Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Pumunta sa nilalaman
WikipediaAng Malayang Ensiklopedya
Hanapin

Republikang Tseko

Mga koordinado:49°45′N15°30′E / 49.750°N 15.500°E /49.750; 15.500
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula saCzech Republic)
Republikang Tseko
Česká republika (Tseko)
Salawikain: Pravda vítězí
"Ang katotohana'y nananaig"
Awitin: Kde domov můj
"Saan ang tahanan ko"
Location of Tsekya
Kabisera
at pinakamalaking lungsod
Praga
50°05′N14°28′E / 50.083°N 14.467°E /50.083; 14.467
Wikang opisyalTseko
KatawaganTseko
PamahalaanUnitaryongrepublikangparlamentaryo
• Pangulo
Petr Pavel
Petr Fiala
LehislaturaParlamento
• Mataas na Kapulungan
Senado
• Mababang Kapulungan
Kapulungan ng mga Diputado
Establishment history
c. 870
1198
28 October 1918
1 January 1993
Lawak
• Kabuuan
78,871 km2 (30,452 sq mi) (115th)
• Katubigan (%)
2.16 (as of 2022)
Populasyon
• Pagtataya sa 2023
Neutral increase 10,827,529 (85th)
• Senso ng 2021
Neutral increase 10,524,167
• Densidad
133/km2 (344.5/mi kuw) (ika-91)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $539.318 bilyon (46th)
• Bawat kapita
Increase $49,025 (39th)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $335.243 bilyon (ika-47)
• Bawat kapita
Increase $30,474 (37th)
Gini (2020)24.2
mababa
TKP (2021)Increase 0.889
napakataas · ika-32
SalapiCzech koruna (CZK)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)
UTC+2 (CEST)
Kodigong pantelepono+420
Kodigo sa ISO 3166CZ
Internet TLD.cz[a]

AngTsekya (Tseko:Česko), opisyal naRepublikang Tseko, ay bansang walang pampang saGitnang Europa. Hinahangganan ito ngAustria sa timog,Alemanya sa kanluran,Polonya sa hilagang-silangan, atEslobakya sa timog-silangan. Sumasaklaw ito ng lawak na 78,871 km2 at tinatahanan ng mahigit 10.8 milyong mamamayan. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ayPraga.

Unang itinatag angDukado ng Bohemia sa huling bahagi ng ika-9 na siglo sa ilalim ng Great Moravia. Ito ay pormal na kinilala bilang isang Imperial State ng Holy Roman Empire noong 1002 at naging isang kaharian noong 1198.[16][17] Kasunod ng Labanan sa Mohács noong 1526, ang lahat ng mga lupain ng Korona ng Bohemia ay unti-unting isinama sa monarkiya ng Habsburg. Makalipas ang halos isang daang taon, ang Protestant Bohemian Revolt ay humantong sa Tatlumpung Taon na Digmaan. Pagkatapos ng Labanan sa White Mountain, pinagsama ng mga Habsburg ang kanilang pamumuno. Sa pagbuwag ng Holy Roman Empire noong 1806, ang mga lupain ng Crown ay naging bahagi ng Austrian Empire. Ang Republikang Tseko ay isa sa mga miyembro naUnyong Europeo (EU).

Etimolohiya

[baguhin |baguhin ang wikitext]

Politika

[baguhin |baguhin ang wikitext]

Sumali ang Tsekya saNATO noong 12 Marso 1999 at saUnyong Europeo noong 1 Mayo 2004.

Angpinuno ng estado ng Republikang Tseko ay ang pangulo. Karamihan sa kapangyarihangtagapagpaganap ay nakasalalay sapinuno ng pamahalaan, ang punong ministro, na madalas ding pinuno ng pinakamalaking partido o ng pinakamalakingkoalisyon sa parlamento at itinatakda ng pangulo. Ang natitira sagabinete ay itinatakda ng pangulo sa rekomendasyon ng punong ministro.

