Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Kërceni tek përmbajtja
Wikipediaenciklopedia e lirë
Kërko

Queensland

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Queensland
Nickname: 
Sunshine State
Motto(s): 
Audax at Fidelis
(Bold but Faithful)
Vendndodhja e Queensland në Australi
Vendndodhja e Queensland në Australi
Kolonia e Kurorës,qeveria përgjegjëse
siKolonia e Queensland
6 qershor 1859
Federata1 janar 1901
Akti i Australisë3 mars 1986
Kryeqyteti dheqyteti më i madhBrisbane
Administrata77 zona të qeverisjes vendore
Government
 • TypeMonarkia kushtetuese
Demokracia parlamentare
 • BodyQeveria e Queensland
 • GuvernatoriJeannette Young
 • KryeministriAnnastacia Palaszczuk (ALP)
LegjislaturaParlamenti i QueenslandAsambleja Legjislative (93 vende)
Gjyqësori
Përfaqësimi federalParlamenti i Australisë
KushtetutaKushtetuta e Queensland
Area
 • Total
1.851.736 km2 (0.715 sq mi)
 • Land1.729.742 km2 (0.668 sq mi)
 • Water121.994 km2 (47.102 sq mi)
 • Rank2-të
Highest elevation1.622 m (5.322 ft)
Population
 (Dhjetor 2021)[1]
 • Total
5.265.043
 • Rank3-të
 • Density2,8/km2 (70/sq mi)
  • Rank5-të
Demonym(s)Queenslander
Banana Bender (bisedore)[2]
Time zoneUTC+10 (AECST)
Kodi postar
QLD
ISO 3166 codeAU-QLD
GSP year2019–20
GSP ($A million)$363,524[3] (3-të)
GSP per capita$70,862 (5-të)
HDI (2019)0.937[4]
very high ·5 nga 8
Websitewww.qld.gov.au

Queensland është shteti i dytë më i madh nëAustrali. Ndodhet në verilindje, kufizohet meNorthern Territory,Australinë Jugore dhe meUellsin e Ri Jugor. Kryeqyteti dhe qyteti më i madh ështëBrisbane. Queensland ështështeti i gjashtë më i madh sipas sipërfaqes të nëndarjes.Willem Janszoon ishte i pari që erdhi në këtë shtet. Popullsia në Quennsland është 4,750,500 dhe është shteti i tretë me popullsi më të madhe në Australi. Queensland e morri emrin në nder tëMbretëreshës Victoria[5] më 6 qershor 1859, ku edhe me këtë datë festohetDita e Queensland. Queensland ishte një nga gjashtë kolonitë që u bënë shtetet themeluese të Australisë me federatë më 1 janar 1901.

Historia

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]
Artikullikryesor:Historia e Queensland

Historia e Queensland përfshin mijëra vjet, duke përfshirë si një prani të gjërëindigjene, ashtu edhe kohën e ngjarjes së zgjidhjes pas-evropiane. Rajoni verior-lindor i Australisë u hulumtua nga navigatorët holandezë, spanjollë dhe francezë përpara se të ndeshej nga togerXhejms Kuk në vitin 1770. Shteti ka dëshmuar një luftë kufitare midis kolonëve evropianë dhe banorëve indigjenë (të cilat nuk rezultuan në ndonjë zgjidhje apo traktat), si dhe shfrytëzimi i punës së lirë në Kanaka të buruar nga Paqësori i Jugut përmes një forme të rekrutimit të detyruar, i njohur në atë kohë si "blackbirding".Partia e Punës Australian ka origjinën e saj si një organizatë zyrtare në Queensland dhe qyteti iBarcaldine është vendlindja simbolike e partisë. Qershori 2009 shënoi 150 vjetorin e krijimit të tij si një koloni më vete nga Uellsi i Ri Jugor.[6] Një rekord i rrallë i jetës së hershme të banuesit në veri të Queensland mund të shihet në një seri prej dhjetë pllakash xhami fotografike të marra në vitet 1860 ngaRichard Daintree, në koleksionin eMuzeut Kombëtar të Australisë.[7]

Gjeografia

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]
Rajonet e përcaktuara zakonisht të Queensland, meQueensland Qendror të ndarë në nënrajonetMackay dheFitzroy

Me një sipërfaqe gjithsej prej 1,852,642 kilometrash katrorë, Queensland është një shtet i shtrirë me një gamë shumë të larmishme klimash dhe karakteristikash gjeografike. Nëse Queensland do të ishte një komb i pavarur, do të ishte i 16-ti më i madhi në botë, duke qenë afërsisht me të njëjtën madhësi siMeksika,Indonezia dheMongolia.

