivan ang Nakakahindik,Ivan ang Nakakatakot,Ivan ang Nakapangingimi, oIvan ang Nakakasindak (Ingles:Ivan the Terrible,Ivan GroznyRuso:Ива́н Гро́зныйⓘ) (25 Agosto 1530, Moscow –28 Marso[Lumang Estilo 18 Marso]1584,[2] Moscow) ay ang Grandeng Prinsipe ng Moscow mula 1533. Ang kanyang mahabang pamumuno ay nakapagmasid ng pananakop ng mgaKhanaduhan ng Kazan,Khanaduhan ng Astrakhan, atKhanaduhan ng Sibir (Khanaduhan ng Siberia), na nagpabago saRusya upang maging isangmulti-etniko atmultikumpesyunal na estado na sumasaklaw halos sa 1 bilyong mga hektarya, na lumalaki sa panahon ng kanyang pamumuno sa tulin na tinatayang 130 mga kilometro kuwadrado sa isang araw.[3] Pinangasiwaan ni Ivan ang maraming mga pagbabago sa paglilipat mulaestadong nasyong midyibal na naging isang imperyo at lumilitaw na kapangyarihan o lakas na pangrehiyon, at naging ang unangTsar ng isang bago at mas makapangyarihang nasyon.
Ang mga pinagmumulang makakasaysayan ay nagpapahayag ng magkakaibang mga paglalahad hinggil sa masalimuot na ugali o personalidad ni Ivan: nilarawan siyang matalino at mataimtim o mapitagan, subalit bumabaling sa mga matinding pagngangalit at maaaring bumaling sa yugtu-yugtong sumpong ngkaramdaman sa pag-iisip. Ang isang natatanging sumpong ay maaaring nagresulta sa kamatayan ng kanyang inihanda at napiling tagapagmanang siIvan Ivanovich, na humantong sa pagpapasa ng pagka-Tsar sa mas nakababatang anak na lalaki: ang mahina at maaaring may kapansanan sa pag-iisip (mayretardasyong mental)[4] na siFeodor I ng Rusya. Tinawag siIvan IV ng Rusya ng kanyang mag kaalinsabayan bilang "IvanGrozny", na bagaman isinasalin bilang "Terible", ay katunayang may kaugnayan sa lakas, kapangyarihan, at kahigpitan, sa halip na hilakbot, lagim, o kalupitan.[5][6][7] Kaya't kilala rin siya bilangIvan ang Magnipisente oIvan ang Kahanga-hanga.
- ↑Error: Unable to display the reference from Wikidata properly. Technical details:
- Reason for the failure of {{Cite web}}: The Wikidata reference contains the propertysourcing circumstances(P1480), which is not assigned to any parameter of this template.
- Reason for the failure of {{Cite Q}}: The Wikidata reference contains the propertyquotation(P1683), which is not assigned to any parameter of this template.
Seethe documentation for further details. - ↑"28 Marso: Ang Petsang Ito sa Kasaysayan". Inarkibo mula saorihinal noong 2005-03-19. Nakuha noong2005-03-19.
- ↑Russia:Land Of The Tsars,History Channel
- ↑History International Channel, 14:00-15:00 EDST noong 10 Hunyo 2008
- ↑C. G. Jacobsen.Myths, Politics and the Not-so-New World Order,Journal of Peace Research, Bol. 30, Blg. 3 (Agosto 1993), pp. 241-250;Sipi mula sa pahina 242: "... ang kanyang estilo ng pamamahala at sistema, ay ganyang kay Ivan na Terible."
- ↑Roy Temple House, Ernst Erich Noth, Pamanatasan ng Oklahoma.Books Abroad: An International Literary Quarterly, v. 15, 1941; pahina 343. ISSN: 0006-7431.
- ↑Frank D. McConnell.Storytelling and Mythmaking: Images from Film and Literature,Palimbagan ng Pamantasan ng Oxford, 1979.ISBN 0-19-502572-5;Sipi mula sa pahina 78: "Subalit si Ivan IV, Ivan ang Sindak, o ayon sa Ruso, Ivan groznyi, "Ivan ang Magnipisente" o "Ivan ang Kahanga-hanga," ay tumpak na isang lalaki (o taong) naging isang alamat"