บทความนี้มีชื่อเป็นภาษาอังกฤษ เนื่องจากยังไม่มีชื่อภาษาไทยที่กระชับ เหมาะสม, ไม่ปรากฏคำอ่านที่แน่ชัด หรือไม่ปรากฏคำแปลที่ใช้ในทางวิชาการ

Trophozoite (G.trope, nourishment +zoon, animal) คือระยะที่มีการกระตุ้นและการกินอาหารในวัฏจักรชีวิตของโปรโตซัว บางชนิด เช่นPlasmodium falciparum ที่เป็นสาเหตุของโรคมาลาเรีย และโปรโตซัวในกลุ่มGiardia^[1] รูปแบบที่สัมพันธ์กับระยะ trophozoite คือซิสต์ ที่มีผนังหนา ซึ่งแตกต่างจากระยะซิสต์ที่เป็นระยะพักและเป็นระยะป้องกันตัวของโปรโตซัว Trophozoite มักพบในของเหลวในร่างกายและเนื้อเยื่อของโฮสต์ และในหลายกรณีเป็นรูปแบบของโปรโตซัวที่ก่อให้เกิดโรคในโฮสต์^[2] ในโปรโตซัวEntamoeba histolytica ซึ่งจะบุกรุกเยื่อบุผิวของลำไส้ของโฮสต์ ทำให้เกิดโรคบิด ซึ่งช่วยให้ trophozoite สามารถเดินทางไปที่ตับและนำไปสู่การเกิดฝีในตับ^[3]

สิ่งมีชีวิตที่เป็นสาเหตุของโรคมาลาเรีย คือโปรโตซัวที่มีชื่อว่าPlasmodium falciparium ซึ่งมีซึ่งมียุงก้นปล่อง ตัวเมียเป็น พาหะ^[4] โรคมาลาเรียถูกบันทึกว่าเป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในแอฟริกาใต้สะฮารา และบางประเทศในเอเชียที่มีจำนวนผู้เสียชีวิตสูงที่สุด^[5] การศึกษาพบว่าความชุกของโรคนี้เพิ่มขึ้นตั้งแต่ปี 2015^[6] โปรโตซัวชนิดนี้ยังมีสายพันธุ์ย่อยอื่น ๆ อีก โดยบางสายพันธุ์ทำให้เกิดโรคในมนุษย์ โดยในปี 2021 มีผู้เสียชีวิตจากโรคมาลาเรีย (Plasmodium falciparium) มากกว่า 91,000 ราย ซึ่งเพิ่มขึ้น 77% จากปี 2020 ตามรายงานขององค์การอนามัยโลก (WHO)^[7]

วัฏจักรชีวิตของโรคมาลาเรียแบ่งออกเป็นสองระยะ:

1. ในมนุษย์: ยุงเพศเมียที่ติดเชื้อ (โดยปกติคือชนิด Anopheles) กัดมนุษย์และฉีดsporozoites เข้าไปในกระแสเลือดขณะดูดเลือด^[8] Sporozoite เดินทางไปที่ตับและบุกรุกเซลล์ตับ (hepatocyte) ใน Exo-erythrocytic Cycle^[9] Sporozoite ในเซลล์ตับที่ติดเชื้อแตกออกเป็นschizont และเข้าสู่กระแสเลือด (Erythrocytic Cycle) Schizont เจริญเติบโตและแบ่งตัวแบบไม่อาศัยเพศเพื่อสร้างmerozoites นับพันในระยะ trophozoite เริ่มต้น ซึ่งทำให้เกิดอาการของโรคมาลาเรียในมนุษย์ สิ่งเหล่านี้เจริญเติบโตและผ่านการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศที่เรียกว่า gametogenesis เพื่อผลิตgametocytes (เกิดในรูปแบบเพศชายและหญิง)^[10] ในระยะ trophozoite ปลายของกระแสเลือด ซึ่งถูกยุงตัวอื่นดูดเลือดแล้วนำไปสู่การสืบพันธุ์ต่อไป^[11][12]
2. ในยุง: Gametocyte ซึ่งมีทั้งไมโครแกมเมโทไซต์ที่มีแฟลเจลลา (เพศผู้) และเมกะแกมเมโทไซต์ที่ไม่มีแฟลเจลลา (เพศเมีย) ถูกยุงกินเข้าไปขณะดูดเลือด จากนั้นจะเข้าสู่ระยะซิสต์, sporozoite, และผ่านการสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ หลังจากผ่านไป 10–18 วัน sporozoite เคลื่อนไปยังต่อมน้ำลายของยุง ในการดูดเลือดครั้งต่อไปของยุงในมนุษย์ Sporozoite ถูกฉีดเข้าไปพร้อมกับน้ำลายที่มีสารกันเลือดแข็ง ซึ่งจะเดินทางไปที่ตับเริ่มวัฏจักรใหม่^[13]

Balantidium coli เป็นสาเหตุของโรคบาแลนติดิเอซิส (Balantidiasis) ในapicomplexan life cycle Trophozoite ผ่านการสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ (schizogony) และพัฒนาไปเป็นschizont ซึ่งมีmerozoites

ระยะ trophozoite ของGiardia จะตั้งรกรากและเพิ่มจำนวนในลำไส้เล็ก Trophozoites จะพัฒนาเป็นซิสต์ซึ่งเป็นระยะชีวิตที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ^[14]

• ปรสิตวิทยา

• CS1 แหล่งที่มาภาษาอังกฤษ (en)
• บทความที่มีชื่อเป็นภาษาอังกฤษ