Vija bregdetare lindore e Queensland kufizohet meDetin Koral, një krah i Oqeanit Paqësor. Shteti kufizohet ngaNgushtica e Torresit në veri, meishullin Boigu në brigjet eGuinesë së Re që përfaqëson ekstremin verior të territorit të tij. Gadishulli trekëndorCape York, i cili tregon drejt Guinesë së Re, është pjesa më veriore e kontinentit të shtetit. Në perëndim të majës së gadishullit, Queensland verior kufizohet ngaGjiri Carpentaria. Në perëndim, Queensland kufizohet me [[Northern Territory[[, në meridianin e 138-të në lindje dhe në jugperëndim meAustralinë Jugore verilindore. Kufiri jugor i shtetit meUellsin e Ri Jugor përbëhet në lindje nga pellgu ujëmbledhës ngaPoint Danger deri nëlumin Dumaresq dhe lumenjtë Dumaresq,Macintyre dheBarwon. Perëndimi i kufirit jugor përcaktohet nga paralelja e 29-të e jugut (duke përfshirë disa shkelje të vogla historike), derisa të arrijë në Australinë Jugore.

Ashtu si pjesa më e madhe e Australisë lindore, Gama e Madhe Ndarëse shkon afërsisht paralelisht dhe në brendësi të bregdetit, dhe zonat në perëndim të vargmalit janë më të thata se rajonet e lagështa bregdetare. Barriera e Madhe, e cila është sistemi më i madh i shkëmbinjve koralorë në botë, shkon paralelisht me bregun e shtetit të Detit Koral midis ngushticës së Torres dhe K'garit. Vija bregdetare e Queensland përfshin tre ishujt më të mëdhenj të rërës në botë:K'gari,Moreton dheNorth Stradbroke.

Shteti përmban gjashtë zona ruajtjeje të rradhitura në Listën eTrashëgimisë Botërore: Gumën Barriere të Madhe përgjatë bregut të Detit Koral, K'gari në vijën bregdetare të rajonitWide Bay–Burnett, tropikët e lagësht në Queensland e Veriut të Largët duke përfshirë pyllin e shiut Daintree, Parkun Kombëtar Lamington në Quensland Juglindore, vendet fosile të Riversleigh në Queensland Veri-Perëndimor dhe Pyjet tropikale Gondwana në Queensland Juglindor.

Shteti është i ndarë në disarajone jozyrtare të cilat zakonisht përdoren për t'iu referuar zonave të mëdha të gjeografisë së gjerë të shtetit.

Klima

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]

Për shkak të madhësisë së saj, ka ndryshime të konsiderueshme në klimë në të gjithë shtetin. Ka reshje të bollshme shiu përgjatë vijës bregdetare, me një sezon të lagësht musonor në veriun tropikal dhe kushte të lagështa subtropikale përgjatë vijës bregdetare jugore. Reshjet e pakta dhe vera të nxehta me lagështi janë tipike për pjesën e brendshme dhe perëndimore. Zonat e ngritura në brendësi juglindore mund të përjetojnë temperatura shumë nën zero në mes të dimrit duke shkaktuar ngrica dhe, rrallë, reshje bore. Klima e rajoneve bregdetare ndikohet nga ujërat e ngrohta të oqeanit, duke e mbajtur rajonin të lirë nga ekstremet e temperaturës dhe duke siguruar lagështi për reshjet.

Ekzistojnë gjashtë zona klimatike mbizotëruese në Queensland,[35] bazuar në temperaturën dhe lagështinë:

Temperatura maksimale zyrtare më e lartë e regjistruar në shtet ishte 49.5 °C në Stacionin e Policisë Birdsville më 24 dhjetor 1972,[8] edhe pse spektroradiometri i imazhit me rezolucion të moderuar (MODIS) nësatelitin Aqua të NASA-s mati një temperaturë të sipërfaqes së tokës prej 69.3 °C. Queensland ka maksimumin mesatar më të lartë të çdo shteti australian, dheStanthorpe,Hervey Bay,Mackay,Atherton,Weipa dheIshulli Thursday janë të vetmet qendra të mëdha të popullsisë të mos ketë regjistruar një temperaturë mbi 40 °C. Temperatura minimale më e ulët e regjistruar është -10,6 °C në Stanthorpe më 23 qershor 1961 dhe në Hermitage (afër Warwick) më 12 korrik 1965. Temperaturat nën 0 °C janë, megjithatë, përgjithësisht të pazakonta për shumicën e popullsisë Queensland.

