Ang artikulong ito ay nangangailangan ng maayos na salin.(Enero 2014)

Sapartikulong pisika, ang isangdilaton ay isang hipotetikal na partikulo. Ito ay lumilitaw rin sateoriyang Kaluza-Klein ngkompaktipikasyon ng mga ekstrangdimensiyon kapag angbolyum ng kompatipikado(compactified) na mga dimensiyon ay nag-iiba.

Ito ay isang partikulo ngskalar na field na field Φ na skalar na field na palaging kasama nggrabidad. Sa pamantayangpangkalahatang relatibidad, angkonstante ni Newton o sa katumbas angmasang Planck ay palagingkonstante. Kung ating iaangat(promote) ang konstanteng ito sa isang dinamikal na field, ang ating makukuha ang dilaton.

Kaya sa mga teoriyang Kaluza-Klein, pagkatapos ng pagpapaliit ng dimensiyon, ang epektibong masang Planck ay nag-iiba bilang ilangkapangyarihan ngbolyum ng kompatipikadong espasyo. Kaya ito ang dahilan kung bakit ang bolyum ay lalabas na dilaton sa mas mababang dimensiyonal nateoriyang epektibo.

Bagaman angteoriya ng tali(String theory) ay natural na nagsasama ng teoriyang Kaluza-Klein(na unang nagpakilala ng dilaton), angperturbatibong mga teoriya ng tali gaya ngUring I na teoriya ng tali,Uring II ng teoriya ng tali, at teoriyangheterotikong tali ay naglalaman na ng dilation sa maksimal na bilang na 10 dimensiyon. Gayunpaman, sa kabilang dako, angteoriyang-M(M-theory) sa 11 dimensiyon ay hindi nagsasama ng dilation sa spektrum nito malibang ito aykompatipikado, Sa katunayan, ang dilation sauring IIA na teoriyang tali ay aktuwal naradion ng teoriyang-M na siniksik sa ibabaw ng isangbilog samantalang ang dilation saE₈ × E₈ na teoriyang tali ang radion para samodelong Hořava–Witten.

Sateoriya ng tali, mayroon ding dilation sa worldsheet na CFT. Angeksponensiyal nghalagang vacuum na inaasahan nito ay tumutukoy sakonstanteng coupling nag, bilang∫R = 2πχ para sa kompaktipikadong mga worldsheet sa pamamagitan ngteoremang Gauss-Bonnet atkatangiang Euler naχ = 2 − 2g, kung saan angg ang genus na nagbibilang ng bilang mga handle at kaya ay bilang ng mga interaksiyon loop o tali na inilalarawan ng spesipikong worldsheet.

${\displaystyle g=\exp (⟨\varphi ⟩)}$

Kaya ang konstanteng coupling ay isang dinamikal nabariabulo sateoriyang tali hindi tulad ng kaso ngteoriyang quantum field kung saan ito aykonstante. Basta ang supersymmetriya ay hindi nasira, ang mga gayong skalar na field ay maaaring kumuha ng arbitraryong mga halaga(ang mga ito aymodulo). Gayunpaman, angpagkasira ng supersymmetriya ay karaniwang lumilikha ngpotensiyal na enerhiya para sa mga skalar na field at ang mga sklar na field ay naglolokalisa(localize) sa malapit sa isangminimum na ang posisyon ay dapat sa prinsipyo maging makukwenta sa teoriya ng tali.

Ang dilaton ay umaasa tulad ng skalar naBrans-Dicke na may epektibongskalang Planck na batay sa parehong skala ng tali at field na dilaton.

Sasupersymmetriya, angsuperpartner ng dilation ay tinatawag nadilation at ang dilaton ay nagsasama ngaxion upang bumuo ng kompleks na skalar na field.

Ang aksiyong dilation-grabidad ay

${\displaystyle \int d^{D}x\sqrt{-g}\left[\frac{1}{2\kappa }\left(\mathrm{\Phi }R-\omega \left[\mathrm{\Phi }\right]\frac{g^{\mu \nu }{\mathrm{\partial }}_{\mu }\mathrm{\Phi }{\mathrm{\partial }}_{\nu }\mathrm{\Phi }}{\mathrm{\Phi }}\right)-V[\mathrm{\Phi }]\right]}$.

Ito ay mas pangkalahatan kesa sa Brans-Dicke sa dahilang mayroon tayong dilaton na potensiyal.

• Fujii, Y. (2003). "Mass of the dilaton and the cosmological constant".Prog. Theor. Phys.110 (3): 433–439.arXiv:gr-qc/0212030.Bibcode:2003PThPh.110..433F.doi:10.1143/PTP.110.433.
• Hayashi, M.; Watanabe, T.; Aizawa, I.; Aketo, K. (2003). "Dilatonic Inflation and SUSY Breaking in String-inspired Supergravity".Modern Physics Letters A.18 (39): 2785–2793.arXiv:hep-ph/0303029.Bibcode:2003MPLA...18.2785H.doi:10.1142/S0217732303012465.{{cite journal}}:Unknown parameter|lastauthoramp= ignored (|name-list-style= suggested) (tulong)
• Alvarenge, F.; Batista, A.; Fabris, J. (2005). "Does Quantum Cosmology Predict a Constant Dilatonic Field".International Journal of Modern Physics D.14 (2): 291–307.arXiv:gr-qc/0404034.Bibcode:2005IJMPD..14..291A.doi:10.1142/S0218271805005955.{{cite journal}}:Unknown parameter|lastauthoramp= ignored (|name-list-style= suggested) (tulong)
• Lu, H.; Huang, Z.; Fang, W.; Zhang, K. (2004). "Dark Energy and Dilaton Cosmology".arXiv:hep-th/0409309.
• Wesson, Paul S. (1999).Space-Time-Matter, Modern Kaluza-Klein Theory. Singapore: World Scientific. p. 31.ISBN 9810235887.

• Teoriya ng Tali
• Supersymmetry
• Mga hipotetikal na partikulo

• Mga pahinang nangangailangan ng pagsasaayos - Enero 2014
• Lahat ng pahinang nangangailangan ng pagsasaayos
• Wikipedia articles needing cleanup after translation
• CS1 errors: unsupported parameter