Parahiyangan atawaParahyangan atawaParahiangan atawa ogéPreanger mangrupa tatar sunda, wilayah budaya jeung pagunungan di propinsiJabar di PuloJawa diIndonésia . Wewengkon ieu kira-kira kurang ti 1/6 (sapergenap) na Jawa.Parahyangan diwates lebah kulonna ku propinsiBanten , di lebah kalér ku wewengkon basisir kalérSubang ,Cirebon jeungIndramayu (urutresidensi ti Batavia sarta Cheribon), di tatar wétan ku propinsiJawa Tengah (urutresidensi Banjarsari na Pekalongan), di kidul kuSamudra Hindia .[1]
WewengkonParahiangan Tengah ( Central Parahiangan ) ngawengku kabupatén (kabupaten ) diantarana:
ngahiji jeungBandung sartaCimahi , sacara geografi ti kabupatén ieu najan sacara administratif beda.
Lian ti Parahyangan, aya ogé tatar nukatelahParahiangan wétan ( Eastern Parahiangan ) nu ngawengku kabupatén di antarana:
kaasupTasikmalaya sartaBanjar , anu sarua mangrupa sacara geografi dina kabupatén ieu najan sacaraadministratif beda.
di tatar kulon, wewengkon katelahParahiangan Barat ( Parahiangan kulon ) nyertakeun:
Wewengkon Parahiangan Kulon sok aya kalana disebutkeun salakuBogor Raya (Greater Bogor) lamun dihijikeun jeungKabupatén Bogor jeung Kota diBogor .
Ngaran "Parahiyangan" anu asalna tina basaSunda kecap para jeung hiyang nu hartina "tempat cicing na hiyang/hyang (ilah)" cohagna sawarga. Parahyangan mangrupa wilayah pagunungan, sarta Indonésia dipercaya yén dewa cicing dina luhur gunung. Eta"dewa" nyaéta anu nyicingan pulo jawa , sapertiDieng Plateau di pusat, atawa Hyang Plateau di wétan.
Hiji lagenda disunda nyaétaSangkuriang ngandung harti tina situ prasejarah di Citarum Bandung ti dataran luhur, nu nunjukkeun yén urang Sunda geus nyicingan wewengkon saprak umur batu éta. Paribasa Sunda sejen populér sarta légenda disebutkeun ngeunaan kreasi Parahyangan dataran luhur, anu jantungna dunia téh ti Sunda; "Nalika dina hyangs (dewa) anu mesem, tanah Parahyangan dijieun". Légenda ieu ngusulkeun ka Parahyangan dataran luhur salaku paulinan atawa cicingna sahiji dewa, kitu ogé kaéndahan alam na.
Karéta porsiJakarta -Bandung disebut Kereta API Parahyangan. Dinten éta dihijikeun sareng randegan Gede jadi randegan Parahyangan.
Wewengkon Parahiangan geus imah manusa mimiti saprak jaman prasejarah, sahenteuna saprak 9.500 taun saméméh hadir.[2] Aya geus sababaraha papanggihan arkéologis prasejarah di padumukan manusa mimiti, dina Pawon guha di wewengkon Padalarang , Bandung wetan, sarta kira-kira danau heubeul Bandung .[3][4] Candi Bojongmenje kapanggih di wewengkon Rancaekek,Kabupaten Bandung , wétaneun kota Bandung. Candi diperkirakeun jadi tanggal ti mimiti abad ka-7 CE, sabudeureun période sarua - atanapi beda sama sakali malah baheula, ti Dieng candi Jawa Tengah.[5]
Mangrupa sajarah pangkolotna ditulis pikeun wewengkon Parahiangan balik deui ka circa abad 14 ieu kapanggih dina Cikapundung prasasti, di mana wewengkon éta salah sahiji pakampungan dinaKarajaan Pajajaran .[6] Parahyangan mangrupa bagian tina urutKarajaan Sunda . Wewengkon pagunungan darat nyaéta Parahyangan ieu dianggap salaku tempat suci diSunda Wiwitan aqidah.kabuyutan atawamandala (sanctuary suci) tina Jayagiri ieu disebutkeun dina naskah Sunda buhun jeung ayana tempat di dataran luhur Parahyangan, meureun kalér Bandung di lamping nyaétaGunung Tangkuban Parahu .
Saatos tumiba Karajaan Sunda dina abad ka-16, Parahiangan ieu di administrasikeun jeung bangsawan nyaéta Cianjur, Sumedang sareng Ciamis. Maranéhanana pangéran ngaku salaku pewaris tur katurunan raja Sunda raja nasab,King Siliwangi . Sanajan éta kakuatan dominan di waktu anu digelar kuBanten jeungCirebon Sultanates, anu aristocrats Sunda tina dataran luhur Parahyangan ngarasakeun kabebasan nu rada internal jeung mandiri.
Dina 1617, Sultan Agung di Mataram dibuka kampanye militer sakuliah jawa jeung nyepeng Kasultanan Cirebon. Dina 1618 pasukan Mataram ngawasa Ciamis sarta Sumedang sarta maréntah paling wewengkon Parahyangan. Kasultanan Mataram ieu aub dina kontes kakuatan jeungWalanda East India Company (VOC) dipuseurkeun diBatavia . Engké Mataram ieu laun ngaruksak ngaliwatan pajuangan hasil pangéran Jawa sarta implomentasi Walanda dina internal Mataram pangadilan salingkuhan. Pikeun ngamankeun posisi maranéhanana, engké raja Mataram geus dijieun rancana kalawan VOC sarta geus dibikeun nepi seueur lemahna na nu tadina kaala ku Sultan Agung, éta kaasup Parahiangan. Kusabab mimiti abad ka-18 Parahiangan éta dina kakawasaan Walanda.
Salila waktu kolonial Walanda, wewengkon ieu kawanoh salakuDe Preanger. Ibukota Preanger mimitina lokasina di Tjiandjoer (Cianjur), sarta engké dipindahkeun kaBandung anu laun dimekarkeun jadi hiji pakampungan penting. Ku abad ka-19 Kolonial Walanda geus ngadegkeun na nyepeng leuwih paling Jawa. Tur ngaliwatan pangwangunanDaendels 'jawa ngawangun jalan gedé nu disambungkeun aréa perkebunan Preanger jeung di sambungkeun ka batavia sarta réa patempatan lianna Jawa, Preanger éta kabuka pikeun investasi, eksploitasi sarta bisnis. Preanger éta hiji aréa perkebunan penting jeung produktif dina mangsaHindia Walanda jaman anu ngahasilkeunkopi ,teh , kina na loba pepelakan tunai anu loba nu boga perkebunan Walanda jegud. Kawentar kopi Java diwanohkeun di sakuliah dunya ku Walanda éta sabenerna kopi dipelak di wewengkon Parahyangan. Dina awal abad 20, Bandung tumuwuh kana hiji pakampungan penting sarta kota jeung-rancanana. Pra-perang Bandung ieu dirancang salaku ibukota anyar Hindia Walanda, sanajan kituPerang Dunya II dibawa rancana ieu mungkas. Sanggeus Indonesia merdeka Indonésia, Parahyangan dianggap minangka nami sajarah romantis keur wilayah pagunungan Jabar sabudeureun Bandung.
|archivedate=, you must also specify|archiveurl=. http://www.geocities.com/ekoy001/PawonJTM-web.htm. Diakses pada 2008-08-21.