Sporti

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]

Shteti i Queensland është i përfaqësuar në të gjitha garat sportive kombëtare të Australisë dhe është gjithashtu mikpritës i një numri ngjarjesh sportive vendase dhe ndërkombëtare. Sportet më të njohura ekipore dimërore dhe verore janë respektivishtregbi (liga e regbit dherugby union) dhekriket.

Turizmi

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]
Gold Coast, qyteti i dytë më i madh i Queensland dhe një destinacion kryesor turistik

Si rezultat i peizazheve të ndryshme, klimës së ngrohtë dhe mjedisit të bollshëm natyror, turizmi është industria kryesore terciare e Queensland me miliona vizitorë ndërshtetërorë dhe ndërkombëtarë që vizitojnë shtetin çdo vit. Industria gjeneron 8.8 miliardë dollarë në vit, që përbën 4.5% të Prodhimit Bruto Shtetëror të Queensland. Ajo ka një eksport vjetor prej 4.0 miliardë dollarë në vit. Sektori punëson drejtpërdrejt rreth 5.7% të qytetarëve të Queensland. Akomodimi në Queensland kujdeset për gati 22% të shpenzimeve totale, e ndjekur nga restorantet/ushqimet (15%), biletat e fluturimit (11%), karburantet (11%) dhe blerjet/dhuratat (11%).[9]

Destinacionet turistike më të vizituara të Queensland përfshijnë Brisbane (duke përfshirë ishujtMoreton dheSouth Stradbroke dheGold Coast) si dheSunshine Coast, theGreat Barrier Reef,Cairns,Port Douglas,Pyli tropikal Daintree,K'gari dheIshujt Whitsunday.

Brisbane është destinacioni i tretë më i popullarizuar në Australi pasSydney dheMelbourne.[10]

Referime

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^"National, state and territory population – December 2021" (në anglisht). Australian Bureau of Statistics. 28 qershor 2022.Arkivuar nga origjinali më 29 qershor 2022. Marrë më1 korrik 2022.
  2. ^"Slang: What Aussies call other Aussies".Australian Geographic (në anglisht). 16 maj 2013.Arkivuar nga origjinali më 9 nëntor 2021. Marrë më 9 nëntor 2021.
  3. ^"5220.0 – Australian National Accounts: State Accounts, 2019–20" (në anglisht). Australian Bureau of Statistics. 20 nëntor 2020.Arkivuar nga origjinali më 17 qershor 2016. Marrë më20 janar 2021.
  4. ^"Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab".hdi.globaldatalab.org (në anglisht).Arkivuar nga origjinali më 23 shtator 2018. Marrë më24 janar 2022.
  5. ^"Pomona – Quinalow".Place Names of South East Queensland (në anglisht). Arkivuar ngaorigjinali më 13 tetor 2007. Marrë më16 mars 2020.
  6. ^"Queensland's History" (në anglisht). Qld.gov.au. 29 janar 2009. Arkivuar ngaorigjinali më 20 gusht 2010. Marrë më16 mars 2020.
  7. ^"National Museum of Australia – Richard Daintree's glass plates" (në anglisht).Arkivuar nga origjinali më 17 mars 2011.
  8. ^"Rainfall and Temperature Records" (në anglisht). Bureau of Meteorology (Australian Government).Arkivuar nga origjinali më 4 qershor 2013. Marrë më13 qershor 2013.
  9. ^"Tourism related information and statistics".Discoverqueensland.com.au (në anglisht). Arkivuar ngaorigjinali më 20 shkurt 2011. Marrë më4 gusht 2010.
  10. ^"International Market Tourism Facts"(PDF) (në anglisht). Tourism Australia. Arkivuar ngaorigjinali(PDF) më 27 shtator 2007.

Lidhje të jashtme

[Redakto |Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Queensland&oldid=2466616"
Kategoritë:
Kategori të fshehura:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp