蓋亞那合作共和國（英語：Cooperative Republic of Guyana），通稱蓋亞那，位於南美洲北部，是南美洲唯一以英語為官方語言的國家，也是大英國協成員國。
Cooperative Republic of Guyana (蓋亞那合作共和國, kamu nu UK: Cooperative Republic of Guyana), tadangangan han u Kaya-na (Guyana (蓋亞那), itida i Nanmei-cuo (南美洲) amisan, Nanmei-cuo (南美洲) u Igu acacay ku kamu nu kanatal nuheni, u United Kingdom (大英國協) a tademawan a kanatal.[1]
u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ciIrfaan Ali (Yielban．Ali伊爾凡·阿里), 1980 a mihca 4 a bulad 25 a demiad nalecuhan. u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) nu Guyana (蓋亞那) ayza, micakat a demiad sa i 2020 a mihca 8 bulad 2 demiad.
cacay a malebut sepat a lasubu siwa a bataan idaw ku walu (1498) a mihcaan Cristoforo Colombo (Keli-seduo-fu.kelun-pu' 克里斯多福．哥倫布) makaadih ku Kaya-na (Guyana (蓋亞那) atu biyaw a niyadu’sa, Europe (O-cuo 歐洲) atademaw mabulawtu a tayni i tini..
nikudan satu nu tuluay a se-ci nina kitidaan makakutay kunuheni naw Ing-kuo(United Kingdom (英國),He-lan (Netherlands (荷蘭), Fa-kuo (France (法國) a debung, katukuh tu sabaw tu siwa (19) a se-ci, cacay a malebut walu a lasubu cacay a bataan idaw ku sepat (1814) a mihcaan Ing-kuo (United Kingdom (英國), He-lan Netherlands (荷蘭), Fa-kuo(France (法國) nina tuluay a kanatal masasulit tu sakabenisan a kiyaku, Kaya-na (Guyana (蓋亞那) a niyaduan tatenga u Ing-kuo(United Kingdom (英國) mabulaway a tademaw kumi kuwanay, sisa pangangan han u Ing-kuo(United Kingdom (英國)Guyana (蓋亞那) han.
cacay a malebut siwa a lasubu enem a bataan idaw ku cacay (1961) a mihcaan unuheni tu kumikuwanay, samad han nuheni u Kaya-na (Guyana (蓋亞那) han. cacay a malebut siwa a lasubu enem a bataan idaw ku enem (1966) a mihcaan lima (5) a bulad tusa a bataan idaw ku enem (26) a demiad misiteked, cacay a malebut siwa a lasubu pitu a bataan (1970) a mihcaan tusa (2) a bulad tusa a bataan idaw ku tulu (23) a demiad patideng tu Kaya-na (Guyana (蓋亞那) kapulungan a kanatal (蓋亞那合作共合國).[2]
Kaya-na (Guyana (蓋亞那) cebedcebetan kubuyu'buyu'an, tada adiditu kutademaw nuheni walu a mang kutademaw, Ing-kuo (United Kingdom (英國) mahka mabulaw kunuheni namaka Fai-cuo ( Africa (非洲) micakay tu kalung atademaw tatayni mikaykun, cacay a malebut walu a lasubu tulu a bataan idaw ku sepat (1834) a mihcaan malapes ku kalung a kawawan.
mabulaway pasayda i Naya ( Asia (南亞) a In-tu'(India (印度) atu wali timul nu Asia (東南亞) a kitidaan, kiyakun ku tatayni itini nu yasuya a mamikuli a tademaw, sisa Kaya-na (Guyana (蓋亞那) nu sakaliwmah atu baba’tuan taneng matulin amapalekal, sisa Kaya-na (Guyana (蓋亞那) mala katuuday nu binacadan a kakitidaan.[3]
Kaya-na (Guyana (蓋亞那) maka kutkut tu simal, sakaudip han macakat tu sepat.sepat (4.4%) a kilac, kasenusa macakat tu walu a bataan idaw ku enem a kilac (86%)
南美洲北部的委內瑞拉，是全球最大石油儲量的地區，與其相鄰的國家蓋亞那 (Guyana)。
Namei-cuo (Amilikaan (南美洲) amisan u Winai-zuyla (Venezuela (委內瑞拉), u kitakit satabakiay nu suku nu simal a kakitidaan, atu mababiyaway a kanatal Kaya-na (Guyana (蓋亞那)，
itini i tusa a malabut cacay a bataan idaw ku lima (2015) a mihcaan makaadih tu simal, Kaya-na (Guyana (蓋亞那) itida i ce’taw (赤道) nu capiyan, kacaledesan a udatan a demiad,kilangkilangan ku labu makaalatu walu a bataan (80%) nu kilacan, idaw ku luilala’, kim, tan, mukim atu ba’ba’tuwan, caycen pu'cen (財政部長) ci Winston Jordan (Wuen-se-tun．Ciyaw-dan 溫斯頓·喬丹) .
未來將會使用石油開採的特許權利金，興建從海岸線延伸到內陸的高速公路，以利開採礦藏。
anumahida awni kudkudan tu simal ku sapikeda tu cunlicen, patideng tu namaka lilis nubayu besud sa katukuh i labu a dadan nu kawsu kunlu (高速公路), saka ngaay mikukud tuba’tu.
不過，由於蓋亞那經濟體較小，IMF也提出警告，石油市場的波動會對蓋亞那的經濟造成較大的影響。
nika, adidi’ ku sakaudip nu Kaya-na (Guyana (蓋亞那), IMF patudu’an, simal itini i iciba' anika lawlawan misuayaw tu Kaya-na (Guyana (蓋亞那) nu sakaudip tabaki kunika lawilawan.
Kaya-na (Guyana (蓋亞那) nu sihu idaw kunipi sausisan, tusa a malebut tusa a bataan idaw ku tusa (2022) a mihcaan nu saka tusa ibayuay a simal tuni kalingatuan silacul han , tu mihmihcaan sipasimel atu sapi cidekaw nu cacukaymasen macunus macunus, nina kalisiw taneng ku sapalekalaw tuni kiyakuan a kalisiwan, sakay tini i kanatal nu sapatideng tu sakasilacul, saka talaw anu malawlaw ku nidang nu simal mawada' ku sakaudip nu binawlan.
micidek ku Winai-zuila (Venezuela (委內瑞拉) sakamusa i Essequibo (Ayse-kueypuo 埃塞奎博) sauwac nutipanay a lala’ - nutipan a Kaya-na Guyana (蓋亞那) nu Winai-zuila (Venezuela (委內瑞拉). Kaya-na (Guyana (蓋亞那) amica kuni kai Amilikaan (Nanmei-cuo 南美洲), u Nanmei-cuo (南美洲) kanatal a tademaw, nika i laylay nu likisi atu Caribbean (Ciale-pihay 加勒比海) masasungaay kunuheni.
Kaya-na (Guyana (蓋亞那)kamu nu Sipan-ya(Spain (西班牙): Las Guayanas, Igy (United Kingdom (英國): The Guianas,kamu nu Fa-iy (France (法國): Guyanes,kamu i nu He-lan(Netherlands (荷蘭): Guyana's,kamu nu putawya-iy (Portugal (葡萄牙): Guianas) u timulan nu Amilikaan (NanMei-cuo 南美洲) amisan, nutipan amisan a niyaduan, pababenis han tu pina a kanatal atu kitidaan.
nuayawan nu Columbus (Kelun-pu' 哥倫布) a zitay, Kaya-na (Guyana (蓋亞那) a niyaduan nu tademaw u Ciale-pi atademaw (加勒比人) atu Alawa-ke’ atademaw (阿拉瓦克人) itini i sabaw tu pitu (17) a se-ci nikudan nina niyadu’ hamaw han nu O-cuo kanatal (歐洲國家) mibenis u kabulawan a kitidaan, mahida aydaay a wayway.
nina niyadu’mibatad tu yadahay nu Amilikaan (Nanmei-cuo 南美洲) a kanatal (mitulinnay a kanatal u Winai-zuyla (Venezuela (委內瑞拉), Kelun-piya (Columbia (哥倫比亞) atu Pa-siBrazil (巴西), lalangawan, cence misiteked tu lilisay a Amazon Basin (Yama-sun penti (亞馬遜盆地) , Amilikaan (Nanmei-cuo 南美洲) nu timulan, nutipan timulan a kanatal, micapiya tu Caile-pi (Caribbean (加勒比) a kakitidaan.[4]
idaw ku tankun fudaw (天空浮島) (Mount Roraima " pingangana nu Kaya-na buyu' (蓋亞那高原)，itida i Amilikaan (Nanmai-cuo 南美洲) Winai-zuyla (Venezuela (委內瑞拉) a Kaya-naGuyana abuyu' (蓋亞那高原), i kitakitay nu samukasiay alala’, masa enal ku tungduh nubuyu’, mahida u masikakuay a tabakiay nu takalan.
makaala’tu tusa (2) a walewalen a mihcaan nu laylay a Kaya-na (Guyana abuyu' (蓋亞那高原), makaalatu tulu (3) a mang nu pinfunkunli, milauyd tu enemay (6) a kanatalan, nuni kasa pucu'sa nulala’an, nika sademiadan mapaudad mapabali.
nikahetikan nu mabawbaw nu lala' atu ba'tu, u atekakay satu aba’tu kuliwan i masaenalay, mahida aydaay a mutidengay nu ladenman a "' takal abuyu", itida i Kaya-na (Guyana) abuyu' (蓋亞那高原), idaw henay ku cacaya a lasubu (100) misengiay tina takalan abuyu', idaw ku satabakiay ninabuyu' a takalan makaala tu tusa a malebut lima a lasubu enem a bataan (2560) a kunce nubuyu', aydahan mapatukitu ikitakit nu lahad nuni pahetikan nu babalaki.
mapangangan nuniyadu'ay u “ Te'pu-e (特普伊)”a masaenalay nubuyu', u kacaledesan nu masalahatay akilangkilangan, liklik matahap nu mahida u kupaay apiyang nu latem, lilis han idaw kumilibetay nu caayya ka adih nu kacaledesan alangawlangawan, nu panaay a cascas a cascas nubuyu' cikciken malaadidiay abuyu', bataden amiadih mahida uibayuay aadidi'ay asubal.[5]
在這片高原的另一頭，藏著世界上落差最大的瀑布——天使瀑布（Angel Falls）
nuayawan ninabuyu' han, idaw kuni culimekan tu satabakiay nukitakit a cascas—u tian-Se (天使瀑布) cascasan (Angel Falls, 天使瀑布).
從陡壁隙縫直瀉下來的它又名安赫爾瀑布，座落在委內瑞拉最大的自然保護區卡奈瑪國家公園（Canaima National Park），高度足足有979公尺，是尼加拉瓜瀑布的16倍！
namakabuhangay a mulecisay kasenun sananay mahetikay ananum u Anhela-pupu' (Anhee-cascas (安赫爾瀑布) a ngangan, itida i Winai-zuyla (Venezuela (委內瑞拉) satabakiay a lihalay dadiputan a Kanay-ma kuocia kunyung (Canai-ma National Park (卡奈瑪國家公園), talakaw han makaala tu siwa a labsubu pitu a bataan idaw ku siwa ( 979) a cunce, u Nicia-lakuo "Nicaragua" cascas (尼加拉瓜瀑布) nu sabaw tu enem (16) a bey (倍)!
dadiputen a kitidaan nika sasungaliwan nusauwac ananum, talakaway kubuyu', pa’ngaw han idaw ku kacaledesan a langaw nukilangkilangan atu ahebalay nu lutuk, unikasi nganganay nu Tanse-pupu' (Angel Falls a cascasan (天使瀑布), idaw henay ku yadahay a cascasan, sipangangan han tu "cascas a niyadu'an (瀑布之鄉)".[6]
malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan (外部連結)