Ang pinakamataas na katawangtagapagbatas ay ang bicameral na Parlament České republiky (Parlyamento ng Republikang Tseko), na may 281 kinatawan. Ang pinakamataas natagapaghukom ay ang Ústavní soud (Hukumang konstitusyonal), na nasusunod sa lahat ng mga isyungkonstitusyonal.

Pagkakahati

[baguhin |baguhin ang wikitext]

Tatlo naestado (historical lands) ang bumubuo sa Tsekya at ang kani-kaniyang kabisera:

  1. Bohemya, wikang Tseko: Čechy (kabiseraPraga)
  2. Morabya, wikang Tseko: Morava (kabisera Brno)
  3. Silesya, wikang Tseko: Slezsko (kabisera Ostrava)

Sa dibisyong administratibo, nahahati ang Republikang Tseko sa 14kraj (rehiyon), ang bawat isa na isinasapangalan sa kanilang mga pangunahing lungsod:


Rehiyon  Punong lungsodPopulasyon
(2009)

hlavní město PrahaPraga1 233 211
Středočeský krajPraga1 230 691
Jihočeský krajBudweis636 328
Plzeňský krajPilsen569 627
Karlovarský krajKarlovy Vary308 403
Ústecký krajÚstí nad Labem835 891
Liberecký krajLiberec437 325
Královéhradecký krajHradec Králové554 520
Pardubický krajPardubice515 185
kraj VysočinaJihlava515 411
Jihomoravský krajBrno1 147 146
Olomoucký krajOlomouc642 137
Zlínský krajZlín591 412
Moravskoslezský krajOstrava1 250 255

Tignan din

[baguhin |baguhin ang wikitext]

Mga kawing panlabas

[baguhin |baguhin ang wikitext]

Mga sanggunian

[baguhin |baguhin ang wikitext]

Alemanya · Austria · Belhika · Bulgarya · Dinamarka · Eslobakya · Eslobenya · Espanya · Estonya · Gresya · Irlanda · Italya · Kroasya · Letonya · Litwanya · Luxembourg · Malta · Olanda · Pinlandiya · Polonya · Portugal · Pransiya · Rumanya · Suwesya · Tsekya · Tsipre · Unggarya

Mga bansang kandidato na nasa usapan sa paglawak:Albanya · Hilagang Masedonya · Moldabya · Montenegro · Serbiya · Turkiya · Ukranya

Mga bansang kandidato:Bosniya at Herzegovina · Heorhiya

Mga bansang maaring maging bansang kandidato:Kosovo

Watawat ng Unyong Europeo
Mga bansa at dependensiya ngEuropa
Mga soberanong estado
Mga estado na may
limitadong pagkilala
Dinamarka
Reyno Unido
Mga Dependensiya ng Korona
Mga natatanging lugar
ng panloob
na soberanya
Pinlandya
  • Åland (awtonomong rehiyon na saklaw ng kasunduang Åland ng 1921)
Noruwega
  • Svalbard (Hindi-inkorporadong lugar na saklaw ng Kasunduang Svalbard)
Reyno Unido
  • 1 Sumasaklaw sa karaniwang hangganan sa pagitan ng Europa at ng isa panglupalop.
  • 2 Itinuturing na bahagi ng Europa dahil sa mga kadahilang pangkultura, pampolitika, at pangkasaysayan subalit matatagpuan saKanlurang Asya.
  • 3 Ang mga pulo sa karagatang malapit sa Europa ay karaniwang isinasama sa lupalop kahit na hindi sila nakalagay satalampas panlupalop.
  • 4 Pinamamahalaan ngSanta Sede na may soberanya sa Lungsod ng Baticano.

49°45′N15°30′E / 49.750°N 15.500°E /49.750; 15.500
Maling banggit (May<ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang<references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2

Nagmula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Republikang_Tseko&oldid=2086637"
Mga kategorya:
Nakatagong kategorya:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp