Muzyka – kōnszt ôrganizacyje struktur klangowych w czasie. Jedna z dōmynkōnsztōw piyknych, kerŏ wpływŏ na psychikãczowieka bez klangi.
Struktury klangowe skłŏdajōm sie z zestŏwōwwelōw akustycznych ô naschwŏl ôbranychfrekwyncyjach iamplitudach jak tyż ciszyny pōmiyndzy niymi. Jednym z cwekōw muzyki je samoekspresja jak tyż przekŏzsubiektywnych ôdczuć kōmpozytora abo sprŏwiŏrza, kery mŏ wpływ na ôdczuciu, ryakcyje i świadōmość suchŏcza przetwŏrzajōncego te doznaniŏ w knif doimyntnie indywidualny. Ôd mŏwy ludzkij roztōmajci sie znacznie srogszym rozdziałym przekazowanych treści jak tyż spotrzebowaniym, ôkrōmgłosu ludzkigo,insztrumyntōw muzycznych jak tyż wszelich klangōw elektrōnicznych, naturalnych i nieartykułowalnych.
Muzyka je jednym z przejŏwōw ludzkijkultury. Idzie przijmnōńć, iże muzyka ôd dycki tŏwarziszyła czowiekowi w robocie, graczce, raście jak tyż w ôbrzyndach, pewnie tyż ôd zaczōntku łōnczona była ztańcym i słowym. Z zaczōntku muzyka sużyła cylōm praktycznym – pōmŏgała w robocie zespołowyj, była formōm kōmunikacyje, niyskorzij stała sie tyż elymyntym tożsamości zbiorowyj. Z czasym wykształciyła sie za jedna z asty kōnsztu.
Tabula z szkryftym czynści Hymnu do Nikkal, bydōncŏ z kol. 1400 roku p.n.e.
W czasachprehistorycznych grano było na muszlach i piskołkach wykōnanych z kostyry. Muzyka tŏwarziszyła tańcōm i cerymōnijōm religijnym. A wantycznych państwach:Mezopotamije,Egipcie,Indyji,Chinie iGrecyje suchano było muzyki tyż dlŏ uciechy. Muzykã zaczynto było zapisować w antycznyj: Mezopotamije, Egipcie i Grecyje, a szpecyjalisty uwŏżajōm nawet, iże znŏdli zapisany fragmynt muzyczny hymn, bydōncy z Sumeru z ôkresu 5000-3000 lŏt p.n.e.
Snŏdź za nojstarszy wiernie ôdtworzōny terŏźnie wytwōr muzyczny uwŏżany jeHymn doNikkal, kerego szkryft datowany je na 1400 rok p.n.e.[1][2] Szkryft je z państwaHurytōw; ôdnŏdniynto było go w chycie XX stoleciŏ w Ugarit na wybrzyżuMorza Śrōdziemnego, za to muzykã ôdtworzōno było po piytnŏstu latach robot naUniwerzytecie Kalifornijskim (Berkeley)[3]. Piyrszy kōmpletny wytwōr muzyczny, kery zachowoł sie do naszych czasōw, datowany je na IX stolecie[4].
Podle przekazōw biblijnych wynojdywŏczym muzyki bōłJubal, bo wKsiyndze Zorty 4, 21 ôkryślōny ôstoł za fater wszyjskich tych, kerzi grajōm na „cytrach i ôrganach”[6].
W tradycyjnym i nojbarzij rozpowszechnionym ujyńciu, struktury muzyczne skłŏdajōm sie z taktu, melodyje jak tyż harmōnije. Przi rozwŏżaniu ta niyprzileżytość barzij szczegōłowo, straciōł tyn idzie przedstawić dalij pokŏzano (sōm to tm. elymynta dzieła muzycznego):
